رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: بابک ونداد

شکل‌های زندگی: به مناسبت انتشار «بوطیقای صحنه، مقالاتی در مطالعات تئاتر»

زمانی بکت گفته بود «شاید» کلمه موردعلاقه‌اش است، این کلمه نوشته‌های او را سراسر با حسی از قطعی‌نبودن همراه می‌کند: شاید گودو بیاید، شاید نیاید، شاید انتظار برای آمدن گودو نوعی کنش باشد و شاید از فرط استیصال باشد، شاید انتخاب نام ولادیمیر برای یکی از دو قهرمان اصلی «در انتظار گودو» اشاره‌ای به نام…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «مگافونیا» اثر میلاد حسینی

در نمایش‌نامه‌ای که میلاد حسینی به رشته تحریر درآورده است کمبوجیه دوم؛ شاه پارس و پسر کوروش، بردیا؛ فرماندار ماد و پسر دیگر کوروش، آتوسا و آرتیستون؛ دو شاهدخت و دختران کوروش، داریوش یکم؛ پسر ویشتاسب، گبریاس و اتانس دو نجیب زاده ایرانی، پارمیس؛ دختر بردیا و چند شخصیت دیگر از جمله نیرنگ که به…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «درباره زبان و تاریخ» اثر والتر بنیامین

موضوع اندیشه‌های والتر بنیامین (۱۸۹۲-۱۹۴۰) چیزهای حاشیه‌ای بود: تمبرها، مبل، مد، رؤیا، خیابان، پاساژ، پرسه‌زدن، ساختمان، تابلو، جلد کتاب، عکاسی، روسپی‌گری، میز و صندلی و ده‌ها چیز درشت و کوچک. برخی گمان می‌کنند به همین دلیل بود که خود او هم در حاشیه قرار گرفت و جزو هیچ‌کدام از جریان‌های اصلی فلسفه قرار نگرفت.

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «دو خیاط هندی» رویین‌تن میستری

«دو خیاط هندی» اثر رویین‌تن میستری، رمانی است که از هند می‌گوید: «ترن صبحگاهی ویژه جنوب، درحالی‌که از زور مسافر در حال ترکیدن بود، از سرعت خود کاست و سپس مثل اینکه خیال حرکت دوباره دارد ناگهان جلو پرید. این حرکت فریبکارانه مسافران را غافلگیر کرد و انبوه کسانی را که به میله و دستگیره‌های…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «کی۲» ترجمه‌ی گلبرگ درویشیان

کِی۲، دومین کوه مرتفع جهان (۸۶۱۱ متر از سطح دریا) بعد از اورست است. کی۲ تنها کمی از اورست کوتاه‌تر است ولی در برابر، از نظر پیچیدگی فنی و سختی صعود، مقام نخست را در میان ۱۴ کوه بالای ۸۰۰۰ متر جهان دارد. هرچند که اورست معروف‌تر و شناخته شده‌تر است ولی با وجود اکسپدیشن‌های…

ادامه مطلب

نقد و بررسی کتاب «شازده احتجاب»/ شازده احتجاب از منظر نظریه باختین

از جمله موضوعاتی که از دیرباز در مطالعات ادبی اهمیت داشته است و نظریه پردازان و منتقدان ادبی آن را بررسی کرده اند، علت ماندگاری برخی از آثار و میرایی بقیه در تاریخ ادبیات است. نگاهی گذرا به تاریخ ادبیات و بررسی آثار ادبی نوشته شده در برهه های زمانی مختلف، حکایت از آن می…

ادامه مطلب

نقد و بررسی رمان «سالتو» از منظر جامعه شناختی/ روایتی از غده‌های خطرناک و سرطانی

«مهاجران به تهران و ساکنان مناطق کم درآمد، دیگر امیدی به آینده ندارند. آنها ساکن همان مناطقی هستند که از نگاه بیرونی، زایده‌های شهرند، غده‌های خطرناک و سرطانی که باید از چهره شهر پاک شوند. همان کسانی که سی سال قبل با این امید به تهران آمدند که یک نسلشان فدا شود تا نسل بعدی…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «گتسبی بزرگ» اثر اسکات فیتز جرالد

اسکات فیتس جرالد ۴۴ سال زندگی کرد؛ چهل و چهار سال عمر زیادی نیست؛ اما دستاوردهای ادبی و هنری زندگی او آنقدر زیاد بوده که کوتاهی عمرش توجهی برنمی انگیزد، مگر افسوس اینکه اگر عمری درازتر می داشت، بی شک آثار ارزنده بیشتری نیز از خود به یادگار می گذاشت چنانکه هنگام نوشتن “آخرین قارون”…

ادامه مطلب

گفتگو با گوزل یاخینا نویسنده رمان «زلیخا چشم‌هایش را باز می‌کند»

گوزل یاخینا (۱۹۷۷- قازان، روسیه) با نخستین رمانش «زلیخا چشم‌هایش را باز می‌کند» توانست ره صدساله را یک‌شبه بپیماید؛ این رمان توانست جایزه کتاب بزرگ روسیه و جایزه یاستا پولیانا به‌عنوان بهترین رمان سال ۲۰۱۵ را از آن خود کند، به مرحله نهایی جایزه بوکر روسی راه یابد، مورد ستایش و استقبال بسیاری از نویسنده‌های…

ادامه مطلب

یک گفتگوی قدیمی با سرلشگر زادهدی / عامل کودتا از نجات میهن می گوید!

