رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: بابک ونداد

جویس پست مدرن؛ شانس، همزمانی، خواننده/ترجمه امیر احمدی آریان

در بخش «ایتاکا» از رمان یولیسس، استیفن ددالوس دو داستان کوتاه برای لئوپلد بلوم تعریف می کند؛ یکی ماجرایی که در هتلی دورافتاده می گذرد و دیگری «حکایت درخت آلو» (که پیشتر نیز در کتاب به آن اشاره شده بود). بلوم، که در اینجا جایگاه خواننده را اشغال می کند، دو واکنش نشان می دهد.…

ادامه مطلب

ویلیام شکسپیر به روایت ابراهیم گلستان

چهارصد سال پیش شکسپیر برجسته‌ترین شاعر و گوینده در زبان انگلیسی مرد. او را بزرگ‌ترین نویسنده، حتی آفریننده انسان نو در ادبیات جهانی خوانده‌اند. بار اولی که اتفاق افتاد من کلمه «شکسپیر» ‌را ببینم و بشناسم کمی پس از وقتی بود که خواندن در زبان مادری خودم را که فارسی است یاد گرفتم، و این…

ادامه مطلب

ادبیات ژاپن

ادبیات ژاپن نویسندگانی دارد که به‌زعم بسیاری از منتقدان قدرتمند از ‌هاروکی موراکامی هستند. در این گزارش بعضی از این آثار را که در ایران ترجمه و منتشرشده معرفی کرده‌ایم. یاسوناری کاواباتا کاواباتا نخستین نویسنده ژاپنی بود که توانست جایزه نوبل را برای این کشور به دست آورد. در اهمیت او همین بس که گابریل…

ادامه مطلب

درباره عکاسی / سوزان سونتاگ

هرچند که نوشته‌های سوزان سونتاگ با عنوان «درباره عکاسی» که مجموعه‌ای از مقالات اولیه او است، اولین بار در سال ۱۹۷۷ منتشر شده‌اند، نگاه موشکافانه سونتاگ با تایم‌لاین‌های شبکه‌های اجتماعی امروزی آمیختگی عجیبی دارد و می‌تواند نوری بر روان‌شناسی و پویایی اجتماعی فرهنگ مصور آن‌لاین بیفکند.

ادامه مطلب

علیه تفسیر

عليه تفسير   محتوا نگاهي آني ست به چيزي، بارقه‌ي برخوردي ست. محتوا چيز کوچکي ست، خيلي کوچک. ويلم دو کونينگ، مصاحبه  تنها آدم‌هاي سطحي‌ از روي ظاهر قضاوت نمي‌کنند. راز جهان در ديدني‌هاست، نه در نديدني‌ها. اسکار وايلد، در نامه‌اي 1 شايد نخستين تجربه‌ي هنر همان طلسم‌گونگي‌اش بود، جادويي‌بودنش؛ هنر ابزارِ آيين بود (رک.…

ادامه مطلب

ادبیات کسب و کار من است / نوشتن به روایت سوزان سانتاگ

«هرگز از خودم نمی‌پرسم که ما چرا زندگی می‌کنیم و برای چه به دنیا آمده‌ایم. زندگی غیرقابل تعریف‌تر و پیچیده‌تر از آن است که بتوان برای آن یک فرمول پیدا کرد. برای زندگی کردن راه‌های بسیاری وجود دارد. فکر کردن به این موضوع که آیا زندگی‌ام کامل بوده یا خیر، نه تنها شتابزده، بلکه خودباورانه…

ادامه مطلب

کافکا منهای مخاطب / احمد آرام

'کافکا منهای مخاطب احمد آرام* مخاطب، در ابتدا، گم و ناپیدا است؛ همین که بخواهید به عنوان مولف، ناهوشیارانه، به جست‌وجویش بپردازید، بر شما مسلط خواهد شد. در داستان‌های عامه‌پسند (چه از نوع فخیمانه و چه معمولی)، مخاطب بر گرده مولف سوار است. از همین رو است که، در این روند، مولف حرفی برای…

ادامه مطلب

کجای هستی ایستاده‌ای، مولف-مخاطب؟! / منیرالدین بیروتی

کجای هستی ایستاده‌ای، مولف-مخاطب؟! منیرالدین بیروتی* تا نشست گفت: چرا می‌نویسید؟ گفتم: تو چرا نفس می‌کشی؟ خندید و گفت: نفس‌کشیدن ارادی نیست، هر موجود زنده‌ای نفس می‌کشد. گفتم: یعنی نوشتن ارادی است؟ گفت: صد درصد. گفتم: پس چرا این همه آدم هستند که نمی‌نویسند؟ رفت توی فکر. گفت: شاید چون نمی‌توانند بنویسند کار دیگری می‌کنند.…

