شهریار مندنیپور را نهفقط بهعنوان یک داستاننویس ایرانی با «شرق بنفشه»اش میشناسیم که مثل بسیاری از داستاننویسهای معاصر ما، در جامعه آماری فارسیزبان تعریف میشوند؛ بلکه او حالا مرزهای این «گربه نفتی» را درنوردیده، فراسوی این «جبر جغرافیایی» رفته و دیگر یکی از نویسندههای ایرانی موفق در جهان به شمار میآید، با جامعه آماری مختلفی…
سطحیشدن فرهنگ در روزگار ما
یوسا و واکنش به انتخاب باب دیلن برای نوبل ادبیات
انتخاب این ترانهسرا و خواننده بهعنوان برنده نوبل ادبیات، واکنشهای مثبت و منفی بسیاری را بههمراه داشته است. یکی از جدیدترین واکنشهای منفی به این خبر به «ماریو وارگاس یوسا»، نویسنده مشهور پرویی و برنده نوبل ادبیات سال ٢٠١٠، مربوط…
شکستن سکوت باب دیلن
کی فکرش را میکرد
پس از دو هفته، سرانجام باب دیلن که از دریافت نوبل ادبیات زبانش بند آمده بود، سکوتش را شکست و اعتراف کرد که این جایزه را مایه مباهات میداند.
«باب دیلن»، برنده نوبل ادبیات ٢٠١٦، پس از بیش از دو هفته سکوت درباره کسب این جایزه…
دیوید هیوم پیش از سیسالگی و قبل از آنکه کالج را ترک کند «رسالهای درباب طبیعت آدمی» را در سه جلد نوشت و دو بار بدون نام نویسنده در سالهای ١٧٣٨ و ١٧۴٠ منتشر کرد. مجموع رساله به بحث درباره موضوعات مختلف فلسفی نظیر فضا، زمان، علیت، اشیای خارجی، امیال، اراده آزاد و اخلاق میپرداخت…
فلسفه و الهیات برای مردم عادی
انتشارات فرهنگ جاوید در ادامه بازنشر آثار فراموششده دهههای گذشته کتاب مهم دیگری منتشر کرده است: «اقتدا به مسیح» اثر توماس ا. کمپیس که از آثار کلاسیک الهیات مسیحی بهشمار میرود. همچنین اثری جدید از فیشته منتشر کرده که مربوط به اولین درسگفتارهای او در دانشگاه ینا است.
فلسفه…
نگاهي به «خورشيد نيمهشب»
دلهرههاي وجودي
براي نخستينبار رماني از غول داستانهاي معمايي- جنايي اسكانديناوي، يو نسبو (متولد ١٩٦٠ در نروژ)، به زبان فارسي ترجمه شد. رمان «خورشيد نيمهشب»، كه «نيما م. اشرفي» آن را به زبان فارسي برگردانده، درباره مردي است كه از دست فيشرمن، سردمدار قاچاقچيان و توزيعكنندگان مواد مخدر در…
داستانهای کوتاه و بلند ایوان تورگنیف (۱۸۸۳-۱۸۱۸)، چه در دوره حیاتش چه پس از آن، همواره بحثانگیز بوده است. اوج این مباحث در دوره شوروی بود. منتقدان ادبی شوروی هیچگاه موفق به ارائه تحلیل و تفسیر منسجم و واحدی درباره این «غول زیبا»ی ادبیات روسیه و جهان نشدند.
برای ارنست همینگوی نامه نوشتن تفریح لذت بخشی بود. هم می توانست بی پروا هر آنچه را در داستان هایش ناگفته مانده است بیان کند و هم کمی شیطنت به خرج بدهد و از لاک نویسندگی اش بیاید بیرون، غیبت کند، بد و بیراه بگوید، شتابزده قضاوت کند و تخلیه شود برای نوشتن یک داستان…
پیروِ انتشار مطلبی کژتاب، با غرضی نامشخص، درباره سرقت ادبی که در فضای مَجازی به کتاب «در مایههای ایرانی» نشر هرمس اشاره داشت و بازنشر وسیعی در فضای مَجازی یافت و چنان اغراقهایی در دست به دست گردیدنِ آن شد که توضیحش دشوار و خارج از ادب است، شرحی روشن لازم و ضروری است که…
گرام سیمسیون نویسنده، فیلمنامهنویس و نمایشنامهنویس استرالیایی در سال ۲۰۱۲ موفق شد برای رمان «پروژه رُزی» (ترجمه مهدی نسرین، نشر مرکز) جایزه ویکتورین استرالیا را در بخش آثار منتشرنشده دریافت و با انتشار آن در سال ۲۰۱۴ و فروش بیش از یکمیلیون نسخه در چهلویک کشور به شهرت بینالمللی دست پیدا کند.
