گرایشات سیاسی داستان جنایی کدامند؟ در طول چند سال گذشته، برخی نویسندگان مشهور گرایش مترقی یا محافظهکارانه ژانر مذکور را روشن و قابلفهم ساختهاند. تشریک مساعی من به این بحثِ در جریان، به جای افزودن شواهد بیشتر به گرایشات چپگرا یا راستگرا، پرداختن به پرسشی شالودهایتر است. داستان جنایی چگونه صرفنظر از سوگیری خاصّ خود،…
ریموند چندلر یکی از بزرگترین نویسندگان رمانهای جنایی و پلیسی تاریخ است که به احیای ژانر کارآگاهی کمک ویژهای کرد. در دهههای نخست قرن بیستم، این نوع قصهها چندان جدی گرفته نمیشد و داستانهای پلیسی را میتوانستید در مجلات زرد پیدا کنید اما چندلر آنها را به ادبیات فاخر تبدیل کرد. بزرگترین شخصیت ابداعی این…
مهم ترین و چشمگیرترین ادبیات پلیسی که از اوایل سده بیست و یکم شاهد حضورش هستیم، ادبیات پلیسی اسکاندیناو است که سابقه اش به سال ها قبل برمی گردد.
بی شک خواندن «خشم در هارلم» برای خوانندگان ادبیات پلیسی و جنایی تجربهای لذت بخش، متفاوت و فراموش ناشدنی خواهد بود.
خاستگاه داستان پلیسی، ادبیات آنگلوساکسون بود؛ بنابراین عجیب نبود اگر در قرن بیستم، شاخصترین آثار این گونه را آمریکاییها و انگلیسیها مینوشتند. البته در میانه قرن بیستم فرانسویها نیز سهمی از آن را به خود اختصاص که با وجود پارهای نوآوریهایشان آشکارا دنباله رو پیشکسوتان خود بودند
هنگامیکه در سال ۲۰۱۱ آندِش بِهرینگ برایویک جوانی نژادپرست و از طرفداران نئونازی در اُسلو، در جزیره ایتاُویا هفتاد نفر را که اکثرشان جوانان حزب سوسیالیست بودند، به گلوله بست، خوانندگان وفادار رمانهای سیاه اروپای شمالی غافلگیر نشدند. سالهاست که نویسندگان این سبک در شمال اروپا در لابهلای قصههای جناییـ پلیسیشان در مورد این نوع…
«پروندهی خدمتکار مفقود» نوشتهی تارکوئین هال ماجرای جستوجوهای «ویش پوری» کارآگاه سنجابی است در جامعهی معاصر هند. ویش پوری در دهلی موسس و مدیر شرکت خصوصیترین کارآگاهان است و زبدهترین کارآگاه هند، دست کم از دید خودش. مهارتهار کارآگاهی ویش پوری از مد افتاده و شرلوک هلمزی است و زیاد با شتاب زندگی مدرن جور…
«بیکاری طولانیمدت، روی همهچیز خَش میاندازد. نه فقط کارمند اخراجی، همهچیز. شاید اشتباه از من است، شاید خیلی پُرافادهام که فکر میکنم این مساله به طبقه متوسط بیشتر از بقیه مردم ضربه میزند، چون خودم از طبقه متوسطم (و دارم تلاش میکنم توی همین طبقه بمانم)، ولی واقعا همینجوری است، به ماها بیشتر ضربه میزند.
