همه آنچه درباره جشنواره کن می خواهید بدانید

مروری بر تاریخچه جشنواره سینمایی«کن»:

جشنواره‌ بین‌المللی فیلم کن سال ۱۹۳۹ میلادی تأسیس شد و امسال نیز شصت و ششمین دوره از این رقابت‌های برگزار می‌شود.

جشنواره فیلم کن در کنار جشنواره‌هایی چون برلین، ونیز، اسکار و … یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های سینمایی جهان است که هر ساله در شهر کن یا کان واقع در جنوب فرانسه برگزار می‌شود، در زیر مروری داریم بر تاریخچه برگزاری این جشنواره:

* جشنواره کن اولین بار ۷۳ سال پیش از این تاسیس شد:

جشنواره فیلم کن، اولین بار ۷۳ سال پیش در سپتامبر ۱۹۳۹ در شهر ساحلی کان یا کن واقع در جنوب فرانسه برگزار شد و البته به خاطر شروع جنگ جهانی دوم، این آخرین سالی برگزاری آن نیز بود.

سازنده فیلم‌‌های «ده فرمان» و «کلئوپاترا» برنده اولین جایزه جشنواره کن:

در این سال فیلم آمریکایی «مرد اتحادیه اقیانوس آرام» ساخته «سیسیل ب دومیل»، سازنده فیلم‌های «ده‌فرمان»، «کلئوپاترا» و «سامسون و دلیله» به عنوان بهترین فیلم سال شناخته شد.این فیلم داستان راه‌اندازی پروژه عظیم راه‌ آهن اتحادیه اقیانوس آرام به سمت کالیفرنیا بود.

تعطیلی موقت جشنواره فیلم کن در همان اولین سال برگزاری به دلیل وقوع جنگ جهانی اول:

این جشنواره پس از سال ۱۹۳۹ به دلیل شروع جنگ جهانی دوم، برای شش سال تعطیل شد ولی پس از اتمام این جنگ، جشنواره کن نیز از سال ۱۹۴۶ از سر گرفته شد و در این سال نیز، جایزه برتر جشنواره به فیلمی سوئدی اعطا شد.

۴-۵ سال بعد در اوایل دهه ۵۰ تاریخ برگزاری جشنواره از ماه سپتامبر به ماه آوریل تغییر یافت و از سال ۱۹۵۵ نیز تندیس «نخل طلا» به عنوان جایزه اصلی این رقابت‌ها معرفی شد و موقعیت آن در میان دیگر جشنواره سینمایی جهان از اوایل دهه ۶۰ میلادی تثبیت شد و از آن زمان به عنوان معتبرترین جشنواره فرهنگی هنری جهان شناخته شد.

_جشنواره علاوه بر دوران جنگ جهانی دوم، دوبار دیگر نیز به تعطیلی کشیده شد:

این جشنواره پس از دوران جنگ جهانی دوم، دو بار دیگر نیز تعطیل شد، اولین بار در سال ۱۹۵۰ به دلیل مشکلات مالی و بار دوم در سال ۱۹۶۸ میلادی به دلیل شکل گرفتن موجی از اعتراض‌ها در میان سینماگران فرانسوی.

در این سال «آندره مالرو»، وزیر فرهنگ وقت فرانسه اقدام به ‌اخراج «هانری لانگلوا»، مدیر محبوب «سینماتک» فرانسه کرد و این عمل موجب واکنش جمعی از سینما‌گران فرانسوی در جشنواره کن شد. «لویی‌ مال» و «رومن پولانسکی» بلافاصله از هیئت داوران این جشنواره استعفا داد و «فرانسوآ تروفو» و «ژان لوک گدار» رهبری گروهی دیگر از فیلمسازان موج نو فرانسه را در اعتراض به این اقدام به عهده گرفتند.

این گروه خود را از پرده سینمای جشنواره آویزان و موجب تعطیلی جشنواره در سال ۱۹۶۸ شدند، ولی سال بعد با اضافه شدن بخش جنبی «دو هفته با کارگردانان»، این جشنواره بار دیگر بازگشایی شد و تا به امروز به طور پیوسته به کار خود ادامه داده است.

