استدلال من در این نوشته این است که رویارویی روشنفکری ایران با مدرنیته در نیمه دوم سده نوزدهم ، با اقتباس دو جنبه متنافر ولی کاملاً وابسته مدرنیته مشخص میشود :یکی پذیرش عنصر بالقوه رهاییبخش مدرنیته، و دیگری بخش “تاریکتر” مدرنیته، یعنی جنبهای از جهان مدرن که بیشتر به سلطه و شئی وارگی هدایتگر است.…
قومی آن چنان مشغول به خود بودند که گویی به خواب رفته اند. همه چیز به همین منوال سپری می شد. مشکل خاصی هم وجود نداشت. رعایا با مقدار بخور و نمیری که از خراج سالانه¬شان می ماند، زندگی می کردند یا زنده می ماندند. پادشاه نیز خوشبخت ترین مرد جهان بود.
ملکم، برجسته ترین اندیشه ور عصر ناصری در حوزهٔ سیاست و اجتماع بود و آثار قلمی اش در آماده کردن ایرانیان برای گذار از عصر استیداد به دوره مشروطه مؤثر افتاد. وی در زمینه های گوناگون قلم زد در این نوشته مروری جامع بر زندگی و آثار او شده است که خواندنش خالی از لطف…
سید حسن تقیزاده در سالهای جوانی و میانسالی دو بار به استانبول سفر کرد. در خصوص تاثیر روشنفکران ترک بر اندیشههای تقیزاده و همچنین نگاه تقیزاده به تجددخواهی با دکتر تورج اتابکی، استاد مطالعات خاورمیانه و آسیای غربی دانشگاه لایدن هلند به گفتوگو نشستیم. اتابکی، تقیزاده را پیرو وفادار تجدد آمرانه میداند. به اعتقاد اتابکی…
بازخوانی اندیشه ی روشنفکران و روشنگران عهد مشروطه برای ما در دورانی که زندگی می کنیم و با توجه به وضعیت اسفباری سیاسی و اجتماعی موجود از چند نظر حائز اهمیت است. ما هنوز پس از یک قرن و نیم درگیر توضیح و تفسیر و تلاش برای درک همان مفاهیم و خواسته ها هستیم که…
در میان آثار تاکنون منتشر شده درباره انقلاب مشروطیت ایران جدای از معدود آثار و نوشتههای با ارزشی که پارهای از دستاوردها و سرمایههای علمی درخشانی را در راه بازخوانی و بازشناسی انتقادی تاریخ تحولات و اندیشههای سیاسی در عصر مشروطیت ایران و فهم جدیدی از چالشهای سنت و تجدد در ایران، به دست دادهاند،…
اندیشه تجدد در تاریخ معاصر ایران، یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه اندیشه سیاسی واجتماعی است که هر چند ریشههای تاریخی آن را به طور محدود میتوان در عصر صفویه جستوجو کرد اما عصر قاجاریه و مشروطیت را باید سرآغاز جدی تجددگرایی در ایران بهشمار آورد. تکوین و شکلگیری اندیشه تجدد در ایران از پیوند…
تکوین و شکلگیری اندیشه تجدد در ایران از پیوند تنگاتنگی با اندیشه ترقی در ایران برخوردار است. اندیشهها وتکاپوهای تجدد طلبانه در ایران عصر قاجاریه و مشروطیت از همان آغاز با مخالفت جدی و سرسختانه گروههای مختلفی از جامعه سنتی ایران روبهرو شد
چند سال پیش در حین پژوهش بر روی تاریخ پاورقی نویسی در ایران (که بخشهایی از آن به صورت پراکنده در چند نشریه منتشر شد)، هنگام کار روی نخستین نشانه های رمان نویسی در ایران که متاثر از آشنایی با فرهنگ غرب بود؛ توجه ام به جریان تجدد در ایران و نقش آن در حوزه…
اندیشه تجدد در تاریخ معاصر ایران، یکی از مهمترین مفاهیم در حوزه اندیشه سیاسی واجتماعی است که هر چند ریشههای تاریخی آن را به طور محدود میتوان در عصر صفویه جستوجو کرد اما عصر قاجاریه و مشروطیت را باید سرآغاز جدی تجددگرایی در ایران بهشمار آورد. تکوین و شکلگیری اندیشه تجدد در ایران از پیوند…