مردانگی و عشق در «خواب بزرگ» و «خداحافظ زیبای من» ریموند چندلر

فیلیپ مارلو، کارآگاه خصوصی باهوش سری رمان‎هایی ریموند چندلر، به صورت یک آدم صریح و مورد پسند جامعه‎ی مردانه و عادی به خواننده معرفی‎ می‎شود. اما درون شخصیت‎پردازی چندلر از مارلو یک شکل پیچیده و نامشخص نهفته است و اغلب از کنایه‎های گزنده‎اش برای اجتناب از سؤال‎های جدی خصوصی طفره می‎رود که ممکن است به خواننده در مورد نظرات او در مورد زنان، روابط و گذشته‎ی مرموزش اطلاعاتی بدهد. در واقع‎ تصویر واقعی که چندلر از مارلو می‎دهد به شکل یک آدم بی‎احساس خشن، بعضی اوقات به نظر می‎رسد که مبالغه‎آمیز و غیرواقعی است. تقریبا مثل این که‎ یک دیوار کشیده شده باشد تا از جامعه‎ای که او با آن خیلی بیگانه است، محافظتش کند. در یک نگاه دقیق‎تر به توصیف چندلر از مارلو و ارتباطات‎اش‎ با دیگر شخصیت‎ها (مخصوصا با زنان) در خواب بزرگ (۱۹۳۹) و خداحافظ زیبای من (۱۹۴۰) ، می‎توان ایده‎های مشخصی در مورد عملکرد و نقش وجه‎ مردانگی او جفت‎وجور کرد. هر دوی این رمان‎ها یک سؤال اصلی را مطرح‎ می‎کنند: آیا مارلو یک “مرد واقعی” است یا این که این مردانگی اغراق‎شده‎اش‎ جبرانی برای ضعف پنهان شده‎اش است؟

برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید به شکل دقیق درک بهتری از این که مارلو کیست به دست بیاوریم. هر دو رمان او توسط راوی اول شخص روایت می‎شود. ما همراه فیلیپ مارلو در هر لحظه از رمان پیش می‎رویم. با او قدم می‎زنیم، حرف می‎زنیم، خصوصا با او می‎نوشیم و سیگار می‎کشیم. از طریق این راوی‎ اول شخص خواننده ارتباطی سریع با شخصیت برقرار می‎کند و گاهی حتی‎ احساس می‎شود مثل یک شخصیت فرعی، معماها را در طول راه با او حل‎ می‎کند. به خاطر این ارتباط نزدیک، ما فرصت می‎یابیم تا مارلو را در مهم‎ترین‎ لحظاتش ببینیم مثل زمانی که او از پلیس در حل هر معمایی پیشی می‎گیرد. همچنین فرصت می‎یابیم تا او را در حساس‎ترین موقعیت‎هایش مثل زمانی که‎ او در آسایشگاه ناجور دکتر سوندربورگ زندانی شده بود، نظاره‎گر باشیم. اما پرسپکتیو راوی اول شخص محدودیت‎هایی دارد: ما فقط اجازه داریم که بفهمیم‎ مارلو در مورد خودش و دیگران چه فکر می‎کند. او راوی همه چیز دانی است‎ که می‎تواند خودش و دیگران چه فکر می‎کند. او راوی همه چیز دانی است‎ که می‎تواند هرگونه نقصی را جبران کند و اطلاعاتی را در مورد گذشته‎ی شخصیت مورد بحث در اختیار ما قرار دهد. این صدای راوی هم، بزرگ‎ترین‎ کمک و در عین حال بدترین مانع برای رسیدن به قلب شخصیت مارلو است.

برای درک بهتر مارلو، بهتر این است که برگردیم به رمان اول در سری‎ رمان‎های جنایی چندلر، خواب بزرگ، و ببینیم چه طور او توسط نویسنده‎ معرفی می‎شود. (تمام نقل قول‎ها از خواب بزرگ و خداحافظ زیبای من از چاپ سری جنایی Vintage منتشر شده توسط رندوم هاوس سال ۱۹۹۲ است) .

