نمیدانم شما هم تجربهاش را داشتید یا نه… اینکه داستان یا مثلا رمانی آنقدر تکانتان بدهد، آنقدر کیفورتان بکند که نتوانید توصیفش کنید… یعنی میتوانید ها، اما لُب کلام یا جان مطلب را نمیتوانید ادا کنید… من به عنوان یک آدم جوگیر خیلی این طوری میشوم
حکایت انتشار دیرهنگام « حماسهی قِران حبشی»، به پوشاندن جامهی رزم برتن پهلوانی میماند که پیش از این وصفش شنیده شده بود، اما هیچگاه خودش در میدان رویت نشده بود
واژه “شکنجه” برای بیشتر انسانها تداعیکننده تصورات و احساسات وحشتناک و ترسناک است. کافیست برای یک لحظه این مفهوم را در ذهن تصور کنیم تا آنگاه انواع مختلفی از امور هراسآور به خاطرمان بیاید. اموری همچون: شوک الکتریکی، کشیدن ناخن و پوست، ضربههای محکم شلاق و کابل و تسمه، گونههای مختلف تجاوز و بسیاری چیزهای…
دستگاه گوارش نوشته آیین نوروزی شروعی تکان دهنده و تاثیرگذار دارد. اتفاقی ناگهانی که در طول رمان مدام در ذهن شخصیت اصلی داستان تداعی میشود. گویی از کابوس آن رهایی ندارد. به همین نسبت خواننده کتاب نیز با این اتفاق ناگهانی یکباره خود را در دل داستان مییابد. یک تصادف دلخراش که به مرگ تعدادی…
ژان آنوی، نمایشنامه نویس شهیر فرانسه، چندان برای مخاطبان فارسی زبان، نام آشنایی نیست، هر چند از او به عنوان یکی از بهترین نمایش نامهنویسان فرانسوی در قرن بیستم یاد میشود. نمایشنامه مشهور او به نام «آنتیگون» که در سال ۱۹۴۳ نوشت یکی از بهترین اقتباسها از اثر بنام و کلاسیک سوفوکل است.
در نگاه اول، «پرنده من» اثر فریبا وفی نمونهای دیگر از رمانهای نویسندگان زنی بهنظر میرسد که قهرمان اول آنها زنی خانهدار است و در آن قرار است صدای زن خانهدار و دغدغههای روزمره فضای اندرونی ثبت شود، یعنی اثری که در دل سنتی جای میگیرد که زویا پیرزاد و گلی ترقی غالبا از نمونههای…
فلسفه دین قدمتی هم اندازه تاریخ فلسفه دارد، پارهای از سوالاتی که فلاسفه یونان باستان بدان اندیشیدهاند، در حوزه فلسفه دین جای میگیرند. وجود یا عدم وجود آفریننده، از نخستین پرسشهای مهم فلسفی نزد اندیشمندان یونان باستان بوده است و یا سوالاتی که در قالب چگونگی جهان، در واقع چگونگی آفرینش را به پرسش میگرفتند.
