چرا صادق هدایت…؟

صادق هدایت امسال صد و هشت ساله می‎شود، و قریب به شش دهه از مرگ او می‎گذرد. در طول این سالها نویسندگان بسیاری آمده‎‎ و رفته‎اند؛ آثار بسیاری نوشته شده که برخی از آنها لااقل به لحاظ کیفیت ادبی از آثار هدایت (به استثنای بوف کور) بهتر بوده‎اند و شاید حتی بوده‎اند آثاری که به لحاظ غنای نثر و پختگی صناعت‎های داستان‎نویسی در سطح بالاتری از شاهکار او (بوف کور) قرار می‎گیرند و…

پس چرا همچنان، هدایت بزرگترین نویسنده ادبیات داستانی ایران بوده و مایه فخر ما ست که ادب و فرهنگ این سرزمین چنین چهره‎ای به خود دیده؟

پاسخ این سوال هم دشوار است و هم آسان، آسان از آن رو که با یک نگاه کلی به زندگی و آثار هدایت دلایل بسیاری برای آن می‎توان برشمرد، دلایلی که تاکنون بارها و بارها توسط دیگر کسان مورد توجه قرارگرفته و به اشکال مختلف مطرح شده؛ هدایت تنها چهره ای ست که تمام کسانی که از نزدیک با او آشما بوده‎اند (جز یک استثناء شعنی شین پرتو) از او به عنوان انسانی شریف و بزرگ نام برده‎اند، آدمی در سخاوت و صداثت بی‎مانند، از زمانه خویش جلوتر و مهمتر از همه انسانی به تمام معنی رها از هر نوع حسد و کینه، از کسانی که نسبت به او احساس مریدی می‎کرده‎اند همچون بزرگ علوی، انجوی شیرازی، تا کسانی که خود را بیرون از دایره‎ی تاثیر پذیری از او می‎دیده‎اند همچون ابراهیم گلستان، حتی آدم خودبزرگ بینی همچون فردید که خود را در عرش می دید و دیگران را در فرش. هدایت هدایت تنها نویسنده جهانی ماست،کسی که جهانی می‎اندیشید و آثارش به شکلی خود انگیخته به اغلب زبانها زنده دنیا ترجمه شده و در آن سوی مرزها تاثیرهای شگرف و عمیقی برجای گذاشته و شاهکار جهانی او بوف کور، بزرگانی جون، هنری میلر، فیلیپ سوپو، آلبرتو موراویا، آندره برتون و … را به تحسین واداشته است. به سیاهه ویژگی‎های او باز هم می‎توان افزود، مخصوصا که اگر توجه داشته باشیم او در بسیاری حوزه‎ها پیشرو بوده.

و دشوار از آن‎رو که هم خود هدایت و هم آثارش از پیچیدگی‎های بسیاری برخوردار بوده‎اند؛ زندگی او جنبه‎های  بسیاری دارد که چون رازی سربه مهر جلوه ‎می‎کند، رازی که در عین حال فاش ناشدنی می‎نماید. این مسئله در مورد اثری پیچیده و پر از رمز و راز همچون بوف کور نیز دیده می‎شود، جادویی که در این اثر وجود دارد و در جان و روح مخاطب نفوذ می‎کند، راز رویین‎تن بودن آن در برابر زمان، سمبل‎ها و اشاره‎های گوناگون که در لایه‎های مختلف این رمان وجود دارد و هنوز رمز گشایی نشده و…

از همین سبب است که در مورد هدایت بیش از هر داستان‎نویس نوشته شده و نوشته خواهد شد. تنها نمایه کتابها و مقالاتی که درباره او نوشته شده خود کتابی‎ست مفصل…

پس در هفته‎‎ی پیش رو که آن را مزین کرده‎ایم به نام نامی صادق هدایت؛ می‎کوشیم با این ویژه نامه در حد بضاعت خود، گامی کوچک برای پاس‎داشت نام عزیزی برداریم که خطا نیست اگر بگوییم: اغلب نویسندگان راستین این دیار از زیر سایه‎ او (یا به قولی از تاریکخانه‎ او) بیرون آمده‎اند.

سعی کرده‎ایم این مجموعه مطالب، به گونه‎ای انتخاب شوند که هم جلوه‎ای باشند، از زندگی و آثار هدایت و هم نشان از «اهمیت هدایت بودن» داشته و یا تا اندازه‎ای پاسخگوی این سوال که: چرا هدایت…؟

***

در ابتدای این ویژه نامه اشاره به این نکته ضروری‎ست که پست حاضر در واقع مدخل و فهرست مطالب این ویژه‎نامه‎ است که از طریق کلیک کردن روی عناوین مطالب امکان دسترسی به همه نوشته‎های این پرونده در آن وجود دارد. این پست به پیشنهاد دوستانی تدارک دیده‎شد که تمایل داشتند کل این ویژه‎نامه را با یک آدرس واحد در اختیار داشته باشند.

لازم به ذکر است مطالب مندرج در این فهرست (فعلا خالی)، به تدریج در طول هفته صادق هدایت (۲۵ بهمن تا یکم اسفند) کامل شده و  به صورت جداگانه و با آدرس مستقل روی صفحه اصلی سایت نیز قابل دسترسی‎ست، تا هم کل پرونده و هم تک تک مطالب، امکان لینک شدن را داشته باشند.

از همه دوستان و علاقمندانی که عنایتی به «مد و مه» و مطالب آن به ویژه این پرونده دارد، تقاضا می‎کنیم تنها و تنها از طریق لینک مستقیم به انعکاس مطالبی که در این پرونده منتشر خواهد شد، بپردازند.

فهرست مطالب:

۱-     …….

۲-     ………..

۳-     ………..

• فهرست مطالب در طول هفته کامل می‎شود!