این مقاله را به اشتراک بگذارید
شبکه GEM چگونه هنرمندان ایرانی را اغوا می کند؟
فائزه مومنی
«دوستان عزیز! طی این روزها اخبار و شایعات زیادی درباره همکاری من با شبکه GEM در فضای مجازی پخش شده که لازم می دانم از این طریق اعلام کنم این اخبار به هیچ عنوان صحت ندارد و بنده هیچ گونه قرارداد و تصمیمی مبنی بر همکاری و حتی آشنایی با مدیران این شبکه نداشته و ندارم…»
این پست موقت بازیگری است که چند روز بعد با رونمایی از عکس های بدون حجابش در فضای مجازی، از پیوستن به شبکه ماهواره ای فارسی زبان و ادامه فعالیت حرفه ای در آن سوی آب ها خبر داد. داستان مهاجرت بازیگران ایرانی به شبکه GEM ابتدا با شایعه هایی شبیه این آغاز و اندکی بعد به خبری پرتکرار به ویژه در فضای مجازی تبدیل شد.
حدود یک سال پیش بود که انتشار عکس های بدون حجاب و به اصطلاح منشوری چند بازیگر جوان کلی جنجال به پا کرد تا جایی که برخی احتمال دادند صفحه های شخصی این بازیگران هک شده باشد اما خیلی زود مشخص دشد. داستان از جایی دیگر آب می خورد و شبکه ای که تا پیش از آن با دوبله و پخش سریال های چندصد قسمتی تریکه ای دل مخاطبان ایرانی را برده بود، قصد دارد جنس صددرصد وطنی تولید و برای تماشاگران پخش کند. طبیعی است که تولید فیلم و سریال بدون کارگردان ممکن نیست. از همین رو، فیل گروهی از فیلمسازان هم یاد هندوستان کرد و به تدریج پای آنها به شبکه GEM باز شد.
پس از بازیگران جوان، عده ای از بازیگران قدیمی و پیشکسوت هم به جوع همتایان جوان خود در ترکیه پیوستند و به میان آمدن نام برخی از مطرح ترین بازیگران سینمای پیش از انقلاب، ترکیب مورد نیاز مدیران GEM برای تولید و پخش سریال و فیلم کامل شد اما آنچه تا امروز از حاصل کار این گروه روی آنتن GEM رفته، ثابت می کند پیش بینی گروهی از کارشناسان درست بود؛ نگران نباشید، اتفاقی نمی افتد!
آنچه پیش رو دارید، مروری است بر نام و پیشینه برخی از آنها که برای آب رخیتن به آسیاب شبکه GEM، جلای وطن کردند و به ترکیه رفتند. هر چند هر کسی حق دارد برای آینده و زندگی خود برنامه ریزی کند و تصمیم بگیرد اما به نظر می رسد انتهای راهی که به ویژه بازیگران جوان در پیش گرفته اند، هر چه باشد، خوشبختی نیست و جامی که مدیران این شبکه به دست آنها داده اند، خالی است.
فیلمسازان
مهدی مظلومی: کارگردانی که خیلی زود با سریال تماشایی و ماندگار «بدون شرح» یا همان هفته نامه به گِل نشسته «شهر قشنگ» جایگاه خود را در عرصه طنز تثبیت کرده بود، خیلی زود هم با یک سقوط آزاد این جایگاه را از دست داد و هرگز نتوانست موفقیت تنها مجموعه دوست داشتنی خود را تکرار کند «کمربندها را ببنید» با وجود بهره بردن از ستاره های اصلی «بدون شرح» یعنی فتحعلی اویسی و امیر جعفری یک شکست کامل بود و امروز دیگر کسی حتی داستان و بازیگران «بانکی ها»، «تهران پلاک یک» و… را به خاطر نمی آورد.