* جشنواره کن هرساله در هفت بخش اصلی «مسابقه»، «خارج از مسابقه»، «نوعی نگاه»، «سینه‌فونداسیون» «فیلم‌های کوتاه» ، «دو هفته با کارگردانان»، «بازار فیلم» و «منتقدان» برگزار می‌شود:

بخش مسابقه:

هرساله حدود بیست فیلم برای ربودن تندیس «نخل طلا» وارد این بخش از رقابت‌ها می‌شوند و در نهایت هیات داوران یکی از فیلم‌ها را به عنوان برنده معرفی خواهد کرد.

آمارها نشان داده که برنده شدن در این بخش از جشنواره کمک بسزایی به فروش فیلم در گیشه خواهد کرد.

از جمله برندگان بزرگ جایزه نخل طلای کن می‌توان به کارگردانانی چون «ولز»، «روسیلینی»، «فلینی»، «ویسکونتی»، «آنتونیونی»، «آلتمن»، «کوروساوا»، «ایمامورا»، «وندرس»، «آگوست»، «سودربرگ»، «لینچ»، «آنجلو پولوس»، «پولانسکی»، «ون‌سنت»، «برادران داردن»، «کیارستمی»، «لوچ»، «مور» و … اشاره کرد.

_بخش خارج از مسابقه:

گاهی برخی از فیلم‌هایی که برای شرکت در بخش مسابقه به دبیرخانه جشنواره کن فرستاده می‌شوند، مورد تایید هیئت انتخاب این بخش از جشنواره نبوده ولی از نظر برگزارکنندگان، این فیلم‌ها، شایستگی لازم برای نمایش در جشنواره را دارند، به همین خاطر در بخش خارج از مسابقه به نمایش درمی‌آیند.

از جمله ویژگی‌های این بخش از جشنواره، نمایش برخی از بخش‌های تدوین نشده و فیلم‌های در دست تولید کارگردانان است که از جمله آن‌ها می‌توان به نمایش فیلم «دار و دسته نیویورکی‌های» ساخته «اسکورسیزی» و «پنچ» ساخته «کیارستمی» اشاره کرد.

بخش «نوعی نگاه»:

این بخش غیر رقابتی از سال ۱۹۷۸، هرساله برگزار می‌شود.

در این بخش فیلم‌های موفق و برجسته سینمای جهان به نمایش درمی‌آید.

بخش سینه‌فونداسیون:

این بخش رقابتی ۲۰ سال پس از بخش «نوعی نگاه» یعنی از سال ۱۹۹۸ به دیگر بخش‌های جشنواره فیلم کن اضافه شد.

هر سال حدود پانزده فیلم‌ کوتاه سینمای جهان بالاخص فیلم‌هایی که توسط کارآموزان دانشکده‌های فیلم ساخته شده باشد، در این بخش به نمایش درمی‌آید.

برندگان این بخش از رقابت‌ها شامل سه فیلم اول، دوم و سوم می‌شود که توسط هیئت داورانی مستقل برگزار می‌شود.

بخش «هفته منتقدان»:

بخش «هفته منتقدان» قدیمی‌ترین بخش جنبی جشنواره است که در سال ۱۹۶۲ تاسیس شده است. این بخش از رقابت‌ها را انجمن منتقدان فیلم فرانسه برگزار می‌کند.

این انجمن هر ساله به معرفی آثار فیلمسازان جدید و نوپای سینمای جهان می‌پردازد.

بخش «دو هفته با کارگردانان»:

این بخش غیر رقابتی ۴ سال پس از بخش «هفته منتقدان»، اولین بار در سال ۱۹۶۹ برگزار شد، در این بخش فیلم‌های کوتاه و بلند فیلمسازان جهان به نمایش درمی‌آید.

بازار فیلم کن:

بازار فیلم کن بزرگ‌ترین و مهم‌ترین بازار فیلم جهان محسوب می‌شود که بسیاری از تهیه‌کنندگان، بازاریاب‌ها و پخش‌کننده‌های فیلم از سراسر دنیا برای خرید و فروش و گرفتن امتیاز پخش فیلم‌ها به این بازار می‌آیند.

