رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

ادبیات

غم غریبی و غربت قصه رضا قاسمی! / علی ربیعی (ع بهار

مهاجرت وغربت برای کسی که غریب می افتد علاوه براینکه به تعبیر مرحوم شاهرخ مسکوب احساسی دریغناک(نوستالوژیک) است از خاطرات به یغما رفته، بلکه جهانی ای ست مملو از سرگردانی روزهایی که برای مهاجر در پیش است در عین حال که در کلام نیز دو واژه مترادف هستند که شروع همسانی دارند یعنی همراه با…

ادامه مطلب

هاینریش بل؛ چهره‌ی عدالت‌جوی ادبیات آلمان

هاینریش بل، نویسنده‌ی برجسته آلمان در صف برندگان نوبل ادبی قرار دارد. بیشتر آثار بل به زبان فارسی نیز ترجمه و منتشر شده و با استقبال خوبی روبرو گردیده است. ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۵ مصادف است با سی‌امین سالمرگ او.

ادامه مطلب

بررسی پدیده‌ی مهاجرت با مطالعه‌ی پنج رمان برجسته‌ی اقلیم کردستان / سیداحسان زاده‌سید

کسی نمی‌داند اولین بار که یک کُرد مهاجر در هنگامه‌ی آتش و هجوم قلم به دست گرفت و شرح مصائب مهاجرت خود را نوشت، چه زمانی بود و چه کسی سرود و گفت از هلهله‌ی عزای کوچ و هجرت‌اش.

ادامه مطلب

جهان داستان (۲۵): « این زندگی زیباست، آقا!» اثر بهاء طاهر

بها طاهر نخستین نویسنده‌ای است که توانست جایزه بوکر عربی ۲۰۰۸ را برای رمان «واحه غروب» از آن خود کند. رمان «عشق در تبعید» نیز برای طاهر جایزه بهترین کتاب سال ۱۹۹۵ مصر را به ارمغان آورد. طاهر متولد ۱۹۳۵ در استان جیزه مصر است. سال ۱۹۷۵ در مصر ممنوع‌القلم شد و پس از سال‌ها…

ادامه مطلب

نویسندگان روس تحت هیچ‌گونه فشاری از طرف حکومت نیستند / گفت‌وگوی سمیه مهرگان با یِوگنی وادالازکین

یِوگنی وادالازکین (۱۹۶۴-پترزبورگ) یکی از برجسته‌ترین نویسنده‌های معاصر روسیه است که جایزه معتبر سولژنتسین را در سال ۲۰۱۹ برای یک عمر دستاورد ادبی دریافت کرده است. وادالازکین با رمان «سالاویوف و لاریونوف» که نامزد جایزه آندره بیلی و جایزه بزرگ کتاب روسیه شد، نامش سر زبان‌ها افتاد

ادامه مطلب

«اولیس» چگونه متولد شد؟ / سعید ناظمی

داستان هم می‌تواند زبانی مشترک شود. درست مثل موسیقی. داستان آ‌ن‌قدر قدرت دارد که باعث پیوند بین فرهنگ‌ها و ملت‌ها باشد. زبان به‌عنوان عنصر زیربنای نوشتن یا داستان‌نویسی از چنان قدرتی برخوردار است که می‌تواند شرق و غرب عالم را به‌هم پیوند بدهد.

ادامه مطلب

مکس پرکینز «ویراستار نوابغ» یا کاشف فروتن داستان

مکس پرکینز ، زاده‌ی نیویورک، بعد از گزارشگری برای «نیویورک‌تایمز»، در ۱۹۱۰ در مقام ویراستار ادبی به نشر فاخر اسکریبنر رفت و در طول چند دهه کار، نویسندگان بزرگی از جمله فیتزجرالد، همینگوی و توماس ولف را کشف و به دنیا معرفی کرد. ای اسکات برگ (Andrew Scott Berg 1949)، زندگی‌نامه‌نویس برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزر، زندگی…

