Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2020

تمام جامعه آمریکا تصمیم گرفته بود از «سیاهان» یک «هیچ» بسازد / گفتگو با جیمز بالدوین

جیمز بالدوین (1987 فرانسه-1924 آمریکا) از بزرگ‌ترین نویسندگان قرن بیستم آمریکا است که با آثارش درک و دریافت آمریکایی‌ها را نسبت به سیاه‌پوستان و نژادپرستی عوض کرد. او با نخستین رمانش «با کوه در میان بگذار» (1953) که امروزه از آن به‌عنوان یکی از کلاسیک‌های ادبیات آمریکا یاد می‌کنند نام خود را در ادبیات جهان…

Read more

نگاهی به «نغمه‌های عرب» اثر مانلی لبیدی / کاوه قادری

مانلی لبیدی در نخستین فیلم بلند داستانی‌اش یعنی «نغمه‌های عرب»، «کمدی-درام»اش را بر پایه‌ی یک تم بسیار نام آشنا در تاریخ سینما بنا می‌نهد؛ «تقابل شخصیت با جهان پیرامونی‌اش». در واقع، تمام آن تضادهایی که در جهان فیلم، موقعیت‌ها و روابط آدم‌ها با شخصیت اصلی «سلما» نام فیلم وجود دارد

Read more

دو نگاه به رمان « گم و گور» اثر مریم آمارلو / فروزان مقصودی و ناهید شمس

گم وگور، روایت خواب‌‌زدگیست. دنیایی که در آن بیداری از خواب، عجیب‌‌تر است. ” بیدار شده‌‌ام ولی هنوز بخش خودآگاه ذهنم بیدار نشده است.” دخترکی خوابزده، بین رویا و بیداری گم است. خوابزده می بیند، خوابزده می‌‌شنود و خواب‌‌زده حدس و گمان می‌‌زند. اما همین راوی، گاه از عالم خواب بیرون آمده و بطور قطع،…

Read more

نگاهی به رمان «تادانو» محمدرضا سالاری / فریبا چلبی یانی

نام رمان از ابتدا خواننده را با خود در­گیر می‌­کند که به چه علت انتخاب شده‌ و از همان ابتدا نویسنده به توضیح “تادانو”می‌پردازد و تکلیف خواننده را مشخص می‌­کند که با یک رمان خواندنی و قابل ­تامل روبروست. داستان با اعدام زنان ایرانی شروع می‌شود که با توجه به تاریخ ایران، اولین زنی که…

Read more

تاریخ را از چپ نخوانیم: تلاش نافرجام نخبه هیتلری برای نجات دکتر مصدق / علی محمد اسکندر جو

هر نویسنده نه تنها نسبت به آنچه می نویسد تعهد دارد بلکه نسبت به آنچه هم نمی نویسد نیز متعهد است و باید پاسخگو باشد که چرا نمی نویسد آنچه باید نوشتن را. در ضمن این یادداشت بلند برای نگارنده فرصت گرانی­ست تا به بهانه نخست وزیر خاموش ایران نکاتی را یادآور کسانی شود که…

Read more

مانيفستِ گلستان/ تازه ترین حرفهای ابراهیم گلستان

گفت‌وگو با ابراهیم گلستان همیشه جذاب است، نه اهلِ مسامحه است و نه ریا. مردی که از قید و بندهای رایج رهاست و به تو اجازه می‌دهد خودت باشی، خودِ خودت. آنچه در گفت‌وگوهای گلستان بیش از هر چیز خوشایند است آزادی در بیان و انتقاد است. ابراهیم گلستان، نویسنده‌ای است که در نودوهشت سالگی…

Read more

آشفتگی در صبحانه قهرمانان کورت ونه گات! / علی ربیعی( ع-بهار)

دنیایی که در آن بسر می بریم بار عداوت ها و کینه ها هاست و کورسوی امیدی هم با این وضعیت سیاسی حاکم بر جهان نیست گویی همه ناخدا “اهب ها” در کتاب موبی دیک به جهت انتقام به جنگ نهنگ سفید آمده اند زیرا که در چهره های مردان سیاست قبح انتقامی درشت زدوده…

Read more

دو یادداشت درباره «اشراق درخت گوجه سبز» اثر شکوفه آذر / فکرهای مدرن، انتخابهای سنتی