«نشانه در آستانه» عنوان کتابی است از امیرعلی نجومیان در حوزه نشانهشناسی به مثابه روشی برای خوانش متن؛ در این کتاب تلاش بر آن بوده که نخست نظریهها و کلیدواژههای مرتبط با حوزه نشانهشناسی ساختگرا و پساساختگرا در سه جستار داده شود و سپس به خوانش عملی آثار مختلف با دو دیدگاه ساختگرا و پساساختگرا…
«تعزیه واقعی را فقط در ظهر عاشورا و با حضور مردم میتوان روی صحنه برد. کسانی که ادعا میکنند ما تعزیه واقعی را به تماشا نشستیم، بر چه ادعایی این حرف را میزنند. در مسیری میرفتید و از جایی رد میشدید، چنددقیقه ایستادید و تعزیه دیدید. تا به امروز کسی به تعزیه با عنوان یک…
مرگ در مواجهه با برخی افراد یک مغلوب کامل است که فقط پس از حذف فیزیکی آن انسان برمیآید، اما این نیز تنها یک خیال خام برای مرگ است، زیرا هنرمند واقعی و راستین تا ابد مانا، مطلق و عینی است، رایت خون است از دل سنگ. اما فقدان آندره وایدا یک ضایعه است، ضربهای…
باربارا هولندر، خبرنگار و منتقد فیلم نشریه Rzeczpospolita، چاپ لهستان، در سالروز تولد هشتاد سالگی این فیلمساز مصاحبهای با او ترتیب داد. این مصاحبه ششم مارس ٢٠٠۶ در این نشریه منتشر شد.
کوتاه درباره امواج اثر ویرجینیا وولف
به نظرم ویرجلنیا ولف نویسنده ای است که هیچ چیز و همه چیز میگوید.چیزی برای گفتن ندارد اگرچه خیلی چیز های گفتنی دارد و می گوید . بدون طرح و ظاهرا" بدون ساخت رمان قصه می نویسد . هرچه هست در زیر و پنهان است.…
شرایط اجتماعى و تاریخى ظهور رمان تاریخى
نوشته گئورگ لوكاچ
ترجمه مجید مددى
رمان تاریخى در آغاز قرن نوزده و تقریبا همزمان با افول ناپلئون پدید آمد (انتشار وى ورلى Waverley اثر اسكات در 1814). البته مىتوان به رمانهایى با مضامین تاریخى هم اشاره كرد كه در قرنهاى هفده و هجده نوشته شدهاند، و…
رمان واقعگرا در اروپا
ف. و . ج. همینگز
ترجمه سوسن سلیمزاده
اصطلاح واقعگرایى كه تقریبا از میانه قرن نوزدهم میلادى در قاره اروپا رواج پیدا كرد، براى اشاره به دگرگونى نوینى در روند پیشرفت ادبیات داستانى منثور بهكار مىرود كه از دو دهه پیشتر، یعنى در حدود سال 1830 میلادى آشكار شده بود.…
چندگانگى قرائت رمان: سازمان اجتماعى تفسیر
مارجرى ال. دى والت
ترجمه حسن چاوشیان
نظریهپردازان تفسیر باید نه تنها مساله درستى تفسیر، بلكه اختلاف قرائتها را نیز، كه از ماهیت اجتماعى جایگاه هر قرائت ناشى مىشود، تبیین كنند. در این مقاله، خاستگاه قرائتهاى گوناگون یك رمان دنیاى فقید بورژوایى، اثر نادین گوردیمر، بررسى مىشود. تحلیل…
میلان کوندرا
بیوگرافی، یک مصاحبه و رمان آهستگی
بیوگرافی
ميلان كوندرا در اول ماه آوريل 1929 در شهر "برنو" مركز ايالت "مراوي" ديده به جهان گشود. تا زماني كه در چكسلواكي زندگي ميكرد و حتي در نخستين سالهاي ورودش به فرانسه، اطلاعاتي درباره زندگي او منتشر ميشد اما اكنون كه آثار گرانبهايش شهرتي بينالمللي برايش…
بخشی از کتاب انواع ادبی
دکتر سیروس شمیسا
ارسطو یکی از انواع مهم ادبی را اربیات دراماتیک یا نمایشی دانسته است . دراما در
یونانی به معنای کار یا عملی است که واقع می شود . پس در اصل هنری است که روی
صحنه می آید . ادب دراماتیک یا نمایشی در یونان با…
کارگاه داستان نویسی
فدریکوگارسیا مارکز