برای شرکت در این بازار محدودیتی وجود ندارد و شرکت در آن برای عموم آزاد است.

* تندیس نخل طلای کن چگونه ساخته می‌شود؟

در سال ۱۹۵۴، «سوزان لازون»، جواهرساز پاریسی پیشنهاد استفاده از برگ نخل که دیگر سمبل شهر و جشنواره فیلم کن شده بود را به‌عنوان جایزه داد که در نهایت از سال ۱۹۵۵ جایزه نخل طلا جایگزین جایزه بزرگ این جشنواره شد.

 مراحل تولید این تندیس:

ساخت ماکتی از نخل طلا براساس طرحی از پیش کشیده شده

تطبیق ماکت ساخته شده با الگوی از پیش طراحی شده

ساخت ماکت نخل طلا

قالب گیری طرح اولیه تندیس

مرحله قالب‌گیری

سرد کردن قالب حرارت دیده

مرحله بعد از قالب گیری

مرحله تثبیت رنگ

مرحله تراشکاری و رفع زواید تندیس

محصول نهایی تندیس نخل طلای کن

نصب تندیس نخل طلا بر روی کریستال

نخل طلا، جایزه اول جشنواره فیلم کن

«کیارستمی»، اولین و آخرین فیلمساز ایرانی برنده نخل طلای کن:

کیارستمی، اولین و آخرین فیلمساز ایرانی که برای فیلم «طعم گیلاس» برنده جایزه نخل طلای کن شد

«عباس کیارستمی»، فیلمساز مطرح ایرانی که تاکنون سه بار نامزد دریافت جایزه نخل طلای کن شده است، در سال ۱۹۹۷ برای فیلم «طعم گیلاس» برنده این جایزه شد، این اولین و آخرین باری بود که یک فیلم ایرانی برنده این جایزه سینمایی می‌شد.

البته این فیلم در کنار فیلم ژاپنی «مارماهی» ساخته «شوهی ایماورا» جایزه نخل طلا را به طور مشترک به دست آورد.

«طعم گیلاس» داستان مردی (با بازی همایون ارشادی) است که به فکر خودکشی است ولی قبل از مرگش به دنبال کسی است که جنازه او را پس از مرگ دفن کند.

این فیلم آن سال در جشنواره کن با بازخوردهای مثبت و منفی زیادی روبرو شد که در این میان «راجر ایبرت»، منتقد سینمای آمریکا این فیلم را یکی از خسته‌کننده‌ترین‌ فیلم‌هایی که تاکنون دیده است، معرفی می‌کند و در نقد این فیلم می‌نویسد: مثل این می‌ماند که پادشاهی بدون لباس دیده‌ام.

البته برعکس «ایبرت» برخی چون منتقدان روزنامه‌های «شیکاگو ریدر» و «نیویورک دیلی نیوز»، این فیلم را ستوده و آن را شاهکار سینما می‌دانند.

* آمریکا با ۱۸ جایزه نخل طلا، رکورددار پر جایزه‌ترین کشور شرکت‌کننده در رقابت‌های کن است:

کشور آمریکا با ۱۸ جایزه نخل طلا، در صدر فهرست پرجایزه‌ترین شرکت‌کننده رقابت‌های کن قرار دارد که اولین بار در سال ۱۹۳۹، اولین سال برگزاری جشنواره فیلم کن برای فیلم «مرد اتحادیه اقیانوس آرام» به کارگردانی «سیسیل ب دومیل» برنده این جایزه شد و آخرین بار نیز سال گذشته برای فیلم «درخت زندگی» ساخته «ترنس مالیک» برنده این جایزه شد.

پس از آمریکا به ترتیب کشورهای ایتالیا با ۱۲ نخل طلا، فرانسه با ۱۱ نخل طلا، انگلیس با۱۰ نخل طلا، دانمارک و ژاپن هرکدام با ۴ نخل طلا، کشورهای بلژیک، آلمان، صربستان و مونته‌نگرو، سوئد، روسیه با ۲ نخل طلا و کشورهای الجزایر، برزیل، چک‌ و اسلواکی، ایران، هندوستان، مکزیک، مجارستان، نیوزیلند، اسپانیا، سوئیس، چین، ترکیه و یونان هر کدام با یک نخل طلا در فهرست پرجایزه‌ترین شرکت‌کننده‌های رقابت‌های کن قرار گرفته‌اند.

