رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: بابک ونداد

رازگشایی از رد پای هیتلر؛ پیشوا بعد از شکست خودکشی کرد یا به آرژانتین گریخت و سالها زندگی کرد

در چند سال گذشته به این تصور دامن زده شده است که، برخلاف عقیده‌ی رایج، هیتلر در سال ۱۹۴۵ نمُرد بلکه تا مدت‌ها پس از آن به زندگی ادامه داد و در کهن‌سالی در آرامش از دنیا رفت. اگر در یک موتور جست‌وجو دنبال ترکیب «هیتلر آرژانتین» بگردید با گزارش‌های فراوانی روبه‌رو می‌شوید که بنا…

ادامه مطلب

آیا باید رمان‌های فاکنر را بخوانیم و زندگی‌اش را فراموش کنیم؟

ویلیام فاکنر، در می‌سی‌سی‌پی، یعنی یکی از کانون‌های نژادپرستی در آمریکا، به دنیا آمد و زندگی کرد. اکثر رمان‌هایش نیز در همین سرزمین می‌گذرد و از این رو، برده‌داری و تبعیض نژادی موضوعی آشنا در آثار اوست. جالب اینکه برخلاف قریب به اتفاق نویسندگان سفیدپوستِ آن عصر، نشانه‌های آشکاری از اعتراض و مخالفت با تبعیض…

ادامه مطلب

«ماه و شش پنی» سامرست موام؛ نقاش خودخواسته/ نادر شهریوری (صدقی)

سامرست موام در «ماه و شش پنی»، به داستان‌سرایی درباره پل گوگن می‌پردازد. او در این رمان پل گوگن را با نام چارلز استریکلند معرفی می‌کند. شخصیت چارلز استریکلند از زندگی غریب گوگن الهام گرفته شده است با این حال «در هیچ جای این رمان نامی از گوگن به میان نمی‌آید اما سبک استریکلند در…

ادامه مطلب

نگاهی تازه به تنگسیر در هیأت کلمه و تصویر / محسن حاجی‌پور

داستان پابه‌پای تاریخ آمده است و تاریخ به‌واسطۀ روایت داستانی‌ست واقعی. چه بسیار راویان تاریخ که با نگارش حقایق و وقایع زمانۀ خود به خلق داستان‌هایی جاودان پرداخته‌اند، روایت‌هایی شنیدنی که کارشان ثبت حقیقت و ضبط واقعیت بوده؛ خواجه ابوالفضل بیهقی راوی قصۀ بر دار کردن حسنک وزیر «فصلی نبشت در ابتدای این حالِ بر…

ادامه مطلب

صد رمان برتر جهان به انتخاب روزنامه آرمان

آنچه در ادامه می خوانید، همانگونه که پیداست انتخاب هایی است کار دوستان گروه ادبیات و کتاب روزنامه آرمان، که به دلیل رابطه و همکاری نزدیکی که همیشه با مد و مه داشته اند، در اینجا باز نشر می شود. بدیهی است، که اگر مد و مه دسته چنین انتخابی می زد، حاصل تفاوت‌هایی با…

ادامه مطلب

چرا من ساختارگرا نیستم؟ / ترجمه: صالح نجفی

از بهترین خبرهای حوزه نشر آثار فلسفه غرب در سالی که رفته‌رفته به پایان راهش نزدیک می‌شود، انتشار ترجمه‌ای پاکیزه و روان و خواندنی از یکی از مهم‌ترین نوشته‌های میشل فوکو و یکی از اثرگذارترین کتاب‌های نظری دهه ۱۹۶۰ در اروپا است. فاطمه ولیانی ترجمه‌ای چنان باکیفیت از کتاب دشوار فوکو به فارسی‌زبانان تقدیم کرده…

ادامه مطلب

صدمین سال کودتای اسفند؛ ژاندارم ها کودتا نمی‌کنند / علیمحمد اسکندری‌جو

ژرمن‌ها به سرزمین ما پنداری چه دیر آمدند؛ در میانه جنگ اول بین‌الملل لورنس ایران “ویلهلم واسموس” به دلیران تنگستان می‌گوید ویلهلم قیصر مسیحی آلمان، مسلمان گشته و به مکه مشرف شده و با تغییر نام حاج ولی‌الله خوانده می‌شود.