مظلومی که پس از ناکامی در تلویزیون، راه سینما را در پیش گرفته بود، آنجا هم به توفیق نرسید و در نهایت ترجیج داد به دعوت شبکه GEM پاسخ مثبت بدهد. حاصل کار او، ساختند چند فیلم و سریال بسیار ضعیف و آبکی مثل «پیاده روهای خالی» و «منو تنها نذار» با حضور بازیگران مهاجرت کرده است که بیش از همه نشان داد سینما و تلویزیون ایران با رفتن مظلومی چیزی از دست نداده است.
او پیش از ترک وطن، سریال «سیگنال موجود است» را برای تلویزیون ساخته بود که به دلیل ضعف ساختاری، راهی به آنتن نیافت و راهی شبکه نمایش خانگی شد. هرچند پیوستن کارگردان سریال به شبکه GEM سرنوشت این پروژه را هم تحت تاثیر قرار داد.
سعید ابراهیمی فر: کارگردانی که با «نار و نی» در اواخر دهه ۶۰ مدیران سینمای مضمون زده آن سال ها را به کشف یک استعدد تازه امیدوار کرده بود، در مدت حدود دو دهه فعالیت حرفه ای فقط دو فیلم دیگر به نام های «مواجهه» و «تک درخت ها» ساخت و همه ایمدها را ناامید کرد. او که از فیلمسازی خیری ندیده بد، رو به بازیگری هم آورد و مهم ترین نقش خود را همین اواخر در فیلم تحسین شده «ماهی و گربه» به کارگرانی شهرام مکری ایفا کرد.
ابراهیمی فر که سریال نوروزی «عید آن سال ها» را هم در کارنامه دارد، بعد از مظلومی دومین کراگردان پیوسته به GEM لقب گرفت و «آبی عشق» را برای این شبکه ماهواره ای فارسی زبان ساخت.
احمدرضا گرشاسبی: «کارگردان متعهد و ارزشی به GEM پیوست!» این مهم ترین عبارت و کلیدواژه ای است که با جست و جوی نام گرشاسبی در اینترنت می یابید. فیلمساز ۵۸ ساله که پروژه تاریخی «اینجا شهر دیگری است» را با موضوع ماجراهای منتهی به ضربت خوردن حضرت علی (ع) با هزینه ای حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان ساخته بود، پس از فروش سه میلیون تومانی آن در اکران عمومی، به معنی واقعی کلمه افسرده شد و از زمین و زمان گلایه کرد.
گرشاسبی پس از حدود ۱۵ سال کناره گیری از سینما قصد داشت با «اینجا شهر دیگری است» تولدی دوباره داشته باشد که نشد و اگر هرکدام از ما هم جای او بودیم، به نخستین پیشنهاد همکاری پاسخ مثبت می دادیم. گفته می شود گرشاسبی مدت هاست به GEM پیوسته و در حال سبک و سنگین کرده پروژه هاست تا شاید یکی از بی مورد ترین داستان ها را مقابل دوربین ببرد!
محمدتقی رواندی: درباره این فیلمساز ۴۴ ساله می گویند او نخستین کسی است که به ترکیه رفت تا برای GEM فیلم و سریال بسازد هر چند در ایران کارنامه ای درخشان نداشت و مشخص نیست مدیران GEM براساس کدام سابقه او را برای همکاری دعوت کرده اند. ضمن اینکه در این چند سال نامی از راوندی در محصولات شبکه GEM به چشم نخورده و شاید هم مثل گرشاسبی در حال ارزیابی شرایط برای ادامه همکاری است!
بازیگران
بهروز وثوقی، بهمن مفید، مرتضی عقیلی: بازیگرانی که در دوران اوج فیلمفارسی در سینمای پیش از انقلاب برای خود نام هایی بزرگ و معتبر بودند، حالا به بازی در فیلم ها و سریال های GEM رضایت داده اند. از آنجا که به نظر می رسد شرایط بازگشت این بازیگران به ایران هرگز فراهم نمی شود و در سینمای آمریکا و اروپا هم نقشی مناسب سن و سال و جایگاه آنها وجود ندارد، شاید همین نقش های معمولی ساخته های GEM بتواند آّبی بر آتش عطش بازیگری آنها باشد. هرچند وثوقی حدود پنج سال پیش در «فصل کرگدن» بهمن قبادی در کنار مونیکا بلوچی نقش اصلی را ایفا کرده بود.
