رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

سیاست سه‌نقطه/ راه و رسم لرزاندن جورج اورول در گور

اگر می‌خواهید آزاداندیش و مخالف استبداد باشید، یکی از لوازم اصلیِ کارتان نقل‌قول از جورج اورول است. باید اینجا و آنجا، مظاهر ۱۹۸۴ را بیابید و یکی دو نفر را هم برادر بزرگ‌تر بدانید. درواقع خیلی از سیاست‌مداران فعلی هم همین کار را می‌کنند. اما اورول فقط نویسندۀ ۱۹۸۴ نیست…

ادامه مطلب

نوشته ای از مجتبی عبدالله نژاد درباره احمد شاملو

شاملو در تاریخ ادبیات ایران یگانه است. هیچ کس دیگری را نمی‌توان با او قیاس کرد. چند نسل از بهترین فرزندان ایران با شعر شاملو بزرگ شدند. با شعر شاملو عاشق شدند. با شعر شاملو زندگی کردند. با شعر شاملو مردند. ولی شعر تنها دستاورد او نبود. ‌حتی بزرگ‌ترین دستاورد او نبود.

ادامه مطلب

رمان پلیسی از کجا شروع شد و به کجا رسید؟

هر چند در کشور ما چنین نظرسنجی ای انجام نشده اما دور از ذهن نیست که در ایران نیز نتیجه مشابهی به دست آید.در سال ۱۸۴۶ بود که «سرآرتور کانن دویل» هلمز را در شماره ۲۲ خیابان بیکر در شهر لندن آفرید. نخستین کارآگاه خصوصی که مشتریانی از تمام اقشار جامعه به سراغ اش می…

ادامه مطلب

کارآگاهان زن چگونه آمدند؟

مشهورترین زیر ژانرِ داستان‌های جنایی مابین جنگ‌های جهانی اول و دوم، سه نوع برچسب داشت: کلاسیک، عصر طلایی، سرنخ و معما. استفان نایت روزنامه نگار و نویسنده رمان‌های پلیسی، در توصیف این نوع ادبی می‌گوید: رمان‌های معمایی عصر طلایی، برای خوانندگان آن دوران، ترکیب بسیار پیچیده‌ای بودند از لذت و نگرانی و همچنین آزمون و…

ادامه مطلب

چگونه طبل حلبی نوشته شد؟ / روایت گونتر گراس از خلق شاهکارش

حافظه ام از یادآوری دقیق آن‎چه در آن دوران انجام داده ام باز می‎ماند؛ اما یادم هست که چند طرح کلی برای حماسه‎ام در نظر گرفته بودم و هرطرح را از واژه‎های راهنما انباشته بودم، اما همچنان که کار پیش می‎رفت ، طرحها یکی پس از دیگری حذف می‎شدند.اولین، دومین و سرانجام سومین دست نویس،…

ادامه مطلب

یک گفتگوی صریح با هوشنگ گلشیری درباره ادبیات داستانی و نویسندگان ایرانی

آخرین رمان من دیماه گذشته تمام شد. این کار را از سال ۱۳۶۳ شروع کرده بودم. وقتی از ایران می رفتیم، دو فصل آن تمام شده بود، یک فصل دیگرش تایپ شده بود و یک فصل هنوز روی نوار بود و در هشت، نه ماهی که آنجا بودم توانستم بخش هایی را که روی نوار…

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی فردینان سلین

رمان اروپای قرن بیستم در سال‌های ۱۹۳۰ تا پایان جنگ دوم تحت‌تاثیر تاریخ زمانه‌اش و تحولات ایدئولوژیکش، سیاسی‌تر و متعهدتر از قبل به نظر می‌رسد. و در این بین نبوغ نویسنده‌ای مثل لویی فردینان آگوست دتوش معروف به سلین، دقیقا به ارائه تاریخی داستان‌هایش وابسته است

ادامه مطلب

نگاهی به رمان «سفر به انتهای شب» اثر جاودانه فردینان سلین

درتاریخ ادبیات فرانسه و حتی جهان، لویی فردینان سلین از معدود نویسندگانی است که میان آنها و آثارشان تقریبا هیچ فاصله‌ای دیده نمی‌شود؛ یعنی با مطالعه آثار نویسنده دقیقا می‌توان شخصیت نویسنده را از خلال آثارش ارزیابی کرد. سلین در سال ۱۹۳۲ با نخستین اثر بلند خویش و به‌نوعی بزرگ‌ترین اثر ادبی تمام عمرش، و…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با لویی فردینان سلین، نویسنده و نابغه برجسته قرن بیستم فرانسه و جهان

کتاب‌های لویی فردینان سلین (۱۸۹۴-۱۹۶۱) از میان آثار ادبی نویسندگان قرن بیستم، پس از مارسل پروست بیشترین میزان ترجمه و انتشار را در سایر کشورها دارد، از جمله در ایران: «سفر به انتهای شب» (ترجمه فرهاد غبرایی، نشر جامی)، «مرگ قسطی»، «قصر به قصر» و «دسته دلقک‌ها» (ترجمه مهدی سحابی، نشر مرکز)، «شمال» (ترجمه محمود…

