Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Author page: بابک ونداد

«فضا و تجربه نبرد» / درباره «تنگه ابوقریب» ساخته بهرام توکلی

آمیختگی عمیق مصالح داستانی با کالبد جغرافیایی ازالزامات اولیه فیلمی مانند تنگه ابوقریب است ، فیلم همانطور که از نامش پیداست شرخ واقعه ای تاریخی با محوریت موقعیتی عرضی است ، موقعیتی که باید حکایت از استعداد های استراتژیک مکان چه به لحاظ نقش طبیعی و چه از نظر ظرفیت پیشبرد درام در سکانس های…

Read more

تن دادن به بیهودگی مدام / ننگاهی گذرا بر «پشت و رو» اثر آلبر کامو

.”گاه آرایه ها فرو می ریزند، از خواب برخواستن …تراموی سوارشدن چهارساعت کار در دفتر یا کارخانه …غذای خوب …دوشنبه سه شنبه چهاشنبه پنجشنبه جمعه شنبه! زندگی همواره می گذرد و تنها یک روز است که مثل هیچ روزی نیست و آن اخرین روزی ست که سر بر بالین خواب ابدی می گذاری”یاد هملت می…

Read more

خردمند باشیم و کپی انسان خردمند را نخریم!

عرض شود تا چند وقت پیش هروقت حالم خیلی گرفته بود، گشتی در راسته کتاب فروشی های انقلاب می زدم. غرق شدن در دنیای کتابفروشی ها لااقل تا مدتی مرا از دشواری زندگی این سال و زمانه دور می ساخت. اما مدتی است بازار کتاب دچار چنان رکودی شده که این عادت دیرینه نیز شوقی…

Read more

نگاهی به «من لوسی بارتون هستم» اثر الیزابت استروت

خاطره‌ای است که به خودزندگینامه شباهت دارد، اما خیالی و غیرواقعی است. نویسنده‌ کتاب، الیزابت استروت، با استفاده از این شگرد ادبی-که گاهی شگرد اعترافی (میرصادقی، جمال، ادبیات داستانی) نیز نامیده شده-به پردازش و ویرایش خاطرات راوی داستان، لوسی بارتون، می‌پردازد

Read more

حاشیه ای بر «هر چیزی ممکن است» اثر الیزابت استروت / باهار افسری

عنوان روی جلد بسیار گویاست: «هر چیزی ممکن است» و این کتاب شاید کتابی باشد که درست عکس آن مَثل معروف خیلی چیزها را بشود از روی جلدش فهمید و قضاوت کرد. اما خب همین عنوان راه خیلی از قضاوت‌ها و پیشداوری‌ها را نیز بر ما می‌بندد. «امکان» این واژه‌ تامل‌برانگیز که خود موجبات هر…

Read more

گفتگو با الیزابت استروت برنده جایزه پولیتزر / در جستجوی الهام

الیزابت استروت (۱۹۵۶-پورتلند، مِین) از کودکی آرزویش نویسنده‌شدن بود اما این اتفاق در دهه چهارم زندگی‌اش رخ داد و با سومین کتابش «آلیو کیتریج» (ترجمه فارسی: سما قرایی و احسان شفیعی‌زرگر، نشر قطره) توانست موفقیت را به‌سوی خویش خوشامد بگوید. این کتاب توانست جایزه پولیتزر ۲۰۰۹ را از آن خود کند و به‌مرحله نهایی جایزه…

Read more

گفتگوی منتشر نشده حسین دهباشی با عزت‌الله انتظامی / آنکه به جای برق سینما خواند

آنچه می‌خوانید بخش‌هایی از یک گفت‌وگوی بلند است که حسین دهباشی در سال ١٣٩٠ با زنده‌یاد عزت‌الله انتظامی انجام داده است ذیل عنوان «خشت خام». سپاس ویژه از آقای دهباشی که متن این گفتگو را پیش از انتشار رسمی در اختیار ما قرار داد.

