در جایی خواندم که بهزودی نگهداری از تمامی آثار مکتوب بشر به ۲۵۰۰ کیلومتر قفسه نیاز خواهد داشت. چه کسی قرار است این همه را بخواند؟ انسانها مینویسند تا به جاودانگی دست یابند، اما از میانشان بهراستی نام چند تن در حافظه بشریت نقش خواهد بست.
در سال ۶۵۸ هجری قمری، گروهی از قلندران در سوریه به حضور هلاگوخان رسیدند. این حاکم مغول برای قلع و قمع مخالفان به آنجا رفته بود. او میخواست درباره این افراد بیشتر بداند. از وزیرش پرسید اینان کیستند؟ وزیر گفت که آنها اضافات و زوائد جهان هستند. خان مغول تکلیفش را فهمید. اندکی بعد همه…
بسیاری از نویسندگان و البته بخشی از منتقدان بنام در حوزه ادبیات، ادبیات را منشأ امرِ متخیل میدانند. گاه مسئله تخیل آنقدر پررنگ میشود که در تعاریف زیرژانرهای آن مثل شعر به قطع از این واژهی کلیدی استفاده میکنند: تخیل. در میان آثاری که معمولا به عنوان ادبیات روشنفکری و جدی میشناسیم جهان فانتزی تا…
کامو در دنیای ادبیات نویسنده ای مشهور و تاثیر گذار است. ردپای عقاید فلسفی اش در هر اثرش مشهود است. حتی اگر نمایشنامه ای بنویسد مانند کالیگولا. نمایشنامه قالبی است که کامو برای به تصویر کشیدن داستانی گیرا و فلسفی انتخاب کرده اما او در نوشتن آنقدر چیره دست است که اگر قالب دیگری را…
یکی از شاخههای وسیع و پردامنه فلسفه نیز فلسفه ذهن نام دارد که به انواع گوناگون مسائل مربوط به ذهن میپردازد. موضوع این کتاب نیز فقط یکی از مسائل فلسفه ذهن است.
سورن کیرکگور از جمله فیلسوفانی است که طی سه دهه گذشته مدام از او و درباره او در فارسی گفته شده است. نخستین شرح درباره او به مهتاب مستعان تعلق دارد که اوایل انقلاب با عنوان «کیرکگور، متفکر عارفپیشه» منتشر شد اما تا پیش از «ترس و لرز» با ترجمه مثالزدنی عبدالکریم رشیدیان (١٣٧٨) متنی…
ماجرای یک نوسان پرخشونت، قرار گرفتن در موقعیتی مرزی یا بر لبه تیغ کارآیی و ناکارآمدی، تردید در تصمیم میان نیروها و ایده های متضاد.
او یک شخصیتی بود که از حبسی به حبس دیگر و از رنجی به رنج دیگر، در رفتوآمد بود و هیچگاه در جهاد بزرگ خود، سستی و سردی نداشت.
سیامک گلشیری نویسندهی شناخته شدهای است. او را نویسندهای فعال و پرکار، داستان نویسی با آثاری پر مخاطب و همین طور نویسنده آثاری جذاب برای نوجوانان میشناسیم. یکی از شایعاتی که درباره او در افواه میچرخد، و انشاءالله که حقیقت دارد، این است که او از معدود داستان نویسان ایرانی است که مخارج زندگی را…
موجی موسوم به نفت که تا چند دهه اوضاع سیاسی، اقتصادی و بعضا اجتماعی ایران را متاثر از خود ساخت. پدیدآورندگان این موج را سه قدرت خارجی آن روزگار یعنی انگلستان، روسیه و آمریکا تشکیل داده و هر یک از آنها برحسب ظرفیت و توان خود به نوبت در مسیر سهمخواهی از خوان گسترده نفت،…