ما به اینجا آمدهایم تا داستانسرایی کنیم. آنچه برایمان جالب به نظر میرسد این است که یاد بگیریم چهگونه یک حکایت شکل میگیرد و یک داستان تعریف میشود. با صراحت باید بپرسیم که آیا این امر قابل یاد گیری است؟ در واقع من متقاعد شدهام که مردم دنیا…
نخستین نسل ادبیات داستانی مدرن ایران
محمد بهار لو
زبان ادبیات داستانی در ایران با پیدایش و رواج روزنامهنگاری ـ بهویژه با انتشار " قانون " و " صوراسرافیل" و ترجمه ی نمایش نامهها و رمانهای فرنگی به زبان فارسی بنیاد گذاشته شد. انتشار کتابهایی نظیر " سیاحتنامه ابراهیم بیگ" ، " مسالک…
رؤیا و تخیل در ابلوموف
فیث ویگزل
ترجمه حسینعلى نوذرى
گنچارف در مقابل هنر برخاسته از یك نظریه یا مفهوم، با بحث درباره فرآیندهاى خلق ادبى، آثار خود را مؤكدا در زمره مقوله "خلاقیت ناخودآگاه" قرار مىدهد.(1) منظور وى این بود كه وقتى تصور [ تصویرسازى ]، (imagination) خلاق وى بهجوش مىآمد، به…
جایگاه راوى در رمان معاصر
تئودور آدورنو
برگردان: یوسف اباذرى
وظیفه اى كه بر دوش من نهاده شده تا در مدت زمانى اندك، تذكراتى در مورد منزلت فعلى رمان به عنوان شكل، (Novel as Form) بدهم، ناگزیرم مىسازد كه بدون ملاحظه رفتار كنم و فقط یك جنبه از مسئله را برگزینم. جنبهاى…
ادبیات روایی و مهمترین شکل های روایت
قصه
افسانه
داستان
رمان
داستان کوتاه
حکایت
لطیفه
تمثیل
مقامه
سفرنامه
زندگینامه
نمایشنامه
فیلمنامه
قصه (story) که جمع آن در زبان تازی قصص و اقصیص می باشد بیان وقایعی است غالباً خیالی که در آنها معمولاً تاکید بر حوادث خارق العاده، بیشتر از تحول و تکوین…
قیصر ۴۰ سال بعد فیلمیست نوستالژیک در این تردیدی نیست، اما ساختن فیلمی دربارهی اثری محبوب و خاطره برانگیز که نسلهای مختلف درمورد آن خاطره دارند و اصلا تماشای خود آن متضمن غم غربت است(!)، کمترین کاریست که میتوان درمورد آن انجام داد به ویژه آنکه دستاندرکارانش حالا پا به سن گذاشتهاند و یا حتی…
نگاهی به نامه نگاری های
ارنست همینگوی با ویلیام فاكنر
برای ارنست همینگوی نامه نوشتن تفریح لذت بخشی بود. هم می توانست بی پروا هر آنچه را در داستان هایش ناگفته مانده است بیان كند و هم كمی شیطنت به خرج بدهد و از لاك نویسندگی اش بیاید بیرون، غیبت كند، بد و بیراه…
ما در اینجا سخنهای بسیار جالبی شنیدیم. اما من نمیتوانم از ابراز این تعجب خودداری کنم که از زبان اکثر سخنرانان اهل شوروی، انتقادهای بسیار تندی نسبت به کوششها و پژوهشهای ادبیات نو شنیدم که عیناً به انتقادهایی میمانست که در جامعه بورژوایی غرب از ما میکنند. اینجا، همچنانکه آنجا، “بیفایدگی” و “صورت پرستی” (فرمالیسم)…
نیکوس کازانتزاکیس؛ نویسنده، شاعر، روزنامه نگار، مترجم، اندیشمند و عارف شهیر یونانی در ۱۸ نوامبر ۱۸۸۳ در شهر هراکلیون از جزیره کرت به دنیا آمد. او در زمانی متولد شد و دوران کودکی اش را پشت سر گذاشت که هموطنانش جنگ همه جانبه ای را برای بیرون راندن ترکهای عثمانی از جزایر کرت و یونان…
یک کارنامه کوچک با پنج یا شش فیلم بلند و دو فیلم کوتاه تمام چیزی است که ژاک تاتی را به کتابهای تاریخ سینما پیوند میزند، اما همین کارنامه کوچک نام او را میان بزرگترین کارگردانان تاریخ این هنر نشانده است.