در فرم همیشگی چندلر، رمان بدون هیچ مقدمه‎ی قبلی در مورد شخصیت‎ها درست از وسط ماجرا روایت خود را آغاز می‎کند. اگرچه مارلو در خلال‎ جریان داستانی، اطلاعات مختصر و خوبی در مورد خودش ارائه می‎کند. وقتی ژنرال استرن‎وود در مورد خودش از او سؤال می‎کند، در رمان خواب‎ بزرگ، او این‎گونه جواب می‎دهد: “چیزی زیادی برای گفتن وجود نداره. سی و سه ساله‎ام، یک بار به کالج رفتم و در صورت نیاز می‎تونم انگلیسی حرف‎ بزنم. در حرفه‎ی من چیز زیادی وجود نداره. ” تا به این‎جا مشخص است که‎ مارلو حرفه‎اش را برای جبران فقدان توانایی‎های دیگرش وارد نکرده است. او تحصیل کرده است، همان‎طور که توانایی بالای او در زبان و بلاغت او در بیان، این مسئله را تأیید می‎کند. درحالی‎که ما نمی‎دانیم که آیا او کالج را به پایان‎ رسانده یا نه، و چه رشته‎ای خوانده است، می‎توانیم بفهمیم که می‎بایستی علاقه‎ی درونی به زندگی سازمان نیافته‎تر و بدون برنامه و مخاطره‎آمیزتر از یک آدم‎ عادی داشته باشد. او مرتب اشاره می‎کند که حقوق دریافتی‎اش خیلی کم‎ است. در حرفه‎ای که او انتخاب رده، بذله‎گویی کرده و می‎گوید: “کلکسیونر اشیای قیمتی نیست، به جز صورت‎حساب‎های پراخت نشده. ” (خواب بزرگ‎ صص ۲۲ و ۷۱) . پس انتخاب نوع کار و زندگی توسط مارلو حتما با ثروت یا کسب افتخار جهت‎یابی نشده، بلکه در عوض با یک آرزوی واقعی برای زندگی‎ روی لبه‎ی تیغ تغذیه شده است، مثل یک کارآگاه خصوصی که البته این روش‎ زندگی یکی از انواع زندگی از نوع مردانه است که هر مردی می‎تواند آن را در پیش بگیرد. در حقیقت مارلو آشکارا به ثروت و نیاز به پول با بی‎اعتنایی نگاه می‎کند و آن را کوچک و خوار می‎شمرد. اومی‎گوید: “پولدارها برن به جهنم. ” “اونا حالم‎ رو به هم می‎زنند” (خواب بزرگ ص ۶۴) . پس برای خوانندگان مذکر، مارلو معرف یک‎ شخصیت فانتزی است که زندگی خاص روی لبه‎ی تیغ را با عقاید سنتی ازدواج و کار معمول حقوق بگیری از ساعت نه صبح تا پنج بعدازظهر درهم می‎شکند. به یک معنی، مارلو چیزی است که یک مرد متوسط جامعه نمی‎تواند باشد.

این تصویر آدم سفت و محکم همان‎قدر با ظاهر فیزیکی‎اش ارائه می‎شود، که با توصیف‎ شغلی‎اش. درحالی‎که ما هرگز تلاش مارلو را برای بهبود وضعیت فیزیکی‎اش نمی‎بینیم، حقیقت این است که او قادر است در بسیاری از صحنه‎های تعقیب و گریز موفق باشد و این ظنّ را برمی‎انگیزد که او در شرایط بدنی خوبی است. همچنین می‎دانیم که مارلو مردی بلند و تنومند با بدنی عضلانی است. “قد بلندی، مگه نه؟ ” کار من استرن وود در ملاقاتی با او در خواب بزرگ می‎گوید (ص ۵) . او همچنین شگفتی خود را نسبت به قد مارلو جابه‎جا در رمان تکرار می‎کند. در جایی دیگر مارلو در یکی از معدود موارد توصیف‎ از خود، تصویر واضحی از ظاهر مردانه‎ی خود می‎دهد:

“خیلی خب مارلو” به خود گفتم. “تو آدم سفت و محکمی هستی. یک مرد آهنی شش فوتی، صد و نود پاوندی با صورتی شسته و عضلات سفت و فکی قوی. می‎تونی تحمل کنی. ”  (خداحافظ زیبای من ص ۱۷۰) .

