Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2018

نقد «اطلس ابر» اثر دیوید میچل / از جیمز جویس تا دیوید میچل

درخت ادبیات زمانی بهترین میوه‌هایش را به پایتان می‌اندازد که با باور قلبی و ذکاوت تکان ‌داده شود. دیوید میچل نه با مغلق‌گویی شما را می‌فریبد، و نه از جادوی انتقال صحنه بهره‌ای دارد. برخلاف آثار نویسندگان دیگر، میچل این حس را به ما نمی‌دهد که می‌خواهد درخت ادبیات را از ریشه قطع کند تا…

Read more

«قوی سیاه سبز» اثر دیوید میچل / از هولدن کالفید تا جیسون تیلور

«قوی سیاه سبز» دیوید میچل، یک اثر نیمه‌خودزیست‌نامه‌ای است که روایت جیسون تیلور سیزده‌ساله‌ لکنتی و عشقِ شعر و ادبیات را از زبان خود او پیش روی خواننده می‌گذارد و دنیای ارتباط جیسون با اطرافیان،به‌ویژه هم‌کلاسی‌ها و هم‌مدرسه‌ای‌هایش، را تصویر می‌کند.

Read more

گفتگو با دیوید میچل / نوشتن نوعی از موسیقی است

دیوید میچل نیز مانند بریل بینبریج و جولین بارنز در دنیای ادبیات افسانه است. بینبریج پنج‌بار نامزد جایزه بوکر شد اما هرگز آن را دریافت نکرد، بارنز چهار بار نامزد بوکر شد اما سرانجام در سال ۲۰۱۱ بوکر را از آن خود کرد. و اما دیوید میچل؛ او تا به امروز پنج‌بار نامزد جایزه بوکر…

Read more

آیا رمان‌ها می‌توانند دیدگاه ما را دربارۀ مرگ عوض کنند؟ / جان مک‌نیل میلر

فرهنگ انکار مرگ افرادی را پرورش می‌دهد که برای مرگ آماده نیستند؛ افرادی که دلباختگی‌شان به جوانی و سلامتی باعث می‌شود در مواجهۀ با بیماری و کهنسالی پر از دلهره، افسردگی وناامیدی شوند. اما به‌تازگی نویسندگانی خوش‌بین به مرگ تلاش می‌کنند هراسمان از مرگ را کمتر کنند. شاید اگر بخواهیم «مرگ خوب» را همچون بخشی…

Read more

ده کتاب برتر درباره‌ی آسایشگاه‌های روانی / ترجمه: بهار نصیری و عليرضا آقائي راد

از سبکِ ترسناکِ رمانِ ” پرواز بر فراز آشیانه‌ی فاخته” گرفته تا داستان‌‌هایِ امیدوارانه‌ی زندگی بخش، دراینجا مجموعه ای از هراس آمیزترین داستان ها گرد آمده است. اغلب در این کتاب ها، از درمانگاه‌‌هایِ روانپزشکی چه واقعی و چه تخیلی، به عنوانِ مکان‌‌هایی هراسناک، مشک

Read more

نگاهی به «شماره 17 سهیلا» ساخته محمود غفاری / کاوه قادری

درباره ی نخستین فیلم محمود غفاری یعنی «شماره 17 سهیلا»، از همان انتخاب شخصیت هدف در تصویر و نمایش، اکستریم کلوزآپ ابتدایی از او، میزانسن ها و P.O.V های او، آغاز روایت، تصویر، نمایش، داستان، موقعیت و رویداد با او و جهت دهی و متمرکز بودن تمامی این موارد روی او و مواردی از این…

Read more

حماقت برای عشق (یادی از سم شپارد) / هرولد بلوم

این پیش درآمد کوتاه به سم شپارد در “حماقت برای عشق” می پردازد که من از میان دو جین نمایشنامه هایش دوست دارم. والت ویتمن، پیشکسوت حقیقی شپارد، این را که تحت تاثیر کسی باشد انکار می کرد. گرچه بدون رالف والدو امرسون میتوان شک کرد که آیا اصلا والت ویتمنی در کار بود یا…