فصل اول رمان شروع درخشانی دارد و خواننده فکر می‌‌‌‌کند که داستانِ سهراب خواهد بود و براین محوریت ادامه خواهد یافت، ولی فصل به فصل، محوریت شخصیت‌ها بیشتر شده و داستان به خانواده‌ی سهراب از جمله بیتا، پدر و (راوی مرده)، مادر رزا و اهالی ده از جمله عیسی و … می‌‌‌‌‌پردازد که…

Read more

همنشینی خیال و واقعیت / نگاه احمد عدنانی ‌‌‌پور به «اشراق درخت گوجه سبز» اثر شکوفه آذر

در رمانهایی با موضوع سیاسی، اجتماعی به طور معمول فضایی سرد و پر‌‌‌التهاب حاکم است و زبان که مولد چنین فضایی است از این تاثیرات بی‌‌‌نصیب نیست. با‌‌‌این‌‌‌وجود تفاوت زمانی به چشم می‌‌‌‌‌‌‌آیدکه از روال معمول متمایز باشد. اینطور که دراین رمان، نوشتار خشک و ملتهب سیاسی مد‌‌‌نظر نویسنده نیست

Read more

کافکا از میان نامه‌هایش به ملینا / نیلوفر رحمانیان/ مادرانگی

'کافکا از میان نامه‌هایش به ملینا مادرانگی نیلوفر رحمانیان «ميلنا، چطور است كه تو هنوز از من نترسيده‌ای يا از من نرميده‌ای و يا احساسی از اين قبيل پيدا نكرده‌ای؟ ژرفای جديت و توان تو تا كجاها می‌رسد؟ من برای تو يا هر كس ديگر نمی‌توانم توضيح دهم كه در درونم چه می‌گذرد. چطور می‌توانم…

Read more

کافکا از میان نامه‌‌هایش به پدر / سارا حشمتی / پدرکُشی

کافکا «نامه به پدرش» (هرمان کافکا)، را در نوامبر 1919 نوشت و به مادرش سپرد تا آن را به پدر برساند. کافکا با نوشتن این نامه در پی آن بود که رابطه‌اش با پدر از نو حسنه شده و زمینه‌ساز فروکش‌کردن تنش‌ها و دل‌آزردگی‌هایشان شود. در این میان مادرش، جولی کافکا، که به کل از…

Read more

کافکای تنها / راحیل محمدی / بازشناسی کافکا از نامه‌هایش به فلیسه

فرانتس کافکا (1924-1883) یکی از معدود نویسنده‌های جهان است که بیش از هزار نامه از او به‌جا مانده که در آن نامه‌ها تصویر دیگری از کافکا می‌دهد. فلیسه باوئر، ملینا یزنسکا به‌عنوان دو زنی که کافکا به نوعی عاشق‌شان بود و هرمان کافکا پدرش که از او فرار می‌کرد، سه نفری بودند که کافکا به…

Read more

زیرِ سایه‌ی درختانِ کابوس /پرونده فیلم « ۱۹۱۷» ساخته سم مندنس ( بخش دوم)

بهار سال 1917، حدود یک سال قبل از پایان جنگ جهانی اول. منطقه‌ای در شمال فرانسه. دو جوان انگلیسی، نقطه‌ی آغازین روایت فیلم را رقم می‌زنند. نمای بسته از صورت مرد جوانی با چشم‌های بسته، تکیه داده به درخت و دیگری خفته روی چمن‌ها و صورت پوشیده با کلاه‌خود. آسایش و آرامش این صحنه…

Read more

فرشته ها در جنگ جایی ندارند / پرونده فیلم « ۱۹۱۷» ساخته سم مندنس (بخش اول)

بلک همچون فرشته ای در بهشت خواب است . .دستور صادر میشود . به ماموریتی فراخوانده شده ، باید همراهی انتخاب کند . اسکوفیلد را برمی گزیند . نزدیکترین فرد به او از نظر بعد مکانی و شاید روحی . فرمانده ماموریت را تعیین می کند . نجات جان هزار و ششصد تن…

Read more

شکسپیر درباره‌ی طاعون چه نوشت / استیفن گرینبلت/ مترجم: علی قاسمی منفرد

کسپیر سراسر عمرش را در سایه‌ی طاعون خیارکی گذراند. در ۲۶ آوریل ۱۵۶۴، جان برچگردل[iii]، ‌کشیش محل، در دفتر ثبت احوالِ کلیسای تثلیث مقدس[iv] در استراتفورد، تعمید کسی را به ثبت رساند به نام «Gulielmus filius Johannes Shakspere». کشیش چندماه بعد در همان محل به مرگ یک شاگرد بافنده با نام اولیور گان اشاره…