ادامه مطلب

نامه‌‌های گوستاو فلوبر رایگان به دست مخاطبان می‌رسد

به گزارش مدومه، ایبنا به نقل از فرانس‌اینفو، نامه‌هایی که گوستاو فلوبر، نویسنده فرانسوی در طول دوران زندگی‌اش نوشته، در اینترنت منتشر شده و به صورت رایگان در دسترس علاقه‌مندان و مخاطبان ادبیات قرار گرفته اشت. نخستین این نامه‌ها که تعداد آن‌ها به چهار هزار می‌رسد، متعلق به 9 سالگی نویسنده بوده و آخرین…

ادامه مطلب

درباره هرمان هسه و برخی از آثارش / نادر شهریوری (صدقی)

ماریو بارگاس یوسا گفته بود، اگرچه «گرگ بیابانِ» هسه را در ایام نوجوانی‌اش خوانده است، اما نه «گرگ بیابان» و نه دیگر رمان‌های هسه در آن سال‌ها، در ردیف کتاب‌هایی نبود که او به‌عنوان «کتاب‌های ضرور» همواره بالای تخت خود نگه داشته و یا آنها را با خود در کوله‌پشتی‌اش به این‌طرف و آن‌‌طرف برده…

ادامه مطلب

او که نتوانست همه‌ی کابوس‌هایش را بنویسد

هنرمند زادروز و مرگ‌روز ندارد. اگر بخواهیم به پاس‌داشت زادروز یک هنرمند، مثلاْ یک نویسنده بنشینیم، آن روز، روزی است که اولین بار قلم به دست می‌گیرد و از سر نیاز، در تنهایی و ترس و اضطراب تکه‌ای از روح خود را در قالب کلمات، بر کاغذ عریان می‌کند؛ ولی چنین روزهایی در تاریخ نیامده…

ادامه مطلب

گفت و گوی حامد داراب با ر. اعتمادی

«ر. اعتمادی» (رجبعلی اعتمادی)(۱۳۱۲)؛ رمان‌نویس مردم، رمان‌نویس عشق‌های ممنوعه، چهره‌ای که نسل‌های مختلف با آثار او عاشق شدند، گریستند، ایستادند، داستان‌خواندن آموختند و داستان‌نوشتن یاد گرفتند. اگرچه اغلب‌شان بعدها، یادی از او نکرده یا داستان‌هایش را عامه‌پسند خطاب کردند. نشستن با او موهبتی‌ست

ادامه مطلب

به‌بهانه انتشار «جان گابریل بورکمن» ایبسن

سرمای قلب نادر شهریوری (صدقی) «بیابان در آن کس که بیابان در درون خویش دارد، غم و انده می‌پاشد»,١ ایبسن؛ مضمون یکی از آخرین نمایش‌نامه‌های خود، «جان گابریل بورکمن» را «سرمای قلب» نام می‌دهد. مقصود از سرمای قلب، سردی روابطی است که پیرامون بورکمن - شخصیت اصلی نمایش- شکل گرفته است. خودخواهی شدید بورکمن…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با روبر مرل، نویسنده بزرگ فرانسوی

وبر مرل (۱۹۰۸-۲۰۰۴)، در ایران با سه نام بزرگ گره خورده: محمد قاضی، ابوالحسن نجفی و احمد شاملو. ابوالحسن نجفی با ترجمه «آخر هفته در زودکوت» (شنبه و یکشنبه در کنار دریا) در سال ۱۳۴۶، احمد شاملو با ترجمه «مرگ کسب‌وکار من است» در سال ۱۳۵۲ (نشر نگاه) و محمد قاضی با ترجمه «قلعه مالویل»…

ادامه مطلب

رازهایی از زندگی ملکه ادبیات جنایی

آگاتا کریستی ملقب به ملکه جنایت، با خلق داستان‌های پلیسی و معمایی، بسیاری را به کتاب و خواندن علاقه‌مند کرد. شخصیت و زندگی نویسنده‌ای که چنین داستان‌های پیچیده‌ای می‌نویسد، همیشه برای خواننده جالب بوده است. در ادامه شما را به خواندن ۱۵ نکته جالب از زندگی کریستی دعوت می‌کنیم.

ادامه مطلب

داستان‌نویسی و داستان نویسان ایرانی در گفتگویی خواندنی با غلامحسین ساعدی

این گفتگویی است یا گوهر مراد (ساعدی) که در زمان حیاتش توسط ماهنامه آدینه انجام شد، گفت و شنودی که در آن درباره آثار خودش و همچنین داستان نویسان پیشکسوت یا همدوره خودش می گوید.

