این مقاله را به اشتراک بگذارید
‘
مشخصات فیلم / چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت
کارگردان:وحید جلیلوند
نویسنده:علی زرنگار، وحید جلیلوند، حسین مهکام
بازیگران: نیکی کریمی، امیر آقایی، شاهرخ فروتنیان، برزو ارجمند، وحید جلیلوند، آفرین عبیسی، سعید داخ، کتانه افشاری‌نژاد، میلاد یزدانی، سحر احمدپور، حشمت آرمیده، زکیه بهبهانی، تیام محمدی
خلاصه فیلم:
یک آگهی غیر متعارف در بخش نیازمندی های روزنامه همشهری، جمعیت کثیری را در روز مشخصی به خیابان می‌کشد. دخالت پلیس قائله را علی الظاهر پایان می دهد اما…
****
نقد فیلم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ساخته وحید جلیلوند
در برهوت قصه
مهرزاد دانش
حجم متراکمی از تعهد اجتماعی و مقادیری کارگردانی و… لزوماً به تولید فیلمی خوب منجر نمی‌شود. چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت، مشکل اساسی در درام‌پردازی دارد. به رغم حضور سه نام بر سر فیلمنامه، کلیت کار مبتنی بر ایده است تا داستان. ایده هم خیلی مختصر است: مردی نیکوکار در انتخاب سوژه‌ی خیراتش بین زنی با شوهری بدهکار دیه در زندان و زنی (محبوب و آشنا) با شوهری افلیج و در انتظار درمان، مردد است. گسترش دراماتیک این ایده در کم‌ترین حد انجام شده و فضا‌ها بیشتر به تکرار و نه گسترش سپری می‌شود. در اپیزود اول باید دقایقی طولانی شاهد قسم و آیه خوردن‌های زن جلوی شوهر بیمارش باشیم و اتفاقی هم شکل نگیرد. در اپیزود دوم، دختر جوان شرح ماوقع را یک بار به پسرعمه می‌دهد، یک بار جلوی شوهرش تکرار می‌کند، یک بار هنگام خواستگاری جلوی در صورت می‌گیرد، یک بار دختر برای سرایدار توضیح می‌دهد و یک بار هم موقع ترک خانه، بین دختر و عمه خانم نقل می‌شود و البته همین دوباره هنگام ملاقات زندان هم مشاهده می‌شود. حالا بگذریم که بعداً هم باز این ماجرا‌ها برای مرد نیکوکار بازگو می‌شود. چه خبر است؟! فیلم بیش از آن‌که نگاهی هنرمندانه را دربرگیرد، تداعی‌کننده‌ی کلیپ‌های پرسوزوگداز بخش‌های خبری تلویزیون در نمایش فقر و بدبختی است. دعواهای مکرر و عربده‌های پی‌در‌پی، ارزش تنش را در محدوده‌ی درام کم می‌کند. اما فیلمساز عکس این اصل را در پیش گرفته و حجم فراوانی از فیلم را به دادوبیداد کردن و پرخاش‌های پرسروصدا اختصاص داده است. پایان فیلم هم قالبی تحمیلی دارد تا طبیعی. اینکه مرد نیکوکار تصمیم گرفته پولش را مساوی بین دو زن نیازمند تقسیم کند، دیگر اسمش دغدغه‌ی فلسفی/ اخلاقی نیست و طرف ساده‌ترین راه را برگزیده است. بعد هم تصمیمش برای بخشیدن همه‌ی پول به دختری که شوهرش در حبس است، باز ناشی از اراده‌ی کامل او نیست و بیشتر به دلیل نیامدن زن دومی است تا انتخابش نسبت به زن اولی؛ و این روند در درام که انگیزه‌زدایی از شخصیت است، حس مخاطب به متن را به حداقل می‌رساند. / وبسایت ماهنامه فیلم
****
سه نگاه به چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ساخته وحید جلیلوند
امیر فرض اللهی
اولین ساخته وحید جلیلوند حکم الماس درخشان جشنواره امسال را دارد که بنا به نگاه اجتماعی، ذوق و تلاش شخصی فیلمساز تبلور یافته و به کمال رسیده است،فیلمی دردمند، به شدت اجتماعی با سوژه‌ای بکر و پرداختی کامل در عرصه کارگردانی که کم نقص می‌نماید؛ طریق روایتش با محتوای اثر و سوژه انسجام کم‌نظیری دارد و تکنیک کارگردانیش تماما در خدمت انسجام موضوع و ریتم کار است و در نظرگرفتن این همه ملاحظات باعث ارتباط عمیق با مخاطب خاص و عام می‌شود. فیلمی ناب که ما را به یاد سالیان نه چندان دور اصغر فرهادی و دیگر فیلمسازان خوش قریحه و اجتماعی ساز سینمای ایران می‌اندازد.