در خواب بزرگ چندلر برای‎ نشان دادن مردانگی محض بدن‎ مارلو، اندازه‎ی بدن او را اعلام می‎کند.  “اگر بتونی صد و نود پاوند وزن را تحمل کنی و جذاب هم باشی، پس‎ داشتم تمام تلاشم را می‎کردم”  (ص ۵۱) . در این دو صحنه، مارلو این‎ نشان مردانگی را در پاسخ به تجربه‎ای‎ که در آن قصد دارد مردانگی‎اش را حقیر شمارد، ستایش می‎کند. در مورد اول چندلر قصدش تقویت‎ اعتماد به نفس مارلو است، آن هم‎ وقتی که او به شدت توسط با جگیران‎ موقع حمله به مخفیگاه‎شان کتک‎ خورده است. او شلاق خورده، اما به خواننده اطمینان می‎دهد که‎ آن قدر مرد است که بتواند آن را تحمل‎ کند و بر مهاجمین خود غلبه کند. در صحنه‎ی دوم مارلو قرار است وارد یک بازی کثیف شود که نقش یک‎ مشتری فاسد یک کتابفروشی‎ غیرقانونی را بازی کند. او نمی‎خواهد خواننده فراموش کند اگرچه این کار فشاری مضاعف برای آدم خشنی مثل‎ اوست، اما در عین حال یادآوری‎ می‎کند ما نباید این نقش را به‎هرحال‎ باور کنیم-او فقط دارد وظیفه‎اش را انجام می‎دهد.

اما چرا مارلو احساس نیاز می‎کند که مدام مرد بودنش را به خواننده‎ گشزد کند؟ در واقع مارلو در مقام‎ آدمی با این همه مردانگی، ترس‎ آشکاری از شکست خوردن بروز می‎دهد. این ترس به ویژه در رابطه‎اش با شخصیت‎های زن داستان‎ در دو رمن آشکار به نظر می‎رسد. در خداحافظ زیبای من، وقتی مارلو آن ریوردان را شب بعد از اولین برخوردشان در دره‎ی پوریسما ملاقات می‎کند، به نظر می‎رسید از جذابیتش جا خورده است. ریوردان زنی‎ بسیاز زیبا توصیف نشده است. اما رفتار هوشمندانه و صورت زیبای او به نظر می‎رسد علاقه‎ی جدیدی را در مارلو برانگیخته است و مارلو به‎طور مشخصی در حضور او عصبی‎ و نامطمئن به نظر می‎آید. “او به عقب تکیه داد و یکی از سیگارهای من را برداشت. ” “وقتی‎ با یک کبریت کاغذی برای او آتش روشن کردم انگشتم را سوزاندم” (خداحافظ زیبای‎ من ص ۸۸) . حتی ریوردان متوجه این تغییر ناگهانی در خونسردی کارگاه می‎شود. او می‎گوید: “به‎هرحال، فکر نمی‎کنم از دیدن من خیلی خوشحال شده باشید. ” و متوجه‎ می‎شود که ناگهان، گفتار معمولا زیرکانه‎ی مارلو به عبارت‎های کوتاه و جواب‎های‎ تک کلمه‎ای تنزل پیدا می‎کند. خود مارلو هم متوجه می‎شود که اعتماد به نفس‎اش دارد افت می‎کند، و سعی می‎کند بیش از حد لزوم با تقویت نمایش مردانه آن را جبران کند:  “پیپ را پر کردم و یک بسته کبریت برداشتم. به دقت پیپ را روشن کردم. او با تأیید تماشا می‎کرد. پیپ‎کش‎ها مردان مستحکمی هستند. داشت از من مأیوس می‎شد. ” (ص ۸۸) .