ادامه مطلب

آخرین روز های غلامحسین ساعدی به روایت مهستی شاهرخی

ساعدی در دو سال آخر عمرش بیمار بود. پیر و افسرده شده بود. کبدش درست کار نمیکرد. با وجودی که خودش پزشک بود، از بیمارستان میترسید. در تهران هم، برای معالجه، سنگ مثانه اش، دوستانش او را به زور به بیمارستان برده بودند وگرنه با پای خودش که نمیرفت. این اواخر دیگر میدانست که رفتنی…

ادامه مطلب

نویسندگان و عادت های عجیب‌شان هنگام نوشتن

یک جوری جا افتاده است که نویسنده‌ها آدم‌های عجیب و غریبی هستند، آدم‌هایی که ممکن است تمام روز توی اتاق‌های در بسته با خودشان حرف بزنند. باید بگویم که این حالت ها ممکن است برای خیلی ها اتفاق بیفتد.

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی و آثار جک لندن به بهانه صدویکیمن سالگرد مرگ وی

جک لندن، (زاده ۱۲ ژانویه ۱۸۷۶ – درگذشته ۲۲ نوامبر ۱۹۱۶) نویسنده‌ پرآوازه آمریکایی برای مخاطبین ایرانی نویسنده‌ نا‌آشنایی نیست. جان گریفیث چنی معروف به جک لندن، از مطرح‌ترین رمان‌نویسان اوایل قرن بیستم آمریکا به حساب می‌آید و رمان‌هایی چون «سپید دندان» و «آوای وحش» از وی به زبان‌های زیادی از جمله فارسی ترجمه شده‌اند.

ادامه مطلب

شکست و پیروزی هر دو زیباست

همیشه دلم می خواست موقعیتی پیش بیاید تا بتوانم اززندگی ارنست همینگوی و شاهکارش پیرمرد و دریا بنویسم بویژه به یاد روزهایی که من نوجوان با دایی یم به دریا می رفتیم و تجربه های بسیاری شبیه آنچه پیرد مرد داستان همینگوی از سر گذارنده بود را تجربه می‌کردیم ،ما دونفرمثل سانتیاگو با خود…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با ابراهیم دمشناس به مناسبت انتشار رمان «آتشِ زَندان»

«آتشِ زَندان» تازه‌ترین رمان ابراهیم دمشناس است که در نشر نیلوفر منتشر شده. رمانی پرحجم با ساختاری مبتنی بر داستان‌هایی تو در تو که البته در نهایت یک طرح کلی آن‌ها را به هم پیوند داده است. رمان، از یک‌سو به ادبیات کلاسیک فارسی و اسطوره‌ها نظر دارد، از سوی دیگر ارجاع به برخی متون…

ادامه مطلب

روز آخر بر مارسل پروست چه گذشت! / به یاد پروست

پروست همزمان با دست و پنجه نرم کردن با متن آلبرتین، درگیر مقاومتی کاملا متفاوت شد؛ مقاومتی که به نظر می‎رسید او را از بحث‎های بی‎روح ادیبانه رهایی داده است. این مبارزه، پیش از همه، در برابر یک عفونت ویروسی بود، ذات الریه‎ای که‎ مارسل هیچ کوششی برای درمان آن نکرد. ازاین‎رو تزریق‎…

ادامه مطلب

رمز و راز غول های ادبیات ژاپن و ویژگی های آثارشان

ادبیات ژاپن از دیرباز شهرت و اهمیتی جهانی داشته و ژاپنی ها در بین سایر کشورهای شرقی، گوی موفقیت را در خلق آثار مهم ادبی از دیگر مدعیان ربوده اند. با آن که آثار فاخر و درخور توجه چندین چهره برتر ادبیات ژاپن در کشور ما با استقبال خوب کتاب خوان ها روبه رو است اما همچنان، وزنه…

ادامه مطلب

نگاهی به قصه‌‌های زهرا عبدی

بن‌مایه‌ خیلی از داستان‌های جذاب و گیرای چند دهه‌ اخیر چه در ادبیات و چه در سینما «گم‌شدن» یا «پیدانشدن» یکی از شخصیت‌های اصلی قصه است. این روایت به حدی جذاب است که شاید خیلی از ضعف‌های دیگر داستان را به لحاظ قصه‌گویی پوشش بدهد. نمونه‌های بارزی در سینما و ادبیات به این مقوله پرداخته‌اند…

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: رئالیسم دولت‌آبادی

گرمی و سردی در ادبیات ما نادر شهريوري(صدقي)   «نگاهش را مثل تکه‌ای سایه به چشم‌های کلمیشی انداخت.»١ نگاه بلقیس، پس از مرگ برادرش مدیار، چنان تیره‌وتار و به‌تعبیر سمبولیک دولت‌آبادی چنان تکه‌ای سایه است كه آن تكه سايه تنها با درخشش خورشید محو می‌شود. «دانای کل» خورشید را می‌تاباند. خورشید این‌بار در…

ادامه مطلب