نگاهی به زندگی و بازیگری ویل اسمیت

استقبال پایین تماشاگران سینما از اکشن علمی تخیلی «پس از زمین» فیلم جدید ویل اسمیت، باعث ارائه این تحلیل شده که دوران موفقیت این بازیگر هم به سر آمده است. تحلیل‌گران اقتصادی سینما می‌گویند اتفاقات اخیر نشان می‌دهد که تماشاگران مثل گذشته به فیلم‌های این بازیگر سیاه‌پوست روی خوش نشان نمی‌دهند.چند هفته قبل اکشن علمی تخیلی و دلهره‌آور «پس از زمین» با یک افتتاحیه 27 میلیون دلاری نمایش عمومی خود را در آمریکای شمالی شروع کرد و طی 10 روز اول نمایش در این محل‌، به یک فروش کلی 46 میلیون دلاری دست پیدا کرد. اما در مقایسه با رقم بالای فروش بسیاری از فیلم‌های دیگر سینمایی، این رقم فروش پایین و ناامید کننده ارزیابی شده است.فروش کلی فیلم پس از پنج هفته نمایش عمومی در آمریکای شمالی به 57 میلیون دلار رسید.این در حالی است که هزینه تولید فیلم،چیزی حدود 130 میلیون دلار بوده است.نگاهی به آمار فروش فیلم‌هایی مثل «مرد آهنی 3»، «سریع و آتشی 6» و «سفرهای ستاره‌ای به درون تاریکی» که در زمانی نزدیک به «پس از زمین» اکران عمومی شده‌اند، حکایت از آن دارد که جماعت اهل فیلم و سینما استقبال خوبی از فیلم جدید ویل‌اسمیت نکرده‌اند. این در حالی است که درام علمی تخیلی تازه این بازیگر با هزینه بالای 130 میلیون دلاری تهیه شده است و گروهی از تحلیل‌گران اقتصادی سینما، در ابتدای فصل تابستان از آن به‌عنوان یکی از کارهای ناموفق و کم فروش این فصل اسم بردند و گفتند «پس از زمین» لقب یکی از شکست‌های اصلی جدول گیشه نمایش در ایام تابستان را خواهد گرفت.منتقدان و سینماروهای حرفه‌ای ایرادهای زیادی به قصه و ساخت این فیلم گرفته‌اند و گروهی هم از بدیمن بودن ام نایت شامالان کارگردان فیلم صحبت می‌کنند. در یک نگاه کلی، فیلم‌های چند سال اخیر این فیلمساز در جدول گیشه نمایش شکست تجاری خورده‌اند و هیچ یک از فیلم‌های او نتوانسته‌اند فروش خوب و بالایی در این جدول داشته باشند. به گفته اهل فن، بدیمنی و بدشانسی این فیلمساز دامن ویل اسمیت را هم گرفت و او را وارد صف آدم‌های بدبیار دنیای سینما کرد!

شکست مالی تازه‌ترین فیلم ویل اسمیت این نکته را مطرح می‌کند که آیا دوران موفقیت بازیگران مطرح یکی دو دهه اخیر سینما فرا رسیده است یا خیر. تحلیل‌گران اقتصادی سینما و اهل فن طی چند ماه گذشته به ارائه تحلیل‌های مشابهی در رابطه با نام‌هایی چون تام‌کروز، آرنولد شوارتزنگر، بروس ویلیس و سیلوستر استالونه پرداخته‌اند و گفته‌اند این بازیگران باید به‌دنبال شغل‌های تازه‌ای بروند. نقطه مشترک تمام این افراد، عدم موفقیت مالی فیلم‌هایشان در جدول گیشه نمایش سینما و فاصله گیری تماشاگران سینما از فیلم‌های آنان است.نکته‌ای که در ارتباط با ویل‌اسمیت و وضعیت جدید او مطرح می‌شود این است که با توجه به عدم استقبال تماشاگران از فیلم آخر او، سرنوشت پروژه‌های بعدی او چه می‌شود و بر سر فیلم‌هایی که بحث تولید آنها با حضور وی مطرح شده، چه خواهدشد؟ ویل اسمیت در حال حاضر مشغول مذاکره با تهیه‌کنندگان پنج فیلم سینمایی است که سه تای آن‌ها، قسمت‌های جدید چند فیلم موفق دو دهه گذشته وی هستند.البته چند سالی است که بحث تولید قسمت دوم فیلم‌های«من، روبات» «هنکوک» و قسمت‌سوم «پسرهای بد» مطرح است و تهیه‌کنندگان آنها می‌گویند قصد ساخت این اکشن‌های علمی تخیلی و پلیسی را دارند.