صلاح الدین حسین پناهی
روایت فیلم تا حد زیادی یکنواخت است و جریان آرامی دارد که هم میتواند خوب و هم می تواند بد باشد. داستان کلی حکایت از حق انتخاب و عدالت و قشاوت است. فیلم به زندگی سه شخصیت جلال،لیلا و ستاره؛ درکنار هم می پردازد.سه شخصیت به دلیل انتخاب های گذشته و گاها آینده شان در موقعیت های مختلفی قرار می گیرند که هر سه شخصیت تلاش در حل آن به هر شیوه ای (چه منطقی و چه غیر منطقی)را دارند. مخاطب می تواند قضاوت کند ولی هیچ قضاوتی در فیلم رخ نمی دهد.
مجتبی اردشیری
"چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت"همه چیزش سر جای خودش است.فیلمبرداری و تدوین بسیار خوبی دارد.بازی ها، قابل قبول هستند.ریتم داستانی، یکنواخت و همواره در جریان است و جنس دغدغه، از داستان بیرون نمی زند و حالت شعاری نمی گیرد.یک اتفاق بسیار خوب در سینمای اپیزودیک ایران که تا به امروز نمونه مشابهی ندارد. / سلام سینما
*****
مادیان
محمد شکیبی
چراغ‌های سالن که روشن شد و تیتراژ پایانی فیلم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت به انتها رسید، بی‌هیچ دلیل فکرشده‌ای یاد علی ژکان افتادم و نخستین فیلمش مادیان که چشم‌و‌چراغ فیلم‌های جشنواره‌ی نمی‌دانم چندم فیلم فجر شد و هنوز خاطر‌ه‌ی خوشش از تاریخ سینما و دوره‌های جشنواره محو نشده. در‌آن دوره علی ژکان نیز یک فیلم‌اولی بود که در جمع بزرگ‌تر‌ها و سابقه‌دارها بیش‌ترین توجه را جلب می‌کرد. هرچند که سینماگر تازه‌کار آن روزها پس از کسب سال‌ها و دهه‌ها تجربه موفق نشد از مرزهای کارستان اولش فراتر رود. این یک حقیقت است که بخشی از سینمادوستان و سینمایی‌نویسان عمر هیچ نحله و ژانر سینمایی از وسترن و پلیسی و تاریخی و… حتی جیمز باندی را پایان‌یافته نمی‌دانند؛ و البته سینمای اجتماعی و رئالیستی را. کافی است که سینماگری گوشه‌چشمی به مشکلات و دردهای اجتماعی به‌ویژه دردهای تهی‌دستان روزافزون جامعه داشته باشد که رو ترش کنند و ازمدافتادگی رئالیسم و نئورئالیسم را گوشزد کنند و سینماگر را از آلودن «نفس سینما» به این سبک‌ها و روش‌ها برحذر دارند. انگار که نفس سینما از جهان و وادی دیگری آمده و مثلاً با نفس ادبیات، نفس شعر، نفس نقاشی، تئاتر، موسیقی و… تفاوتی بنیادین دارد. یک نکته‌ی بدیهی این است که وقتی یک اثر هنری جامعه‌ی هدف را مجاب کند و تحت تأثیر قرار دهد نفس آن هنر در آن جاری بوده است. حالا در هر ژانر و شیوه و بر پایه‌ی هر موضوعی که بنا شده باشد. شاید حدیث درد و رنج تهی‌دستان و محرومان قصه‌ی کهنه‌ای باشد به‌کهنگی کل تاریخ. اما مگر داستان عاشقان، قاتل‌ها، گاوچران‌ها، قاچاق‌چیان، پریان، خون‌آشام‌ها، معتادان، جاسوس‌ها، خیانتکاران، جنگاوران و زامبی‌ها حدیث‌شان کهنه‌شده نیست؟ پس چرا دستاویز قرار دادن مکرر این مایه‌‌ها داد کسی را بابت صیانت از نفس سینما درنمی‌آورد؟ این از این.
چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت تمامی مؤلفه‌های یک فیلم برتر در سبک و سیاق سینمای نئورئالیستی را دارد. اول اینکه به‌جای پرسه‌زدن‌های مداوم و بی‌پایان در زاغه‌ها و بیغوله‌های فقرزده و سرک کشیدن مداوم در زیستگاه و سفره‌های بی‌رونق و بی‌رزق‌‌وروزی طبقات محروم و کلوزآپ گرفتن‌های مداوم از سیمای فقرزدی بی‌شماران تهی‌دست، فقط به تعداد اندکی از آنان و محیط پیرامون‌شان اشاره می‌کند و باقی ماجرا پرده‌برداری از درونیات و تلاطم روحی همین چند گزینه‌ی انگشت‌شمار است. گرچه می‌شود انبوه گردآمدگان در فراخوانِ داستان را با این چند تن قیاس کرد. دوم اینکه ارتباط منطقی و عقلی سه روایت ازحال‌وروز سه شخصیت فیلم، به بهترین شیوه‌ی ممکن به هم ربط داده می‌شوند و حفره‌ها و چاله‌های خالی و چراهای بی‌پاسخی در سه ضلع این روایت‌ها دیده نمی‌شود. مثلاً توجه کنید به جمله‌ی کوتاه و گلایه‌آمیز «خیلی بی‌معرفتی» که در هر سه روایت از سه شخصیت اصلی و برای هشدار دادن به شریک زندگی و رفع اتهام گفته می‌شود. به‌جز ارتباط دراماتیک روایت‌ها نخ‌های ظریف و نامریی دیگری این داستانک‌ها را به هم متصل می‌کند. سومین نکته‌ی مهم، پیرنگ و فضاسازی مناسبی است که این قصه‌ی هزاران بار تکرارشده‌ی رنج فرودستان را باورپذیر و دور از عامی‌گری و شتاب‌زدگی بیان می‌کند و همه‌ی ابزاری را که سینمای فاخر را می‌سازند و نفس سینما را پاس می‌دارند، از عناصر صحنه‌ای و تصویری گرفته تا پیچ‌و‌خم‌های دراماتیک و نقش‌آفرینی شخصیت‌ها و موسیقی همراهی‌کننده و جلوه‌های دیداری و شنیداری، همگی به قدر و اندازه‌ی لازم در فیلم گنجانده شده‌اند و حشو و زوائد چندانی ندارد. حتی اگر در روزهای باقی‌مانده از جشنواره‌ی سی‌و‌سوم فیلم فجر با ساخته‌هایی به‌مراتب منسجم‌تر و درخشان‌تر از این اولین فیلم سینمایی وحید جلیلوند مواجه شویم، باز هم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت به نوعی یادآور مادیان و حال‌و‌هوایی است که سازنده‌اش در آن سال‌ها ایجاد کرد. فقط امیدوارم که تداوم این حس‌و‌حال در فیلم‌های بعدی جلیلوند بیشتر و بادوام‌تر از ژکان باشد.
*****
گزارش نشست فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند
اثری رئالیستی و اجتماعی گرایانه
به گزارش مد و مه، نشست خبری فیلم سینمایی «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» با حضور عوامل این فیلم سینمایی از جمله وحید جلیلوند کارگردان، علی جلیلوند تهیه‌کننده، نیکی کریمی، برزو ارجمند، آفرین عبیسی و شاهرخ فروتنیان بازیگران، محمدحسین لطیفی تهیه‌کننده، مرتضی پورصمدی فیلمبردار، علی زرنگار فیلمنامه نویس در سی و سومین جشنواره فیلم فجر (13 بهمن) برگزار شد.
در ابتدای این نشست وحید جلیلوند کارگردان فیلم با اشاره به اینکه «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» محصول کار همه تیم بوده است، گفت: زمانی که با علی زرنگار و حسین مهکام فیلمنامه را می نوشتیم در رابطه با معنای مولف بودن در یک فیلم صحبت می کردیم، اینکه ممکن است نویسنده، کارگردان و یا بازیگر در یک فیلم مولف باشند، اما من فکر می کنم که در این کار همه اهالی این فیلم مولف بودند، چه عوامل پشت دوربین و چه عوامل جلوی دوربین.
