رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برچسب: تاریخ قاجاریه

چرا مشروطه ایرانی، عقیم شد؟ / هوشنگ اعلم

امسال مشروطیت صد و ده ساله شد پیش از آن که به دنیا آمده باشد، مشروطه خواهی نهضتی بود که با امید به آبادی و آزادی آغاز شد اما در نهایت تنها به سندی تاریخی تبدیل شد تا نام و امضای مظفرالدین شاه را به عنوان پادشاهی که فرمان مشروطیت را امضاء و صادر کرد…

ادامه مطلب

فخر ایل قاجار / شاهزاده قاجاری که در تاریخ از خوشنام ترین ها شد

تاریخ‌نویسان ایرانی دوران پهلوی‌، هرگز روی خوشی به شاهان قاجار نشان نداده و همه آنها را فاسد، عیاش، ناتوان و وطن‌فروش معرفی کرده‌اند. استبداد شاهان قاجار البته موجب شده است که سیاستمداران خارجی نیز شاهان و شاهزاده‌های قاجار را ضعیف‌النفس در برابر خارجی و رانت‌خوار بدانند… اما عباس میرزا شاهزاده قاجار، یک استثنا به حساب…

ادامه مطلب

شهر دوازده تایی تاریخ ایران / روایت جذاب جهانگرد فرانسوی در عصر قاجار

جهانگرد آلمانی در دوره قاجار چگونه از یک راز ریاضی در شرق ایران پرده برمی‌دارد شهر ١٢ تایی تاریخ ایران پرستو رحیمی «در حال عبور از میدان عمومی به یک نوع منجنیقی برخوردیم که مانند وسایل ژیمناستیک بود و معلوم شد که شعار مقدسی است که در روز عاشورا آن را با پارچه‌های ابریشمی…

ادامه مطلب

حضور اجتماعی ایرانیان عصر قاجار در سوگواری محرم / محتشم‌خوان تکیه دارالخلافه

شیوه منحصربه‌فرد سوگواری تاریخی ایرانیان در ماه محرم، بسیار در قاب نگاه تاریخ‌نگاران ایرانی و غیر ایرانی در دوره‌های متاخر تاریخ ایران نشسته است. همچنین پس از ورود دوربین عکاسی به ایران، بخشی از گنجینه عکاسان ایرانی و غیر ایرانی به آیین‌های سوگواری محرم اختصاص یافته است. تاریخ‌نگاران به ویژه جهانگردان اروپایی به همراه عکاسان…

ادامه مطلب

در حرمسرای شاهان قاجار چه خبر بود؟ / مریم رضایی عاملی

حضور زن در دربار قاجار، از دوران فتحعلی‌شاه است که رنگی جدی به خود می‌گیرد. بنا به نقل میرزا تقی‌خان سپهر، فتحعلی‌شاه حدود هزار زن داشت که از آنان دویست و شصت فرزند متولد شد و صد و یک تن از این فرزندان باقی ماندند. عده‌ای از این زنان (حدود ۴۰ تن) از خانواده سلطنت…

ادامه مطلب

امیرکبیر؛ خادم سنت یا پدر تجدد؟

میرزا تقی‌خان امیرکبیر که با نام‌های اتابک و امیرنظام نیز شناخته می‌شود، صدراعظم ناصرالدین شاه بود و در چهار سال اول سلطنت او به یکی از لایق‌ترین و شایسته‌ترین شخصیت‌های دوران قاجار بدل شد.