ادامه مطلب

ادبیات و داستان نویسی یه روایت جان آپدایک / امیرحامد دولت‌آبادی‌فراهانی

آنچه می‌خوانید نوشتاری است از جان آپدایک، نویسنده بزرگ آمریکایی و برنده جایزه پولیتزر در سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۹۱، و جایزه کتاب ملی آمریکا در سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۹۰، که با عنوان «هنرمند و مخاطبانش» در سال ۱۹۸۵ در نشریه نیو‌یورک‌بوک منتشر شده بوددر این نوشتار، آپدایک با ذکر نمونه‌های مختلفی در تاریخ هنر و…

ادامه مطلب

روزنامه آیندگان به روایت فیروز گوران/ روزنامه ای پیشرو یا کاغذپاره ای وابسته به صهیونیسم؟

آنچه در پی می‌آید مروری بر گذشته و گذشتگان و بعضا درگذشتگان “آیندگان” است، بالاخص دوران همکاری گوران با داریوش همایون و روایت روزنامه‌ای که هنوز عده‌ای به صهیونیستی بودن متهمش می‌کنند. این گفتگو برای نخستین بار روایت‌های گوران از چگونگی استخدام و کارش در آیندگان را منتشر می‌کند؛ روزنامه‌ای که در تاریخ مطبوعات…

ادامه مطلب

متفکر مصائب مدرنیته و نظم جهانی درگذشت

زیگمونت باومن، فیلسوف و جامعه‌شناس لهستانی در ٩١ سالگی درگذشت متفکر مصائب مدرنیته و نظم جهانی  زیگمونت باومن (١٩٢٥-٢٠١٧) یکی از مهم‌ترین جامعه‌شناسان دهه‌های اخیر اروپا، دوشنبه گذشته در خانه‌اش، در شهر لیدز انگلستان، از دنیا رفت. شهرت باومن بیشتر به‌خاطر ابداع نظریه «مدرنیته سیال» بود. او از منتقدان جدی مصرف‌گرایی و جهانی‌سازی بود –…

ادامه مطلب

کارنامه یک نویسنده اومبرتو اکو، یک دورِ تمام

کارنامه یک نویسنده اومبرتو اکو، یک دورِ تمام اومبرتو اولین رمان خود را در ۴۸ سالگی نوشت،و این آغاز شهرت بین‌المللی او بود.   مایا جگی ترجمۀ: محمد ملاعباسی اکو یکی از اعضای مؤسس «گروه ۶۳» بود که جمعی از رادیکال‌های آوانگارد بودند و در میلانِ دهۀ ۱۹۶۰ فعالیت می‌کردند. اعضای این گروه از قهرمانِ…

ادامه مطلب

چهره های پیشروی ادبیات نمایشی فرانسه امروز را بشناشید

٣٠ نمايشنامه‌نويس پيشرو فرانسوي در ايران معرفي مي‌شوند ندا آل طيب سي عنوان نمايشنامه تازه فرانسوي در راه است؛ نمايشنامه‌هايي كه نوشته نويسندگان جديد و معاصر فرانسوي است و براي نخستين بار در ايران منتشر مي‌شوند. ساناز فلاح فرد، مترجم، بازيگر و كارگردان تئاتر كه تاكنون چند نمايشنامه را ترجمه و نمايشنامه‌خواني كرده است،…

ادامه مطلب

شرلی جکسون؛ عشق و مرگ / جویس کارول اوتس از زندگی و آثار شرلی جکسون می گوید

معروف است که شرلی جکسون، داستان «لاتاری» را خیلی سریع در مارس ۱۹۴۸ نوشت. او در آن زمان ۳۲ساله بود. داستان در ۲۶ ژوئن ۱۹۴۸ در مجلۀ نیویورکر منتشر شد و بلافاصله سیلی از توجهات و اعتراض‌ها را به‌دنبال داشت. در آن زمان، نیویورکر تمایلی به تفکیک آثار داستانی و غیرداستانی نداشت، بنابراین تعدادی از…

ادامه مطلب

رمان‌ عاشقانه راهی مطمئن برای نابودکردن عشق است / آلن دوباتن

عاشق شدنْ فرایندی شخصی و خودانگیخته به نظر می‌رسد. عجیب و شاید کمی توهین‌آمیز است که بگوییم ما فقط کاری را کپی می‌کنیم که رمان‌ها و فیلم‌ها به ما یاد می‌دهند. البته تفاوت‌های نحوۀ عشق‌ورزی در طول تاریخ نشان می‌دهد که سبک عشق ورزیدنِ ما را، تا حد زیادی، تلقینات محیط غالب پیرامون تعیین می‌کند

ادامه مطلب

رابرت دنیرو در یک گفت‌وگوی متفاوت از سینما, علایق و سلایقش می گوید/ سینما رویا می‌فروشد اما من نه!