Read more

جدالِ لوكاچ و آدورنو بر سر كافكا / شيما بهره‌مند

اگر روزگاري لوكاچ دوگانه ادبيات مدرنيستي و رئاليسمِ انتقادي را با قاطعيت مطرح مي‌كرد و جانبِ نوع اخير را مي‌گرفت، هنوز وضعيت دست‌كم در ادبيات، چنان وهمناك و متناقض نبود. اما در روزگاري كه تناقضاتِ موجود در جهان و در صحنه ادبيات به‌حدِ اعلاي خود رسيده است

Read more

گفت‌وگواندیشی ‌ از ارسطو تا امروز / فاطیما احمدی

«گفت‌وگو» آنطور که در یونان باستان قالبی برای گفتن و شنیدن بوده، به‌ویژه برای ارسطو و حتی افلاطون، بهترین راه بیان و درک مفاهیم فلسفی نیز بوده، سهمی مهم‌تر در قوام‌بخشیدن به اندیشه؛ از همین منظر است که مجموعه «بفرمایید فلسفه» (تاریخ فلسفه به روایت فیلسوفان معاصر) در قالب گفت‌وگو است

Read more

«بی‌سرنوشتی» اثر ایمره کرتیس / زندانی خوب آشویتس

یکی از کتاب‌هایی که در دریافت نوبل ادبیات ایمره کرتیس تاثیرگذار بود رمان «بی‌سرنوشتی» بود، که آکادمی به‌دلیل به‌خاطرسپردن آشویتس و بینش عمیق کرتیس از درک مفاهیمی که کماکان برای جامعه مدرن لازم است، اثر او را تحسین کرد: «کرتیس در این رمان، در جست‌وجوی امکان ادامه زندگی و تفکر در مقام انسانی است

Read more

با صفدر تقي‌زاده؛ از واكاوي جهان همينگوي تا كشف رازو رمز شيمبورسكا

صفدر تقي‌زاده را از زماني كه دبير بخش داستان در ماهنامه دنياي سخن بود مي‌شناسم. او را همواره در اين سال‌ها فردي ديده‌ام خوش اخلاق، گشاده‌رو و علاقه‌مند به كمك و ياري ديگران و دوري از هرگونه غوغاسالاري؛ آنچنان كه در منش بسياري از اهالي فرهنگ و هنر امروز وديروز شايع بوده است

Read more

«فانوسی میان اقیانوس‌ها» اثر ام.ال.استدمن؛ انسان بر سر دوراهی اخلاق

ام.ال.استدمن با اولین کتابش «فانوسی میان اقیانوس‌ها» نشان داد که قصه را خیلی خوب می‌شناسد. این کتاب در سال ۲۰۱۲ با استقبال کم‌نظیری از سوی خوانندگان، نویسندگان و منتقدان و نشریات سراسر جهان مواجه شد و در سال ۲۰۱۶ با بازی زوج سینمایی مایکل فاسبندر و آلیسیا ویکاندر فیلم موفقی از روی آن ساخته شد

Read more

کوتاه درباره «اَبان، ساوانا، داويد» اثر مارگاریت دوراس

«شب فرا مي‌رسد. همراه سرما. در جاده‌اي سفيد از يخ، زن و مردي جوان، مانده در راه، به خانه كنار راه نگاه مي‌كنند. خانه لُخت است، هم از بيرون، هم از تو. هنوز هيچ چراغي توي خانه روشن نيست. در پس پنجره مردي بلندقامت و باريك، با موهاي سفيد روي شقيقه، چشم به جاده دوخته…

Read more

«ساختار روان‌شناختی فاشیسمِ» ژرژ باتای و وضعیت «پاتِ» ادبی ما / شیما بهره‌مند

تعارف را کنار بگذاریم، ادبیات و فرهنگِ ما در وضعیتِ وخیمی است که می‌توان به‌تمثیل آن را «وضعیت پات» خواند. وضعیتی در شطرنج که حریفان به بن‌بست می‌رسند، نوعی قفل‌شدگی که ادبیاتِ ما به‌ تبع شرایط سیاسی و نیز درونی خود به آن مبتلاست. رودررویی جریان غالبِ ادبی که چرخه تولیدِ کتاب را در دست…

Read more

آل‌احمدِ داستان‌نویس و مدیرِ مدرسه / علی شروقی

از کلیشه‌های ادبیِ کذب در ادبیاتِ ایران یکی هم این است که جلال آل‌احمد کلا داستان‌نویس نبوده و صرفا نثرِ «گیرا»یی داشته است. آل‌احمد البته نویسنده‌ای بود که داستانِ خوب کم نوشت. بهترین‌هایش «مدیر مدرسه» بود و «سنگی بر گوری» و شاید تک و توک قصه کوتاه.

