به مناسبت سالروز تولد صمد بهرنگی به سراغ یکی از معروف ترین آثار داستانی او رفتیم، اثری که خود در قالب کتابی مستقل نیز منتشر شده است. شاید حوصله خواندن داستان روی صفحه مانیتور نداشته باشید اما این فرصتی ست که می توانید تجدید خاطره ای با آثار صمد بهرنگی کنید. مردی که در دهه…
گفت: “یه پالتو داشت مثل جیگر زلیخا. سوراخ، سوراخ. .” و خندید. دعوا اینطوری شروع شده بود، مثل هر شب.
بابام گفت: “مگه تو منو ندیده بودی؟”
و رویش را به ما کرد.
من گفتم: “بابا شوخی کرد.”
و او پاپی شد: “بار اولی که رفتم خونهشون به ننه اکبیریش گفتم مادر! این من، این…
«تا دنیا دنیاست» اثر ایرج پزشك نیا
در یكی از شهرهای عالم با مرتاض جوانی آشنا شدم كه فن دزدیدن روح را بمن آموخت.
میگفت: روح را مردم بدرستی نمی شناسند و نمیدانند كه آنهم از هر حیث شبیه سایر اعضای بدن است. مثل دست، مثل پا و مثل گوش... و همانطور كه دست…
شرحی بر قصیدهی جملیه
هوشنگ گلشیری
برای عبدالعلی عظیمی
از خواب بیدار شده و نشده صدای زنگ‌ها را شنیدم، انگار هنوز خواب بودیم. نه، همان صدای آشنای زنگوله بود که زنجیروار می‌زد. آن روزها همیشه از آن سوی شالی‌ها می‌آمدند، تا می‌رسیدند زیر پنجرهی آدم و مدتی، انگار فقط برای تو بزنند، زیر پنجره می‌ایستادند…
داستان کوتاه «جفت» یکی از آثار کمتر خوانده شده غزاله علیزاده است، داستانی که در میانه دهه چهل نوشته شده و برای نخستین بار در مجله آرش شماره 16 منتشر شده است. غزاله علیزاده به سبک داستانهای کوتاه نخستین خود که در نشریات پراکنده آنها را منتشر کرده، آن را با نام «غزاله» به چاپ…
آقا جولو: اثر ناصر تقوایی/
دریا که نه سبز نه آبی، شهر را تا کمرکش کوهها عقب رانده است. کف سفید موجهای مد در آستان اولین خانهها به شن مینشیند. از دیواره سنگی “پسته” تا جلو بارانداز که سایهی پشت دیوارش اطراقگاه حمالهاست و راستهی دکانها، تا کارگاه صدف پاک کنی موجها به سد سنگی…
گیله مرد از مجموعه داستان نامه ها، یکی از بهترین داستانهای رئالیستی ادبیات داستانی معاصر ایران و از معروف ترین داستانهای کوتاه بزرگ علوی ست. تقریبا در اغلب گلچین هایی که از بهترین داستانهای کوتاه فارسی انجام شده گیله مرد نیز به عنوان اثری شاخص از بزرگ علوی در آنها دیده شده. شهرت این داستان…
«هیچ لازم نبود که در را باز کنند: در خودش باز بود، و همچنین هیچ لازم نیست که بگوییم اول کدام یک به درون آمدند:
معلوم است- اول خانمها و بعد آقایان.»