رابرت دنیرو تک‌چهره‌ای بی‌بدیل در دنیای سینماست. بازیگری چنان بزرگ که بی‌هیچ شک و شبهه‌ای بزرگتر از ٩٠‌درصد فیلم‌ها و فیلمسازانی است که با آنها همکاری کرده و یکی از معدود هنرپیشگانی که بودنش در هر فیلمی اعتباری مضاعف به آن فیلم می‌بخشد و شگفت که این اعتبار و احترام حتی در روزهای افول این…

ادامه مطلب

رقیای اسکار بهترین فیلم خارجی در یک پلان/ گزارش نشست فرهادی با رقبایش

اگرهیچ جشنواره‌ای هم برگزار نشود، باز هم فیلم می‌سازیم پنج نفر از نامزدهایی که در بخش اسکار بهترین فیلم خارجی نامزد دریافت جایزه هستند از ایران، نروژ، سوئد، سوییس و کبک در جلسه بحث و بررسی که برای فیلم‌هایشان تشکیل شده بود، شرکت کردند. به نقل از‌هالیوود ریپورتر، این کارگردانان که در مری پیکفورد تئاتر…

ادامه مطلب

چطور دربارۀ کتاب‌هایی که نخوانده‌ایم حرف بزنیم؟/ روایتی پست‌مدرن از کتاب‌خوانی

این نوشته، بخشی از کتاب بایار است. او در این بخش توضیح می‌دهد چگونه دربارۀ کتاب‌هایی حرف بزنید که اسمشان را شنیده‌اید، اما هیچ‌وقت ذره‌ای از آن‌ها را نخوانده‌اید. او با مثال‌زدنِ شخصیت یک کتابدار در رمانی از موزیل، بحث خود را ادامه می‌دهد و می‌گوید: وقتی می‌توان دیدگاهی کلی دربارۀ کتاب‌ها داشت، خواندن کتاب…

ادامه مطلب

چرا ژان پل سارتر از مد افتاد؟

بررسی کتاب «لحظۀ اگزیستانسیالیستی؛ ظهور سارتر به‌عنوان روشن‌فکری عمومی» نوشتۀ پَتریک بِرْت. نخستین وظیفۀ هر کتاب جدید دربارۀ ژان پل سارترْ توجیهِ نوشته‌شدنش است. بی‌شک در محیط آکادمیک، که در آن همواره تلاش برای یافتن «شکاف‌های موجود در دانش» در جریان است

ادامه مطلب

آنها از جشنواره سی و پنجم باز ماندند

در حالی که اسامی فیلبا معرفی آثار بخش سودای سیمرغ و چشم‌انداز سینمای ایران، فیلم‌هایی که ازفجر باز ماندند مشخص شدند.م‌های حاضر در بخش سودای سیمرغ جشنواره ۳۵ به صورت کامل اعلام شد، برخی فیلم‌ها یا به زمان مورد نظر برای تحویل اثر نرسید و یا در بخش انتخاب نتوانستند نظر هیئت داوران را جلب…

ادامه مطلب

سقراط چگونه شهروندی بود؟ / جوزایا اوبر

حدود ۲۴۰۰ سال پیش سقراط در آتن محاکمه شد. هیچ مناقشه‌ای بر سر وقایع اصلی در محاکمۀ سقراط وجود ندارد، اما به‌خوبی روشن نیست که چرا آتنی‌ها سقراط را گناهکار تشخیص دادندر فهم متعارف، سقراط را شهید آزادی بیان می‌دانند، اما او حکم مرگ خویش را به‌دلیلی دیگر پذیرفت

