Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2020

داستان آدینه (20) : «یک روایت عشق» اثر عباس نعلبندیان

مرد برگشت به اتاغ. مه رفته بود و همه چیز به روشنی دیده می‌شد. زن به چیزی فکر می‌کرد. چشمانش به آن برقی که ته هر سو پر می‌کشید، به چیزی در فضا خیره ماند. مرد حس کرد پاهایش دارد داغ می‌شود. بی اراده به دیوار تکیه داد، گرمایی غریب، به‎آنی تمام بدنش را پر…

Read more

نگاهی گذرا به دو کمدی-درامِ «جوجو خرگوشه» و «کجا رفتی برنادت؟» / کاوه قادری

جدیدترین فیلم ریچارد لینکلیتر یعنی «کجا رفتی برنادت؟»، جسته و گریخته دارای همان ویژگی‌های روایی و نمایشیِ شاخص سینمای لینکلیتر است؛ همان سینمای بیزار از کنش و واکنش‌های اگزجره و دفعتی و رویدادهای برانگیخته و مکانیکی، که معرفی شخصیت‌ها و تشریح روابط میان‌شان و تبیین جهان موقعیتی فیلم را از طریق عادی‌ترین و روتین‌ترین پیشامدها،…

Read more

بخوان و لذت ببر! / حمید رضا امیدی سرور

ادبیات روس شاهکارهای ترجمه نشده به زبان فارسی فراوان دارد؛ متاسفانه در سالهای دور و نزدیک مترجمان ما اغلب درگیر ترجمه (و بازترجمه چندباره!) آثار تعداد مشخصی از نامهای بسیار مشهور و بزرگ ادبیات روس بوده‌اند؛ از این رو آثار برجسته بسیاری از ادبیات غنی این کشور مورد غفلت قرار گرفته اند. با این…

Read more

اسکار ۲۰۲۰؛ بازتاب حیات وحش و خشونت برهنه جهان / مهین میلانی

گفتند فیلم “انگل” (Parasite) امسال آبروی اسکار را خرید. فیلمی که توسط یک white غربی ساخته نشده بود و توانست برنده ی اول شود. به خودشان شک دارند. که اگر برفرض یک رنگین پوست جایزه نبرد گویا آنها باید منتظر حک انگ نژادپرستی بر پوست خود شوند.

Read more

موسی نثری همدانی: پیشگامی در رمان، میانه روی در نثر / دکتر عبدالله نصرتی

برای حوزه‌ی ادب معاصر یک دوره‌ی صد ساله را می توان در نظر گرفت؛ ادب معاصر حاصل جریان ادبی و فرهنگی دوره‌ی مشروطه است که دوره‌ای فرخنده و پرتب وتاب بود و در دل خود ادبیات زنده و پویا و جوشنده ای را پدید آورد که با تار و پود جامعه ای پویا در هم…

Read more

سخن با ماه می‌گویم؛ فریدریش و عصر رمانتیسیسم آلمانی / دکترداود میرزایی

آغاز سخن آن‌که، نقاشی آلمانی و در کل هنر آلمان در اوایل سدۀ نوزدهم را باید در پرتو تفکر رمانتیک آلمانی بررسی کرد. این تلاش‌های خلاقانه محصول تأملات فلسفی-ادبیِ دورۀ رمانتیسیسم است. برخلاف دوره‌های پیشین در تاریخ هنر، نقاشی رمانتیک آلمانی را نمی‌توان صرفاً بر اساس سبک بررسی کرد

Read more

گفتنی هایی درباره ادبیات کلاسیک روس / والنتین گیترمن

شاهزاده پیوتر میخائیلوویچ ولكونسكى(2) كه به عنوان افسر ارتش روسیه در جنگهایى كه با ناپلئون صورت گرفت‏شركت كرده بود، در خاطرات خود چنین نوشت: نبردهاى سالهاى 1814-1812 ما را به اروپا نزدیكتر كرد و با طرز حكومت و مؤسسات عمومى و حقوق مردم آنجا آشنا ساخت; … حقوق ناچیز و مسخره‏اى كه مردم ما از…