جشنواره بین المللی کن که امسال شصت و ششمین دوره آن برگزار می‌شود، هزینه‌های مربوط به آن بیش از ۲۰ میلیون یورو برآورد شده است.

 ***

سینمای ایران در کن

تاریخچه حضور ایران در جشنواره سینمایی کن

 سینمای ایران اولین بار سال ۱۹۶۱ در جشنواره فیلم کن حضور داشته ولی به نظر می‌رسد که این جشنواره طی سال‌های اخیر به فیلم‌هایی ایرانی‌ که خلاف رویه معمول و بدون مجوز ساخته شده‌اند، توجه خاصی نشان می‌دهد.

رابطه سینمای ایران و جشنواره سینمایی کن به گذشته‌های دور باز‌می‌گردد، یعنی چهاردهمین دوره از این رقابت‌ها، در این گزارش بر آن شده‌ایم تا به بررسی سابقه حضور ایران در جشنواره فیلم کن (بالاخص بخش مسابقه) طی دوران قبل و بعد انقلاب اسلامی ایران بپردازیم:

 *سینمای ایران و جشنواره کن پیش از انقلاب:

سابقه حضور سینمای ایران در جشنواره کن به سال ۱۹۶۱ میلادی باز می‌گردد که فیلم «کوروش کبیر» ساخته «فری فرزانه» در چهاردهمین دوره از رقابت‌های کن حضور یافت.

سه سال بعد نیز «احمد فاروقی قاجار» با فیلم «طلوع فجر در بخش فیلم‌های کوتاه این جشنواره حضور یافت .

سینمای ایران شش سال بعد با فیلم «گاو» اثر ماندگار «داریوش مهرجویی» به این رقابت‌ها بازگشت. این فیلم در بخش دو هفته با کارگردانان نمایش داده شد.

مهرجویی سال بعد نیز با چهارمین فیلم کارنامه سینمایی‌اش یعنی «پستچی» که در آن زمان یکی از موفق‌ترین کارهای او بود و بازیگرانی چون «علی نصیریان» و «عزت‌الله انتظامی» در آن ایفای نقش کرده‌اند، بار دیگر در همین بخش از جشنواره کن حضور یافت ولی نتوانست جایزه‌ای به دست آورد.

آخرین حضور ایران در این جشنواره طی دوران پیش از انقلاب، مربوط به دو فیلم «بهمن فرمان‌‌ آرا»ست که اولین بار سال ۱۹۷۵ با فیلم «شازده احتجاب» در بخش دو هفته با کارگردانان و دومین بار همزمان با وقوع انقلاب اسلامی ایران با فیلم «سایه‌های بلند باد» در بخش هفته منتقدین بود، البته سال ۱۹۷۵ فیلم «تداعی» ساخته «نورالدین زرین‌کلک» دیگر نماینده سینمای ایران در جشنواره کن بود.

*جشنواره کن و سینمای ایران پس از انقلاب:

پس از انقلاب، سی و سومین دوره جشنواره فیلم کن (تنها چند ماه پس از وقوع انقلاب اسلامی) برگزار شد. در این دوره فیلم «چریکه تارا» ساخته «بهرام بیضایی» در بخش نوعی نگاه جشنواره کن به نمایش درآمد، این در حالی بود که این فیلم در ایران مجوز نمایش نگرفت.

«چریکه تارا» داستان بیوه زنی به نام تارا (با بازی سوسن تسلیمی) است که به همراه دو کودک کم ‌سن و سالش از ییلاق به کومه‌‌اش باز می‌گردد ولی در راه اتفاقات غیرمعمولی برایش رخ می‌دهد.

پس از آن، رابطه سینمای ایران برای ۱۰ سال با جشنواره کن به طور کلی قطع شد. ولی در سال ۱۹۹۱ این «خسرو سینایی» بود که با فیلم «در کوچه‌های عشق» آغازگر این ارتباط شد.