ادامه مطلب

فروغ و گلستان؛ تولد یک ژانر در سایه / احسان آجورلو

پدیده ها دو ساختار کلان و خرد دارند. ساختار خرد زنجیره اجزای اثر را در نظر دارد و ساختار کلان در سطحی بالاتر به پردازش پیرنگ یا مفهوم کلی اثر می‌پردازد. بر اساس تعامل این دو ساختار، ساختاری دیگر به نام « داستان کلان» شکل می‌گیرد. این ساختار موجب می‌شود، داستان‌های غیر مرتبط یک مجموعه…

ادامه مطلب

نیم قرن با «سیمای زنی در میان جمع» / فاطیما احمدی

هاینریش بُل از خوش‌اقبال‌ترین نویسنده‌های آلمانی است که بیشتر آثارش با ترجمه‌های متعدد در ایران منتشر شده، تا جایی‌که برخی ناشران، مجموعه‌آثار وی را منتشر کرده‌اند. استقبال از آثار بُل، نسبت به دیگر نویسنده‌های آلمانی عجیب است.

ادامه مطلب

رضا براهنی: مرگ هوشنگ گلشیری مرگ هر کسی نیست

مرگ هوشنگ گلشیری مرگ هر کسی نیست. از همین آغاز باید دقیق باشیم. مرگ او مرگ یگانه‌ای است از میان سه یا چهار یگانه‌ی این زمان، این زبان، و این نثر. در قصه‌ی کوتاه تائی نداشت، ندارد، هم قامت‌هایش هدایت و چوبک‌اند، و شاید – می‌گویم، شاید – بهرام صادقی و غلامحسین ساعدی، در قصه‌ی…

ادامه مطلب

جویس، پروست و رفتارهای بدن

لئوپولد بلوم شخصیت اصلی رمان «اولیسس» شاید یکی از واکاویده‌‌ترین شخصیت‌های ادبی قرن بیستم باشد. جیمز جویس در خلق این شخصیت به گوشه‌هایی از رفتار و عادت‌هایش سرک می‌کشد که نویسندگانِ رئالیستِ پیش از او به سراغشان نمی‌رفتند. جویس مدافع نوعی از رئالیسمِ بدون مصالحه بود. او این رئالیسم را در کنار خودنمایی‌های زبانی و…

ادامه مطلب

یک سده پس از «در جستجوی زمان از دست رفته» / پدرام فرزاد

نوامبر سال ۱۹۱۳ درست یک سال قبل از شعله ورشدن آتش جنگ جهانی اول و شتاب گرفتن حوادث جنون آمیز قرن بیستم، اولین مجلد از مجموعه هفت جلدی رمان “در جستجوی زمان از دست رفته ” با عنوان “راه خانه سوان” اثر مارسل پروست به چاپ رسید.

ادامه مطلب

شاید پروست آینده همه ما باشد / ترجمه مریم شرافتی

ویژگی دیگر رمان به دیدگاه‌های پروست نسبت به هنر، ادبیات و بیان مربوط می‌شود؛ پروست خود را نویسنده‌ای فاقد نیروی تخیل می‌نامد این در حالی است که در آثارش تخیل با روشن بینی پیوند خورده است به عبارت واضح تر سبک همان روشن بینی است. به عبارت ساده تر سبک؛ یافتن ابزاری است…

ادامه مطلب

الیف شافاک از فایدۀ رمان در عصر خشم و وحشت می‌گوید

الیف شافاک در فرانسه به دنیا آمد و، پس از طلاق والدینش، همراه مادر به خانۀ‌ مادربزرگش در ترکیه بازگشت. تجربۀ خیابان‌های شلوغ فرانسه و همزمان کوچه‌های آرام و متدین ترکیه در آن سال‌ها آشوبی در الیف به پا کرد. او گرچه از دل غربت به وطن خود بازگشته بود، اما همچنان احساس می‌کرد بی‌خانمان…