شایان ذکر است که ما هیچگاه در هیچ جای دیگر رمان او را پیپ به دست نمی‎بینیم. آیا او دارد نمایش می‎دهد تا ریوردان را تحت تأثیر قرار بدهد یا دارد سعی می‎کند دوباره وجه‎ مردانه‎اش را تقویت کند چرا که اولین برخوردشان (وقتی مارلو توسط آدم‎کش‎ها ضعیف‎ شده بود) او را در وضعیت ضعیفی قرار داده بود؟ هر کاری او در این صحنه انجام می‎دهد به نظر می‎رسد تحت تأثیر همین ایده دیکته شده است. حتی وقتی او به پشت میز خود می‎رود تا برای خود نوشیدنی بریزد، به این نکته توجه دارد: “دوشیزه ریوردان مرا با ناخشنودی نگریست. من دیگر در نظر او مرد محکمی نبودم. ” (ص ۸۹) .

وضعی مشابه در خواب بزرگ به وقوع می‎پیوندد، آن هم وقتی است که مارلو برای‎ اولین بار خانم ریگان زیبا را ملاقات می‎کند، خانمی که به نظر مارلو زیبا می‎آید و او را این‎گونه توصیف می‎کند: “ارزش خیره شدن را داشت. ” (خواب بزرگ ص ۱۷) . یک بار دیگر پاسخ‎های مارلو به پاسخ‎های محاوره‎ای تک کلمه‎ای یا “آها” نتزل می‎یابد. حتی خانم‎ ریگان هم متوجه این موضوع می‎شود و می‎گوید: “شما زیاد اهل زبان‎بازی نیستید. نه‎ آقای مارلو؟ ” (ص ۱۸) . از نظر مارلو او زن وسوسه‎گر و زبان‎بازی است که می‎بایست با کمی احتیاط به او نزدیک شد-کسی که به نظر می‎رسد می‎خواهد جذابیت و مردانگی‎اش‎ را امتحان کند. در حضور او مارلو احساس می‎کند که بایستی چهره‎ی بردبار و حضور مردانه‎ی محکمی داشته باشد.