Read more

عزت زیاد / به یاد عزت الله انتظامی از جواد طوسی و علیرضا زرین دست

سینمای ایران بزرگی را از دست داد كه هرچه بخواهیم راجع به شخصیت و منش و بزرگواری او بگوییم ناچیز خواهد بود. سوای از همكاری، من با عزت‌الله انتظامی رفاقتی دیرینه داشتم. حكم، خانه خلوت و…

Read more

۱۰ ستاره‌ای که در اوج شهرت خودکشی کردند / از ویرجینیا وولف و همینگوی تا مریلین مونرو و امی واینهاوس

برای فقیر جماعت، هر چه بگویی پول، خوشبختی نمی‌آورد توی کَتش نمی‌رود، نگاه می‌کند به خانه‌های بزرگ، اتومبیل‌های گران قیمت و حساب‌های پرُ از پول. تصور کن ستاره هم باشی، دوربین‌ها انتظار بکشند برای دوباره دیدنت، مردم صف ببندند تا هنرنمایی ات را ببینند، شهرت و محبوبیت هم سنجاق شود به ثروت و دیگر چه…

Read more

«فیلم چونان فلسفه» نوشتۀ تامس وارتنبرگ / ترجمۀ ایمان امیرتیمور

این اندیشه که فیلم‌ها پیوندی عمیق با فلسفه دارند، با واکنش‌های بسیار متفاوتی روبرو شده است. برای بعضی از انسان‌ها، این اندیشه کاملاً واضح و روشن به نظر می‌آید؛ حال آن‌که گروه دیگری از مردم آن را بعید می‌یابند. هدف من در این کتاب آن است که اندیشۀ فلسفه‌ورزی واقعی فیلم‌ها را موجّه سازم. زیرا…

Read more

من، فلوبر و اِما بوواری / سمیه مهرگان

اگر بخواهیم از چند کاراکتر زن مهم و تاثیرگذار در تاریخ ادبیات جهان نام ببریم، بی‌اغراق یکی از آنها اِما بوواری است؛ آنطور که ماریو بارگاس یوسا درباره‌ تاثیر این شخصیت بر زندگی‌ شخصی‌اش می‌گوید: «شمار اندکی از شخصیت‌های داستانی تاثیری چنان ژرف بر زندگی من نهاده‌اند که بسیاری از آدم‌های واقعی که می‌شناختم قادر…

Read more

نقد و بررسی داستان «آخرین ساعت» اثر گوستاو فلوبر / سرنوشت معماگونه

گوستاو فلوبر داستان‌نویس نامدار فرانسوی و از تاثیرگذارترین نویسندگان قرن نوزدهم میلادی است. فلوبر سال‌های جوانی خود را در متن دوره‌ای از ملتهب‌ترین روزهای فرانسه گذراند که ختم به انقلاب 1848 و درنهایت، جمهوری دوم فرانسه شد. همین دوران و ناآرامی‌های آن است که بستر زمانی یکی از مهم‌ترین آثار او، یعنی «تربیت احساسات» قرار…

Read more

جهان داستان(25): «آخرین ساعت» نوشته گوستاو فلوبر / مترجم: نادیا حق دوست

داستان هفت‌اپیزودی «آخرین ساعت» به همراه دیگر داستان‌های اولیه گوستاو فلوبر، به‌نوعی پیش‌درآمدی است برای خلق شاهکارهایش: «مادام بوواری»، «سالامبو» و «تربیت احساسات». به بیانی دیگر، این داستان، برای هر خواننده علاقه‌مند به فلوبر، دریچه‌ای است به جهان داستانی فلوبری.

Read more

افسانه‌ای ماندگار برای تمام اعصار / نگاهی به «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» اثر کن کیزی

با وجود اینکه پنجاه‌وپنج سال از نگارش «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» گذشته اما منتقدان آن را یکی از نامتعارف‌ترین و بهترین رمان‌های تاریخ ادبیات می‌دانند. این رمان از زمان انتشارش در ۱۹۶۲ تا به امروز، بیش از بیست‌بار تجدید چاپ شده، و به فهرست رمان‌های بزرگ انگلیسی‌زبان، از ۱۹۲۳ تا ۲۰۰۵ مجله تایم راه…

