یکی از نخستین جریانهایی که تأثیری مهم بر اندیشه محافظهکاری در غرب داشت، جنبش موسوم به ضدروشنگری بود. طرفداران این جنبش که اندیشمندان و فیلسوفان گوناگونی را در بر میگرفتند بر ایدههای بنیادین روشنگری مبنی بر پیشرفت و امید انسان به آیندهای بهتر برپایه عقل محاسبهگر تردید روا میداشتند.
«رئالیسم» معمولا به معنای داشتن درک صحیحی از خصایص رویدادها یا امور واقع یا اشخاص است بدون اینکه توسط احساساتی از قبیل بیم یا امید یا عشق یا نفرت ، یا تمایل به آرمانی سازی یا کم بها سازی یا چیز دیگری که مانع مشاهده دقیق شود و حاصل نوعی فشار احساسی باشد…
آخماتووا که اینک در اواسط دهۀ پنجاه عمرش بود، با آخرین عشق بزرگ زندهگیاش مواجه گردید. در ۱۹۴۵ آیزایا برلین به عنوان عضو سفارت بریتانیا به مسکو اعزام شد. برلین مورخ برجستۀ آکسفورد که شخصیت مجذوبکنندهیی داشت، در بخش اعظم دوران جنگ، سرگرم جمعآوری اطلاعات برای بریتانیا و ایالات متحده بود. مأموریت برلین در مسکو…
آیزایا برلین در رسالۀ بسیار مشهور خود، «روباه و خارپشت» دو نوع از متفکران را توصیف میکند. یک دسته روباههایی هستند که چیزهای بسیاری میدانند و دستۀ دیگر خارپشتهایی که یک چیز بسیار مهم را میدانند. دستۀ اول را «روشنفکران عمومی» و دستۀ دوم را «رهبران فکری» مینامند. اما عوامل مختلفی در قرن بیستویکم باعثِ…
اگر بخواهیم اندیشۀ فیلسوفان بزرگ تاریخ را تنها در یک کلمه خلاصه کنیم، مطمئناً این کلمه برای میشل فوکو «قدرت» خواهد بود. فوکو در طول سالهای متمادی، بسیار به قدرت اندیشید، تعریفهای قدیمی ما از این مفهوم را در هم شکست و شیوههای زیرکانه و بسیار پنهانِ عملکرد قدرت در جامعه را مرئی کرد. با…
آلبر کامو «تسخیرشدگان» را مهمترین رمان سیاسی و آن را یکی از چهار، پنج رمانی میداند که فراتر از همه آثار ادبی قرار دارد. کامو در ١٩۵٩ متنی نمایشی با عنوان «تسخیرشدگان» مینویسد که اقتباسی از رمان «تسخیرشدگان» (شیاطین) داستایفسکی است. کامو در این نمایش به مضامین اصلی اندیشههای داستایفسکی میپردازد.
گرچه داستایفسکی از باب تمجید از گوگول گفته بود: ما همگی از زیر شنل گوگول بیرون آمدهایم، اما داستایفسکی از بابت بیرونآمدن از زیر شنل بهای سنگینی پرداخت: در ١۶نوامبر١٨۴٩ دادستان وقت روسیه داستایفسکی را به جرم قرائت نامه خیانتکارانه بلینسکی به اعدام محکوم میکند
آیزایا برلین از مهم ترین متفکران سیاسی لیبرال در قرن بیستم و از جمله کسانی است که مانند هایک، پوپر و آرنت، مهاجرت را به زندگی تحت امر حکومت های توتالیتر ترجیح داد. با وقوع انقلاب ۱۹۱۷ روسیه، او به همراه خانواده اش به انگلستان رفت و بعدها طی جنگ دوم، خانواده او توسط نازی…
آزادی سیاسی چیست؟ در جهان باستان، بهویژه در میان یونانیان، آزاد بودن به معنای اختیار مشارکت در حکومت شهر خویش بود. قوانین تنها به این شرط اعتبار داشتند که شخص حق داشته باشد در وضع یا الغای آنها شرکت بجوید. آزاد بودن به معنای اطاعت از قوانینی بود که شخص در وضع آنها خود دست…
“جوهر آزادی همیشه در قدرت انتخاب نهفته است. شما آنچه را که می خواهید انتخاب می کنید زیرا آن خواست شماست بنابراین برمی گزینید بدون اینکه در سیستمی عریض و طویل بلعیده شوید. شما حق دارید که مخالفت ورزید. حق دارید که همرنگ دیگران نباشید. حق دارید که پای اعتقاداتتان بایستید تنها به این خاطر…
روسو روزى گفته بود: «آنچه خشم ما را برمى انگیزد ماهیت چیزها نیست، بدخواهى است.» این گفته احتمالاً در مورد اکثر افراد بشر صدق مى کند. اما در سده هجدهم بعضى از آلمانى ها بودند که این حکم آشکارا در موردشان صادق نبود. آنان نه صرفاً از بدخواهى اشخاص، بلکه از ماهیت چیزها به خشم…
*پرویز شهدی و ترجمهی مجموعه ی آثار آنتوان دو سنت اگزوپری
پرویز شهدی: این روزها در کار مطالعهی آثار دو سنت اگزوپری هستم و در پی این هستم تا مجموعهی آثار این نویسندهی مطرح فرانسوی را به فارسی ترجمه و منتشر کنم. آثار منتشرنشدهی او از رمانها تا خاطرهها، نامهها و یادداشتهایش 11 عنوان کتاب…
نوشتن زندگی، ژانری است که در ایران نادیده گرفته شده است اما در جهان ادبیات (رک و راست باشیم، کتاب یک تجارت است و برمبنای ارقام فروش، جهان ادبیات میشود کشورهایی که تیراژ معمولی کتابشان 300 هزار نسخه است و کتابهای یک نویسندهی خوب به راحتی فروش 100 میلیون نسخهای را رد میکند) این ژانر،…