ادامه مطلب

از بنان و هدایت تا دیگران / «خاطراتی از هنرمندان» نوشته پرویز خطیبی

'از بنان و هدایت تا دیگران فرشید قربان‌پور* تاریخ‌های شفاهی معمولا خاطرات آدم‌هایی است که تاریخ را ساخته‌اند. از سیاستمدار تا هنرمند، از ورزشکار تا دیکتاتور سابق، نکته جالب همه تاریخ‌های شفاهی، جدای مستندبودن و جذابیتی که این استناد در آنها ایجاد می‌کند، این است که ما بخش‌هایی از آن را می‌دانیم. مثلا وقتی سیاستمداری…

ادامه مطلب

شأن و منزلت انسانی در آثار فئودور داستایفسکی/ مجتبی حبیبی

دهه چهل خورشیدی، بنا بود مهری آهی آثار داستایفسکی را از روسی به فارسی برگرداند، اما مرگ به او فرصت نداد تا او تنها به ترجمه «جنایت و مکافات» اکتفا کند. بعد از او، سروش حبیبی از روسی و علی‌اصغر خبره‌زاده از فرانسه آثاری از داستایفسکی را ترجمه کردند، و سپس رضا رضایی، صالح حسینی،…

ادامه مطلب

ناگفته‌هایی از استفاده هیتلر و ارتش آلمان از داروی مخدر / اشغال فرانسه به کمک داروی مخدر!

نورمن اولر در ساحل جنوبی رودخانه اشپری در محله کرویزبرگ برلین در یک آپارتمان متعلق به قرن نوزدهم زندگی می‌کند. ملاقات با او در محل زندگی‌اش یک تجربه عجیب بود. نخست آنکه او از میهمانان خود در «برج نویسندگی»‌اش پذیرایی می‌کند، برجکی شیشه‌ای که درست بر لبه سقف خانه قرار گرفته است،

ادامه مطلب

چگونه با فیلمهای فرهادی کنشهای احمدی نژاد را تحلیل کنیم!

سینما مثل هر مدیوم فرهنگی و هنری از تحولات سیاسی و اجتماعی روزگار خود تاثیر می گیرد و آن را در دل محصولات خود منعکس می کند. با توجه به اینکه دایره مخاطبان آن وسیع است، به مراتب تاثیر گذاری آن از وسعت بیشتری در قیاس با دیگر مدیوم ها برخوردار است.

ادامه مطلب

روایتِ منوچهر‌ انور‌ از ترجمه «فتحنامه کلات» بیضایی

'روایتِ منوچهر‌ انور‌ از ترجمه «فتحنامه کلات» دیکشنری شبیه به میدان مین است نمایشنامه «فتحنامه کلات» اثر بهرام بیضایی برای بار نخست در سال ١٣٦١ نوشته شد و بعدها در نشر روشنگران درآمد و بارها بازنشر شد. در روزهای اخیر اما  ترجمه‌ای از این كتاب به‌قلمِ منوچهر انور، مترجم بِنام منتشر شد. او نوزده سال…

ادامه مطلب

در معاصربودنِ بهرام بیضایی به‌مناسبت انتشار ترجمه «فتحنامه کلات»

«نوای شادی و غم هر دو را بسرائید. دنیا تا بنگرید ویران است.» «قصه‌خوانِ» بهرام بیضایی در «فتحنامه کلات» بعد از سکوتی کشدار روی صحنه می‌آید تا خبر از فتحی دهد که از پسِ جنگ و ویرانی حاصل شده، اما «دنیا تا بنگرید ویران است»، پس «نوای شادی و غم» با هم باید سرود. بعد…

ادامه مطلب

مارتین اسکورسیزی و دنیای گنگستری فیلم هایش! / نگاهی به کارنامه سینمایی خالق راننده تاکسی

در محله «کوئینز» شهر نیویورک متولد شد؛ درست در زمانی که نیویورک محل مافیا و جنایت‌کاران مختلف به شمار می‌رفت و پاتوق ایتالیایی‌های خلاف‌کار، محله‌های دوران کودکی او به حساب می‌آمد. همین باعث شده که همیشه رگه‌هایی از مافیا و گانگسترها در شخصیت و روحیات اسکورسیزی باقی بماند و موجب ساخت آثاری فوق‌العاده همانند «رفقای…

ادامه مطلب

سرنوشت نامعلوم شهرزاد؛ توقف محبوب ترین سریال دو دهه گذشته به بهانه دیسک کمر کارگردان

با مصاحبه اخیر امیر خجسته، رییس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس که گفته اتهام پولشویی محمد امامی ثابت شده، وضعیت فصل دوم آن در حالت اضطرار قرار گرفت.

ادامه مطلب