گاه گزاره یا انگاره ای در بین عامه و حتی گروهی از نخبگان رواج می یابد و جا می افتد و از فرط تکرار، منطقی و مسلم فرض می شود؛ چنان که موافقان اش لزومی به تامل و بازنگری در صحت و سقم آن با وجود گذشت زمان و وقوع تحولات مداوم در زمینه آن…
جیمز بالدوین (1987 فرانسه-1924 آمریکا) از بزرگترین نویسندگان قرن بیستم آمریکا است که با آثارش درک و دریافت آمریکاییها را نسبت به سیاهپوستان و نژادپرستی عوض کرد. او با نخستین رمانش «با کوه در میان بگذار» (1953) که امروزه از آن بهعنوان یکی از کلاسیکهای ادبیات آمریکا یاد میکنند نام خود را در ادبیات جهان…
دیگر نمیخواست سیگاری باشد. دوست نداشت صدایش با صداهای دیگر قاطی شود. دهنش را برای دور انداختن سیگارش تکان داد و سیگار کشیدن را ترک کرد.
گفتوگو با ابراهیم گلستان همیشه جذاب است، نه اهلِ مسامحه است و نه ریا. مردی که از قید و بندهای رایج رهاست و به تو اجازه میدهد خودت باشی، خودِ خودت. آنچه در گفتوگوهای گلستان بیش از هر چیز خوشایند است آزادی در بیان و انتقاد است. ابراهیم گلستان، نویسندهای است که در نودوهشت سالگی…
'کافکا از میان نامههایش به ملینا
مادرانگی
نیلوفر رحمانیان
«ميلنا، چطور است كه تو هنوز از من نترسيدهای يا از من نرميدهای و يا احساسی از اين قبيل پيدا نكردهای؟ ژرفای جديت و توان تو تا كجاها میرسد؟ من برای تو يا هر كس ديگر نمیتوانم توضيح دهم كه در درونم چه میگذرد. چطور میتوانم…
کافکا «نامه به پدرش» (هرمان کافکا)، را در نوامبر 1919 نوشت و به مادرش سپرد تا آن را به پدر برساند. کافکا با نوشتن این نامه در پی آن بود که رابطهاش با پدر از نو حسنه شده و زمینهساز فروکشکردن تنشها و دلآزردگیهایشان شود. در این میان مادرش، جولی کافکا، که به کل از…
فرانتس کافکا (1924-1883) یکی از معدود نویسندههای جهان است که بیش از هزار نامه از او بهجا مانده که در آن نامهها تصویر دیگری از کافکا میدهد. فلیسه باوئر، ملینا یزنسکا بهعنوان دو زنی که کافکا به نوعی عاشقشان بود و هرمان کافکا پدرش که از او فرار میکرد، سه نفری بودند که کافکا به…
کسپیر سراسر عمرش را در سایهی طاعون خیارکی گذراند. در ۲۶ آوریل ۱۵۶۴، جان برچگردل[iii]، کشیش محل، در دفتر ثبت احوالِ کلیسای تثلیث مقدس[iv] در استراتفورد، تعمید کسی را به ثبت رساند به نام «Gulielmus filius Johannes Shakspere». کشیش چندماه بعد در همان محل به مرگ یک شاگرد بافنده با نام اولیور گان اشاره…
استیون میلهاوزر داستانْکوتاهنویس و رماننویس آمریکایی است، متولد سال 1943 در شهر نیویورک. او در سال 1997 بخاطر رمان مارتین درسلِر برندهی جایزه پولیتزر برای داستان شد.