ناراحتی مارلو وقتی با شخصیت‎های زن روبه‎رو می‎شود به نظر می‎رسد ناشی از این‎ احساس باشد که آن‎ها بcا طرح و توطئه وجه مردانه‎ی او را در مورد قضاوت قرار می‎دهند و این‎ مسئله نهایتا روی رابطه‎ی او با آنان تأثیر می‎گذارد. او توانایی پذیرش شخصیت‎های اغواگر را دارد مثل: کارمن استرن‎وود جوان و ثروتمند یا خانم گریل باکلاس “با زیبایی‎ کمال‎یافته‎ای که هیچ کس نتوانسته بود بهتر از آن به نمایش بگذارد. ” (خداحافظ زیبای‎ من ص ۱۲۳) . او حتی می‎تواند مثل خواننده تصور کند که ارتباطی عاشقانه بین او و آن‎ ریوردان وجود دارد. اما البته در عین حال مارلو هیچ‎گاه حتی یک بار هم در مورد این‎ جذابیت‎ها وارد عمل نمی‎شود. در عوض او به خودش اجازه نمی‎دهد که هیچ‎گونه‎ احساسی نسبت به هیچ‎یک از شخصیت‎های زن داستان داشته باشد. شاید در گذشته‎ توسط یک زیبایی اغواکننده شکست خورده و همیشه احساس می‎کرده که به اندازه‎ی کافی مرد نبوده که بتواند عشقش را برای خود حفظ کند. یا شاید شیوه‎ی زندگی او خیلی‎ متمرکز به علایق شخصی‎اش شده که نمی‎تواند شخص دیگری را هم بپذیرد. مارلو هرگز به‎طور خاص اشاره نمی‎کند که رابطه‎ای عشقی در زندگی گذشته‎اش داشته، اگرچه‎ بعضی از گفته‎ها و قیاس‎های پرشورش، دلیل کافی برای شک به این قضیه را فراهم‎ می‎کند: “زن سرش را به عقب برد و قهقهه‎ی خنده سر داد. من فقط چهار زن را در زندگی‎ام‎ می‎شناختم که می‎توانستند این طوری بخندند و کماکان زیبا به نظر برسند، او یکی از آن‎ چهار نفر بود. ” (خداحافظ زیبای من ص ۱۲۹) . آن سه زن دیگر که مارلو به آن‎ها اشاره‎ کرده بود، چه کسانی بودند؟ مطمئنا خواننده نمی‎داند که احساس مارلو نسبت به آن سه‎ زن چه بوده و اصلا اگر چیزی هم بین مارلو و آن‎ها اتفاق افتاده، این ارتباط چگونه شکل‎ گرفته است؟ در بعضی جاها “مارلو” حتی عشق را حقیر می‎شمارد. مثلا: در صحنه‎ای در شهر Bay وقتی مارلو متوجه یک زوج‎ جوان می‎شود و با کنایه در مورد آن‎ها می‎گوید: “دارند صورت همدیگر را می‎جوند” و “داندان‎های همدیگر را از گردن یکدیگر درمی‎آورند. ”  (ص ۲۴۳) . در واقع هرگاه هرکدام از شخصیت‎های زن داستان سعی می‎کند مارلو را در یک وضعیت و عاشقانه قرار بدهد، چندلر طوری وانمود می‎کند که‎ مارلو، کارآگاهش به زور اغوا می‎شود. مثل این صحنه با خانم گریل:

من هم دستش را فشار دادم. “ازت قرض گرفت؟ ”

“شما یه خورده قدیمی هستید. مگه نه؟ ” نگاهی به دستش انداخت که من در دست‎ گرفته بودم.

“هنوز دارم کار می‎کنم و اسکاچ‎تون خیلی خوبه. منو نیمه‎هشیار نگه می‎داره، نه‎ این که مجبور به مست بودن باشم”

“بله” او دستش را از دست‎های من کشید و مالید. (ص ۱۳۴) .

در این‎جا اعلام مارلو به این که او کماکان دارد وظیفه‎اش را انجام می‎دهد و اشاره‎ی او به نیمه مست بودن‎اش، او را کاملا ضعیف کرده و زیر سؤال می‎برد. او عذرهای‎ غیرقابل قبول می‎آورد و نقاب مردانه‎اش را می‎اندازد و نهایتا تسلیم تمناهای خانم گریل‎ می‎شود. در طول این صحنه مارلو بیش‎تر شبیه دختر حساس جوانی است که برای اولین‎بار است که با پسری قرار می‎گذارد و اسیر چرب‎زبانی پسری مهاجم می‎شود.

در موارد دیگر مارلو اشاره می‎کند به عشق‎های تلخ و نافرجام که فقط از تجربه‎ی شخصی‎ به دست می‎آیند:

“هوای مرطوب به سردی خاکسترهای عشق بود. ” (ص ۲۵۵) .

“من دخترهای ملایم و باحال، سنگدل و پر از گناه را دوست دارم. ” (ص ۱۹۶)

“تمام مردها مثل هم‎اند. همین‎طور تمام زن‎ها بعد از اولین قرار ملاقات. ” (ص ۲۲۵) .

“مردان مرده سنگین‎تر از قلب‎های شکسته‎اند. ” (خواب بزرگ ص ۴۲) .