Read more

نوشتن مانند دارو برای نویسنده است/ گفت‌‌‌وگو با بیژن بیجاری

بیژن بیجاری بعد از وقفه‌‌‌ای شانزده‌‌‌ساله یک‌‌‌بار دیگر با بازنشر آثارش به ویترین ادبیات داستانی معاصر فارسی بازگشته است: حضوری هرچند فعلا با بازنشر آثارش که سال‌‌‌ها پیش توسط نشر نیلوفر (به‌‌‌همت زنده‌‌‌یاد هوشنگ گلشیری) و مرکز منتشر شده بود،

Read more

آنتونیو دی‌بندتو؛ نویسنده بزرگی که باید شناخت / جی.ام.کوتزی

آنتونیو دی‌بندتو (۱۹۸۶-۱۹۲۲) آنطور که خولیو کورتاسار می‌گوید از آن رمان‌نویس‌های کمیابی است که برای اثبات نکته‌ای گذشته را بازسازی نمی‌کند. او در گذشته زندگی می‌کند و تجربیات و رفتارهایی را برایمان بازگو می‌کند که تمام غرابت خود را حفظ کرده‌اند.

Read more

غم‌نامه خانه پدری صادق هدایت / جهانگیر هدایت

خانه پدری صادق هدایت، خانه‌ای که بیشتر ایام حیات خود را در آن زندگی کرد هنوز ظاهرا پابرجاست. در خیابان کوشک، بین خیابان لاله‌زارنو و سعدی، بین بیمارستان دکتر امیراعلم و منزل سفیر دانمارک در ایران این خانه ایستاده است

Read more

نگاهی به پیدایش سینمای نو در شوروی و مکتب مونتاژ، با تمرکز بر تدوین دیالکتیک آیزنشتاین

انقلاب ۱٩۱۷ عملا روسیه را از سایر ممالک اروپایی چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فرهنگی بریده بود. پس از پایان انقلاب اتحاد جماهیر شوروی از صنعت فیلمبرداری فقط یک پوسته خالی در دست داشت، بنابراین وقتی در ماه اوت ۱٩۱٩ دولت شوروی صنعت فیلمبرداری را ملی کرد

Read more

نقد «اطلس ابر» اثر دیوید میچل / از جیمز جویس تا دیوید میچل

درخت ادبیات زمانی بهترین میوه‌هایش را به پایتان می‌اندازد که با باور قلبی و ذکاوت تکان ‌داده شود. دیوید میچل نه با مغلق‌گویی شما را می‌فریبد، و نه از جادوی انتقال صحنه بهره‌ای دارد. برخلاف آثار نویسندگان دیگر، میچل این حس را به ما نمی‌دهد که می‌خواهد درخت ادبیات را از ریشه قطع کند تا…

Read more

«قوی سیاه سبز» اثر دیوید میچل / از هولدن کالفید تا جیسون تیلور

«قوی سیاه سبز» دیوید میچل، یک اثر نیمه‌خودزیست‌نامه‌ای است که روایت جیسون تیلور سیزده‌ساله‌ لکنتی و عشقِ شعر و ادبیات را از زبان خود او پیش روی خواننده می‌گذارد و دنیای ارتباط جیسون با اطرافیان،به‌ویژه هم‌کلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌هایش، را تصویر می‌کند.

Read more

گفتگو با دیوید میچل / نوشتن نوعی از موسیقی است

دیوید میچل نیز مانند بریل بینبریج و جولین بارنز در دنیای ادبیات افسانه است. بینبریج پنج‌بار نامزد جایزه بوکر شد اما هرگز آن را دریافت نکرد، بارنز چهار بار نامزد بوکر شد اما سرانجام در سال ۲۰۱۱ بوکر را از آن خود کرد. و اما دیوید میچل؛ او تا به امروز پنج‌بار نامزد جایزه بوکر…

Read more

آیا رمان‌ها می‌توانند دیدگاه ما را دربارۀ مرگ عوض کنند؟ / جان مک‌نیل میلر

فرهنگ انکار مرگ افرادی را پرورش می‌دهد که برای مرگ آماده نیستند؛ افرادی که دلباختگی‌شان به جوانی و سلامتی باعث می‌شود در مواجهۀ با بیماری و کهنسالی پر از دلهره، افسردگی وناامیدی شوند. اما به‌تازگی نویسندگانی خوش‌بین به مرگ تلاش می‌کنند هراسمان از مرگ را کمتر کنند. شاید اگر بخواهیم «مرگ خوب» را همچون بخشی…