«پترزبورگ» شاهکار آندری بیهلی در ۱۹۱۳ منتشر شد، اما در سال ۱۹۵۹ بود که به انگلیسی ترجمه شد و به شهرت جهانی رسید؛ تاجاییکه ولادیمیر ناباکوف آن را در کنار «اولیس»، «مسخ» و «در جستوجوی زمان از دسترفته» قرار داد و از آن بهعنوان یکی از چهار رمان بزرگ قرن بیستم یاد کرد. ترجمه فارسی…
حدود چهل سال پیش، مثل خیلی از همدانشگاهیهایم، کتاب صد سال تنهایی (1967)، نوشتهی گابریل گارسیا مارکز، را خواندم. متأسفانه با اینکه از آن زمان بخش زیادی از دانستههایم دربارهی رمان محو شده، همچنان یک چیز برایم فراموش نشدنیست: احساس گیجی و سرگردانی از غوطه خوردن عمیق در فضای کتاب که تا حدود یک ساعت…
من در جهانی بسیار متفاوت نسبت به آنچه که در حال حاضر در آن زندگی و تدریس میکنم به دانشگاه وارد شدم. در همان ابتدا، کالج ییل که در سال 1961 به آن وارد شدم، به کلی مردانه بود. زنان تا پنج سال پس از آنکه من مدرک کارشناسی هنر را بگیرم در آنجا پذیرفته…
نویسندۀ ملت عشق چیزهایی را برگزیده است که باعث میشوند هر جا که هست احساس در خانه بودن بکند
«فلیسه» اصلا وجود ندارد! البته زنی به نام «فلیسه باوئر» بوده است که کافکا برای او نامه مینوشته اما فلیسهای در کار نیست. این زن در واقع نیمهی دورماندهای است که کافکا مدام صدایش میزند. «آنیما»یی که برای رسیدن به وحدت شخصیاش او را تمنا میکند، برای پر کردن دوگانگی و شکاف هولناک درونیاش، برای…
هوشنگ گلشیری در زندگی نه چندان طولانی از نظر ماه و سال، اما بسیار پربار از لحاظ تولید فرهنگی و ادبی و نیز وقف بیش از دو دهه از زندگی پربارش در راه ” آزادی اندیشه و بیان بی هیچ حصر و استثناء”¹ بر ادبیات ایران تاثیری عمیق گذاشته است. گرد فراموشی بر چهره او…
اگر نویسندهای، تنها کمی قبل از کرونا، رمانی دربارۀ عالمگیرشدن ویروسی کشنده تحویل انتشارات بدهد، بیشتر باید جزو پیشگوها حسابش کرد تا رماننویسها. حتی شاید همهچیز بوی توطئه بگیرد. اما لارنس رایت برای نوشتن آخرین رمانش نه از الهام استفاده کرده و نه از اطلاعات سری. او، وقتی میخواهد رمان بنویسد، مثل روزنامهنگارها دربارۀ موضوع…
ویکتوریا توکاروا متولد 1937 در لنینگراد (اتحاد جماهیر شوروی) است. عشق او به ادبیات از دوازدهسالگی شروع شد، وقتی مادرش داستان «ویولن روتشیلد» از چخوف را برایش میخواند. این عشق به ادبیات خیلی زود جایش را به داستاننویسی و فیلمنامهنویسی داد. از دهه شصت تا امروز آثار زیادی در حوزه ادبیات داستانی و نمایشی خلق…
ژاك دريدا به سال 1930 در الجزيره متولد شد و در نوزده سالگي به فرانسه رفت و در آنجا به تحصيل و بعد تدريس فلسفه پرداخت. مدت ها در اكول زمان پاريس استاد فلسفه بود اما با اين وجود تاثير او بر ادبيات و مطالعات ادبي بيشتر از فلسفه بوده است. در سال 1967 دريدا…
متن حاضر سخنرانی نسیم خاکسار در مراسم هفنادمین سالگرد تولد غلامحسین ساعدی در دانشكده پژوهش های آسیائی و آفریقائی است كه به همت این دانشكده و سازمان هنرمندان بدون مرز در لندن برگزار شد. در این برنامه علاوه بر نسیم خاکسار، در قسمت اول، خانم دكتر شاداب وجدی ( شاعر) و محمد جلالی سحر…
پانزده ساله که بودم خواهرم مرد. مرگش ناگهانی اتفاق افتاد. آنموقع او دوازده سال داشت و سال اول پیش دبیرستان بود. با مشکل قلبی مادرزاد بدنیا آمده بود، اما بعد از آخرین جراحیهایش، در سال آخر ابتدایی، دیگر علائمی از بیماری بروز نداده بود، و خانوادهی ما دوباره قوت قلب گرفته بود