آیا او حتما در مورد سری خاکسترهای عشق چیزی می‎داند؟ آیا او هیچ وقت سنگینی‎ قلب شکسته را حس کرده است؟ اگر چنین است، بدخلقی مردانه‎ی مارلو بیش‎تر به صورت‎ دیوار حمایت‎کننده‎ای عمل می‎کند که قلب او را از قضاوت یا همدلی خواننده محافظت‎ می‎کند. شاید به نظر مارلو، عشق و ازدواج باعث افت وجه مردانه‎اش می‎شوند-آن‎ها موجب کاهش ارزش نرینگی یک مرد می‎شوند. در خواب بزرگ مارلو چنین اظهارنظر می‎کند: “من ازدواج نکرده‎ام به خاطر این که همسران پلیس‎ها را دوست ندارم. ” این که‎ این اظهارنظر ارتباط خاصی با مارلو دارد (که واقعا پلیس نیست) مشخص نیست، اما می‎شود نتیجه‎گیری کرد که مارلو پلیس‎های متأهل را در زمره‎ی مردانی در نظر می‎گیرد که‎ مردانگی خود را قربانی زندگی با زنان می‎کنند و کنترل کامل زندگی خود را به دست‎ آن‎ها می‎سپارند. به علاوه، بدگمانی مارلو نسبت به زوجی که در خداحافظ زیبای من‎ دیدیم اشاره به این موضوع دارد که او عشق را یک جور وقت تلف کردن می‎داند-او کارهای مهم‎تری در زندگی‎اش دارد که باید به آن‎ها بپردازد.

علاوه بر چهره‎ی گمراه‎کننده، مردانگی مارلو راهی است که در آن چندلر روابط مارلو را با بعضی شخصیت‎های مرد رمان می‎نویسد. به خصوص که مارلو در حضور مردان‎ احساس اعتماد به نفس بیش‎تری می‎کند، تا در حضور زن‎ها. حتی موز مالوی که “دستی‎ داشت که من می‎توانستم رویش بنشینم” رقیبی برای کنایه‎های گزنده‎ی مارلو نبود.  (خداحافظ زیبای من ص ۵) :

“خیلی خب” داد زدم. “با تو بالا می‎آیم. فقط منو حمل نکن. بگذار خود راه بروم. حالم خوبه، من آدم بزرگ هستم. خودم می‎رم دستشویی و کارهامو انجام می‎دم. فقط ولم کن، خودم می‎رم. ” (ص ۷) .

مارلو نسبت به ملاقاتش با مالوی از درون هشیار است، اما ترس‎اش را با رفتار خنش‎ مردانه‎اش پنهان می‎کند. تا به حال این نوع رفتار می‎بایست برای خواننده‎ی معمول آثار چندلر مألوف به نظر آید. مارلو هرگاه احساس خطر کند یا متزلزل نشان بدهد، دیوار مستحکم مردانه‎اش را دور می‎اندازد. اگرچه، چندلر آن را به همان حال رها نمی‎کند. خواننده باید همیشه آماده باشد و متوجه شخصیت‎هایی مثل رد نورگارد خداحافظ زیبای من باشد که تصور قبلی او را نسبت به وجه مردانگی مارلو مورد سؤال قرار بدهد.  “رد” به زودی یکی از شخصیت‎های پیچیده و مشکل‎ساز در رمان خواهد شد. در وهله‎ی اول، مارلو “رد” را طوری توصیف می‎کند که هیچ شخصیت دیگری را در رمان چنین‎ توصیف نمی‎کند. در عوض او دیگر به “رد” فکر نمی‎کند و در نتیجه ما با جنبه‎ای از شخصیت مارلو آشنا می‎شویم که قبلا ندیده بودیم:

“او لبخندی آهسته و آرام زد، صدایش خیلی نرم و رویایی بود، چنان لطیف که برای‎ مرد درشت هیکل مثل او ترسناک به نظر می‎رسید، این لبخند مرا به یاد درشت‎اندام‎ دیگری با صدای لطیف انداخت که عجیب دوست‎اش داشتم. ” (ص ۲۴۵) .