ادامه مطلب

صد کتاب برتر ادبیات داستانی ایران به انتخاب گروه ادبیات و کتاب روزنامه آرمان

در روزهای پایانی واپسین سال سده چهاردهم شمسی، روبه رو شدن با چنین انتخابهایی چندان عجیب نیست. اگرچه در این موارد همیشه اختلاف سلیقه وجود دارد اما به هر حال چنین لیست هایی می تواند کمک حال کسانی باشد که دنبال بهترین‌های ادبیات داستانی ایران هستند. این هم بدیهی است که این انتخابها به سلیقه…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب خواندنی ِ«پاریس۱۹۱۹» اثر مارگارت مک میلان / حمیدرضا امیدی‌سرور

تغییراتی که جنگ جهانی اول، بر جهان تحمیل کرد، تنها به گرفتن جان سربازان (مردان جوان) و یا حتی فروپاشی اقتصادهای شکوفای اروپایی نبود؛ دنیای کهن و امپراتوری های پیر آن در آستانه‌ دگرگونی‌هایی گریز ناپذیر قرار داشتند. دگرگونی‌هایی که قدرت‌های بزرگ و فاتح جنگ دست بالا را در طراحی آینده‌ی آن داشتند

ادامه مطلب

تابستان ۱۹۱۹: چند ایرانی، علاف در پاریس

تقریباً یک قرن از آن روزها گذشته است و می‌توان پرسید: در صد سال گذشته چه چیزهایی در دنیا چنان تغییر کرده که بازشناختنی نیست؟ بسیاری چیزها، تقریباً همه چیز: نقشهٔ جغرافیای سیاسی و مرز کشورها در سه قارهٔ قدیمی. طرز فکر و شیوهٔ لباس‌پوشیدن، یا لباس‌نپوشیدن، خلایق. حضور زنان در مقامهای تراز اول…

ادامه مطلب

تاملی بر بازی‌های سینمایی سوسن تسلیمی / تلفیق غریزه و دانش / ابوالفضل نجیب

سوسن تسلیمی متولد ۱۸ بهمن ۱۳۲۹ فارغ‌التحصیل رشته تئاتر دانشکده هنرهای زیبا از مشهورترین بازیگران تئاتر و سینما در ایران و اکنون در سطح جهان به شمار می‌رود. او در یک خانواده فرهنگی و سینمایی متولد می‌شود و رشد می‌کند

ادامه مطلب

«سفر به انتهای شب» اثر لویی فردینان سلین؛ شب با روز یکسان است… / آرش ربانی

لویی فردینان سلین رمان جاودانه‌اش، سفر به انتهای شب را در ۳۸ سالگی نوشت؛ در سال ۱۹۳۲٫ رمانی که به قول چارلز بوکفسکی بهترین کتابی است که در دو هزار سال اخیر نوشته شده است و به حق آن را یکی از قله‌های رفیع ادبیات داستانی در جهان می‌دانند

ادامه مطلب

«امید در تاریکی؛ تاریخ‌های ناگفته، احتمالات بی‌کران» اثر ربه‌کا سولنیت/ تاریخ‌های ناگفته، احتمالات بی‌کران

شاید روزهای زیادی بوده است که نه‌فقط من، بلکه یک جامعه دچار احساس گیر افتادن یا خفگی در فضای کشورشان را حس کرده باشند. احساسی که در آن شهروندان به‌واسطه اتفاقات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی درگیر افسردگی بوده‌اند. وقتی به هم می‌رسیدند از اوضاع بد، شرایط نابسامان، دل‌مردگی‌ها و روزمرگی‌هایشان باهم صحبت کرده‌اند

ادامه مطلب

گلی ترقی از مجموعه‌داستان تازه‌اش «دیوهای خوش‌پوش» می‌گوید: فرار از خاطره‌نویسی

تازه‌ترین کتاب گلی ترقی مجموعه‌داستانی است با عنوان «دیوهای خوش‌پوش» که شش داستان کوتاه را دربر گرفته است. ویژگی‌ها و مؤلفه‌های اصلی داستان‌نویسی ترقی در داستان‌های این کتاب نیز دیده می‌شود. برای اغلب آدم‌های این قصه‌ها، سعادت و خوشبختی جایی در گذشته‌شان خوابیده که اکنون دست‌نیافتنی به نظر می‌رسد.