ادامه مطلب

قدیسی که مشهورترین نویسنده فرانسه شد

درباره زندگی ویکتور هوگو، نویسنده مشهور فرانسوی موارد جالبی تعریف شده است که بخشی از آنها را در این گزارش می‌خوانیم.ویکتور هوگو، شاعر و نویسنده فرانسوی شهرت اصلی خود را مدیون رمان‌های رمانتیکی است که به قلم گرفته است. جهانیان بیشتر هوگو را با رمان‌های «بینوایان» و «گوژپشت نتردام» می‌شناسند اما در فرانسه بیشتر با…

ادامه مطلب

پروست، فاکنر و جنیفر ایگان / در باره «ملاقات با جوخه آدم‌کُش» اثر جنیفر ایگان

وقتی شروع کردم به خواندن و ترجمه «ملاقات با جوخه آدم‌کُش»، درباره نام کتاب دچار تردید بودم. واژه Goon در زبان انگلیسی دارای معنای چندگانه‌ای است که از آدم احمق و کودن تا آدم‌کُش یا قاتلی اجیرشده و دست‌وپاچلفتی را دربرمی‌گیرد. بعد از مراجعه به چند لغت‌نامه و همین‌طور ترجمه نام کتاب به دیگر زبان‌ها…

ادامه مطلب

گفتگو با جنیفر ایگان / رمانی در ستایش موسیقی

جنیفر ایگان (۱۹۶۲-شیکاگو) نویسنده‌ای است به‌معنای واقعی کلمه، «خاص»؛ از همین زاویه است که منتقدان ادبی او را با القاب مارسل پروستِ پانک، ویلیام فاکنرِ راک‌اندرول و جان دوس‌پاسوسِ هیپی توصیف می‌کنند

ادامه مطلب

«دانیل استیل» چطور ۱۷۹ کتاب نوشته است؟/ عادات دانیل استیل هنگام نوشتن!

«دانیل استیل» نویسنده آمریکایی آثار پرفروشی همچون «‌بازی قدرت» و «میراث شاهزاده خانم»‌ از رمز موفقیتش برای انتشار ۱۷۹ کتاب سخن می‌گوید. «دانیل استیل»‌ که هرساله حدود هفت کتاب مختلف عرضه می‌کند، با این روند ممکن است حتی رکورد «‌استفن کینگ» را نیز پشت سر بگذارد.

ادامه مطلب

صد سال ترجمه در ایران: از «مسخ» هدایت تا سانسور «اولیس» / رضا نوری

اگر نخواهیم به گذشته‌های خیلی دور برویم، دست‌کم ستون‌های ترجمه در ادبیات معاصر ایران را باید در تأسیس دارالفنون و نهضت مهم ترجمه در دوره قاجار جست‌وجو کرد.

ادامه مطلب

بررسی نشانه‌ها در داستان «شهر کوچک ما» اثر احمد محمود / ناهید نقشبندی

شهر کوچک ما یکی از داستان‌های موفق احمد محمود نویسنده‌ی اهل اهواز است که در مجموعه داستان غریبه‌ها و پسرک بومی به چاپ رسیده است. راوی این داستان کودکی است که مشاهدات خود را بیان می‌کند. انتخاب چنین راوی موجب شده که نویسنده بتواند فاصله خود را از شخصیت‌ها حفظ کند. افکار و احساسات کودک…

ادامه مطلب

«شهر کوچک ما» داستانی کوتاه از احمد محمود

بامداد یک روز گرم تابستان آمدند و با تبر افتادند به جان نخل‌های بلندپایه. آفتاب که زد، از خانه‌‌ها بیرون زدیم و در سایه‌ی چینه‌های گلی نشستیم و نگاهشان کردیم. هربار که دار بلند درختی با برگ‌های سرنیزه‌ای تودرهم و غبار گرفته،‌ از بن جدا می‌شد و فضا را می‌شکافت و با خش‌خش بسیار نقش…