این یکی از بهترین شروع هایی ست که در یک داستان کوتاه فارسی خوانده ام. همانقدر ساده و تکان دهنده که از یک…
“آقای نویسنده تازه كار است “ ، اما خواهش می‌كنم، از حضورتان صمیمانه خواهش می‌كنم كه فراموش نكنید عنوان استان این نیست، چیز دیگری است: “ آقای اسبقی برمی گردد . ”
البته من هم با شما هم عقیده‌ام كه نویسنده در نامگذاری سلیقه به خرج نداده است، اما به حقیقت سوگند می‌خورم كه این…
در گردش‌گاه بزرگ شهر به هم بر خوردند، امّا ما خیلی زود كار خود را فیصله دادیم. حقیقت این است كه آنها پس از طیّ مقدّمات هیجان‌انگیزی به هم رسیدند. این مقدّمات چه بود؟
اوّل، جوان نجیب و سر به زیر ما، آقای X، كه اتفاقاً در این لحظه سرش رو به بالا بود، حس…
چهل چهارمین داستان آدینه «مد و مه» را به اثری از جواب مجابی اختصاص دادیم، داستانی که ابتدا در کتاب جمعه به سردبیری احمد شاملو منتشر شده است. مجابی در طول چند دهه گذشته، هم شعر گفته، هم نقاشی کرده و هم به داستاننویسی پرداخته و البته بیش از هرچیز هم به عنوان یک نویسنده…
درباره کم و کیف آثار آل احمد و جایگاه ادبیاش، نظرها ضد و نقیضاند، و عمده این اختلاف نظرها هم دلایل برون متنی دارند. اما اگر منصفانه درباره او قضاوت کنیم نامیست که نمیتوان از کنارش به سادگی گذشت، هم در کسوت نویسندهای با آثاری میانمایه و هم روشنفکری که نقشی پررنگ در روزگار خود…
ناصر تقوایی را اغلب بهعنوان فیلمساز میشناسیم اما او در میانهی دهه چهل، پیش از ورود به دنیای سینما، مدتی به ادبیات داستانی پرداخت و مجموعه داستان «تابستان همان سال» وچند داستان کوتاه دیگر که درنشریات و جنگهای آن روزگار منتشر کرد و به اعتبار همین کارنامهی کوچک اما در عین حال ارزنده، هنوز هربار…
چهل و یکمین داستان آدینهی«مد و مه» داستانیست از محمد علی جمالزاده که درتاریخ ادبیات داستانی ما به عنوان یکی از آغازگران راه بسیار به نام او بر میخوریم.
«کباب غاز» از مجموعه داستان «یکی بود یکی نبود» انتخاب شده که از جمله کتابهای فراموش نشدنی در تاریخ ادبیات داستانی این دیار است و در…
داستان چهلم آدینهی «مد و مه» یکی از بهترین داستانهای کوتاه صادق چوبک و ایضا یکی از بهترین داستانهای کوتاه فارسیست که با وجود گذشت قریب به 65 سال از زمان نوشته شدن آن هنوز خواندنی و تازه به نظر میرسد. این داستان نمونه خوبیست برای نشان دادن این واقعیت که نویسندگان نسل بعداز هدایت…
اگرچه در سه دهه گذشته، پرویز دوایی چندین کتاب در حوزهی ادبیات داستانی منتشر کرده و دامنه فعالیت او در این زمینه بیش از نوشتن درباره سینما بوده؛ اما همچنان به عنوان منتقد سینما شهره است تا داستان نویس. دلایل این مسئله نیز متعدد و در نوع خود قابل بررسی هستند که امیدواریم در مقالهای…
کمتر نویسنده ای در تاریخ ادبیات داستانی ایران توانسته هم پای بهرام صادقی داستانهایی بنویسد که به عمق روح و جان مخاطب تفوذ کند، کمتر نویسنده ای توانسته چون او دست روی موقعیت های پوچ و ملال انگیز و البته مضحک زندگی بگذارد، آنها را بشکافد و دربرابر ما عریان کند و درهمه حال دست…
روزهای گذشته مصادف بود با سالمرگ هوشنگ گلشیری، به همین مناسبت یکی دیگر از معصومهای او را برای انتشار در بخش داستانهای آدینهی «مد و مه» برگزیدیم، با این توضیح که چندی پیش در همین بخش داستان معصوم دوم را از این نویسنده منتشر کردیم.