Read more

ده کتاب برتر درباره‌ی آسایشگاه‌های روانی / ترجمه: بهار نصیری و عليرضا آقائي راد

از سبکِ ترسناکِ رمانِ ” پرواز بر فراز آشیانه‌ی فاخته” گرفته تا داستان‌‌هایِ امیدوارانه‌ی زندگی بخش، دراینجا مجموعه ای از هراس آمیزترین داستان ها گرد آمده است. اغلب در این کتاب ها، از درمانگاه‌‌هایِ روانپزشکی چه واقعی و چه تخیلی، به عنوانِ مکان‌‌هایی هراسناک، مشک

Read more

نگاهی به «شماره 17 سهیلا» ساخته محمود غفاری / کاوه قادری

درباره ی نخستین فیلم محمود غفاری یعنی «شماره 17 سهیلا»، از همان انتخاب شخصیت هدف در تصویر و نمایش، اکستریم کلوزآپ ابتدایی از او، میزانسن ها و P.O.V های او، آغاز روایت، تصویر، نمایش، داستان، موقعیت و رویداد با او و جهت دهی و متمرکز بودن تمامی این موارد روی او و مواردی از این…

Read more

حماقت برای عشق (یادی از سم شپارد) / هرولد بلوم

این پیش درآمد کوتاه به سم شپارد در “حماقت برای عشق” می پردازد که من از میان دو جین نمایشنامه هایش دوست دارم. والت ویتمن، پیشکسوت حقیقی شپارد، این را که تحت تاثیر کسی باشد انکار می کرد. گرچه بدون رالف والدو امرسون میتوان شک کرد که آیا اصلا والت ویتمنی در کار بود یا…

Read more

جدالِ لوكاچ و آدورنو بر سر كافكا / شيما بهره‌مند

اگر روزگاري لوكاچ دوگانه ادبيات مدرنيستي و رئاليسمِ انتقادي را با قاطعيت مطرح مي‌كرد و جانبِ نوع اخير را مي‌گرفت، هنوز وضعيت دست‌كم در ادبيات، چنان وهمناك و متناقض نبود. اما در روزگاري كه تناقضاتِ موجود در جهان و در صحنه ادبيات به‌حدِ اعلاي خود رسيده است

Read more

گفت‌وگواندیشی ‌ از ارسطو تا امروز / فاطیما احمدی

«گفت‌وگو» آنطور که در یونان باستان قالبی برای گفتن و شنیدن بوده، به‌ویژه برای ارسطو و حتی افلاطون، بهترین راه بیان و درک مفاهیم فلسفی نیز بوده، سهمی مهم‌تر در قوام‌بخشیدن به اندیشه؛ از همین منظر است که مجموعه «بفرمایید فلسفه» (تاریخ فلسفه به روایت فیلسوفان معاصر) در قالب گفت‌وگو است

Read more

«بی‌سرنوشتی» اثر ایمره کرتیس / زندانی خوب آشویتس

یکی از کتاب‌هایی که در دریافت نوبل ادبیات ایمره کرتیس تاثیرگذار بود رمان «بی‌سرنوشتی» بود، که آکادمی به‌دلیل به‌خاطرسپردن آشویتس و بینش عمیق کرتیس از درک مفاهیمی که کماکان برای جامعه مدرن لازم است، اثر او را تحسین کرد: «کرتیس در این رمان، در جست‌وجوی امکان ادامه زندگی و تفکر در مقام انسانی است

Read more

با صفدر تقي‌زاده؛ از واكاوي جهان همينگوي تا كشف رازو رمز شيمبورسكا

صفدر تقي‌زاده را از زماني كه دبير بخش داستان در ماهنامه دنياي سخن بود مي‌شناسم. او را همواره در اين سال‌ها فردي ديده‌ام خوش اخلاق، گشاده‌رو و علاقه‌مند به كمك و ياري ديگران و دوري از هرگونه غوغاسالاري؛ آنچنان كه در منش بسياري از اهالي فرهنگ و هنر امروز وديروز شايع بوده است

Read more