ادامه مطلب

چرا باید سراغ کتاب‌هایی بروید که از آن‌ها متنفرید؟/ پاملا پل / ترجمۀ حمید ضرابی

با کتابی که از آن متنفرید، معمولاً چه می‌کنید؟ می‌اندازیدش دور یا پرتش می‌کنید یک‌گوشه‌ای یا اصلاً به فکر خریدش نمی‌افتید. اما کتاب‌بازهای حرفه‌ای از این کارها نمی‌کنند. آن‌ها به استقبال کتابی می‌روند که از موضوعش متنفرند، طرح‌جلدی دارد که حالشان را بر هم می‌زند، و دست‌زدن به کاغذش برایشان چندش‌آور است

ادامه مطلب

رمان‌های سیاه کشورهای اسکاندیناوی و رمزگشایی تاریخ / یاسمن مَنو

هنگامی‌که در سال ۲۰۱۱ آندِش بِهرینگ برایویک جوانی نژادپرست و از طرفداران نئونازی در اُسلو، در جزیره ایت‌اُویا هفتاد نفر را که اکثرشان جوانان حزب سوسیالیست بودند، به گلوله بست، خوانندگان وفادار رمان‌های سیاه اروپای شمالی غافلگیر نشدند. سال‌هاست که نویسندگان این سبک در شمال اروپا در لابه‌لای قصه‌های جنایی‌ـ پلیسی‌شان در مورد این نوع…

ادامه مطلب

جهان داستان (۲۹): گام‌های بی‌صدای مرگ / فرانسوا ساگان

فرانسواز ساگان (۲۰۰۴-۱۹۳۵) یکی از معدود نویسنده‌های جهان است که در سن ۱۸‌سالگی با انتشار اولین کتابش توانست نام خود را در ادبیات جهان جاودانه کند. «سلام بر غم» وقتی در ۱۹۵۴ منتشر شد، فرانسوا موریاک (نویسنده فرانسوی برنده نوبل ادبیات ۱۹۵۲) با توصیف ساگان به «یک هیولای کوچک ۱۸‌ساله فریبنده» موجب سروصدای زیادی شد…

ادامه مطلب

گفتگو با رضا رضایی: برای فهم ادبیات مدرن باید از خواندن کلاسیک ها شروع کرد

رضا رضایی از مترجمان برجسته امروز ایران است که هرچند کارش را با ترجمه «جوان خام» داستایفسکی از زبان دوم (انگلیسی) شروع کرد، اما آنطور که خودش می‌گوید به مرور متوجه نقص‌های ترجمه از زبان دوم شد و به ترجمه از زبان اول روی ‌آورد. او در طول سه دهه ترجمه، آثار مهمی را به…

ادامه مطلب

صادق هدایت و رنج فرهنگی او / علی­محمد اسکندری­‌جو

از صادق نوشتن آسان نیست چه رسد که “هدایت” باشد؛ نویسنده­ ایرانی که هیچ نویسنده­ای در تاریخ معاصر به اندازه او رنج، بویژه رنج فرهنگی نکشیده است. مگر نه اینکه “فرهنگ” هم به زندگی نظر دارد و هم به مرگ؟ آیا فرهنگ جز چگونه زیستن و چگونه مردن است؟ کدام نویسنده، کدام شاعر، کدام صادق…

ادامه مطلب

مهمترین اتفاقات ادبی در سالی که گذشت

گذر از یک سال، گذر از فراز و فرود‌ها و بیم و امیدهاست. روز‌های پایانی سال، موسمِ مرورِ تلخ و شیرین‌ها و بررسی کارنامه روز‌هایی است که گذشت. ادبیات فارسی هم در این یک سال کارنامه‌ای با نقاط قوت و ضعف داشته است که در این نوشتار، مهم‌ترین رویداد‌های آن را مرور کرده‌ایم؛ از شیرینیِ…

ادامه مطلب

خواندن نویسندگان قدیمی مثل سفر در زمان است، باید برای آن مجهز شوید

وقتی رمانی قدیمی را دستمان می‌گیریم، ممکن است خیلی زود از سطح نازل عقاید اخلاقی نویسنده برآشفته شویم. نگاه‌های او را متعصبانه یا نادرست بدانیم و احساس کنیم کتابی که نوشته است ارزش خواندن ندارد.

ادامه مطلب