Read more

عوامل لازم برای نوآوری در نگارش نمایشنامه / ترانه جوانبخت

نگارش نمایشنامه یکی از مهمترین فعالیتهای ادبی است که برای آن نیاز به داشتن مهارتهای مختلف است. یکی از عوامل لازم برای نوآوری در نمایشنامه‌نویسی داشتن دانش کافی برای آن است. عوامل دیگر برای نوآوری در نگارش نمایشنامه، داشتن استعداد، انگیزه و پشتکار است. نوآوری در نمایشنامه‌نویسی بر یکی از این چهار محور است:

Read more

نگاهی مختصر به عروسک خانه اثر هنریک ایبسن

«عروسک‌خانه» یا «خانه عروسک» یکی از نمایشنامه‌های مشهور هنریک ایبسن است که در آن روایتی از موقیعت زنان در اواخر قرن نوزدهم به دست داده شده است. نورا، شخصیت اصلی این نمایشنامه ایبسن است و ایبسن به‌خوبی نشان می‌دهد که در آن زمانه، زنی متأهل مثل نورا، تنها به‌واسطه حضور یک مرد می‌تواند صاحب درآمد…

Read more

نگاهی کوتاه به «آلیس در بستر» اثر سوزان سانتاگ

سوزان سانتاگ در میان آثار مختلفی که در فرم‌های مختلف نوشتاری نوشته است، نمایشنامه‌ای دارد با عنوان «آلیس در بستر» که درواقع تنها اثر او در عرصه نمایشنامه‌نویسی است. «آلیس در بستر» پیش‌تر با ترجمه فرزانه قوجلو به فارسی منتشر شده بود و به‌تازگی نیز ترجمه دیگری از آن به چاپ رسیده که مترجمش مریم…

Read more

نگاهی کوتاه به اثر متفاوت ویکتور هوگو، آخرین روز یک محکوم

«آخرین روز یک محکوم» اثر متفاوتی از ویکتور هوگو است که با ترجمه بنفشه فریس‌آبادی اخیرا در نشر چشمه به چاپ پنجم رسیده است. در مقدمه کتاب آمده است «برای درک چیستیِ این کتاب دو راه وجود دارد: یکی آن‌که فرض کنیم دسته‌ای ورق‌پاره‌ی زرد در اندازه‌های مختلف پیدا شده که به کمک آن‌ها می‌توان…

Read more

نگاهی به «پرده‌خوان» اثر گرت هوفمان / در آغاز نور بود

«بابابزرگم کارل هوفمان سال‌ها توی سینما آپولو کار می‌کرد، تو خیابان هلنه، لیمباخ/زاکسن. من سال‌های آخر عمرش را دیدم. کلاه هنری سرش می‌گذاشت و عصای پیاده‌روی دست می‌گرفت و حلقه ازدواج پهنی داشت که هرازگاهی در بنگاه کارگشایی کمنیتس گرو گذاشته می‌شد و همیشه هم صحیح و سالم به انگشتش برمی‌گشت. فکر پیاده‌روی با عصا…

Read more

یک کتاب، دو نویسنده: زمستان 62 اسماعیل فصیح، به‌ روایت احمد غلامی و علی خدایی

داستان «زمستان 62»، داستانی واقع‌گرایانه است. شرح رخدادها و وقایعی که درست در سال 62 رخ داده است. البته سال 62 از یک منظر گرانیگاه رمان فصیح است. فصیح جنگ را مرز بین دوران قبل و بعد انقلاب قرار داده است. وقتی می‌خواهیم درباره این رمان حرف بزنیم باید روشن کنیم تفاوتِ این رمان با…

Read more

از «پترزبورگ‌‌هاي» فارسي کدام ترجمه حق مطلب را اداکرده؟

«پترزبورگ» يا «پطرزبورگ» شاهکار آند‌‌‌‌ري بيه‌لي (بِلي) نه‌تنها براي نويسند‌‌‌‌ه‌اش حکايتي بس عجيب د‌‌‌‌اشته، که ترجمه فارسي آن نيز از عجايب روزگار است. کتابي که يک قرن پيش چاپ شد‌‌‌‌ه و د‌‌‌‌ر طول اين يک قرن هيچ مترجمي سراغي از آن نگرفته بود‌‌‌‌، به ناگاه و د‌‌‌‌ر عرض کمتر از چند‌‌‌‌ ماه، سه ترجمه از…