ادامه مطلب

نگاهی به سریال «نگهبانان»/ تاریخی جایگزین که مفهوم قتل عام تولسا را نادیده می­گیرد (تیم آوری)

متن پیش­‌رو بیش از آنکه نقد باشد؛ پیش‌­درآمدی بر ذهنیت حاکم بر سریال نگهبانان است. پیش­‌درآمدی که به طور مشخص بر علیه مسخ تاریخ و همچنین انکار امکان پراتیک اجتماعی است.

ادامه مطلب

جشنواره سی و نهم: «بی‌همه‌چیز» ساخته محسن قرایی/ زیبایی بانوی سالخورده (آنتونیا شرکا)

فیلم «بی‌همه‌چیز» بیش از هر چیز گواهی است بر این مدعا که وقتی مواد لازم برای ساخت یک فیلم خوب، از قوام کافی برخوردار باشد و به درستی ترکیب شود، نتیجه‌اش فیلمی ارزشمند و قابل دفاع خواهد بود.

ادامه مطلب

جشنواره سی و نهم: «ابلق» به کارگردانی نرگس آبیار / فیلمی با رویکردی روشنگرانه (محسن جعفری‌راد)

وقتی مخاطب می‌خواهد به فیلم‌ساز اعتماد کند، وقتی مخاطب از فیلم‌ساز توقع دارد که بازتابی از زندگی روزمره را نشان دهد، وقتی مخاطب انتظار دارد فیلم‌ساز حرف‌هایی که همیشه روی آنها سرپوش گذاشته شده و «علامت هیس را روبه‌روی آنها گرفته‌اند» مثل یک آینه، ترسیم کند، حاصلش می‌تواند فیلمی باشد مثل «ابلق»

ادامه مطلب

ادبیات، نوشتن و مخدرها ! / گفتگویی خواندنی با ویلیام اس. باروز

یکی از جنجالی‌ترین نویسنده‌های قرن بیستم، ویلیام اس. باروز (۱۹۹۷-۱۹۱۴) است که آثارش تاثیر شگرفی بر فرهنگ عامه آمریکایی گذاشت. مهم‌ترین جنجال زندگی باروز، روی‌آوردن به مواد مخدر بود که در تمامی زندگی و آثارش تاثیر گذاشت. او در گفت‌وگوی پیشِ‌رو هم از آن دوران می‌گوید و تاثیر مخربِ مواد مخدر بر زندگی‌اش. جنجال بعدی‌…

ادامه مطلب

«نهار لخت» اثر ویلیام اس. باروز؛ کتابی بی‌همتا برای همه زمان‌ها

«ناهار لخت» یکی از مهم‌ترین آثار قرن بیستم است؛ کتابی که نه‌تنها به ادبیات بلکه به فرهنگ آمریکا نیز تعریفی جدید بخشیده است. این رمان مصرف مواد را به‌طرز تکان‌دهنده‌ای به طنز کشیده و خواننده را با ایده‌های بی‌نظیر و باورنکردنی متحیر می‌کند، این کتاب یک اعتراض شدید به نژادپرستی و مصرف‌گرایی آمریکایی‌ها است.

ادامه مطلب

«روزگار شاد و ناشاد محله نفت‌آباد»؛ ریشخند به فقر و مذلت / امین فقیری

یکی از شگردهای کم‌سابقه آذرآیین، به مسخره کشیدن فقر و مذلت است. در طول تمام داستان‌ها نمی‌بینیم که راوی از تاثیر فقر اظهار عجز و در حقیقت برای خواننده‌اش خودش را کوچک کند. این راوی که ما در داستان‌های پاره اول می‌شناسیم، همیشه سرش را بالا گرفته است، احساساتی نمی‌شود، اشک در جام چشمانش نمی‌جوشد،…

