'یکصدو ده سال از انقلاب مشروطه ایران گذشت
نگاهی به تأثیر مشروطیت بر متون نمایشی ایران
مشروطه در آینه ادبیات
علی میرانصاری
مدیر بخش ادبیات مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی
روشنفکــــــــران ایرانی (از جمله نمایشنامه نویسان) پس از امضای فرمان مشروطه، در یافتند که با وجود فرمان مشروطه فضای اجتماعی سیاسی کشور در حال…
دو زن در تاریخ ادبیات هستند که بیشتر برای نبوغ داستانهای کوتاه شاعرانه و گروتسکشان شناخته میشوند، و البته زندگی غمانگیز و مرگ زودهنگامشان: یکی کاترین منسفیلد بود که از نیوزلند سربرآورد و در بریتانیا جهانی شد، و آن دیگری، فلانری اوکانر بود که از ساوانای جورجیا شروع کرد و هشت سال بعد از مرگش…
یالثارات: فیلم فروشنده، مصداق دیاثت فرهنگی است
یالثارات در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۹۵، در مطلبی با عنوان «هنر دوگانه سوزی؟!» به قلم ایمان احمدی، شهاب حسینی را دوگانه سوز و در پی مراحل اداری سفر به آمریکا دانست و انتقادهای هفته گذشته شهاب حسینی به یالثارات را به دلیل آن دانست که «امور اداری دوگانه…
«اگر امروز از خود بپرسم چرا ادبیات را دوست میدارم، اولین چیزی که به ذهنم میرسد این است: ادبیات یاریام میکند تا زندگی کنم. دیگر آنقدرها هم مثل دوران نوجوانی از ادبیات انتظار ندارم من را از آسیبهای مواجهه با آدمهای واقعی دور نگه دارد.» این سطرهای هولناک، نوشته تزوتان تودوروف نظریهپرداز فرمالیست بلغاری است…
«اکران فیلم فروشنده، یعنی خداحافظظی با پرده حجب و حیا»
غیرت را با فروشنده خواهیم فروخت
عریانی جشن حافظ کیلویی چند؟!
عباس شعبانی
مجله یالثارات شماره جدید خود را به شرح ماجرای فیلم فروشنده و داستان آن اختصاص داه است و در این یادداشت یک وب سایت را که «از حجتالله ایوبی پولش…
یالثارات به همه انتقادات هفته گذشته درباره جشن حافظ پاسخ داد!
مجله یالثارات همانطور که اعلام کرده بود امروز چهارشنبه ۱۳ مردادماه منتشر شد و در سرمقالهاش به انتقادات هفته گذشته به جشن حافظ، با لحنی شدید جواب داد. این نشریه، متن مورد انتقاد را که با عنوان دیوث کیست منتشر شده بود دو حدیث…
مطالعه نقد ادبي ماركسيستي و جامعهشناسي ادبيات بهطور قطع مستلزم درنظرگرفتن جرج لوكاچ بهعنوان چهرهاي سرشناس و محوري است. لوكاچ، كه در زمره پيشتازان در تعميم ماركسيسم از اقتصاد و سياست به حوزههاي اخلاق، زيباييشناسي و ادبيات است، در نقد خود، تاكيد ويژهاي بر زمينه اجتماعي اثر دارد و از اين حيث منتقدي هنجارگذار محسوب…
'یالثارات الحسین کل داستان «فروشنده» اصغر فرهادی را منتشر کرد!