Read more

شکل‌های زندگی: شصت سال پس از مدیر مدرسه / نادر شهریوری (صدقی)

داستان‌های آل‌احمد با آیرونی* (irony) همراه است، آیرونی شکل‌های گوناگون دارد. آیرونی آل‌احمد ریشخند توأم با طنز و کنایه است. در ادبیات آل‌احمد خواننده شاهد حضور گسترده شخصیت‌های داستانی نه‌چندان متنوع اما پرماجرا است که نقادانه و از جایگاهی بالا به محیط پیرامون خود توجه دارند.

Read more

نگاهی به دنباله نویسی در ادبیات با تمرکز بر نغمه یخ و آتش / پیمان خسروتهرانی

به اتمام رساندن نگارش آثار دنباله دار کار مشکلی است و هر نویسنده ای از پس آن بر نمی آید.وقتی جورج آر.آر مارتین اعلام کرد که هنوز کتاب ششم ترانه یخ و آتش را به اتمام نرسانده با واکنش های مختلفی مواجه شد.عده ای گفتند دوستداران وی از این بی خیالی در ارائه اثر بعدی…

Read more

مروری بر رویدادهای انقلاب مشروطه توأم با پیگیری سویه های تئوریک آنها / اسماعیل نوشاد

بسیاری در امروز ایران مشروطه را یک انقلاب شکست خورده می دانند و گونه ای سخن می گویند که انگار ما هنوز درگیر ِ مسائلی چون جدال سنت و تجددیم. این حرفها پوچ و بی موردند. انقلاب مشروطه تغییراتی در هندسه اجتماعی ایران خلق کرد که بازگشت ناپذیرند. همچنین این تغییرات صورت معادلات اجتماعی تازه…

Read more

نگاهی دوباره به «بوتیک» ساخته حمید نعمت‌الله/ فیلمی که در یادها ماند و خاطره شد

​بوتیک (۱۳۸۲) داستان زندگی چند جوان است که فیلم از میان آن‌ها روی زندگی جهانگیر (محمدرضا گلزار) بیش از دیگران تمرکز می‌کند و به او بیش‌تر نزدیک می‌شویم تا بدانیم آشنایی‌اش با دختری جوان چه‌گونه آرامش ظاهری زندگی او را به‌هم می‌ریزد و او دیگر هرگز به موقعیت ابتدایی زندگی‌اش بازنمی‌گردد و در موقعیت تازه‌اش…

Read more

محبوبه میرقدیری باید از درک حضور دیگری گفت

محبوبه میرقدیری مثل آدم‌های داستان‌هایش، نویسنده‌ای به دور از حاشیه است؛ به دور از پایتخت، شعر و قصه‌اش را می‌نویسد، بی‌آنکه در پی نام و مطرح‌شدن باشد. میرقدیری با رمان «و ديگران» که در سال ۸۵ منتشر شد بیشتر دیده و شنیده و خوانده شد: این رمان توانست جایزه‌ مهرگان ادب را به‌عنوان بهترین رمان…

Read more

مرگ، فلسفه و ادبيات در «خيلي كم… تقريبا هيچ» اثر سايمون كريچلي/ زیستن در زمانه‌ای سربی

فلسفه مي‌تواند ادبيات شود و باز خود را بشناسد اما نه به‌مثابه فلسفه». سايمون كريچلي، نظريه‌پردازِ اهل انگلستان در كتاب خود با عنوانِ «خيلي كم… تقريبا هيچ» بر ارتباط ادبيات و فلسفه تاكيد دارد. او مي‌نويسد: «اگرچه مرگ پدرم هسته تجربي كتاب است اما من درباره آن فلسفه‌پردازي نمي‌كنم… اگر چيزي اين هسته تجربي را…