ادامه مطلب

از آشویتس تا ژان‌دارک / کوتاه درباره دو کتاب تازه از نشر ماهی

«راز» نوشته فیلیپ گرمبر و «در ستایش ژان‌دارک» نوشته کریستین دوپیزان دو کتاب تازه از مجموعه جیبی های نشر ماهی هستند که به تازگی به بازار کتاب آمده اند. مجموعه ای که به دلیل آثار خواندنی بسیاری که در آ منتشر شده به یکی از بهترین های داستانی در قطع جیبی در دهه های…

ادامه مطلب

اسکار وایلد، سطحی‌نگری تمام / نادر شهریوری (صدقی)

دوریان‌ گری تصویر جوان زیبا و اشراف‌منشی است که با «سطحی‌نگری» تمام سبکی از زندگی ارائه می‌دهد که در آن «زیبایی» فراسوی نیک و بد قرار می‌گیرد. این رمان نه فقط رمانی ادبی بلکه داستانی فلسفی است که در آن سه مقوله مهم «زیبایی»، «اخلاق» و «زمان» در ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر قرار می‌گیرند.

ادامه مطلب

شهر زیرزمینی و مرد تنها / رضا فکری

میک جکسون، نویسنده‌ی بریتانیایی متولد ۱۹۶۶، در نوشتن شاخص‌ترین اثرش یعنی «مرد زیرزمینی» که جایزه من‌بوکر را برای او به ارمغان آورد، از شخصیتی تاریخی الهام گرفته است؛ دوک پنجم پورتلند، ویلیام کاوندیش اسکات بنتیکت، مردی که به رفتارهای نامتعارف و بدعت‌گذاری‌های عجیب‌اش شهره بوده

ادامه مطلب

انسان‌بودن یعنی بیماربودن: سرگذشت فکری چهار فیلسوف دوران‌ساز / کاستیکا براداتان

کاسیرر در نامه‌ای به همسرش در ۱۹۲۷ نوشت: «من می‌توانم بی هیچ مشکلی، آنچه را که لازم می‌دانم، بیان کنم». این کاری نبود که دیگر فلاسفۀ بزرگ قرن بیستم بتوانند انجام دهند. دیگران گویا به تاریکی سفر کرده بودند و شبح نیستی را به چشم دیده بودند: بنیامین خودکشی کرد، تندخویی ویتگنشتاین کار دستش داد،…

ادامه مطلب

سعید تشکری از «رمان سبز – آبی» می‌گوید

همه رنج­هایِ یک نویسنده، وقتی به گنج تبدیل می شود که خود بداند چه می کند و مایه یِ تراشِ اثرش با آنچه می نویسد، فراهم شود. جهانِ بیرونیِ متن، خواندن های اوست، جهان درونیِ متن آن چیزی است که می نویسد، و با خواندن و نوشتن است که می تواند، به تولیدی…

ادامه مطلب

درباره جان رید؛ یک قرن پس از وقایع‌نگار انقلاب اکتبر / برگردان منوچهر یزدانی

نوزدهم اکتبر ۲۰۲۰ یک قرن از درگذشت جان سیلاس رید۲ روزنامه‌نگار می‌گذرد. او در یک گور کوچک در کرملین، نزدیک لنین و شخصیت‌های دیگر اتحاد جماهیر شوروی آرمیده است. باسکز مونتالبان۳ گفته بود که اگر ادوارد اچ. کار۴ انگلیسی، بهترین نویسندۀ انقلاب بلشویکی از فاصله‌ای دور به شمار می‌آید، جان رید بهترین روزنامه‌نگار آن است

ادامه مطلب

شکل‌‌های زندگی: ضدتئوری‌های سلین / نادر شهریوری (صدقی)

سلین در اول جولای ۱۹۶۱ دیده از جهان فروبست. او را در گورستان مودون به خاک سپردند. بر سنگ قبر او دو نام نوشته شده است: لویی فردینان سلین، دکتر لویی فردینان دتوش. لویی فردینان دتوش اسم واقعی‌اش بود اما او نام مادربزرگش «سلین» را به عنوان نام مستعار برمی‌گزیند

ادامه مطلب