ساعت نه و نیم صبح روز دوشنبه بود که من با دو تن از ایرانیان مقیم سوئیس بر روی صندلی‌های راحتی کنار دریاچه (ژنو) لمیده و امواج نیلگون دریاچه را با قایق‌های زیبایی که در روی آن شناور بود تماشا می‌کردم. در این موقع ناگهان یکی از رفقای من با اتومبیل دودی‌ رنگی که در…

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «دیدار غرب و شرق در هجرت گوته»

«دیوان غربی- شرقی» حاصل سال‌های پیری گوته است و نوشتن آن چیزی حدود ده سال، بین سال‌های ١٨١۴ تا ١٨٢۴ به طول انجامیده است. این دیوان به‌همراه رمان «سال‌های سیر و سلوک ویلهلم مایستر» و نمایشنامه «فاوست» جزو آخرین آثار گوته به‌شمار می‌رود.

ادامه مطلب

یک گفت و گوی سیاسی، اجتماعی با «مسعود کیمیایی»

او شاید یکی از بهترین نمونه ها در میان هنرمندان برای تبیین نسبتی باشد که هنر و سیاست در جوامعی چون ایرانی می تواند برقرار سازد. هنرمندی که- فارغ از شایعات و حواشی ایجاد شده پیرامونش- همواره فاصله ای معقول با قدرت داشته؛ و در دو نظام کاملا متفاوت وجهه انتقادی و معترضانه اش را…

ادامه مطلب

گفتگویی با نویسنده موفق این روزها

از سلمان امین، داستا­نویس تا کنون چندین اثر به بازار نشر آمده است از جمله دفتر شعر «اونی که نشسته از راست»، کتاب «بورس‌باز» و رمان‌های «قلعه مرغی؛ روزگار هرمی» و «انجمن نکبت‌زده‌ها».جدیدترین اثر این نویسنده با عنوان «پدرکشتگی» اثری خانوادگی، اجتماعی، روانکاوانه، اساطیری و فلسفی است.

ادامه مطلب

به مناسبت گذشت ۱۲۱ سال از روز تولد اسکات فیتزجرالد

آرامگاه ابدی «اسکات فیتزجرالد» فرسنگ‌ها با دوران شکوفایی عصر جَز و زمان نگارش رمان مشهور «گتسبی بزرگ» فاصله دارد. نویسنده طلایه‌دار دوران جَز نباید در حومه تجاری شهر واشنگتن دفن می‌شد؛ تپه‌های هالیوود که سال‌های پایانی و تلخ زندگی‌اش را در آن سپری کرد، پایین‌شهر منهتن یا حتی قبرستان بزرگ «پرلاشز» پاریس، جای بهتری برای…

ادامه مطلب

انسان‌گرایی، پیدایش فلسفه امروزین‏ / لوک فری

دنیای امروزین از سقوط کیهان‌‌شناسی باستانی و تشکیکی تازه در اقتدار دین و در نهایت از انقلاب علمی بی‌سابقه تاریخ بشر که در طول ‌صدو‌پنجاه سال اخیر در اروپا رخ داد، پدیدار گشت. در حدی که من می‌دانم، هیچ تمدن دیگری چنین خیزشی ریشه‌ای را در ساختار فرهنگ خود محقق نداشته است.‏

ادامه مطلب

وقتی دیکتاتورها قلم بدست می گیرند / دیکتاتورهای داستان نویس

آن روی چهره حاکمان مستبد؛ کسانی که در خلوتشان دست به قلم می شدند و هم خاطره می نوشتند و هم رمان های عاشقانه. خواندن کتاب های سیاستمداران خصوصا دیکتاتورهایشان همیشه جذاب است. انگار کتاب ها موجب می شوند با دنیای دیگری از روحیاتشان آشنا شویم و ببینیم که وقتی با خودشان خلوت کرده اند،

ادامه مطلب

بزرگترین نویسندگان نیز در نهایت تکنیسین هستند!