زمانی که ایوان کلیما کودک بود، میدانست روزی نویسنده خواهدشد. و امروز او یکی از بزرگترین چهره های ادبیات چک است. مسیر زندگی او از اسارت در اردوگاه یهودیان نازی، عضویت در حزب کمونیست، زندگی در انزوا و سپس اخراج، تا پیوستن به جنبش اپوزیسیون چکاسلواکی، سراسر شگفتی است. در آخرین کتابش “قرن دیوانه…
“در این جهان هرگز کسی به آزادی نمیرسد؛ اگر آزادی را در خود نیابد و هیچکس نمیتواند به کسی عظمت اخلاقی ببخشد، اگر آن عظمت از درون روح او زاده نشود، همانگونه که هیچکس نمیتواند دیگری را از بندهایش برهاند، اگر آن دیگری، غل و زنجیرهای خودساختهاش را دور نریزد. اگر کسی بخواهد بهطریقی در…
در روزهایی که جهانْ با ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکند بعضی از نویسندگان، دست به قلم شدهاند و ، اینجا و آنجا ، در حال و هوای این روزها مطالبی نوشتهاند. اولگا توکارچوک، نویسندهی لهستانیِ برندهی جایزهی نوبلِ ادبیاتِ سال 2019 یکی از این نویسندگان است که ترجمهی انگلیسی نوشتهی او در…
نجف دریابندری از مدرسهاش که فرار کرد، یک راست رفت شرکت نفت. آن روزهای ایران، نفت جریان خون کشور بود. آنجا بود که مدام از واحدی به واحدی منتقل شد، از کارگزینی و کشتیرانی و .. نهایت کشتیاش در بخش انتشارات این شرکت آرام گرفت؛ بوی سرب با روحاش سازگار درآمد.
مارشا مهران سه چهارسال بیشتر هم نداشت که خانوادهاش از ایران رفتند. رفتند آرژانتین و آنجا رستورانی زدند که دستمایه اصلی رمان مارشا مهران شد. به فارسی نمینوشت، اما جالب است طعم طعام سرزمین مادری همچنان چاشنی کارش بود. در «آش انار» از «دلمه» دارد تا «زعفران ایرانی».
“ترجمه كردن براي من هميشه نوعي تفريح و تفنن بوده است، … وسيلهاي براي انصراف خاطر از زحمتهايي كه در زندگي پيش ميآيد و آدم از آنها گريزي ندارد.» اين سخنان كسي است كه بيش از نيم قرن آثار قلمي او بر دنياي ادبيات سايه افكند و تشنگان وادي ادبيات را سيراب كرد؛ نجف…
نجف دريابندري (يک شهريور 1308 آبادان- 15 ارديبهشت 1399 تهران) در سال 1396 از سوي سازمان ميراث فرهنگي ايران عنوان «گنجينه زنده بشري» ثبت شد؛ اين نشان ميدهد که اهميت او براي فرهنگ ايراني چقدر مهم و بااهميت است. سردبيري انتشارات فرانکلين، سرويراستار دوبلاژ فيلمهاي شبکه دو تلويزيون ملي، ويراستار و نويسنده نشرياتي مانند کتاب…
وقتی نوجوانید، به نظرتان چیزهای جذابی وجود دارد که بزرگترهای بیذوق چیزی از آن نمیفهمند. رمانها، فیلمها و موسیقیهایی میشنوید که مخصوص خودتان است. اما وقتی از نگاه بزرگسالی جاافتاده نگاه میکنید، میبینید نوجوانها به چیزهایی بیخود و مسخره دل باختهاند که هر کاری میکنید نمیتوانید با آن کنار بیایید. چاک کلاسترمن، جستارنویسی که متخصص…
اگر اهل خاطرهنوشتن باشید، حتماً میدانید که عمومیترین احساسی که هنگام خواندن نوشتههای گذشته به آدم دست میدهد این است: «خدایا! چقدر احمق بودم!» اما اگر دربارۀ خود آیندهمان نوشته باشیم، داستان جالبتر هم میشود. خود گذشتهمان را میبینیم که برای آیندۀ خیالیاش رؤیا میبافد و بعد یادمان میآید که زندگی چقدر فراز و نشیب…
فردريش ويلهلم نيچه (1900-1844 م.) متفكر بنيانافكن آلماني بدون شك در رديف افلاطون و ارسطو و كانت، يكي از بزرگترين فلاسفه تاريخ بشري است كه از قضا ايرانيان و فارسيزبانان نيز با او ناآشنا نيستند. اگر چه ممكن است در اين آشناييها كژتابيها و سوءفهمهايي نيز صورت گرفته باشد، اين آشنايي به دلايل مختلف به…