همیشه جای نقد صریح و بی تعارف خالی بوده!

حمید رضا امیدی سرور:

جلسه بسیار خوبی بود، همانطور که پیش‎بینی می‎کردم، ممنونم که خانم زرلکی و خانم علیزاده برای این جلسه وقت گذاشتند و خوشحالم که بی‎تعارف و صریح  هم نقد کردند، نقدی که جای آن در این سالها همواره خالی بوده تا آثار ادبی را به چالش کشیده و عیار واقعی اثر، نویسنده و منتقد را نشان بدهد. به زعم من از پائولو کوئلیو متنفرم و نویسنده‎اش هیچگاه اینگونه حمایت نشده بودند، اشتباه نکنیم برخلاف تصور اغلب ما تعریف تمجید صرف از یک اثر حمایت از آن نیست! فراوانند آثاری که در این سالها منتشر شده اند، در باره آنها بسیار هم نوشته شده اما یکبار هم درست نقد نشده اند؛ مخصوصا در جلساتی از این سنخ.

این جلسه در کنار خیل محاسنی که برخوردار بود، یک ویژگی بسیار مهم دیگر هم داشت و آن ارتباط بی‎واسطه و نزدیک با برخی از خوانندگان رمان بود. جالب اینکه اکثریت قریب به اتفاق این جلسات که صرفا با حضور اهالی ادبیات برگزار می‎شود، و به قول دوستی که به درستی نوشته بود، ما تعداد محدودی هستیم که برای خودمان می‎نویسیم، خودمان می‎خوانیم، خودمان همدیگر را نقد می‎کنیم و خودمان هم پای این نقد‎ها می‎نشینیم (و منظور این خودمان هم اهالی ادبیات داستانی‎بود)، در اینجا از حدود چهل نفری که حاضر بودند، تعداد نویسندگان و اهالی ادبیات به سختی به تعداد انگشتان یک دست می‎رسید. عمده کسانی که آمدند جزو خوانندگان کتاب بودند و البته چند نفری هم از اعضای کارگاه داستان‎نویسی فرهنگسرای اخلاق بودند که خوشبختانه آنها هم طبق برنامه‎ای که داشتند، کتاب را خوانده بودند و این جای خوشحالی داشت، و همانطور که گفتم به دلیل ارتباط نزدیک با خوانندگان کتاب تجربه‎ی منحصر به‎فرد و بسیار سودمندی برای من بود. بنابراین به سهم خودم از همه‎ی عزیزانی که آمدند تشکر می‎کنم.

اما در حاشیه جلسه و پس از پایان آن برخی از خوانندگان رمان آمدند و نظرشان را به صورت شفاهی و مکتوب دادند.این متن‎های مکتوب برخی بسیار کوتاه و در حد چند خطی بود که ظاهرا در طول همین جلسه نوشته شده بود و برخی هم کمی بلندتر و آنقدر خوش خط مرتب بودند که می‎شد فهمید از قبل برای این جلسه آماده شده‎اند.
در طول این مدت که کتاب منتشر شده، بواسطه ایمیل‎هایی که دریافت کردم  و همچنین ارتباط نزدیک مستقیم و بی‎واسطه‎ای که با برخی از خوانندگان کتاب داشتم به دریافت‎های جالبی رسیدم که تجربه‎هایی که بسیار برای من ارزنده بودند، مهمتر از همه اینکه چقدر آن خوانندگانی که اغلب با تفرعن مخاطب عام می‎نامیم،  متن را دقیق می‎خوانند و گاه چنان مو را از لای ماست می کشند بیرون که آدم انگشت به دهان می‎ماند از تجربه ناب و دست نخورده‎ی آنها هنگام ارتباط با متن و ‎کشف و شهودی که بسیاری از ما ناتوان آن هستیم؛ خاصه به دلیل سایه انداختن نظریه‎های مختلف برنگاه‎مان و جستجوی آنچه که جوششی از درون خودمان نیست، بلکه ازجای دیگر (از ذهن کسی دیگر) سرچشمه گرفته. باید اعتراف کنم در تمام این سالها که لقب منتقد را به خود الصاق کرده‎ام، هیچ‎گاه نتواسته‎ام از یک کتاب مثل گذشته آن زمان که بی‎واسطه و بدون سایه‎انداختن نظریه‎های مختلف بر تجربه کتاب‎ می خواندنم، ازخواندن یک کتاب لذت ببرم و این حلقه‎ی گمشده‎ای بوده که در همه‎ی این سالها در جستجوی آن بوده‎ام. این شانس بزرگی‎است که در این روزگار به واسطه وسایل ارتباط جمعی که وجود دارد می‎توانیم از آنها آگاهی پیدا کنیم و درس بگیریم و امیدوارم خودم نیز بتوانم همین قدر بی تعارف و سازنده به نقد آثار ادبی معاصر بپردازم …

در نهایت جا دارد تشکری هم بشود از مسئولین فرهنگسرای اخلاق و جناب آقای طبرزدی که این برنامه را به نحو شایسته و با نظم در خور توجهی برگزار کردند، امیدوارم که همچون گذشته در برداشتن گامهایی در حوزه فرهنگ و ادبیات ثابت قدم باشند.

بگذریم:

گزارش جلسه به روایت لوح:

شهلا زرلکی: «از پائولو کوئلیو متنفرم!» یک عامه پسند ضعیف است

گزارش این جلسه به روایت ایسنا:

از پائولوکوئلیو متنفرم نقد شد

گزارش این جلسه به روایت مهر:

شهلا زرلکی: از پائولو کوئلیو اثری از اینجا رانده و آنجا مانده است!

فرحنار علیزاده: بینامتنیت زیاد به «از پائولو کوئیلو متفرم» ضربه زده است

به روایت سایت نشر آموت:

در فرهنگسرای اخلاق مطرح شد: نام اثر، مخاطب را به خواندن اثر ترغیب می‌کند