مارلو با اشاره‎ی آخرش به چه کسی ارجاع می‎دهد؟ موزمالوی با این صفت که صدای‎ لطیف و عمیقی دارد شرح داده می‎شود. اما مارلو هرگز اشاره‎ای به داشتن هرگونه‎ احساسی نسبت به او نکرد (ص ۵) . شاید دوباره مارلو دارد اشاره‎ای به شخصی در گذشته‎اش می‎کند. در حقیقت مارلو به نظر می‎رسد شیفته‎ی ظاهر “رد” شده است. به طوری‎ که او را در بعضی جاها زنانه و افسانه‎ای جلوه می‎دهد:

“چشمانی داشت که هرگز جایی نمی‎بینی و تنها در موردشان می‎خوانی. چشمانی‎ به رنگ بنفش، تقریبا ارغوانی. چشمانی شبیه یک دختر آن هم دختری زیبا. پوست‎ او صاف مثل ابریشم. کمی قرمز رنگ، اما هرگز حالت برنزه نمی‎گرفت. خیلی لطیف

بود. . . موهایش سایه روشن قرمز با تلألوی طلایی داشت (ص ۲۴۷) .

آیا مارلو مجذوب “رد” است؟ مارلو قطعا او را شخصیتی زیبا و جذاب می‎پنداشت. به علاوه، چرا او این همه توصیف زنانه به کار برده است؟ “رد” یک کارگر تعمیرگاه کشتی‎ است، طوری که آدم به سختی می‎تواند صفات زنانه‎ای را که مارلو در ظاهر به او می‎دهد، باور کند. مارلو به نظر می‎رسد که واقعا تحت تأثیر “رد” قرار گرفته است، (چیزی که‎ مارلو به‎هرحال به واسطه‎ی آن با خودش روراست باشد) برای ما جنبه‎ای از مارلو را که‎ خوب هم آن را پنهان کرده بود، آشکار کند.

ناگهان گفتم: “ترسیده‎ام. سخت ترسیده‎ام. از مرگ و ناامیدی می‎ترسم. از آب تیره، صورت مردان غریق، جمجمه‎هایی با حدقه‎ی خالی می‎ترسم. از مرگ می‎ترسم، از نابودی، از این که مردی به اسم برونت را نیابم. . . ” “من بیش‎تر از آن‎چه می‎خواستم‎ بگویم به او گفتم. شاید دلیلش چشم‎هایش بود” (ص ۲۵۱) .

هیچ‎کدام از شخصیت‎های زن رمان-حتی “؟ آن ریوردان” -نتوانستند مثل “رد” ، مارلو را وادار کند روح خود را لخت در معرض خواننده قرار دهد، مارلو به نظر خیلی بهتر با مردها ارتباط برقرار می‎کند. او مردان را بهتر می‎فهمد و می‎داند آن‎ها چه طور فکر می‎کنند. فقط مردان می‎توانند مثل مارلو بنوشند و سیگار بکشند یا مثل او تنها و مستقل و محکم‎ باشند. در عین حال مارلو تمام استقلال و ترس از صمیمیت‎اش را فراموش می‎کند و لحظات بسیار نزدیک و صمیمی را با “رد” تجربه می‎کند.

“ “رد” به من تکیه داد به طوری که تنفس او گوشم را قلقلک می‎داد” (ص ۲۵۵) .

“دست‎هایم را گرفت. دست‎هایش قوی، گرم و کمی لزج بود. ” (ص ۲۵۷) .

در جایی که در مورد “رد” صحبت می‎شود، حتی ساده‎ترین گفت‎وگوها به عملی‎ عاشقانه تعبیر می‎شود. این سردرگمی جنسی و عشقی، نه توسط نویسنده و نه توسط شخصیت داستان روشن نمی‎شود. و خواننده را در وضعیتی رها می‎کند که هرگز مارلو را نمی‎تواند کاملا بشناسد.