Read more

سرآغاز رمان تاریخی در ادبیات معاصر ایران / ب. نیكیتین

پیدایش رمان تاریخی نوین فارسی کاملن تازگی دارد. نخستین آزمایش در این نوع ادبی، چنان‌که پروفسور ادوارد براون (۱) در جلد چهارم اثر استادانه خود در ادبیات فارسی (برگ های ۴۶۴- ۴۶۶) نشان داده، به قلم شیخ موسی همدانی، مدیر مدرسه نصرت در شهر همدان بوده است. رمان عشق و سلطنت او ظاهرن در سال…

Read more

خوانشی تازه از باورهای دیرینه / حمیدرضا امیدی‌سرور

ژولیا کریستوا، روانکاو، زبان‌شناس و فیلسوف مشهور بلغارستانی ـ فرانسوی، توسط مهرداد پارسا به مخاطب فارسی زبان معرفی شد و تقریبا عمده آنچه درباره او و یا به قلم او به فارسی در آمده حاصل کار همین مترجم است. اما با وجود زحمات او برای معرفی این چهره مهم قرن بیستم، متحمل شده هنوز…

Read more

کند و کاوی در نظریات فمینیستی ژولیا کریستوا / فیروزه مهاجر

ژولیا کریستوا در ۱۹۴۱ در بلغارستان متولد شد. در مدرسه راهبان دومنیکن درس خواند و به زبان فرانسه. بلغارستان جزو بلوک شرق بود، به این ترتیب وقتی او در آستانه سال ۱۹۶۵، پس از اخذ دکترا در ادبیات، با یک بورس تحصیلی مخصوص دانشجویان ممتاز به فرانسه رفت با کار فرمالیست های روسی (یاکوبسن و…)…

Read more

جستارهایی بر آلوده‌انگاری / ژولیا کریستوا

ژولیا کریستوا، نویسنده، فیلسوف، روانشناس و فمینیست، (اگرچه خود این واژه را برای خویش برنمی گزیند) سال 1941 در بلغارستان متولد شد. کارهای او متاثر از پساساختارگرایان فرانسوی مانند لکان است و خود تاثیر تعیین کننده ای بر نظریه پردازان معاصر فرانسه داشته است. کریستوا بین امر نمادین (قابل بازنمایی، ارتباط ساختارمند) و نشانه ای…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر / ۱۰ به پایان آمد این دفتر اما حاشیه هایش باقی ست!

برگزیدگان جشنواره سی و هشتم فیلم فجر عصر امروز (22 بهمن ماه) معرفی می شوند و جشنواره عملا به کار خود پایان می‌دهد، اما برای اهالی رسانه، هرسال یک روز زودتر عصر 21 بهمن همزمان با اعلام کاندیداهای رشته های مختلف جشنواره از سوی هیئت داوران، جشنواره به کار خود پایان می‌دهد.

Read more

در سینمای رسانه های گروهی چه می‌گذرد؟ / روز نهم عنکبوت به جشنواره آمد و خون شد!

ازمزایای نگه داشتن فیلم‌های مطرح برای روزهای آخر جشنواره این است که مخاطبان را تا آخرین سانسهای جشنواره امیدوار نگه می‌دارد که شاید برخی از آن فیلم‌های شاخصی که تماشایش خستگی این روزها را از تن به در کرده و مارا امیدوار می‌کند که خیلی هم وقتمان را هدر نداده ایم، در میان…

Read more

صدای فراموش شدگان می ماند/ نورالله نصرتی

«مِه و اشباح نسیان گرفته»تازه ترین مجموعه داستان منتشر شده ابوالقاسم مبرهن، نویسنده اهل گیلان است؛ «مِه» به عنوان پدیده ای طبیعی و اقلیمی متعلق به زادبوم نویسنده، فضای چهار داستان از هشت داستان این مجموعه را در سیطره خود گرفته، بی آنکه دیگر پدیده ای صرفا طبیعی باشد، بلکه کارکردی آشنایی زدایانه دارد تا…

