این مقاله را به اشتراک بگذارید
یادداشت اول:
یک نویسنده سرخپوست. یک رمان سرخپوستی: شرمن الکسی، نویسنده، شاعر، فیلمنامه‌نویس، کارگردان و کمدین امریکایی، متولد ۱۹۶۶ در ایالت واشنگتن. اینها در وهله نخست، به ظاهر جذاب به نظر می‌آیند، اما شرمن الکسی تنها از زاویه قومی و نژادی‌اش نیست که به عنوان یک نویسنده حرفه‌یی مطرح شده، بلکه ویژ‌گی‌های خاص و منحصر به فرد او در نوع روایت‌پردازی، اجرای بیانی و زبانی و شگردهای خاص او در روایت قصه است که او را به عنوان پدیده تازه‌یی در ادبیات امریکا و ادبیات جهان معرفی کرده، به طوری که طی سال‌های اخیر بسیاری از جوایز ملی امریکا را از آن خود کرده است. از جمله: جایزه کتاب ملی امریکا برای کتاب «خاطرات صد درصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت»، جایزه پن فاکنر برای «رقص‌های جنگ» و…
جونیور، کاریکاتوریست نوجوان در اقامتگاه سرخپوستان زندگی می‌کند. او با گرفتاری‌های جورواجور جسمی به دنیا آمده. اطرافیانش- جز دوست یکدل و یک‌رنگ او- مرتب آزارش می‌دهند.
جونیور به قصد آموزش بهتر، اقامتگاهش را ترک می‌کند و به مدرسه‌یی تمام‌سفیدپوست در شهرک مجاور می‌رود. قوم و قبیله‌اش به او که نخواسته هم‌رنگ جماعت باشد، لقب خائن می‌دهند و دردسری تازه شروع می‌شود: «وقتی به دنیا آمدم، توی مغزم آب بود. دقیق‌ترش را بخواهید، نه، آب نبود. راستش به دنیا که آمدم مایع نخاعی داخل جمجمه‌ام بیش از اندازه بود. اما مایع نخاعی مغز اصطلاح شیک دکترها برای روغن داخل مغز است. روغن مغز توی لوب‌ها همان کاری را می‌کند که روغن ماشین توی موتور.
یعنی باعث می‌شود قطعه‌ها نرم و روان کار کنند. اما وضع من وارونه بود… » این آغاز رمان خاطرات صد در صد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت است. از همین آغاز، شرمن الکسی ما را با دنیای متفاوتی از روایت و قصه و زبان روبه‌رو می‌کند.
به طوری که او زندگی واقعی‌اش را در این رمان دستمایه قرار داده و جهانی شگفت و تامل‌برانگیز آفریده که با طنزی یگانه، خوانندگان سنین مختلف را به گریه و خنده می‌اندازد. هیچ‌کس در رمان او از شوخی‌ها و نیش و کنایه او دور نمی‌ماند:
نه خودش، نه قوم و قبیله‌اش و نه … راوی اول شخص‌قصه‌اش.
………….
یادداشت دوم:
چاپ سوم
خاطرات صددرصد واقعی یک سرخپوست
چاپ سوم رمان «خاطرات صددرصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت» اثر شرمن الکسی، نویسنده سرخپوست، با ترجمه رضی هیرمندی منتشر شد. نویسنده در این رمان داستان زندگی یک پسربچه سرخپوست را در دنیای امروزی آن‌ها روایت می‌کند. رمان «خاطرات صددرصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت» نوشته شرمن الکسی، داستان جونیور کاریکاتوریست نوجوانی است که در اقامتگاه سرخپوستان زندگی می‌کند. داستان ساده این رمان، همراه با زبان طنز نویسنده، داستان امروزی از زندگی سرخپوستان را ارائه می‌دهد و نوجوانی ۱۴ساله، راوی داستان است. جونیور با گرفتاری‌های مختلف جسمی به دنیا آمده و اطرافیانش، جز یکی از دوستانش، او را اذیت می‌کنند. همین آزارهاست که سبب می‌شود جونیور که پسری ترسو، عاشق کاریکاتور کشیدن و بازی بسکتبال است تصمیم بگیرد تحصیل در مدرسه سفیدپوستان را تجربه کند، اما رفتن او به مدرسه دهکده مجاور سبب می‌شود قوم و قبیله‌اش لقب خائن را شایسته او بدانند و دردسرهای جدید او آغاز شود. این کتاب سرشار از لحظات تلخی است که برای شخصیت اصلی داستان رقم می‌خورد و بهره‌گیری الکسی از زبان طنز در روایت داستان سبب می‌شود داستان خواندنی و جذاب شود. اشاره نویسنده به مسائلی مانند فقر و مشکلات اجتماعی و شخصی افراد، همچنین به تصویر کشیدن مرگ تراژیک بعضی شخصیت‌ها، بخش‌های جدانشدنی این رمان هستند و به همین دلیل، توزیع این کتاب در بسیاری از کتابخانه‌های مدارس آمریکا ممنوع شده است. شرمن الکسی پیش از این با مجموعه داستان «رقص‌های جنگ» با ترجمه مجتبی ویسی و ترجمه داستان‌های کوتاهش در مجموعه‌ها یا نشریات ادبی به مخاطبان ایرانی معرفی شده بود. چند داستان کوتاه از او نیز در مجموعه‌های «خوبی خدا» و «حالا این هم از زندگی ما» آورده شده است. این رمان با عنوان
«The Absolutely True Diary of a Part-Time Indian» در سال ۲۰۰۷ میلادی منتشر شد. شرمن الکسی متولد سال ١٩۶۶، نویسنده، شاعر، فیلمساز و کمدین سرخپوست آمریکایی است. وی تاکنون چندین کتاب شعر و داستان منتشر کرده و از کتاب‌های شعرش می‌توان به «من اسب می‌دزدیدم»، «اولین سرخپوست در کره ماه»، «پیراهن‌های قدیمی و پوست‌های تازه»، «مردی که عاشق قزل‌آلاست» و «چهره» اشاره کرد.
…………………….
خاطرات صد درصد واقعی یک سرخپوست پاره‌وقت
نویسنده: شرمن الکسی
مترجم: رضی هیرمندی
ناشر: افق
چاپ اول: ۱۳۹۲
اعتماد/ بهار/ مد و مه/ ۲۶ مردا ۱۳۹۲