این نمایشنامه در بهار سال ۱۹۴۱ منتشر شد با نام نمایشنامه یانگ تسه.موسولینی در ۲۸اکتبر ۱۹۴۰ هجوم برد فاشیسم به سرزمین دموکراسی یورش برده بود البته نه تنها بلکه در می ۱۹۴۲ آلمانی ها هم بر کرت تسلط یافتند.اما یونانی ها ملتی نیستند که با فاشیسم یا نازیسم و یا هرمسلکی که شان انسان را…
اهمیت کار وایس بهویژه در این نمایش آن است که وی این دو شخصیت و یا به تعبیری، این مستند تاریخی را که در یک «ناهمزمانی تاریخی» قرار دارند در مقابل هم قرار میدهد. منظور از ناهمزمانی تاریخی که درعینحال «کنش» اصلی نمایش است آن است که میان این دو شخصیت مستند تاریخی هیچ مواجههای…
تکلیف جلد سوم کتاب خاطرات شادروان ابراهیم یزدی هنوز هم بعد از درگذشتش روشن نیست. معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی بهتازگی از ایرادات ١۵گانه این مؤسسه به جلد سوم خاطرات یزدی سخن گفته است. حجتالاسلام داستانی گفته: «خاطرات آقای یزدی مثل دهها مجموعه دیگری است که طبق قانون، وزارت ارشاد به…
تاجری اهل جزیره قبرس در اواخر قرن چهارم قبل از میلاد با کشتی تجاری خود در دریا دچار سانحه شد. کشتی او همراه با کالاهای تجاری غرق شد، اما او جان سالم بهدر برد و خود را به آتن رساند. او که حالا فقیر و ناامید شده بود، در خیابانهای آتن سرگردان و بیهدف راه…
چند سال پیش از این وقتی نخستین کتابها از مجموعهی داستانهای برگزیدگان جایزه ادبی اُ. هنری (با سرپرستی علی فامیان) منتشر شد و صحبت از انتشار مجموعهای نود جلدی از داستانی کوتاه برگزیده در این جایزه بود که به تدریج ترجمه شده و توسط نشر نیستان در اختیار علاقمندان ادبیات داستانی قرار گیرد.
«پس از ترجمه هر فصل از کتاب «فیلمنامه نویسی آلترناتیو» بارها از خود میپرسیدم که بهتر نیست بقیه کتابهای فیلمنامهنویسی خود را به آتش بکشم؟» مواجه شدن با نقل قولی اینچنین از سوی مترجم کتاب، در نگاه نخست یک جور بازار گرمی اغراقآمیز جلوه میکند تا آنجا که حتی با ارجاع به فیلم ارباب حلقهها،…
یادش گرامی دکتر علیمحمد حقشناس، اواخر دهه شصت کتابی ترجمه و منتشر کرد با عنوان «رمان به روایت رماننویسان» اثر میریام آلوت؛ کتابی درباره جنبههای مختلف رمان، از چیستی رمان، عناصر زمانی و مکانیاش گرفته تا فن روایت، گفتگو و شخصیت پردازی و…. کتابی که نامش سر زبانها افتاد و با اقبال بسیار خوبی از…
“آدورنو نابغه بود”. هربرت مارکوزه (۱۸۹۸-۱۹۷۹) با تأکید بر واژه نابغه توصیف دوست و همکار خود را آغاز میکند و در ادامه میافزاید: “میگویم نابغه چون هیچ کس دیگری را مثل او ندیدهام که همانطور که به فلسفه و جامعهشناسی و روانشناسی و موسیقی و هر چیزی اینقدر یکسان تسلط داشته باشد.
بازگشت به «ملک آسیاب»
فرشته احمدی*
بیش از بیست سال از درگذشت غزاله علیزاده میگذرد و نشر «رشدیه» رمان «ملک آسیاب» را از این نویسنده منتشر کرده است و برای علاقمندان به آثار این نویسنده مهم این امید به وجود آمده است که شاید باید منتظر انتشار آثار دیگری از او باقی بمانند.