وقتی از رمانهای کارآگاهی و جنایی حرف میزنیم نخستین نامهایی که ذهنمان میرسد آرتور کانن دویل، ژرژ سیمنون و آگاتا کریستی است. اما نباید از دانلد وستلیک (۲۰۰۸-۱۹۳۳) که جایزه معتبر «استاد بزرگ معمایینویسان آمریکا» را دریافت کرده و نیویورکتایمز از او با عنوان «نیل سایمون ادبیات جنایی» یاد میکند
ادبیات پلیسی-جنایی اغلب از نوجوانی توجه ما را به خود جلب میکند. بیشتر ما در اوان نوجوانی با اشتهایی سیری ناپذیر رمانهایی را در این ژانر خواندهایم. «قتل آسان است» نوشتهی «آگاتا کریستی» با ترجمهی درخشان مجتبی عبدالله نژاد فرصت بینظیری برای زیستن در فضای پر ابهام و شیرین ادبیات کاراگاهی است
هشتمین کتاب در سری آثار ادبیات پلیسی در نشر قطره کتابی است با عنوان «قتل در پرستشگاه آنوبیس» که مخاطبان حرفهای ژانر احتمالا از عنوان آن متوجه میشوند اثری است در ذیل ادبیات پلیسی/باستانی. آغاز رواج ادبیات پلیسی یا جنایی/باستانی را از اوایل دههی هفتاد میلادی میدانند، هر چند پیش از آن هم آثاری…
کارآگاهان خصوصی توی هر رسانهای که فکرش را بکنید، سرک کشیدهاند. یکی از اولین کارآگاههای تاریخ را سوفوکل در نمایشنامه اودیپوس رکس خلق میکند. این گستردگی حضور باعث میشود که با هر جور از رسانهای هم که سروکار داشته باشید، دست آخر گذرتان به یکی از این مردان و زنان ذرهبین به دست خورده باشد.
«دروازهی راشومون» اثری است معمایی که در ژاپن باستان میگذرد. اگر بخواهیم به صورت موجز به این ژانر، یعنی پلیسی-باستانی بپردازیم، باید بگوییم این نحوه از قصه گویی از دهه ۶۰ میلادی و به خصوص در دههی بعد از آن نضج گرفت. شاخصترین اثر در میان این آثار را رمانی با عنوان «ماجراهای قاضی دی»…
مارک کمبل در کتاب جیبی “دانستنیهای اساسی در مورد آگاتا کریستی” (Pocket Essential Agatha Christie)، حقیقتهای جالبی در مورد پر فروشترین نویسندۀ داستانهای رمزآلود گردآوری کرده است.
مهم ترین و چشمگیرترین ادبیات پلیسی که از اوایل سده بیست و یکم شاهد حضورش هستیم، ادبیات پلیسی اسکاندیناوی است که سابقه اش به سال ها قبل برمی گردد.
اگاتا کریستی (۱۸۹۰–۱۹۷۶)ملقب به ملکه جنایت، رکورد موفقترین رماننویس در تمام ادوار را در کتاب رکوردهای گینس به خود اختصاص داده است. همچنین او طولانیترین نمایشنامه تاریخ (تله موش) را نوشته و بهعنوان یک جنایینویس نه تنها خالق هرکول پوآروی بزرگ است، بلکه به سبب خلق خانم مارپل هم شناخته میشود. او در طول حیات…
داستانهای پلیسی از جمله سرگرمیهایی هستند که همه ما بهنوعی آن را تجربه کردهایم: یا با خوانش رمانهای پلیسی-از آثار سر آرتور کانن دویل گرفته تا ژرژ سیمنون، ریموند چندلر و آگاتا کریستی یا با دیدن سریالهای پلیسی. استقبال از ژانر پلیسی در جهان چنان فراگیر است
پرسش از اینکه آیا در سنت داستاننویسی ایران، نویسنده پلیسی داشتهایم یا خیر و طرز برخورد منتقدان با این پرسش، معمایی ساخته است که بیشباهت به معماهای پروندههای جنایات غیرممکن نیست. اگر بتوان رمان پلیسی را قربانی در نظر گرفت در ایران با قاتلینی روبهرو خواهیم شد که هم در نظر خویش و هم در…
«ادبیات پلیسی امروز جهان» مجموعهای است از رمانهای پلیسی که اغلب آنها در سالهای آغازین قرن بیستویکم نوشته شدهاند. این مجموعه که تاکنون ٩ جلد از آن به دبیری کاوه میرعباسی در نشر قطره منتشر شده، شامل زیرمجموعههای مختلف است و آثاری که با عنوان «کتابخانهی شرلوک هولمز» در این مجموعه ترجمه و منتشر شده…
«بزرگترین بلژیکی»! این عنوان باشکوهی بود که دولت بلژیک در سال ۲۰۰۵ نزدیک به ۳۰ سال بعد از مرگ ژرژ سیمنون به او اهدا کرد تا یاد نویسنده بزرگ را برای همیشه در تاریخ بلژیک جاودانه کند. نویسندهای که یکی از پرکارترین نویسندگان قرن گذشته دنیا بود. شمار داستانهایی که به صورت رسمی نوشته است،…
داستان شرلوک هلمز نوشته آرتور کانن دویل یکی از جذابترین کتابهای نوشته شده با موضوع پلیسی است که خیلی از مردم جهان با فیلمهای آن آشنا هستند ولی هنوز حقایقی درباره این داستان وجود دارد که شاید کمتر کسی بداند.