اگرچه به کاربستنِ روش‌های آماری برای تحقیق در ادبیات چیز عجیبی به نظر می‌رسد، اما کتاب تازه‌ای که در این زمینه به چاپ رسیده است، نشان می‌دهد چنین تحقیقاتی می‌تواند در عین جذاب بودن، فوایدی هم داشته باشد. ممکن است دانستن اینکه کلمۀ محبوب ویرجینیا وولف «تاقچه» بوده است، شما را نویسنده نکند، اما احتمالاً…

ادامه مطلب

چه کسی رولان بارت را کشت؟ / رمانی روشنفکری در ژانر جنایی

در رمان‌های جنایی قاتل‌ معمولاً به خاطر پول، مواد، انتقام‌جویی یا اینجور چیزها آدم می‌کشد، اما مأمور مخفیِ رمان جدید بینه به دنبال قاتلی با انگیزه‌های کاملاً متفاوت است، قاتل رولان بارت. شاید رولان بارتِ نشانه‌شناس رازی زبانی با قدرتی جادویی را کشف کرده بود، رازی که برخی حاضر باشند به‌خاطرش آدم بکشند.

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «چای خانه خانوادگی» اثر یکتا کوپان

یکتا کوپان در حین نگارش اثر حواسش جمعِ این نکته بوده است که داستان پر تب و تابش از رویدادهای متواتر خالی نماند. این رویدادها گاه چهره‌ای عینی به خود می‌گیرند و در جهان واقعی داستان اتفاق می‌افتند.

ادامه مطلب

فهم ایرانیان از نیچه / سعید حنایی کاشانی

نیچه برای ایرانیان همان چیزی نیست که برای مسلمانان دیگر کشورهای اسلامی است. نیچه به واسطۀ کتاب «چنین گفت زرتشت»خواه ناخواه مخاطب ایرانی را از جهاتی دیگر نیز به سوی خود کشانده است.

ادامه مطلب

چگونه گرامشی به آکادمی رانده شد / به بهانه انتشار کتاب «برگزیده نوشته‌های فرهنگی»

«یادداشت‌های زندان» مجموعه مقالاتی بود که گرامشی طی یازده سال زندانش تحت رژیم فاشیستی ایتالیا نوشت. او از ١٩٢٩ تا ١٩٣۵ بیش از ٣٠ دفتر و حدود ٣٠٠٠ صفحه مطلب نوشت. گرامشی بینش‌های مختلفی را از افراد متعدد می‌گیرد، نه فقط از متفکران مارکسیست

ادامه مطلب

نگاهی به کتاب «تیاتر کمدی و عروس ایرانی» اثر کارلو گولدونی

کارلو گولدونی (۱۷۹۳-۱۷۰۷) از مهم‌ترین نمایش‌نامه نویسان ایتالیایی است. بعضی او را در شمار نوابغ تئاتر می‌دانند که بعد از او تئاتر شکل دیگری به خود گرفت و دچار تحولی فرمی شد. کارلو گولدونی در زمانی می‌نوشت که ایتالیا به معنای امروزین آن وجود نداشت. جمهوری ونیز نام حکومتی بود که گولدونی در…

ادامه مطلب

محمدرضا شجریان به روایت هوشنگ کامکار / به مناسبت سالروز تولد استاد شجریان

هوشنگ کامکار سرپرست گروه موسیقی «کامکار» نیاز به معرفی ندارد. هم‌زمان با اول مهر، زادروز استاد محمدرضا شجریان با کامکار درباره خسرو آواز ایران گفت‌وگو کردیم.

ادامه مطلب

شاخص ترین فیلمهای سینمای معناگرا / ۲۷ فیلم برتر در تاریخ سینما

لیست زیر، شامل ۲۷ فیلم معنوی ساخته شده در طول تاریخ سینماست. با توجه به تعداد بالای فیلم‎های سینمایی، بدیهی است که این لیست می‌توانست بسی طولانی‌تر از لیست کنونی باشد.

ادامه مطلب

فیلم‌هایی که اسکورسیزی، لینچ، فینچر و دیگران نساختند

اصلاً مهم نیست که شما در مقام یک فیلم‌ساز، چه‌قدر بزرگ و تحسین‌شده باشید؛ چون به هر حال نمی‌توانید هر فیلمی که می‌خواهید بسازید! اگر پای درددل فیلم‌سازان بزرگ معاصر بنشینید، متوجه می‌شوید که پروژه‌های بزرگی داشتند یا هنوز دارند که به دلایل مختلفی پس از سال‌ها به تولید نرسیده‌اند

ادامه مطلب

در خدمت و خیانت ادوارد براون / حمید رضا امیدی سرور

ادوارد بروان که بود؟ برای عامه مردم ادوارد بروان نام خیابانی است در مرکز شهر تهران! اما نزد کسانی که با او، فراتر از نام یک خیابان، به عنوان ایرانشناسی علاقمند به تاریخ و ادب این دیار آشنا هستند، هویتی دوگانه و متناقض نما از او ترسیم شده است.

ادامه مطلب

نگاهی به ۳ فیلم از وودی آلن

وودی آلن از کارگردان هایی است که صحبت راجع به آن ها راحت نیست. کارگردانی همه فن حریف که در تمامی رشته های هنری سررشته دارد. به طور کلی درک عمیقی از همه ی هنر ها و البته فلسفه دارد. وودی آلن در بیشتر فیلم هایش اشخاص و رابطه ها را هدف قرار می…

ادامه مطلب