غزاله…
روایت داستان از زبان حیوانات در ادبیات جهان شیوهای قدیمی و شناخته شده است که در اصطلاح به آنها فابل میگویند. در ایران نیز این گونهی ادبی سابقهای طولانی دارد، هم به نظم و هم به نثر. با توجه به سنتهای روایی نزد قدما، چنین روایتهایی به عنوان ادبیات تعلیمی و به منظور ارائه پیامهای…
ادبیات معاصر ایران همواره در حسرت داشتن چهره هایی جهانی بوده است. صادق هدایت را که استثناء کنیم، نویسندگان دیگر هرچقدر هم که بزرگ و شاخص باشند، در آنسوی مرزها نتوانسته اند توفیقی شایسته کسب کنند و از چهرهای جهانی برخوردار باشند، چنانکه ادبیات ترک و یا ادبیات عرب با چهره هایی گوناگون در سراسر…
در سری آثار نمایشی که نشر قطره منتشر میکند، کتابی نیز با عنوان ” قصهی خواب” منتشر شده است، شامل دو نمایشنامه با عناوین “۲۷ واگن پر از پنبه” و “قصهی خواب” که به ترتیب از آن تنسی ویلیامز و شون اوکیسی هستند. این کتاب را زهره خلیلی ترجمه کرده است. هر دوی این نمایشنامهها…
آنجا که نفس خواننده به شماره میافتد، آنجا که متن، به صراحت، کارکرد متعارف زبان یعنی انتقال پیام را تماما نادیده میگیرد، آنجا که رمان قالبهای کهنهاش را دور میریزد و خود را از نو میزاید، آنجا کلاریسی لیسپکتور در کنار بزرگترین نویسندگان قرن بیستم درحال نوشتن است.
تامس هاردی اول با شعرهایش بود که نامش سر زبانها افتاد. اما بعدها با رمانهایش بود که جهانی شد. او در شعر تحتتاثیر ویلیام وردزورث شاعر رمانتیک انگلیسی بود و در رمان تحتتاثیر جورج الیوت رماننویس دوران ویکتوریا. انتشار «تس دوربرویل» در 1892 نام هاردی را از مرزهای انگلستان فراتر برد و از او نویسندهای…
برخی کتابها، آینهای هستند که ما را روبهروی خودمان قرار میدهند و به پرسش وامیدارندمان: گویی «پرسش مدام»اند و بهقول حافظ، «عیش مدام» برای «لذت آگاهی»: «راهنمای فلسفی زیستن» نوشته لوک فرای (ترجمه افشین خاکباز، نشر نو) از جمله این کتابها است. خوانش این کتاب دعوتی است به ویرانی «من» ازپیشساختهشدهمان برای بازساختن «من» خودساختهمان.…
آرش صادقبیگی با اولین کتابش -«بازار خوبان»- توانست همزمان جایزه ادبی جلال آلاحمد و کتاب سال ایران را از آن خود کند. مهمترین ویژگی مشترکی که داستانهای «بازار خوبان» را هویت بخشیده، محور زبانشناسی آن است؛ البته موضوع لحن نیز به یاری داستانها آمده است. از منظر مضمونی تقریبا همه داستانها اخلاقگرا هستند
یکی از مهمترین اتفاقات زندگی گوگول جوان که رفته رفته شهرتی به هم میزد، دیدار با الکساندر پوشکین، نویسنده و شاعری بود که گوگول او را میپرستید. پوشکین نبوغ و استعداد گوگول را پسندید و دوستی میان آنها تاثیر بسیار بر گوگول گذاشت. پوشکین فکر نوشتن اثری بزرگ را به جان گوگول انداخت. آثار…
کتابخانه ویوین لی، بازیگر تئاتر و سینمای انگلیسی که کتابهای آن با دستخطهای آلن الکساندر میلن، وینستون چرچیل، ترومن کاپوتی و اِوِلین وو به او تقدیم شدهاند و همچنین دستنوشتهای که الیزابت اول آن را امضا کرده است، ماه آینده در حراجی چوب حراج میخورد.
در خوانش آثار فرانسوا موریاک سه مورد توجه خواننده را به خود معطوف مىسازد: ۱-گرایش وى به مذهب و ایمان عمیقش به آیین مسیحیت (کاتولیک). ۲- علاقه او به طبیعت و دنیاى پیرامون. و ۳- نگاه روانکاوانه وى به روابط بین افراد و طبقات مختلف اجتماعى. در زیر نگاهی اجمالی به سه رمان شاخص موریاک…
شاید «دوستان ما انسانها» نمایشنامهای به لحاظ ساختاری و فرم اثر، کاری بدیع نباشد، اما از نظر مضمون و وجه تماتیک اثری است که حامل پیامهای مهمی در حوزه سیاست و البته جامعه است. از این نظر «دوستان ما انسانها» را میتوان اثری ادبی، با درونمایههای سیاسی، اجتماعی و حتی فلسفی برشمرد.