ریموند چندلر (۱۹۵۹-۱۸۸۸) نویسنده و فیلمنامه نویس زاده شیکاگو که حضور در جنگ جهانی اول را هم تجربه کرده بود نوشتن رمان های کارآگاهی را زمانی آغاز کرد که بیش از چهل سال داشت و کارش را از دست داده بود. البته سابقه روزنامه نگاری او به پیش از سکونت دائمش در آمریکا و زمانی…
چهارده، پانزده ساله بودم که اولین بار با رمان های چندلر آشنا شدم. از سن کمتر هم خواننده پر و پا قرص رمان های جنایی و هوادار ملکه های جنایت، آگاتا کریستی، نایو مارش، مارگری آلینگهام، دوروثی سایرز و حتی ژوزفین تِی به چشم من خانم های قاتل مسلکی بودند با کت و دامن شیک…
برای ما فارسی زبانان و احتمالا برای کسانی که به زبانی غیر از انگلیسی حرف می زنند و می خوانند بخش عمده ای از لذت آثار ریموند چندلر حتی در بهترین و دقیق ترین ترجمه ها نیز از بین می رود. در منابع فرهنگی هر جا حرفی از ریموند چندلر به میان می آید دو…
ژرژ ژوزف کریستین سیمنون در ۱۲ فوریه سال ۱۹۰۳ در شهر لیژ بلژیک به دنیا آمد. پدرش دزیره در یک شرکت بیمه حسابدار بود. ژرژ در سال های ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۴ در مدرسه سن آندره به تحصیل پرداخت و با آغاز جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴ به کالج سن لویی رفت که دبیرستانی…
ژرژ سیمنون از پرکارترین نویسندگانی که دنیا به خود دیده است. کسی که آندره ژید او را بزرگ ترین نویسنده فرانسوی قرن بیستم می دانست. ژرژ سیمنون در طول زندگی ۸۶ ساله اش بیش از ۵۰۰ رمان و تعداد زیادی داستان کوتاه، گزارش و زندگی نامه نوشت.
کمیسر مگره احتمالا اولین شخصیت در رمانهای پلیسی و کارآگاهی اروپایی بود که پوسته کلاسیک یک کارآگاه انگلیسی را میشکست. گذشته از یکی دو تجربه کوتاهمدت ادگار آلن پو، ژول ورن و دیگران سنت کارآگاهینویسی در ادبیات جهان اساسا سنتی انگلیسی است.
قضیه بسیار ساده است، و در عین حال دلخراش. پسر هفتاد سال دارد که او را بر بالین مادر محتضرش فرامی خوانند. سیمنون سالیان سال است که با شهرتی استثنایی و ثروتی افسانه ای در نزدیکی لوزان زندگی مجللی دارد. اما در این سن، او می خواهد بیشتر به گذشته بیندیشد تا به آینده. بنابراین…
شهرت سیمنون بیشتر برای ۷۵رمان و ۲۸ داستان کوتاهی است که کمیسر مگره قهرمان آنهاست. او در ۱۹۳۰ این شخصیت معروف را که شهرتی مانند شرلوک هلمز و میسو پوآرو داشت برای نخستین بار در یک مجله کارآگاهی معرفی کرد.
همین دو هفته پیش بود. در اولین شب سال جدید میلادی، تک قسمت ویژه سریال شرلوک به نام «شرلوک: عروس منفور» (Sherlock: The Abominable Bride) همزمان در انگلستان و آمریکا روی آنتن رفت و تنها در انگلستان با جذب تقریبا ۸٫۴ میلیون نفر مخاطب رکوردی بی نظیر خلق کرد…