Read more

رویکرد انقلابی سوسور به زبان‌شناسی چه پیامدهای غیرمنتظره‌ای داشت؟

زبان‌شناس‌ها می‌دانند که تغییرات بسیار کوچک می‌تواند نظام یک زبان را زیر و رو کند و زبانی بدیع و بی‌سابقه پدید آورد. فردینان دو سوسور عاشق پژوهش دربارۀ همین تغییرات بود. اما ازخلال بررسیِ جزییاتِ ناچیز نکته‌هایی بیرون می‌کشید که زبان‌شناسی را در سال‌های پیش‌رویش تبدیل می‌کرد به «علم همۀ علم‌ها». نظریات سوسور آن‌قدر نافذ…

Read more

داستان جواد عزتی و جشنواره فجر؛ سیمرغ بی سیمرغ! / آیا سعید راد مانع از سیمرغ جواد عزتی شد؟!

از مدت‌ها قبل از سی‌وهشتمین جشنواره ملی فیلم فجر، در محافل سینمایی، بسیار شنیده می‌شد که جواد عزتی احتمالاً ۴-۵ فیلم در جشنواره خواهد داشت و از آن جا که از فیلم‌هایش هم خبر‌های خوبی می‌رسید، این احتمال مطرح می‌شد که او یکی از شانس‌های اصلی کسب سیمرغ است. با این حال سه‌شنبه‌شب و طی…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر / ۸ : فیلم‌های متوسطی که در خاطر نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مانند! / نیره رحمانی

رسیده‌ایم به روزهای پایانی جشنواره و اگرچه هنوز چندتایی از فیلمهای اسم و رسم دار جشنواره به نمایش درنیامده‌اند اما با توجه به شنیده‌ها درباره این فیلمها، می‌توان نتیجه گرفت که بعید است اتفاق عجیب و غریبی در این دو سه روز باقی مانده بیفتد! به نظر بزرگترین مشکل جشنواره امسال هم همین است…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر / ۷ : از کیانوری تا آقای رئیس جمهور! / حمیدرضا امیدی سرور

نمایش یک فیلم در چند سالن به طور همزمان، تکرار فیلمها در روز بعد و همچنین گذاشتن سانس فوق العاده برای فیلمهای پر مخاطب و نظم حاکم بر زمان نمایش فیلمها مطابق برنامه از پیش اعلام شده، از جمله ویژگی های مثبت جشنواره امسال است که باعث شده از ازدحام سالهای پیش جشنواره کاسته و…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر /۶ : سینما یا فوتبال مسئله این است!/ نیره رحمانی

با اینکه من برخلاف پسرم اصلا فوتبالی نیستم، اما به خاطر اینکه مدام در طول شب و روز در این باره حرف می‌زند تا اندازه‌ای با حال و هوای مزخرف حاکم بر آن آشنا شده ام! با تماشای فوتبال زیبا مشکلی ندارم اما اینکه همه عالم و آدم درست به دست هم بدهند و چنان…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر /۵ : …و اینگونه عاقبت به خیر شدم! / حمیدرضا امیدی سرور

برخلاف تصور برخی که فکر می‌کنند تحریم های پیش از جشنواره آن را تحت تاثیر قرار داده، باید گفت که لااقل در سینما چنین اتفاقی نیفتاد و جشنواره به روال سالهای پیش کار خودش را پیش برده و استقبال تماشاگران هم از آن خوب بوده است. از این جهت شاید مهمترین حاشیه نیمه نخست جشنواره…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر /۴ : از مهران مدیری پای درخت گردو تا شهاب حسینی در ینگه دنیا / نیره رحمانی

با تماشای فیلمهای روز چهارم، جشنواره امسال هم تقریبا به نیمه خود نزدیک می شود. با این فرض که نیمی از فیلمهای مهم جشنواره هنوز نمایش داده نشده اند، می‌توان امیدوار بود که جشنواره سی و هشتم برخلاف انتظار فیلم خوب کم نداشته باشد. این درحالی‌ست که چندتایی از فیلمهای مطرح امسال هم…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر /۳ : اکشن وطنی و نهنگ صورتی در روز سوم جشنواره/ حمید رضا امیدی سرور