«در کوچه‌های عشق» داستان جوانی بیست و چند ساله است که در آغاز جنگ همراه خانواده اش از آبادان مهاجرت کرده است، او پس از پایان جنگ با پدرش به آبادان بازگشته و با دیدن شهر و خانه شان که ویران شده، در بازگشت قطعی به شهر مردد است.

سال بعد «عباس کیارستمی» با فیلم «زندگی و دیگر هیچ» ادامه دهنده این ارتباط شد، ارتباطی که به نظر می‌رسید در انحصار «کیارستمی» و چند فیلمساز دیگر باقی بماند.

 فیلم «زندگی و دیگر هیچ» در نهایت توانست جایزه بخش نوعی نگاه جشنواره کن را از آن خود کند.

البته در این سال فیلم «بدوک» ساخته «مجید مجیدی» در بخش دو هفته با کارگردانان حضور یافت و فیلم کوتاه «قلب» به کارگردانی «سعید مجاوری» در بخش رقابتی فیلم کوتاه به نمایش درآمد.

همچنین این دوره از رقابت‌ها، اولین سال حضور سینمای ایران در بازار جهانی فیلم کن بود.

طی سال‌های بعد کیارستمی ۸ بار دیگر در بخش‌های مختلف جشنواره کن شرکت کرد و در این میان نام خود را به عنوان تنها فیلمساز ایرانی برنده جایزه نخل طلای کن به ثبت می‌رساند.

او جایزه نخل طلا را سال ۱۹۹۷ برای فیلم «طعم گیلاس»، برنده شد.

«طعم گیلاس» داستان مردی است که در حومهٔ شهر تهران، با اتوموبیلش دنبال کسی می‌گردد که تقاضای پردردسر او را در ازای دریافت ۲۰۰ هزار تومان پول انجام دهد.

«راجر ایبرت»، منتقد بزرگ آمریکایی در توصیف این فیلم آن را فیلمی خسته‌کننده و غیر قابل تحمل معرفی کرد و اعلام کرد که به شدت از این فیلم متنفر است.

 «محسن مخملباف» و دخترش «سمیرا مخملباف» نیز دیگر فیلمسازانی هستند که آثارشان همواره مورد توجه جشنواره کن بوده است.

«مخملباف» پدر، تاکنون ۵ بار در این جشنواره حضور یافته و تنها یک‌بار سال ۲۰۰۱ میلادی برای فیلم «سفر قندهار» برنده جایزه بزرگ کلیساهای جهانی شد و دخترش طی ۳ بار حضور در این رقابت‌ها یک بار سال ۲۰۰۰ برای فیلم «تخته سیاه» برنده جایزه ویژه هیات داوران شد و یک سال بعد بر مسند داوری جشنواره کن در بخش مسابقه نشست. او سال ۲۰۰۳ نیز برای فیلم «پنج عصر» برنده دو جایزه ویژه هیات داوران و جایزه بزرگ کلیساهای جهان شد.

«تخته سیاه» داستان چند آموزگار کرد است که بر پشت خود تخته سیاه حمل می کنند و در جاده های کوهستانی کردستان، هم مرز با عراق در جستجوی کسانی هستند که به آنها درس بدهند ولی کسی را پیدا نمی کنند.

«پنج عصر» نیز تصویرگر وضعیت اسف‌بار زنان افغان پس از سقوط طالبان است.

 سال ۱۹۹۹‌«کیارستمی» با همکاری‌ «ابوالفضل جلیلی» و «ناصر تقوایی» فیلم «قصه‌های کیش» را ساخت. این فیلم در بخش مسابقه به نمایش درآمد ولی نتوانست نخل طلای کن را از آن خود کند.

سال بعد  «فهیمه سرخابی» با فیلم کوتاه «اولین گناه» در بخش «سینه فونداسیون» شرکت کرد ولی او نیز جایزه‌ای دریافت نکرد.

البته «حسن یکتا پناه» با فیلم «جمعه» در بخش نوعی نگاه  و «بهمن قبادی» با «زمانی برای مستی اسب‌ها» در بخش دو هفته با کارگردان به طور مشترک برنده جایزه دوربین طلایی این دوره از رقابت‌ها شدند.