کتاب «سفر نویسنده؛ ساختار اسطورهای در خدمت نویسندگان» کتابی است که بیش از همه مخاطب سینما و علاقهمندان به حوزه فیلنامهنویسی سراغش را خواهند گرفت. این کتاب که بیش از همه تحت آرای روان شناس شهیر، کارل گوستاو یونگ و مطالعات اسطورهشناسی جوزف کمبل به رشته تحریر درآمده است در میان جامعه سینمایی جهانی کاملا…
تجربه تفکر اشراقی سهرودی برای سنت اسلامی، آن هم قبل از ابنعربی و ملاصدرا ، تجربهای بسیار متفاوت بود که در قالب یک نظام فلسفی در کل جریان فکری سنت اسلام بسیار اثرگذار واقع شد. شیپور عقلانیت اشراقی وحکمت ذوقی زمانی دمیده شد، که همه برطبل عقلانیت سینوی میزدند و همین آوای جدید سهرودی در…
تاثیر علم و فناوری بر زندگی و طرز فکر و رفتارهای اجتماعی ما روزبه روز در حال افزایش است. شاید دورانی که ما در آن به سر میبریم دوران اوج این تاثیرات باشد. علم و فناوری امروز که تا حد بسیاری ماحصل تغییرات بنیادینی است که در نگرش انسان غربی در عصر نوزایی در برخورد…
کتاب «گفت و گو با شیاطین – دیدار با هفت دیکتاتور»، میکوشد به خوانندگانش نشان دهد که بر دیکتاتورهای تاریخ معاصر جهان به طور عام و ۷ دیکتاتور یاد شده در این کتاب به طور خاص، به عنوان کسانی که مسئول یکی از هولناکترین فصول آن بودند، چه می گذرد؟ و حالا که از قدرت…
به گزارش مدومه به نق از مهر، فرهنگ موضوعی فارسی فرهنگی است که در آن واژهها و اصطلاحات فارسی امروز بر اساس دستهبندی موضوعی و معنایی مرتب شدهاند، نه بر اساس ترتیب الفبایی؛ بدین معنی که در این فرهنگ واژههایی که ازلحاظ موضوعی و معنایی با یکدیگر در ارتباطاند در کنار هم میآیند. مهمترین کاربرد…
وقتی سخن از بهترین منابع تاریخی می شود، اهل نظر برای چند ویژگی اهمیت بسیار قائل میشوند: دست اول بودن، نزدیکی به روزگاری که به روایت تاریخی آن پرداخته و دیگری بیطرفی تاریخنگار چنانکه نفع و ضررش جهتی به روایتها و قضاوتهایش نداده باشد؛ « تاریخ سبئوس» هر سه این ویژگی ها را به شکل…
علی میرمیرانی که در مطبوعات با نام ابراهیم رها شناخته میشود، بعد از مدتها طنزنویسی در مطبوعات و نوشتن چند فیلمنامه و کتاب طنز بر آن شد تا فرهنگ لغات طنز فارسی را بنویسد و به گفته خودش مرض نوشتن یک کار ماندگار افتاده بود بر جانش: « دوستی میگفت نویسنده جماعت وقتی تعداد کتابهایش…
بیش از یک قرن و نیم از نوشتن و انتشار یکی از شاهکارهای فیودار داستایفسکی میگذرد، اما همچنان، همانطور که ویژگی شاهکارهای جاودان است، برتارک ادبیات روسیه میدرخشد، و البته هنوز تفاسیر متعددی بر آن نوشته میشود: «یادداشتهای زیرزمینی». این کتاب در ایران تا به امروز به قلمهای مختلفی از جمله رحمت الهی، پرویز شهدی…
کارل مارکس (۱۸۱۸-۱۸۸۳) در جایی مینویسد که ای کاش میتوانست شاخ و برگ مفصل و انبوه منطق هگل را بزند و هسته مرکزی آن را در یک صفحه تقریر کند تا همیشه آن را پیش چشم داشته باشد و خوب از آن استفاده کند. آن هسته مرکزی دیالکتیک است. مارکس به قدری شیفته دیالکتیک بود…
خیلی از قصههایی که در خاطر ما مانده است با گزاره «روزی روزگاری» شروع میشوند. شاید به این خاطر که داستانهای این چنینی تکلیف خودشان را همان بدو امر با مخاطب مشخص میکنند، چون قرار است قصه بگویند. رمان «یک روز بلند طولانی» با این که چندان قصه محور نیست اما آغازی حکایت وار دارد.…
گشودن کتاب «سر کلاس با کیارستمی» چیزی کم ندارد از وارد شدن به اتاقی که او در آن بر صندلی نشسته و ایده ها و تجربیاتش را با ما به اشتراک می گذارد. شیوه ساده و بی تشریفات پردازش کتاب، همراه با عکس هایی شفاف از کیارستمی و هنرآموزانش، و لحن آرام و مستقیم و…