شاید یکی دو سال قبل، تهیه‌کنندگان این فیلم‌ها بسیار مشتاق بودند تا آنها را با بازی ویل اسمیت در نقش اصلی بسازند. اما در شرایط فعلی بعید به نظر می‌رسد آنها هنوز بر سر تصمیم قبلی‌شان استوار باشند.این در حالی است که اهل فن این پرسش را می‌پرسند که آیا می‌توان این فیلم‌ها را بدون حضور اسمیت در نقش کاراکترهای اصلی آنها جلوی دوربین برد؟ در عین حال، اگر کاراکتر ویل اسمیت در این فیلم‌ها حذف شود و یک کاراکتر تازه جایگزین کاراکتر وی شود (تا به بهانه آن، بتوان یک بازیگر جدید را وارد ماجراجویی‌های قصه کرد) آیا قصه این فیلم هاجذابیت قبلی خود را خواهد داشت و آیا این کار با اعتراض ویل اسمیت روبه‌رو نخواهد شد؟ویل اسمیت در قسمت‌های قبلی«من،روبات»، «هنکوک»، «پسرهای بد» و همچنین«روز استقلال» (که مدتی قبل بحث تولید قسمت دوم آن پس از شانزده سال اعلام شد و ناگهان اخبار مربوط به آن در رسانه‌های گروهی به حداقل رسید) در نقش کاراکترهای ماجراجویی ظاهر شد که خط اصلی قصه‌ها را به پیش می‌برد. به همین دلیل، نمی‌توان ناگهان روی نام و کاراکتر او خط کشید و بازیگر یا کاراکتر تازه‌ای را جایگزین وی کرد.از سوی دیگر در خبرها آمده بود که ویل اسمیت در فیلم‌های «فوکوس» و «آمریکایی می‌تواند» هم در نقش اصلی ماجراها بازی خواهد کرد. اما از آنجا که این فیلم‌ها در مرحله پیش تولید قرار دارند و قسمت‌های تازه‌ای از یک فیلم پرفروش دیگر به حساب نمی‌آیند، برای تهیه‌کنندگان آنها کنار گذاشتن ویل اسمیت کار راحت‌تری به نظر می‌رسد. شنیده می‌شود که تهیه‌کنندگان این فیلم‌ها این روزها در حال ارزیابی و بررسی مجدد احتمالی همکاری مشترک خود با اسمیت هستند.

قصه هر دو فیلم به گونه‌ای است که هر بازیگر جوان و موفق دیگری می‌تواند جای ویل اسمیت را در آنها بگیرد و در نقش کاراکترهای اصلی آنها ظاهر شود. ویل اسمیت که قبل از اکران عمومی «پس از زمین» در مصاحبه‌های مطبوعاتی زیادی شرکت کرد، پس از فروش پایین فیلم در جدول گیشه نمایش، از انظار عمومی دور شده و حاضر به انجام مصاحبه تازه‌ای نشده است. به همین دلیل هنوز از واکنش احتمالی او نسبت به وضعیت جدیدش در دل صنعت سینما اطلاعی در دست نیست. این در حالی است که اهل فن این پرسش جالب و با نمک را مطرح می‌کنند که وی در صورت انجام یک مصاحبه تازه، چه حرفی برای گفتن دارد و چه چیزی را می‌خواهد بگوید!ویل اسمیت تابستان سال قبل و پس از چهار سال دوری از دنیای سینما و بازیگری با قسمت سوم اکشن علمی تخیلی «مردان سپاه‌پوش» دوباره به دیدار تماشاگران سینما آمد. بازگشت دوباره او پس از این غیبت عجیب و غریب و خود خواسته با استقبال گرم و بالای تماشاگران همراه نبود. این در حالی بود که رسانه‌های گروهی مانور زیادی روی نام او و فیلم تازه اش دادند و نشریات و سایت‌های اینترنتی پراز خبرهایی شد که اختصاص به وی داشت.اما آمار و ارقام حکایت از آن دارد که بازگشت دوباره این بازیگر سیاه پوست با موفقیت همراه نبوده است. «مردان سیاه پوش 3» با هزینه کلان تولید 225 میلیون دلاری خود فقط 180 میلیون دلار در آمریکای شمالی فروش کرد. اهل فن و تهیه‌کنندگان فیلم بر این تصور بودند که «مردان سیاه‌پوش 3» بیش از 300 میلیون دلار در آمریکا و کانادا فروش خواهد کرد. قسمت اول و دوم فیلم در سال‌های 1997 و 2002 به فروش‌های 190 و 250 میلیون دلاری در آمریکای شمالی دست پیدا کردند.