سال ۲۰۰۱ که سینمای ایران حضور پررنگی در جشنواره کن داشت «محسن مخملباف» با فیلم «سفر قندهار» در بخش مسابقه حضور یافت و جایزه کلیسای جهانی را نیز دریافت کرد.

«عباس کیارستمی» با فیلم «ای بی سی آفریقا» در بخش خارج از مسابقه و «رضا میرکریمی» با فیلم سینمایی «زیر نور ماه» و «علی‌محمد قاسمی» با فیلم کوتاه «غریبه و بومی» در بخش هفته منتقدین آن سال حضور یافتند، البته در این میان «میرکریمی» موفق به کسب جایزه بهترین فیلم بخش هفته منتقدین این رقابت‌ها شد.

دوره بعد نیز فیلم «ده» کیارستمی در بخش مسابقه جشنواره کن به نمایش درآمد، دو فیلم «آوازهای سرزمین مادری‌ام» ساخته «بهمن قبادی» و «بمانی» ساخته «داریوش مهرجویی» نیز در بخش نوعی نگاه شرکت کردند ولی در این بخش موفقیتی کسب نکردند، اگر چه فیلم بهمن قبادی برنده جایزه  François Chalais شد.

همچنین دو فیلم کوتاه «چت» ساخته «شادمهر راستین» و «گیوتین» ساخته «بهرام عظیم‌پور» در همین دوره در بخش دو هفته با کارگردانان نمایش داده شدند.

«بهمن قبادی» در این سال داوری بخش دوربین طلایی جشنواره را به عهده داشت.

سال بعد فیلم «طلای سرخ» اثر جعفر پناهی، فیلمی که به خاطر سیاه بودنش هیچگاه در ایران اجازه نمایش پیدا نکرد، در بخش نوعی نگاه شرکت کرد و برنده جایزه ویژه هیات داوران جشنواره کن شد، البته در این سال «کیارستمی» نیز یکی از اعضاء هیات داوران بخش اصلی جشنواره کن بود.

سال ۲۰۰۴ نیز سال این فیلمساز ایرانی بود، سالی که به طور همزمان دو فیلم «ده» و «پنج» کیارستمی به ترتیب در بخش‌های نوعی نگاه و خارج از مسابقه به نمایش درآمد.

 در دوره بعد «نیکی کریمی» توانست با اولین تجربه فیلمسازی‌اش با عنوان «یک شب» به بخش نوعی نگاه راه یابد ولی موفقیتی کسب نکرد.

جشنواره کن که از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳، هر سال فیلمی را از ایران در بخش اصلی خود (یعنی بخش مسابقه) و در سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ هم چند فیلم در بخش های گوناگون پذیرفته بود، ناگهان در سال های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ هیچ فیلمی از ایران را در هیچ بخشی نپذیرفت؛ البته «نیکی کریمی» به عنوان یکی از اعضاء هیات داوران بخش سینه فونداسیون و فیلم کوتاه برگزیده شد.

در همان سال ۲۰۰۷ همزمان با برگزاری شصتمین سال تولد جشنواره کن، فیلم ضد ایرانی «پرسپولیس» ساخته «مرجانه ساتراپی» و همکار فرانسوی‌اش در بخش مسابقه این جشنواره  پذیرفته می‌شود و جایزه ویژه هیات داوران به آن تعلق می‌گیرد.

به نظر می‌رسد نمایش این فیلم ضد ایرانی در جشنواره کن سرآغازی می‌شود بر آنچه که فیلم‌هایی که همگی به نوعی رویکرد انتقادی نسبت به جمهوری اسلامی ایران داشتند نه تنها در جشنواره به نمایش درآمدند بلکه از سوی برگزارکنندگان جشنواره کن نیز جایزه باران شدند.

در سال ۲۰۰۸، «ترانه تنهایی تهران» ساخته «سامان سالور» به عنوان تنها فیلم ایرانی برای بخش پانزده روز با کارگردان‌ها انتخاب شد.

در دوره بعدی این رقابت‌ها، فیلم «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» ساخته «بهمن قبادی» که فیلم‌هایی چون «نیوه مانگ»،«زمانی برای مستی اسب‌ها»، «فصل کرگدن» و … را در کارنامه کاری خود دارد در بخش نوعی نگاه به نمایش درآمد و جایزه ویژه بخش نوعی نگاه و جایزه منتقدان فرانسوی را در این دوره از جشنواره به دست آورد.