Read more

ما از جنس روياها هستیم

«روي نقشه پيدايش نمي‌كني؛ مكان‌هاي درست‌وحسابي هيچ‌وقت روي نقشه نيستند»، مصداقِ اين نقل‌قول از ملويل، «كامچاتكا» است. يكي از همين لامكان‌هاي ملويل كه در نظر راويِ رمان «كامچاتكا» اثر مارسلو فيگراس، مكاني است «دور از همه‌جا، دست‌نيافتني»، پناهگاهي براي جان به‌دربردن. جايي که در نقشه جغرافيا نيست و راوي نوجوانِ رمان و برادر پنج‌ساله‌اش در…

Read more

شكل‌هاي زندگي: هجده‌سال پس از شاملو / نادر شهريوري (صدقي)

شعر اگرچه به حيات خود ادامه مي‌دهد، اما موقعيت هژمونيك خويش را نسبت به دهه‌هاي گذشته از دست داده است. اين مسئله با حال‌وهواي سياست‌زدايي‌شده در دهه‌هاي گذشته و همين‌طور ضدِ سياست غالب بر جهان كنوني بي‌ارتباط نيست. هنگامي كه آدورنو مي‌گويد، پس از آشويتس سرودن شعر جنايت است

Read more

بامداد دیگری آغاز شد/ روایت حافظ موسوی از روز خاک‌سپاری «شاعر»

صبح روز دوشنبه سوم مرداد 1379 آقای محمود دولت‌آبادی به من تلفن کرد و با صدایی گرفته و غمگین گفت: «شاملو تمام کرد» و از من خواست که عصر همان روز به منزل او بروم. دولت‌آبادی عضو هیئت دبیران کانون بود و من صندوق‌دار کانون. عصر آن روز علاوه بر دبیران کانون، تعدادی از دوستان…

Read more

گفتگو با ریچارد فورد (نویسنده معاصر امریکایی) / ادبیات دریچه‌ای برای دیدن اهمیت زندگی است

نخستین داستانی که ریچارد فورد برای گرانتا نوشت، در هشتمین شماره، «رئالیست کثیف»، در سال ۱۹۸۳ چاپ شد. فورد که زاده جکسون می‌سی‌سی‌پی بود، آن موقع در شرف چهل‌سالگی قرار داشت و تا آن زمان دو رمان به نام‌های «تکه‌ای از قلبم» و «واپسین بخت» را چاپ کرده بود.

Read more

اپرائیسم توطئه‌ای برای تکه تکه کردن آدمها / نسترن مکارمی

«لندن شهر چیزهای قرمز» عنوان مجموعه داستانی نوشته ی نوید حمزوی است که در سال 95 توسط نشر نیماژ منتشر شده است. این مجموعه شامل دوازده داستان است که با رویکردی تازه – لااقل درمیان داستانهای ایرانی- می‌تواند نوید حمزوی را به عنوان نویسنده ای دارای سبک خاص خود معرفی کند

Read more

نگاهی به داستان نویسی علی اشرف درویشیان / رضا ملکیان

علیجان درویش، لطیف تلخستانی یا علی اشرف درویشیان؟ اصلا چه اهمیتی دارد؟ وقتی مردی با تن و ذهنش درد می کشد و این درد تبدیل می شود به حرف، به کلمه و کنار هم می نشیند و داستان هایش را می سازد. اصلا چه اهمیتی دارد نویسنده ای ممنوع القلم شود، سانسور شود ، از…

Read more

هاينريش فون كلايست؛ نویسنده ای که کافکا دوستش می‌داشت

ميشائيل كلهاس» نوولي است كه محمود حدادي، مترجم ادبيات آلمان، آن را از زبان آلماني ترجمه كرده و نويسنده اش، هاينريش فون كلايست، را به فارسي زبانان معرفي كرده است. كتاب «ميشائيل كلهاس» كه ناشرش «نشر ماهي» است علاوه بر نوول فوق، سه داستان ديگر نيز دارد

Read more