نگاهی به «زنان پریشان» اثر ویت استیلمن و «زیبای خفته» اثر مارکو بلوچیو

وصال روحانی – فیلم جدید و اجتماعی و خانوادگی«زنان پریشان» که اخیراً در آمریکای شمالی و اروپای غربی اکران شده، دنیایی را پیش روی ما خلق می‌کند که شاید فقط در رمان‌های پی، جی، وودهاوس بتوان نظیر آن را یافت.در این فیلم که ساخته ویت استیلمن است، کالجی به نام استیون اوکز را می‌بینیم که در نگاه نخست چنان آرام و بی‌گناه و پرت و فاقد هوش نشان می‌دهد که حتی خوش باورترین آدم‌ها هم نمی‌توانند آن را باور کنند و قابل تحقق بیانگارند. کاراکتر اول این قصه و زن جوانی هم که در قلب این مدرسه مشاهده می‌شود و ویولت ویستر نام دارد، از پرت ترین وغریب‌ترین کاراکتر‌هایی است که در آثار سینمایی سالهای اخیر مشاهده شده است. باور او این است که زنان، همگی بالاتر از مردان قرار دارند و باید به آنها کمک کنند و گرنه مردان نابود خواهند شد.

براین اساس تمام پسران محصل و مردان شاغل در استیون اوکز زیردست ویولت قرار دارند و پایین‌تر از او هستند و جالب‌تر این که حتی دختران دستیار اونیز در سطحی پایین‌تر از وی قرار دارند و ویولت با این که خود محصلی بیش نیست، به اوج رضایت و غرور حاکمیت رسیده است. گره‌تا گرویگ که این رل را بازی می‌کند، کاملاً در نقش نشسته و قد بلند و رفتار غرور‌آمیز و حرکت قدرتمندانه‌اش در محیط آموزشگاه او را در این رل‌کاملتر می‌سازند. وی مثل یک مدیر پرتفاخر اینجا و آن جا راه می‌رود و فرمان می‌دهد و طوری نگاه می‌کند که انگار جهان مدیون اوست. در گذشته نزدیک این نقش ها را به الیشیا سیلوراستون و در گذشته دورتر به سیبیل شپرد می‌سپردند ولی اگر تفاوتی بین این کاراکتر ها وجود داشته باشد، این است که کاراکتر گرویگ واقعاً باور دارد می‌تواند مردان بی‌تجربه در اجتماع را با نصایح خود پخته و صاحب تجربه و بینش لازم کند و حتی یک بنیاد جلوگیری از خودکشی هم به راه انداخته که اگر افراد ناامید شده از زندگی به وی و کارمندان تحت استخدام وی تلفن بزنند و به آن بنیاد بیایند، آنها با راهنمایی‌های امید بخش خود این افراد را به جاده زندگی بر‌می‌گردانند. اولین چیزی که در این بنیاد به افراد در آستانه خودکشی هدیه می‌شود، یک دونات و یک لیوان شیر تازه است تا بخورند و سر حال بیایند و از فکر خودکشی خارج شوند و اما ویولت چنان بی‌رحم است که تا در‌می‌یابد یکی از افراد رجوع کرده به مرکز مشاوره او واقعاً افسرده نیست و با درآوردن ادای افراد ناامید فقط قصد خوردن شیر و شیرینی را دارد، توی گوشش می‌زند و با خشونت وی را از آن‌جا بیرون می‌کند.

«زنان پریشان»«Damsels in Distress » چهارمین فیلم بلند ویت استیلمن اما نخستین فیلم او بعد از ۱۴ سال فترت محسوب می‌شود که کمتر کسی می داند چرا او طی آن فیلم تازه‌ای را تحویل دنیای سینما نداد و دلیل توقف وی از ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۲ چه بوده است. وقتی او جوان‌تر بود دوست داشت با اف . اسکات فیتز جرالد معروف قیاس شود ولی زبان  محاوره و نوشتار هنری‌اش از نوع رمان های خنده‌دار بود. او فیلم‌هایی می‌ساخت که ویژه افرادی خاص بود که به دشواری می‌شد آنها را در جامعه یافت.

بانی فیلم – مد و مه اسفند ۱۳۹۱