به گزارش مد و مه به نقل تابناک پیگیریهای حکایت از آن داشت که داستان فیلم «فروشنده»، که با تحریفهای آشکار در شماره تازه یالثارات منتشر شده، احتمالاً توسط یکی از اشخاص حاضر در جشنواره کن روایت شده و احتمالاً به همین دلیل روایت…
ما دو نوع يا دو گونه مهم شكست داريم و متفكران و پژوهشگران تاريخ بايد در اين زمينه تامل بكنند و آن را به عنوان مفاهيم مهم براي تبيين و توضيح تاريخ ايران تشريح كنند. من به دو نوع شكست معتقدم: نخست شكست موقتي و مقطعي و دوم شكست دايمي يا شكست تاريخي. وقتي از…
گفتوگو با لطفالله آجداني، استاد تاريخ
مشروطه زنده است
لطفالله آجداني نقدهاي جدياي به اجراي پروژه مشروطه خواهي ايرانيان دارد، او معتقد است آشوب طلبي، افراطگرايي توام با خشونت گرايي و قدرت طلبي طبقات اعيان و اشراف مانع از پيشروي دموكراتيزاسيون در مشروطه شد. با اين همه از نظر او مشروطيت ايران يك…
١١٠سال از امضاي قانون مشروطيت در ١٤ مرداد ١٢٨٥ خورشيدي ميگذرد. با مشروطيت مردم ايران از اعماق تاريك و ساكت شده تاريخ سر بر آوردند و اين امكان را يافتند كه از زير چتر سركوبگر شاهان و اميران و سلاطين بيرون آيند و خواستها و حقوق خود را در عرصه عمومي، بيان كنند. با…
تبریز را قلب مشروطهخواهی ایران میدانند، چراکه اگر تهران پایتخت قاجار بود، آذربایجان نیز به دلیل اینکه اقامتگاه ولیعهدان قاجار بود و مراودات گسترده اقتصادی و فرهنگی با اروپا داشت، دارای طبقه متوسط پیشرو بود. روزنامهنگاری و بازرگانی و شکلگیری مکاتب فکری مختلف؛ از دینی تا سوسیالیستی، این شهر را به یکی از قلبهای تپنده…
رمان «این مرد از همان موقع بوی مرگ میداد» را باید با علایق و تحصیلات و تجربیات زیستی و حتی نوشتههای پیشین حنیف بازخوانی کرد چرا که سراسر داستان مملو از اشاراتی است که اگر خواننده با آثار پیشین نویسنده آشنا باشد میداند که شخصیتهای این رمان در امتداد و تکامل شخصیتهای آثار قبلیاش خلق…
'رضا رضایی بعد از آثار خواهران برونته و جین آستین به سراغ جورج الیوت رفت
بحران زندگيهاي ساده
با اتمام ترجمه آثار خواهران برونته و جين آستين توسط رضا رضايي، او به سراغ ترجمه رمانهاي جورج اليوت رفته تا بخشي ديگر از آثار كلاسيك ادبيات انگلستان در اختيار علاقهمندان به آثار كلاسيك قرار گيرد. مدتي…
نقدی رادیکال بر تفسیرهای متعارف مفسران آثار هایدگر / آیا پایان عصر قرائت های وجودی هایدگر رسیده است؟
توماس شیان، آثار بسیاری را دربارۀ هایدگر و سایر متفکران محوری فلسفۀ غرب منتشر کرده است. با این حال او در آخرین اثرش حجم انبوهی از مطالعات پیشین خود را بی ارزش قلمداد کرده است. به نظر شیان، تلاشهای هایدگر در طول سالها بد فهم شدهاند. وی در آخرین کتابش معنی بخشیدن به هایدگر: چرخش…
'آلمان، آغاز قرن بيستم
بهتازگي چاپ دوم رمان «زيردست» هاينريش مان كه توسط محمود حدادي ترجمه شده در نشر ماهي بهچاپ رسيده است. هاينريش مان از مهمترين نويسندگان آلماني قرن بيستم بهشمار ميرود و جايگاهي مهم در تاريخ ادبيات آلمانيزبان دارد. هاينريش مان در سال ١٨٧١ در خانوادهاي اشرافي متولد شد و از ابتداي جوانياش…
قبل از اینکه وارد مبحث نهچندان جذاب تفسیرهای فیلسوف ارجمند هایدگر از هنر ونسان ونگوگ، هنرمند برجسته هلندی شویم، باید کمی به حالوهوای نقاشان پساامپرسیونیسم در قرن نوزدهم بپردازیم. این پرداختن به حالوهوا میتواند حالوهوای ما را نیز کمی عوض کند. اما اجازه دهید که به عقبتر از این دوستان نیز برویم.