پس چرا چندلر این دیوار مردانه را دور شخصیت اصلی‎اش می‎چیند که بعد کم‎خطرترین شخصیت‎ها آن را فرو بریزند؟ آیا مارلو واقعا آدم محکمی است؟ یا او دارد تاوان زیادی می‎پردازد برای قلبی لطیف، قلبی که خودش را به خوبی به روش زندگی‎ مارلو وام نمی‎دهد؟ خیلی ساده‎تر، چرا ما هرگز نمی‎توانیم مارلو را بشناسیم؟ چندلر در تحقیق خود به بهترین شکل جواب این سؤال‎ها را می‎دهد، هنر ساده‎ی قتل. در این نوشته، نویسنده فرمول خلق یک داستان کارآگاهی کامل را نشان می‎دهد. که مهم‎ترین قسمت‎ آن شخصیت‎پردازی کارآگاه است. درست مثل مارلو با فرمول کارآگاهی چندلر:

مردی کامل، عادی وغیرمعمول. . . من اهمیتی به زندگی خصوصی‎اش نمی‎دهم؛ او نه اخته است و نه شهوانی. تصور می‎کنم ممکن است دوشسی را اغوا کند و مطمئن هستم که دختر باکره را فاسد نمی‎کند. اگر او در یک مورد آدم شریفی باشد پس در همه‎ی امور شریف است (ص ۵۹) .

بنابراین وقتی خواننده درگیر جزئیات زندگی خصوصی مارلو می‎شود، درباره‎ی گذشته‎ عشقی و روابط او سرگردان می‎شود. چندلر معتقد است مارلو را آن‎طور که هست‎ بپذیریم-یک مرد شریف. آن‎چه در درون قلب اوست اهمیتی ندارد. اگر او آدم محترمی‎ است، پس حتما آدم شریفی است. در عوض چندلر باید از مارلو یک مرد ایده‎آل بسازد:

داستان در مورد ماجراجویی این مرد در جست‎وجوی حقیقت پنهان شده است. و آگاهی او شما را می‎ترساند. اما این آگاهی خاص اوست. به خاطر این که این آگاهی‎ به دنیایی تعلق دارد که او در آن زندگی می‎کند.

حقیقتا همان‎طور که مارلو خودش هم می‎گوید: “این‎جور نیست که من خودم‎ خشن بودن را دوست داشته باشم. این طوری است که وجودم با آن نهادینه شده” و به خاطر این، او می‎بایست به اندازه‎ی کافی مرد باشد که برای این شغل پا پیش بگذارد. (خداحافظ زیبای من ص ۱۹۵) . چندلر در شخصیت‎پردازی مارلو، جنسیت را دوباره معنی نمی‎کند. او در واقع یک جنبه‎ی متفاوت از وجه مردانه‎ی مارلو را به ما معرفی می‎کند. او ما را با شخصیتی آشنا می‎کند که برایش وجه مردانه صرفا موجود نیست، بلکه لازم است. این‎ حالت به مارلو نوعی بی‎احساسی و خونسردی شدید مردانه می‎دهد که ما را از آن‎چه در درون او می‎گذرد محروم می‎کند. به عنوان شخصیت اصلی رمان کارآگاهی، مارلو نمی‎تواند عاشق بشود یا بگرید، هرگز نمی‎تواند ماسک مردانه‎ی خود را در مقابل خواننده‎ بردارد. بنابراین، وجه مردانه به عنوان نیروی پیش‎برنده در رمان‎های چندلر دیده می‎شود. این‎ها کارهایی هستند که مردها می‎توانند به سمت آن فرار کرده و تبدیل به مردانی محکم‎ و استوار شوند که فقط در رویاهای‎شان می‎توانند ببینند. و البته این چهره به زنان چهره‎ای‎ سرد اما در عین حال جذاب از مردان ارائه می‎دهد که می‎خواهند آن را بهتر بشناسند.

هفت، ش۲۰، انتشار در مد و مه: ۲۱ فروردین ۱۳۹۱