گونتر گراس تنها یکی از آخرین نویسندگان بزرگ جهان نبود، نویسندگانی که یک یا چند نسل سیمای خود را به طور کامل در آثار او منعکس میبینند. او در عین حال به مرجعی اخلاقی بدل شده بود که ورای دیدگاههای روزمره و باورهای رایج به نام وجدان آزاد بشری سخن میگفت.