نیکی کریمی بازیگر سینما با اشاره به اینکه با زنده یاد انوشیروان ارجمند همکاری مستقیم نداشته است و اینکه یاد او را در این جلسه گرامی می دارد، بیان کرد: فیلمنامه خوب در سینمای ما بسیار کم است من سال پیش در جشنواره اعلام کردم که دوست دارم با کارگردانان فیلم اول کار کنم و زمانی که وحید جلیلوند این فیلمنامه را به من داد تا بخوانم، حس خوبی داشتم و مطمئن بودم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» کار خوبی می شود، البته کارگردان نیز در خوب شدن یک کار بسیار تاثیرگذار است و وحید جلیلوند از جمله کارگردانان خوب سینمای ایران است.
علی زرنگار در ادامه این نشست افزود: این فیلم برای من تجربه خوبی بود و خیلی کم پیش می آید که یک گروه دور هم جمع شوند و اتفاقی درست بین آنها بیفتد و به یک گفتگوی مشترک برسند.
محمدحسین لطیفی یکی از تهیه کنندگان این فیلم در ادامه نشست توضیح داد: بار اصلی تهیه کنندگی فیلم بر دوش علی جلیلوند بود. من از این همه اشتیاق، هیجان و علاقه که در گروه وجود داشت بسیار لذت بردم و معتقد هستم کسانی که سال ها تجربه کار در پشت صحنه و جلوی دوربین دارند و آمادگی انجام کار در سینما را در خود احساس می کنند و حرفی برای گفتن با مردم دارند این حق را دارند که وارد سینما شوند. روزها می گذرد و ما مجبور هستیم آرام آرام از سینما و بی شک از دنیا برویم و در این میان باید کسانی بیایند که پرچم سینما را در دست داشته باشند. من سال هاست که وحید را می شناسم و با دردهایی که سال ها در دل دارد، آشنا هستم و همیشه دوست داشتم تا او منبر و یا بلندی پیدا کند تا بتواند دردهای مشترک خود را با مردم در میان بگذارد و از اینکه این فرصت برای او پیش آمده، بسیار خوشحالم.
پورصمدی فیلمبردار «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در ادامه گفت: روز گذشته در یک فضای عاشقانه راجع به «ارغوان» حرف زدیم و امروز درباره یک مستند اجتماعی دور هم جمع شده ایم. امیدوارم خراشی که از این فیلم در ذهن مسئولان پیش آمده است شرایطی پیش آورد که آنها در مورد مسایل موجود در جامعه فکر کنند. امروز با دیدن این فیلم به این نتیجه رسیدم که «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» بیش از انتظار من جذاب و تکان دهنده بوده و خوشحالم که در این کار سهمی داشته ام.
شاهرخ فروتنیان در ادامه این نشست با اشاره به اینکه جای امیر آقایی را سبز می کنم، خاطر نشان کرد: از اینکه در این فیلم کار کرده ام، بسیار لذت می برم.
همچنین برزو ارجمند یکی دیگر از بازیگران «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در این نشست یادآور شد: من اصولا در سینما آدم بدشانسی هستم و باورم نمی شود که با این همه خوش اقبالی در این فیلم حضور داشتم. آرزو داشتم که امروز این فیلم را با پدرم می‌دیدم. من ۲۰ سال برای چنین نقشی منتظر ماندم هر چند نقش من در این فیلم بسیار کوتاه بود، اما فرقی نمی‌کند؛ چراکه ۲۰ سال برای آن صبر کردم.
نیکی کریمی در ادامه با اشاره به اینکه اعتراف می کنم که آدم خوش شانسی در سینما هستم، توضیح داد: طی ۲۵ سال گذشته فیلمنامه های خوبی به من پیشنهاد شد و با گروه های خوبی کار کرده ام، اما این میان مانند بسیاری از بازیگران تجربه های ناموفقی هم داشته ام. من همیشه به دنبال سینمای متفکر بودم، سینمایی که بتواند به من انرژی بدهد و از سر صحنه بودن در آن فیلم لذت ببرم. طی این سال ها متوجه شدم که هیچ چیز ارزش این را ندارد که بخواهیم یک کار متوسط انجام دهیم. من امسال تجربه های خوبی را در سینما پشت سر گذاشته ام و «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» یکی از این فیلم ها به‌شمار می رود.
وی ادامه داد: کار در این فیلم برای من خیلی راحت نبود و برای بازی در این نقش نیازمند تمرکز بودم. وحید جلیلوند جزو کارگردانان سخت‌گیر است، اما این فیلم برای من تجربه خوشایندی بود و من نیز جای امیر آقایی را خالی می کنم و باید بگویم که از بازی او در فیلم لذت بردم.