مانی کسراییان: جوانی که سال ۷۶ در «بانوی اردیبهشت» رخشان بنی اعتماد در نقش پسر مینو فرچشی ظهر شده و چشم ها را خیره کرده بود، چهار سال بعد در مجموعه تلویزیونی «داستان یک شهر» ایفای یکی از نقش های اصلی را برعهده گرفت و موفق هم شد. در کارنامه کسراییان ۴۰ ساله بازی در فیلم های سینمایی «عشق طاهر»، «هفت پرده» و «مانی و ندا» به چشم می خورد و آخرین کار او پیش از مهاجرت، ایفای نقشی کوتاه در نخستین تجربه کارگردانی شهاب حسینی یعنی «ساکن طبقه وسط» بود. این بازیگر شیرازی که چهره ای به اصطلاح کودک نما هم دارد، در شبکه GEM به نقش خلافکاران ظاهر می شود که اصلا به چهره و صدایش نمی خورد.
صدف طاهریان: آنچه در پیشانی این گزارش خواندید، حرف های همین بازیگر پیش از ترک ایران به مقصد ترکیه بود. طاهریان که فیلم «یتیم خانه ایران» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی را در کارنامه دارد، تازه وارد مسیر موفقیت در سینمای ایران شده بود که ترجیح داد در ۳۰ سالگی، پله های موفقیت را با بازی در محصولات GEM با شتاب بیشتر بالا برود.
او بلافاصله پس از ورود به ترکیه چند عکس با ستاره های سرشناس موسیقی و سینمای این کشور هم در فضای مجازی منتشر کرد. شاید به نشانه اینکه خروج از ایران خیلی زود درهای خوشبختی را به رویش باز کرده است! طاهریان جوان در «محمد رسول الله (ص)» مجید مجیدی هم نقشی کوتاه ایفا کرده بود و بیش و پیش از هنرنمایی در سینما، با عکس هایش در فضای مجازی خبرساز و جنجالی بوده است.
چکامه چمن ماه: جزو بازیگران جوان و پرکار سینما بود و به همین دلیل، خیلی ها خبر خروج از ایران و پیوستن او به شبکه GEM را باور نمی کردند. هر چند این شایعه خیلی زود مُهر حقیقت خورد و چمن ماه در اولین فرصت در آثار GEM مقابل دروبین رفت. او هم مثل کسراییان زاده شیراز است و هر دو در «جایی دیگر» مهدی کرمپور ایفای نقش کرده اند.
چمن ماه بازی در سینما را سال ۷۷ با «بودن یا نبودن» کیانوش عیاری آغاز کرد و از آن به بعد، به طور میانگین هر سال در یک فیلم ظاهر شد. ضمن اینکه حضور در «ستاره های سربی» و «پرواز در حباب» سبب شد به چهره ای آشنا برای مخاطبان تلویزیون تبدیل شود. «پایان نامه» و «اعترافات ذهن خطرناک من» آخرین فیلم های سینمایی او در مقام بازیگر است.
چمن ماه جزو نخستین بازیگرانی بود که پیشنهاد GEM را پذیرفت و به ترکیه مهاجرت کرد.
رابعه اسکویی: وقتی خبر پیوستن او به شبکه GEM منتشر شد، خیلی ها نگران سرنوشت فیلم ها و سریال هایی بودند که او روی آنتن یا در نوبت پخش داشت؛ بازیگری که در مدت حدود ۱۵ سال فعالیت حرفه ای بیش از ۲۰ فیلم بازی کرد و با «سگ کشی» بهرام بیضایی نامزد دریافت سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر شد.