ادامه مطلب

سوگلی ناصرالدین شاه / خدمتکار یا مقتدرترین زن ایران

نامش فاطمه بود، اما پرده‌نشینی و همنشینی با صاحبقران انیس سلطانش کرد. دختر نورمحمد گرجی امامه‌ای که برای همراهی سوگلی محبوب به دربار آمد و خودش سوگلی شد. زنی که در بیست سال پایانی سلطنت ناصرالدین شاه بدون آن که عقد دائم شاه باشد بانوی اول و قدرتمندترین زن ایران بود. درست که تاریخ ایران،…

ادامه مطلب

مسئله‌واره‌های عصر ما: از جنگ تا جشن، از جشن تا قانون / نوشته ای از اسماعیل نوشاد

قومی آن چنان مشغول به خود بودند که گویی به خواب رفته اند. همه چیز به همین منوال سپری می شد. مشکل خاصی هم وجود نداشت. رعایا با مقدار بخور و نمیری که از خراج سالانه¬شان می ماند، زندگی می کردند یا زنده می ماندند. پادشاه نیز خوشبخت ترین مرد جهان بود.

ادامه مطلب

خاطرات شاهدان قتل ناصرالدین شاه؛ تیر رضا و تدبیر اتابک

دکتر شیخ محمدخان احیاءالملک در حادثه قتل ناصرالدین شاه قاجار که به سال ۱۳۱۳ هجری قمری اتفاق افتاد حضور داشت و از آن واقعه داستانی نقل می‌کرد که جزئیات آن اتفاق را از این اشخاص نیز شخصا شنیده‌ام.

ادامه مطلب

نوروز در روزگار قاجار از نگاه سفرنامه‌نویسان

نوروز در روزگار قاجار از نگاه سفرنامه‌نویسان نوروز در سرزمین آفتاب به روایت کارل بروگش و دو گوبینو/ ایرانیان در جست‌وجوی پول برای خرید نوروزی!   هاینریش کارل بروگش، کنت آرتور دو گوبینو و جیمز ولیس که در روزگار قاجاریه به ایران سفر کرده‌‌اند نشانه‌‌هایی از نوروز را در سفرنامه‌های خود نوشته‌اند و اطلاعات مهمی…

ادامه مطلب

گذار از قاجار به پهلوی؛ از رضاخان تا رضاشاه

تمامیت ارضی کشور ایران، در واپسین سال‌های حکومت قاجار، حال بیمار رو به احتضاری را داشت که فاصله نفس‌های به شماره‌افتاده‌اش، وکیل‌المله‌ها را در قامت طبیبانی بر بالین، سخت دست‌پاچه کرده بود. مشکلات بی‌شمار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، شکل‌گیری کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و نیز گردنکشی‌هایی که در نقاط مختلف مملکت علیه حکومت مرکزی صورت…

ادامه مطلب

هراس از آگاهی در حکومت های خودکامه / سید جواد طباطبایی و تاملی در ایران

روزی اعتماد السلطنه به مناسبتی برای ناصرالدین شاه قاجار تعریف می کند که در عهد فتحعلی شاه، ناپلئون نامه هایی برای دربار ایران فرستاد، اما در کل تهران یک فرانسه دان پیدا نکردند که نامه ها را بخواند، به همین خاطر پاکت ها را سربسته پس فرستادند

ادامه مطلب

هما ناطق، پژوهشگر نامدار تاریخ درگذشت

هما ناطق، پژوهشگر تاریخ و استاد دانشگاه سوربن، در پاریس چشم از جهان فروبست. او از پژوهشگران پر کار و در برخی از حوزه‌های تاریخ‌نویسی راهگشا بود. رسانه‌ها خبر دادند که هما ناطق، پژوهشگر تاریخ، روز جمعه (اول ژانویه ۲۰۱۶ /۱۱ دی ۱۳۹۴) در پاریس درگذشته است. هما ناطق از پژوهشگران نامی تاریخ بود و…

ادامه مطلب

سلطنت مظفرالدین شاه از نگاه خارجی / آنکه قانون مشروطه را امضا کرد

مظفرالدین شاه قاجار رنجور و بیمار بود که به جای پدرش ناصرالدین شاه بر تخت سلطنت نشست. حکیم‌الملک پزشک مخصوصش گفته بود فقط چهار سال دوام خواهد آورد، اما او ۱۱ سال دیگر عمر کرد و ۴ روز بعد از امضای قانون اساسی مشروطه در ۱۲ دی ۱۲۸۵ درگذشت.

ادامه مطلب