***
معصوم چهارم
هوشنگ گلشیری
حالم خوب نیست. نمی‌توانم…
شهرنوش پارسیپور سه بار نامش سرزبانها افتاد، دوبار برای ویژگی های درون متنی آثارش و یکبار هم که بسیار پر سروصدا تر بود، به دلیل مسائل برون متنی که در پیرامون یکی دیگر از آثار داستانیاش شکل گرفت. اولین بار در میانه دهه پنجاه بود که بعد از انتشار مجموعه داستان "آویزهای بلور" رمان قابل…
احمد محمود به رمان هایش شهرهاست، هرچند داستانهای کوتاه خوبی هم نوشته. او کار خود را نوشتن داستان کوتاه آغاز کرد، با مجموعه داستانی به نام «مول» که همانند بسیاری نویسندگان همدورهاش، نشان از تاثیرپذیری او از صادق هدایت داشت. اما در ادامهی کار راه خاص خود را پیدا کرد و با رمان معروف همسایهها…
صادق چوبک نه تنها از دوستان صادق هدایت بود، بلکه به زعم بسیاری در داستاننویسی نیز متاثر از او بود و ظاهرا داستانهای نخست خود را نیز برای آنکه هدایت نظر بدهد، نزد او میبرد و ... حالا این روایتها چقدر درست باشد یا نباشد، نکته آنجاست که صادق چوبک در ادامه جریانی قرار میگیرد…
«معصومها» در میان آثار هوشنگ گلشیری از جایگاه ویژهای برخوردارند و به همین تناسب نیز از جملهی شناخته شدهترین داستانهای کوتاه این نویسنده محسوب میشوند. معصوم اول تا چهارم در کتاب «نمازخانه کوچک من» منتشر شدهاند و معصوم پنجم نیز در قالب داستانی بلند در یک کتاب مستقل به چاپ رسیده است. برای سی و…
محمود دولت آبادی را می توان واپسین چهره بازمانده از نویسندگان نسل طلایی دهههای قبل به حساب آورد. آنها که بخشی از شاهکارهای ادبیات داستانی ایران را خلق کردند و یه یک معنا فاصلهای بعید با همنسلان و از پی آمدگان خود دارند، نویسندگانی که در هر نسل به مراتب تعدادشان بیش از نویسندگان شاخص…
ماهی سیاه کوچولو یکی از معروفترین داستانهای فارسیست به ویژه در عرصه ادبیات کودک و نوجوان. البته معروفیت این داستان تا اندازه زیادی به شهرت نویسنده ی نامدارش صمدبهرنگی گره خورده است. بهرنگی چهرهای استثنایی در ادبیات معاصر به حساب میآید. جوان سادهی شهرستانیای که شغل معلمی اختیار کرد، با شاگردانش رابطه نزدیکی داشت، دردمندانه…
روزگاری بود که اغلب سیمین دانشور به عنوان همسر جلال آلاحمد شناخته می شد، اما به نظر دانشور پس از مدتی چنین تصویری را دگرگون کرد و رفته رفته هویتی مستقل از شوهر نامدارش بدست آورد؛ هویتی به عنوان یک زن داستاننویس که یکی از رمانهای مطرح ادبیات داستانی ایران (سووشون)را در کارنامه دارد. رمانی…
«داشآکل» یکی از محبوبترین داستانهای کوتاه صادق هدایت و ایضا یکی از معروفترین داستانهای کوتاه فارسیست. اثری که در سالهای دور و نزدیک به عنوان یک اثر کلاسیک و نمونهای شاخص برای درک و شناخت عناصر داستان و چگونگی بکارگیری آنها (در کتابها و کلاسهای آموزش نویسندگی) بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. این داستان…
داستان آدینهی بیست و هشتم را به اثری از پدر داستاننویسی ایران، محمد علی جمالزاده، اختصاص دادیم، «فارسی شکر است» یکی از معروفترین داستانهای این نویسنده به حساب میآید که از کتاب «یکی بود یکی نبود» انتخاب شده. اهمیت این داستان از آن روست که تقریبا اغلب ویژگیهایی که این اثر جمالزاده به واسطهی آن…
«چرا دریا توفانی شده بود» یکی از بهترین داستانهای کوتاه صادق چویک است که با وجود گذشت نیم قرن از نوشته شدن آن هنوز خواندنی و جذاب به نظر میرسد و واجد نکات آموختنی بسیاری هم برای علاقمندان داستاننویسی ست، خاصه در روزگاری که بسیاری از داستانهای کوتاه فاقد عنصر تعلیق، گرهافکنی و گرهگشاییاند (بگذریم…
غلامحسین ساعدی داستان کوتاهنویسی بود چیرهدست، یکی از چهرههای شاخص در میان نویسندگانی که آثار خود را در دهه سی و چهل و پنجاه نوشتند، و نسلی تکرار ناپذیر نیز به نظر میرسند، داستانهای کوتاهی که در سالهای دور و نزدیک بسیار خوانده شده و هنوز نیز خوانده میشوند. برای بیست ششمین داستان آدینهی «مد…
بیست و پنجمین داستان آدینهی «مد و مه»، اولین داستان ما در سال جدید، اثری ویژه از ابراهیم گلستان است. ویژه بدین معنا که این داستان کمتر دیده و خوانده شده است. اثری که در هیچ یک از کتابهای داستانی گلستان نیامده و از این منظر میتوان آن را اثری منتشر نشده به حساب آورد.…