Read more

الکساند‌‌‌‌ر سولژنیتسین از «پترزبورگ» میگوید: شاهکاری لجام‌گسیخته

«پترزبورگ» شاهکار آند‌‌‌‌ر‌ی بیه‌لی د‌‌‌‌ر ۱۹۱۳ منتشر شد‌‌‌‌، اما د‌‌‌‌ر سال ۱۹۵۹ بود‌‌‌‌ که به انگلیسی ترجمه شد‌‌‌‌ و به شهرت جهانی رسید‌‌‌‌؛ تاجایی‌که ولاد‌‌‌‌یمیر ناباکوف آن را د‌‌‌‌ر کنار «اولیس»، «مسخ» و «د‌‌‌‌ر جست‌وجوی زمان از د‌‌‌‌ست‌رفته» قرار د‌‌‌‌اد‌‌‌‌ و از آن به‌عنوان یکی از چهار رمان بزرگ قرن بیستم یاد‌‌‌‌ کرد‌‌‌‌. ترجمه فارسی…

Read more

هنر ترجمه / مارک پولیتزوتی / برگردان علی قاسمی منفرد

حدود چهل سال پیش، مثل خیلی از هم‌‌دانشگاهی‌‌هایم، کتاب صد سال تنهایی (1967)، نوشته‌‌ی گابریل گارسیا مارکز، را خواندم. متأسفانه با اینکه از آن زمان بخش زیادی از دانسته‌‌هایم درباره‌‌ی رمان محو شده، همچنان یک چیز برایم فراموش نشدنی‌‌ست: احساس گیجی و سرگردانی از غوطه خوردن عمیق در فضای کتاب که تا حدود یک ساعت…

Read more

سه نگاه به رمان «غیاب دانیال» اثر امیر احمدی آریان / گورستان ابژه‌ها!

آنچه خواهید خواند حاصل سه نگاه است به رمان «غیاب دانیال» اثر امیر احمدی آریان که از دل جمع خوانی این رمان توسط گروهی از نویسندگان و علاقمندان ادبیات داستانی برآمده است. البته تعداد یادداشت‌ها بیش از این بود اما از آنجا که برخی بازتاب دهنده اظهار نظرهای درون گروهی در این جمع دوستانه بودند…

Read more

رسیدن به فهم ژرف‌تری از ادبیات / محمدصادق رئیسی

مجموعه زیبایی‌شناسی به پرسش‌ها و مباحث زیبایی‌شناختی مطرح‌شده در همه اشکال هنری می‌پردازد. «زیبایی‌شناسی و ادبیات» یکی از کتاب‌های این مجموعه بزرگ است که نشر نقش جهان با ترجمه عبداله سالاروند منتشر کرده است. در این کتاب دیوید دیویس استاد دانشگاه مک‌گیل که دکترای فلسفه دارد، چهار گونه پرسش را که فیلسوفان در حوزه هنری…

Read more

هنر ترجمه 1 مارک پولیتزوتی

هنر ترجمه 1 مارک پولیتزوتی2 مترجم: علی قاسمی منفرد حدود چهل سال پیش، مثل خیلی از هم­دانشگاهی­هایم، کتاب صد سال تنهایی (1967)، نوشته­ی گابریل گارسیا مارکز، را خواندم. متأسفانه با اینکه از آن زمان بخش زیادی از دانسته­هایم درباره­ی رمان محو شده، همچنان یک چیز برایم فراموش نشدنی­ست: احساس گیجی و سرگردانی از غوطه خوردن…

Read more

درسی که “تاجر ونیزی” در مورد تنفر قومی و تخیل ادبی به من آموخت / نوشته استیفن گرینبلت ترجمه: علی قاسمی منفرد

من در جهانی بسیار متفاوت نسبت به آنچه که در حال حاضر در آن زندگی و تدریس می‌کنم به دانشگاه وارد شدم. در همان ابتدا، کالج ییل که در سال 1961 به آن وارد شدم، به کلی مردانه بود. زنان تا پنج سال پس از آنکه من مدرک کارشناسی هنر را بگیرم در آنجا پذیرفته…

Read more