اسکویی که در تلویزیون هم بسیار فعال بود، سال گذشته با «نیمه شب اتفاق فتاد» در بخش مسابقه جشنواره حضور داشت و این روزها «دزد و پری» را روی پرده سینماها دارد. در هر حال، کسی نمی تواند کتمان کند که این بازیگر به دلیل داشتن ویژگی های متمایز همیشه مورد توجه فیلمسازان بود. هر چند در اقدامی عجیب و ناگهانی سرنوشت خود را به شبکه GEM گره زد و در نخستین اقدام، در «پیاده روهای خالی» این شبکه در کنار مرتضی عقیلی به نقش یک زن لال ظاهر شد. گفته می شد او با مدیران GEM به مشکل خورده و احتمال دارد عطای ماندن در ترکیه را به لقایش ببخشد.
پردیس افکاری: شاید هنوز خیلی ها او را با نقشی که سال ها پیش در «فکر پلید» ایفا کرد، بشناسند. افکاری که زمانی از بازیگران پرکار تلویزیون و سینما بود و برای نقش های اکشن و منفی جان می داد، این اواخر چند بار زبان به گلایه گشود و از شرایط نامناسب فعالیت به ویژه برای زنان میانسال شکوه کرد
ظاهرا همزمان داشت زمینه را برای ورود به GEM فراهم می کرد. شاید خیلی ها ندانند که او جزو عروسک گردانان مجموعه خاطره انگیز «هادی و هدی» هم بوده است. افکاری با «کیفر» و «در مسیر زاینده رود» با حسن فتحی و در «حلقه سبز» با ابراهیم حاتمی کیا همکاری کرد و بازیگر سریال «پنج کیلومتر تا بهشت» و فیلم های «بانی چاو» و «پنجاه روز التهاب» بود. موردی که درباره مهاجرت این بازیگر ۵۲ ساله به ترکیه بیش از دیگران به چشم می خورد، لطفی است که داشتن حجاب به برخی بازیگران از جمله افکاری می کند!
رامسین کبریتی: اوایل دهه۸۰ با بازی در نقش چندان پررنگ دستیار سربازرس در سریال ماندگار «شب دهم» حسن فتحی، شناخته شد و شاید مهم ترین نقشی که در تلویزیون ایفا کرد، دوگانه «ستایش» در کنار داریوش ارجمند بود. کبریتی هرگز بازیگری مهم و پرکار نبود و به همین دلیل می توان حضورش را در GEM به نوعی توجیه کرد. هرچند، آنقدرها هم بیکار و بدون پیشنهاد نبود که از سرناچاری بازی در آثار این شبکه را پذیرفته باشد.
بهارک صالح نیا، هرمز سیرتی، بنیامین احمدی، سارا باهنر و دیگران: سیرتی از بازیگران قدیمی سینما و تلویزیون ایران است که شاید نامی چندان آشنا نداشته باشد اما خیلی ها چهره اش را می شناسند. حضور او در GEM بدونس ر و صدا بود و بدون جنجال در فضای مجازی، ناگهان سر از سریال تازه مظلومی درآورد.
رد صالح نیا را هم در سینما و تلویزیون باید با ذره بین بگردید و پیدا کنید؛ بازیگر نقش های فرعی چند سریال در حد رد شدن از مقابل دوربین یا در بهترین حالت، گفتن یکی دو جمله! احمدی هم بیش از همه با بازی در نقش یکی از زندانیان کُرد در «چ» ابراهیم حاتمی کیا شناخته شد و بلافاصله به GEM رفت.
1 Comment
hamid
متاسفانه حتا از گوشهٔ ذهن نویسنده هم عبور نکرده که شاید سیستم این آدمها رو مجبور به فرار کرده. به نظر ایشان همهٔ این جماعت یا بدردنخور بودن یا شکست خورده. این مطلب نمونهٔ خوبی از نوشتههای یک طرفهٔ ایدئولوژی زدهی احتمالا سفارشیه.