این مقاله را به اشتراک بگذارید
دوبلینی ها [Duvliners]. مجموعه داستانهای کوتاه جیمز جویس(۱) (۱۸۸۲-۱۹۴۱)، نویسندهی ایرلندی، که در ۱۹۱۴ انتشار یافت. این نخستین کتابی است که، پس از انتشار اشعار دوران جوانی وی تحت عنوان موسیقی مجلسی (۱۹۰۷)، او را به مردم شناساند. جویس با این داستانهای کوتاه، که به هنگام اقامت در شهر تریست(۲) نوشته است، شهرتی به دست آورد. نویسنده چند نمونه از مردم شهر دوبلین را در این کتاب معرفی و برخی از جنبههای قراردادی طبیعت انسانی را به آنها نسبت میدهد. موضع ادبی جویس آشکارا واقع گرایانه است.
لکن این واقع گرایی روان شناختی، عینی بودن خود را از بررسی دقیق دنیای درون انسان حاصل میکند. علاوه بر این جویس در این کتاب، خود را یکی از عمیقترین ناظران زندگی بورژواهای عصر خود معرفی میکند. بعضی از داستانهای وی، چاره ناپذیری دردآور فضای پرتشویشی را نمایان میسازد که جامعهی ایرلندی در آن میزیسته است. درتمام آثار این نویسنده، با وجود نقاب طنز و شکاکیت، برخی از جنبههای دردناک خاص ایرلندیها به طرزنمایانی نشان داده شده است. لکن در کتاب دوبلینیها است که این تلخکامی پنهان، با صداقت بیشتری بیان شده است.
این موضوع به ویژه در داستان «مطابقتها» کاملاً هویداست؛ و آن شرح حال کارمند تنبل و بی‌کاره ای است که غرق در قرض است و همواره در یک قدمی اخراج از اداره به سر میبرد؛ ولی عیاشی و خوش باشی در نظرش همهی بدبختیها را جبران میکند. داستان با بازگشت این شخص به کانون خانوادهاش پایان میپذیرد:
او برای فراموش کردن درد و رنج خویش، کودکانش را– در زمانی مادرشان به کلیسا رفته است- کتک میزند. سطور پایانی داستان با آهنگ ضربههای کتک هم‌وزن میشود و این شیوهای است که جویس در آثار بعدی خود نیز از آن استفاده میکند.
در داستان «مردگان»، که آخرین داستان کتاب است، سخن از نوعی کنش و شهود روان شناختی بسیار ظریف در میان است؛ به این معنی که نویسنده در اندرون پریشان زنی فرو میرود و در اثنای اظهار میل بیتابانهی شوهرش، به یاد مردی افتاده است که او را دوست میداشته و به تازگی از دنیا رفته است. این مرد مرده مانع از آن است که زن به میل شوهرش پاسخ دهد، زیرا تنها مردی است که هر گونه حسادت به او بیهوده است و هیچ کاری بر ضد او نمی‌توان کرد. سایر داستانهای کتاب سرشار از روایح دریایی دوبلین است؛ «دوبلین عزیر و کثیفی» که جویس آن همه دوست داشت.
۱٫ James Joyce
۲٫Triest
فرهنگ آثار. سروش
انتشار در مد و مه: ۳ شهریور ۱۳۹۰