این فیلم که بدون مجوز و به صوت زیرزمینی در ایران ساخته شده، داستان دختر و پسر جوانی است که بعد از آزادی از زندان برای جمع کردن یک گروه جدید موسیقی، سفری زیرزمینی را در تهران شروع می‌کنند تا تک تک افراد گروهشان را از میان گروه‌های مخفی زیرزمینی پیدا کنند.

سپس شصت و سومین جشنواره فیلم کن در حالی برگزار می‌شود که فیلم «رونوشت برابر اصل» ساخته «کیارستمی»، تنها فیلم ایرانی حاضر در این رقابت‌هاست.

این فیلم در بخش مسابقه نمایش داده می‌شود ولی رقابت را به «عمو بونمی» واگذار می‌کند.

سال ۲۰۱۱ نیز از لحاظ رابطه سینمای ایران و جشنواره کن سال مهمی است.

در پی محکومیت «جعفر پناهی» و «محمد رسول اف» در ایران، این جشنواره نه تنها از این دو به عنوان میهمانان ویژه خود نام می‌برد، بلکه فیلم «به امید دیدار» ساخته «رسول‌اف» را در بخش دو هفته با کارگردانان و فیلم «این یک فیلم نیست» ساخته «پناهی» را به صورت ویژه به نمایش درمی‌آورد.

همچنین «ژیل ژاکوب»، رئیس جشنواره کن اعلام می‌کند که «پناهی» از نظر آنان یکی از اعضاء هیات دوران جشنواره کن است که در آن سال به جای او صندلی خالی خواهند گذاشت.

سال گذشته نیز هیچ فیلمی از ایران در جشنواره سینمایی کن حضور نداشت و تنها فیلم «مثل یک عاشق»،  ساخته «عباس کیارستمی» در بخش مسابقه به نمایش درآمد که آن نیز نه به عنوان نماینده ایران که به عنوان فیلمی ژاپنی فرانسوی در این رقابت‌ها حضور یافت که در نهایت نیز جایزه‌ای به دست نیاورد.

در حاشیه جشنواره سال گذشته کن نیز مستندی داستانی تحت عنوان «من ندا هستم» به کارگردانی «نیکول کیان صدیقی» در بخشی موسوم به غرفه آمریکایی فیلمسازان تازه نفس این جشنواره نمایش داده شد و اتحادیه اروپا نیز طی مراسمی جایزه مدیا به ارزش شصت هزار یورو را به عنوان کمک هزینه ساخت فیلم بعدی «اصغر فرهادی» به او اختصاص داد.

امسال نیز در حالی‌که دو فیلم کوتاه «دوئت» ساخته «نوید دانش» و «بیشتر از دو ساعت» ساخته «علی عسگری» در بخش فیلم کوتاه حضور دارند، هیچ فیلمی از سینمای کشورمان در بخش‌ اصلی (مسابقه) وجود ندارد.

البته فیلم «گذشته» ساخته «فرهادی» به عنوان نماینده فرانسه یکی از نامزدهای نخل طلا است که سایت رسمی جشنواره فیلم کن تاریخ اکران آن را ۲۷ اردیبهشت اعلام کرده است.

«گذشته» داستان مردی ایرانی است که در پی اختلاف با همسرش او را در فرانسه تنها گذاشته و به ایران می‌رود ولی زمانی ‌که از این سفر باز می‌گردد، همسر و دو دخترش را در حالی می‌یابد که با مرد غریبه‌ای که به تازگی با همسرش آشنا شده است، زندگی می‌کنند.

بی‌بی‌سی در گزارشی با عنوان «سینمای ایران و جشنواره فیلم کن» به این مسئله اعتراف می‌کند که «جشنواره کن در این سال‌ها به فیلم‌هایی ایرانی‌ که خلاف رویه معمول و بدون اجازه دولت ساخته شده‌اند، توجه خاصی نشان داده است.»

فارس/ مد و مه / اردی بهشت ۱۳۹۲