اگر اهل نوشتن هستید، یا به قول ِ کتابی که قرار است معرفیاش کنم، داستان نویسی در جرگه «شهودی»ها هستید، لابد زیاد گیر کردید در دنیای داستانی که هر روز بی سروُصدا جایی از ذهنتان مینشیند و «ابرآلودی» و واقعیت گنگش را به رختان میکشد
کتاب «قصر شیشهای» اثر جینت والز به ترجمه مهرداد بازیاری، کتاب مستطابی است و مهمترین دلیل برای این صفت این است که اثری است خواندنی و تحسین برانگیز که البته نویسندهاش در ایران ناشناس است و اینک به مدد مهرداد بازیاری او را میشناسیم. در این کتاب معرفیای هرچند کوتاه از نویسنده اثر نمییابید، اما…
راههای نقد
«کلمنت گرینبرگ: میان خطوط» عنوان کتابی است از تییری دُ دوو که بهتازگی با ترجمه بهاره سعیدزاده توسط نشر چشمه منتشر شده است. آنطور که در توضیحات پشت جلد کتاب آمده، گرینبرگ «قهرمان اکسپرسیونیسم انتزاعی و مدرنیسم»، بهعنوان برجستهترین منتقد هنری نیمه دوم سده بیستم، مورد ستایش بوده است. این کتاب در…
شاید عجیب به نظر برسد، اما اگر به سدههای دور بازگردیم و به سراغ کسانی برویم که امروزه آنها را هنرمندان اسلامی مینامیم و با آنان از هنر اسلامی سخن بگوییم، به هیچ وجه متوجه منظور ما نمیشوند. آنها نخواهند فهمید که هنر اسلامی به چه چیزهایی اطلاق میشود، حتی اگر آثارشان، امروزه، مصداق بارز…
این کتاب را صبح نخوانید… وقتی که از خواب بیدار میشوید، یا حتی هنگام خواب… نه… صبح اگر بخوانید سراسر روزتان را به افسردگی میآمیزد، و شب اگر مطالعه کنید احتمالا خوابتان نمیبرد… به عبارت دیگر «زمزمههای چرنوبیل» اثری نیست که بگوییم به وقت خواب بخوانید؛ این کتاب شما را به طرز هوشیارانهای بیدار نگه…
یک جا «بنویس هزار سال. دو سانتی متر هم جا نمیگیرد. اما هزار سال است.» این را من تجربه نکردم، احتمالا اما محمود حسینی زاد تجربه کرده که نوشته است. نمیدانم، شاید خود نویسنده هم تجربه نکرده، اما این مسئله اصلا مهم نیست. به عبارت بهتر؛ مادامی که محمود حسینی زاد توانسته این حس عجیب…
این بار فردریک دار در رمان اغماء به سراغ یک فیلمنامه نویس رفته است و او را قهرمان داستان خود قرار داده است. فیلمنامهنویس جوانی به نام ژان لوکُر در حال سفر با قطار از فرانسه به آلمان است.
شاهکارهای ناتمام تاریخ ادبیات کم نبودهاند، رمانهایی که هریک به دلیلی به پایان نرسیدهاند، اما مخاطبان بیآنکه اهمیتی برای این مسئله قائل باشند از خواندن آنها لذت بردهاند: «محاکمه» و «قصر» اثر کافکا به اغلب زبانهای زنده جهان ترجمه شده و میلیونها نسخه از آنها فروش رفته و چنان در ذهن مخاطبان جا افتادهاند که…
وقتی رمان «چین خوردگی» را شروع میکنی، به خودت میگویی شروع بدی نیست، بعد میگویی نه، واقعا خوب است، و وقتی فصل اول را در صفحه ۳۳ این کتاب ۱۶۷ صفحهای تمام میکنی، به خودت میگویی فصل اول این رمان احتمالا بهترین فصل آن است. در فصل اول رمان همه چیز درست از آب درآمده،…
میشل فوکو در درسگفتارهای کولژدوفرانس در سال ۱۹۸۲ پروژه فلسفی خود را «نوشتن تاریخ اندیشه» توصیف میکند. او در توضیح این پروژه میگوید که هدف از این کار «ارائه تحلیلی از نقاط کانونی تجربه است، که در آنها صورتهای ممکن دانش، چارچوبهای هنجاری رفتار فرد، و شیوههای ممکن زندگی سوژه به هم پیوند میخورند».
میگویند: اگر می خواهی بفهمی چقدر خوشبختی به زندگی اطرافیانت نگاه کن! حداقلش این است که می فهمی خیلی از مشکلات آنها را نداری و بعد می توانی نفس راحتی بکشی. این مشابه احساسی است که پس از خواندن رمان جدید مریم حسینیان « ما اینجا داریم می میریم» به سراغ خواننده می آید. هنر…