وحید جلیلوند در ادامه با اشاره به بازی های درخشان بازیگران جوان فیلم بیان کرد: من در آخرین روز از فیلمبرداری از سحر احمدپور بخاطر تمامی آزار و اذیت هایم عذرخواهی کردم و امروز نیز در برابر مردم و مطبوعات باز هم از او عذر می خواهم.
وی با اشاره به اینکه «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» یک نقد و رئالیسم اجتماعی است، تصریح کرد: اینگونه نیست که بگوییم این نقش اجتماعی لایه پنهان ندارد. من چندان با شعار دادن موافق نیستم و در این فیلم هم دیدید که شعار ندادم و این در حالی است که داستان فیلمنامه جای شعارهای بسیاری داشت. در «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» دو مساله بسیار مهم است، اول نقد و ستایش اجتماع و دوم نقد و ستایش آدمی. جلال آشتیانی با اینکه پیامبرگونه زندگی نمی کند، اما در قسمت از فیلم، انسان را ستودنی می کند. من تصور می کنم که این فیلم تلاش کرده است تا در عین حال یک فیلم سینمایی است بازنمای واقعیت جامعه باشد و به عنوان یک مستند در نظر گرفته نشود.
این کارگردان سینما در پاسخ به این سوال که آیا جلال آشتیانی خود او است، توضیح داد: قبل از پاسخ دادن به این سوال، یک نقل قول از انوشیروان ارجمند بیان می کنم که همیشه می گفت من چیزی را بازی می کنم که نیستم. من توان از خودگذشتگی جلال آشتیانی را نداشتم و حتی توان این را ندارم که مانند این شخصیت اشتباه کنم، خیلی دوست دارم که مانند جلال آشتیانی باشم اما نمی توانم.
جلیلوند با اشاره به موانع و مشکلاتی که برای شخصیت سارا در اپیزود دوم تیم طراحی شده است، گفت: ما در جامعه آدم های بسیاری مانند لیلا داریم که می توانیم به راحتی با او همدردی کنیم، اما ستاره را با توجه به موقعیت او و اینکه بدون اجازه خانواده خود ازدواج کرده است، مورد پیش داوری و قضاوت قرار می دهیم.
آفرین عبیسی دیگر بازیگر «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در ادامه نشست بیان کرد: زمانی که پیشنهاد بازی در این فیلم را به من دادند و من فیلمنامه را خواندم به دیدن وحید جلیلوند رفتم و به او گفتم که من از خواندن این فیلمنامه خیلی ناراحت هستم و نمی توانم نقش یک عمه را که اینقدر تلخ است، بازی کنم، اما حالا که فیلم را دیدم با خود گفتم که خدایا چقدر خوب است که هر کدام از ما بتوانیم هر چقدر کوچک بهم کمک کنیم تا چنین احساس رهایی برای همه پیش آید.
جلیلوند در ادامه در پاسخ به سوالی درباره فضای مستندگونه در ابتدای فیلم توضیح داد: زمانی که در یک فضای رئال اجتماعی کار می کنیم اگر مخاطب ناخوداگاه با فضای مستندگونه مواجه شود و در ادامه آن ناخوداگاه با بازیگران فیلم برخورد کند، باورپذیری و تاثیر بیشتری دارد، به همین دلیل قرار دادن مستند در ابتدای فیلم از نظر من توانسته حس باورپذیری را در مخاطب بیشتر کند.
این کارگردان در پایان با اشاره به اینکه با تک تک آدم هایی از جنس شخصیت های این فیلم زندگی کرده و ارتباط داشته است، اظهار کرد: داستان زندگی بسیاری از شخصیت های فیلم دور از ذهن ما نیست به عنوان مثال من خانواده ای را می‌شناسم که موقعیتی مشابه زندگی علی و لیلا را داشتند. پدر این خانواده یک کارخانه دار بزرگ بوده و یک روز که در جاده سمنان رانندگی می کرده، تصادف کرده است. هزینه عمل های متعدد این فرد باعث شده تا چنین خانواده متمولی نیازمند کمک های دستی باشند. اگر خودمان هم جستجویی در خانواده های اطراف خود داشته باشیم، افراد زیادی با چنین شرایطی می بینیم. امیر آقایی زمانی به دلیل همین مسایل گفت که تمام تلاش خود را در این فیلم می کند تا کسانی که «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» را می‌بینند، بعد از بیرون آمدن از سینما به نیازمندان کمک کنند./ مهر
‘