باید اعتراف کرد که امسال از برخی ریخت و پاش های بی دلیل جشنواره فجر که از دوره اول دولت خدمت‌گذار برای جلب نظر مساعد اهالی رسانه نسبت به ایشان آغاز شده بود، کم شده و این مسئله به نظم بهتر و جلوه سینمایی تر جشنواره فجر انجامیده، چرا که در آن دوران دقیقا پذیرایی…

Read more

گزارش روزانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر /۲ : غوغای پروانه و لذت ویرانگر قمار / نیره رحمانی

روزگاری در جشنواره رسم براین بود که بهترین فیلمها را سانس های آخر هر روز نشان می‌دادند، اما چندسالی است که این شیوه را کنار گذاشته و بهترین فیلمها را سانس اول و گاه دوم هر روز به نمایش در می‌آورند. با این شیوه شاید از ازدحام سانس های آخر کم کرده و نهایتا بسیاری…

Read more

در سی‌و‌هشتمین جشنواره فیلم فجر چه می‌گذرد؟ / روز اول: سینمای اجتماعی حرف اول را می‌زند

جشنواره امسال یکی از پرحاشیه‌ترین جشنواره های سالهای اخیر بود، اگر همیشه این فیلمها و سازندگانشان و به قولی حوادث درون متنی سینمای ایران حاشیه های اصلی را تشکیل می داد، این بار حاشیه ها ربطی به خود سینما نداشت.

Read more

دلم برای زندگی تنگ شده/ ن گاهی به رمانِ «دیرمات» از سعید منافی

راویِ “دیرمات”، در گرداب جغرافیا به گروگان گرفته شده، سر به فغان است. از زمین و آسمان می گوید که نیست و “نه گنجشکی و نه پروازی”. انتظار نداشته باشیم قصه ای بخوانیم که ماجراها ما را به دنبال خود بکشد. نه به این دلیل که ماجرا را از اوائل قصه می دانیم. داستانی به…

Read more

متن، معنا، وجود و فقدان/ عمران راتب

چرا به متن روی می‌آوریم؟ در نگاه معمول و متعارف، این پرسش، پرسشی معنادار نمی‌نماید و بر همین اساس، پاسخی هم اگر به آن بدهیم، بیشتر از سر بی‌اعتنایی است و دارای محتوای ارزشی بیشتر از پرسش نیست. دم‌دست‌ترین پاسخ، احتمالن این است: «خُب، دلیل خاصی ندارد. دلم خواست

Read more

هم‌آوازی فلسفه و ادبیات / نیلوفر نیک‌سیر

رمان مواجهه با مرگ یکی از آثاریست که خواننده را در برابر بزرگترین سوال هستی قرار می دهد. سوالی که هیچ کس جوابی برایش نیافته و سر انجام سر بر دامان فلسفه نهاده است. این سوال بزرگ چیستی مرگ است که جز با فلسفه اندوزی نمی‌توان تسکینی و جوابی هر چند کوچک برایش یافت.

Read more

شوخی تلخ کتابسوزان / مهدی تدینی

این هم از شوخی‌های همیشگی تاریخ با سرنشینانش بوده است که درختان خود تبر می‌ساختند و جنگل‌ها را ریشه‌کن می‌کردند. بسیار دیده‌ایم که منادیان آزادی خود بزرگ‌ترین زندان‌ها را ساخته‌اند، منادیان انسانیت و برابری خود بیش از همۀ مستبدان پیشین خود خون ریخته‌اند و آن‌ها که برای استیفای حقوق آمده‌اند، خود به بزرگ‌ترین پایمال‌کنندگان حقوق…

Read more

جهان داستان (31): «شنل»، داستانی از نیکلای گوگول / به همراه نگاهی به داستان شنل و داستان نویسی گوگول

در یکی از ادارات دولتی… اما بهتر است نگوییم دقیقاً کدام یکی. چون هیچ‌کس به اندازه‌ی کارمندان اداری، صاحب‌منصبان، افسران هنگ یا به‌طور‌کلی هر فرد اداری دیگر زودرنج و زودخشم نیست. امروزه افراد هر گروه اهانتی را که مستقیماً به شخص خودشان می‌شود اهانتی به کل جامعه تلقی می‌کنند

Read more