وضعیت فروش «مردان سیاه پوش3» در ایام تابستان سال 2012 نگاه اهل فن و تحلیل‌گران اقتصادی سینما به ویل اسمیت را تغییر داد. آنها به صورت پنهان دراین‌باره صحبت کردند که شواهد و قرائن حکایت از به پایان رسیدن دوران موفقیت وی دارد. اما آنها این تحلیل‌ را با صدای بلند اعلام نکردند و گفتند منتظر می‌مانند تا فیلم بعدی این بازیگر اکران عمومی شود و پس از آن، به بحث کلی درباره اسمیت می‌پردازند. چنین به نظر می‌رسد که آنها هم‌اکنون به نتیجه مورد نظر خود رسیده‌اند و قضاوت و داوری درباره اسمیت را به صورت شفاف و علنی اعلام می‌کنند.ویل اسمیت بعد از تام کروز، اولین بازیگر دنیای سینماست که پنج فیلم سینمایی او پی در پی تبدیل به فیلم‌هایی پرفروش و صد میلیون دلاری شدند. اما وی از تام کروز هم جلوتر زد و صاحب تعداد بیشتری فیلم صد میلیون دلاری در کارنامه سینمایی خود شد که اتفاقا پشت سر هم موفق به کسب چنین موفقیتی شدند.

«پسرهای بد» (1995) اولین فیلم موفق ویل اسمیت در یک نقش اصلی بود. او پس از بازی در تعدادی مجموعه تلویزیونی پربیننده و یکی دو فیلم معمولی، با «پسرهای بد» تبدیل به یک بازیگر موفق ژانر اکشن شد. اگر او در این فیلم در یکی از دو نقش اصلی بازی کرد، در«روز استقلال» (1996) در قالب کاراکتر اصلی ظاهر شد. پس از آن، وی فیلم‌های پرفروش «مردان سیاه پوش»، «دشمن دولت» (1998) و «غرب وحشی وحشی» (1999) را بازی کرد. «افسانه بگر ونس» در سال 2000، فروش بالایی در جدول گیشه نمایش نداشت ولی یکی از همکاری‌های خوب او با رابرت ردفورد (در مقام کارگردان) بود.درام شرح حال گونه «علی » در سال 2001 او را نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد سال کرد. مایکل مان کارگردان فیلم بود و اسمیت در آن در نقش محمد علی کلی قهرمان مسلمان مشتزنی جهان ایفای نقش کرد. این فیلم هم مثل همکاری غیر متعارف او با رابرت ردفورد، فروش بالایی را برای فیلم در جدول گیشه نمایش به همراه نداشت. ‌اما فیلم‌های بعدی این بازیگر در فاصله سال‌های 2003 تا 2008 («پسرهای بد»، «من، روبات» و انیمیشن‌کامپیوتری «افسانه کوسه»، «هیچ»، «در جست‌وجوی خوشبختی»،«من افسانه هستم» و«هنکوک») فروش‌های بالایی درسینماهای نمایش‌دهنده داشتند. «هفت پاوند» (2008) یک درام مستقل سینمایی بود. این فیلم با وجود فروش 70 میلیون دلاری در آمریکای شمالی، لقب یک کار موفق را گرفت. هزینه تولید فیلم 55 میلیون دلار بود. بعد از این فیلم، ویل اسمیت برای چهار سال از صنعت سینما دور شد و در هیچ فیلم سینمایی بازی نکرد. گروهی از تحلیل‌گران سینمایی عقیده دارند همین دوری چهار ساله یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت فیلم‌های او در شرایط و دوران تازه است. آنها می‌گویند اگر وی در این مدت هم چنان به بازی در فیلم‌های سینمایی ادامه می‌داد، با وضعیت فعلی روبه‌رو نمی‌شد.

آرمان / مد و مه / تیر ماه 1392