سوزان سونتاگ
سوزان سونتاگ نویسنده برجسته امریكایی ، یكی از متفكران مبارز معاصر كه شهره جهان بود روز سه شنبه 28دسامبر گذشته در مركز ضد سرطان مموریال اسلوان كترینگ شهر نیویارك در سن 71 سالگی درگذشت. سوزان سونتاگ در جنوری سال 1933 میلادی در شهر نیویارك متولد شده بود. او نخستین رمان خود را «آدم…
نگاهی به کتاب «دیوانگی در بروکلین» اثر پل استر
در آرزوی رسیدن به آرمانشهر
مجتبی حدیدی
ناتان مردی است شصت ساله که از همسر خود جدا شده است و با هیچکس ارتباط ندارد. او به دلیل بیماری خود، سرطان، به دنبال مکانی آرام است که در آن جا مدت زمان باقی مانده از…
‘ گفتوگو با مهدی یزدانیخرم درباره «سرخِ سفید» من یک رماننویس هستم مستبد و جاهطلب حسن همایون گفتوگوی من و مهدی یزدانیخرم، مکتوب انجام شد، پرسشهایی را برایش روانه کردم و سر فرصت پاسخ داد، گر رو در رو هم مینشستیم همین بود، نهایت، بحثمان کمی جدلیتر میشد همین! من فارغ از تعارفهای معمول و…
'«درک یک پایان» اثر جولین بارنز؛ مورد عجیب سالخوردگی و خاطره
جاستین جردن*
ترجمه آزاده فانی
جولیان بارنز مینویسد: «من خوشباورتر یا خودفریبتر هستم، پس باید ادامه دهم، انگار که همه خاطراتم حقیقت دارد.» راوی «درک یک پایان» همواره همان تصورات منطقی را داشته، اما بازبینی زندگی گذشته او در حال حاضر، باورهای اساسی او…
'«هیاهوی زمان»؛ پرونده عجیب دمیتری شاستاکویچ
سپاس ریوندی*
اگر جولین بارنز نیت میداشت که به جای وامگرفتن نام «هیاهوی زمان» از اوسیپ ماندلشتام، شاعر روس، از جرج اُرول نامی اقتباس کند، آن نام احتمالا «۱۹۳۶» میبود. ۱۹۳۶ سالی است که ارعاب استالینی خودش را نشان داد و تصفیههای مشهور کلید خوردند. سال کبیسهای که مقدمه…
'«درک یک پایان» متوسط، گیرا، عالی
جف دایردس*
مترجم: فریبا ارجمند
ورونيكا، دوست دوران دانشجويي راوي كتاب تحسينشده جولين بارنز «حس يك پايان» به او ميگويد كه تو اصلا درك نميكني. بعد، پس از اينكه راوي سرنخهاي بيشتري پيدا ميكند، ورونيكا ميگويد كه تو هنوز هم درك نميكني. آنقدر چيزهايي كه راوي درك نميكند…
سرانجام جایزه بوکر به جولین بارنز (۱۹۴۶-لستر انگلیس) رسید. او که پیشتر سه بار برای رمانهای «طوطی فلوبر» (۱۹۸۴)، «انگلیس- انگلیس» (۱۹۹۸) و «آرتور و جُرج» (۲۰۰۵) به مرحله نهایی جایزه بوکر راه یافته بود، بالاخره توانست برای «درک یک پایان» جایزه بوکر ۲۰۱۱ را از آن خود کند تا این طلسم برای چهارمینبار شکسته…
'برشی از «درک یک پایان» اثر جولین بارنز
ترجمه حسن کامشاد
ما در زمان به سر میبریم - زمان ما را در خود میگیرد و شکل میدهد- اما من هیچگاه احساس نکردهام که زمان را چندان خوب میفهمم... منظورم زمان عادی است؛ زمان روزمره، که به شهادت ساعت دیواری و ساعت مچی، منظم میگذرد؛ تیکتاک،…
زندگی و آثار خالق موبی دیک + گزین گویه هایی از هرمان ملویل
هرمان ملویل زاده ۱ اوت ۱۸۱۹ در نیویورک سیتی، رماننویس، شاعر و نویسنده آمریکایی و خالق رمان بینظیر «موبیدیک» در دهه ۱۹۲۰ میلادی است. هرمان در سال 1832 پدرش را از دست داد و با برادر بزرگترش شروع به کار در حرفه…
'جنگهايي در غياب سياست
هنوز يكسال از وقايع ١١سپتامبر نگذشته بود كه چند سخنراني درباره اين موضوع در دانشگاه نيويورك برگزار شد: يكي از آنها سخنراني ژان بودريار بود. او در آنجا دو سخنراني با عناوين «روح تروريسم» و «سوگوارهاي براي برجهاي دوگانه» ايراد كرد. همانموقع هر دو سخنراني بهصورت دو مقاله مجزا به فرانسه…
مد مثال ملموسی از ایده شتاب و شتابگرایی است چون نوعی آوردن امر ساختهشده است در برابر امر دادهشده؛ تأکیدنهادن بر امر نو در مقابل امر کهنه. ولی غیر از این ارتباط محتوایی بین بحث مد و فلسفه و مفهوم چندبُعدی شتابگرایی، ارتباط غیرمستقیمی نیز وجود دارد.
نوشتن درباره نویسنده بزرگی چون گابریل گارسیا مارکز نیاز به بهانه ندارد. اینکه او در چه تاریخی به دنیا آمده و در چه تاریخی از این دنیا پر کشیده؛ نمیتواند گفتن و نوشتن دربارهاش را توجیه کند. مارکز از این نظر که جزو نویسندگانی است که بیشترین ترجمهها از آثارش به عمل آمده؛ بیشترین خوانندهها…
فریدریش نیچه فیلسوفی است که به دفعات از معنای مرگ سخن میگوید و در آثارش مشخصاً به «مرگ خود خواسته» میپردازد. همچنین میتوان از برخی جملات او دعوت مستقیم انسان به مرگ را استنباط کرد؛ این دعوت نه از سر انکار خواست زندگی (به نحوی که شوپنهاور مطرح میکند) بلکه در نتیجهی آمیختن آن با…