این مقاله را به اشتراک بگذارید
درآستانه برگزاری هشتادوهفتمین دوره جوایز اسکار که می‌توان آن را مهم‌ترین و یکی از پربیننده‌ترین رویدادهای سینمایی در جهان دانست، با نگاهی به ادوار گذشته این رویداد سینمایی به رکوردهای عجیب و جالبی از سوی سینماگران بر می‌خوریم؛ همچون ۲۰بار نامزدی اسکار بدون کسب حتی یک جایزه و یا کسب ۲۲ جایزه اسکار توسط تنها یک سینماگر.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، هشتادوهفتمین مراسم اعطای جوایز اسکار که پرطرفدارترین مراسم سینمایی جهان به شمار می‌آید، بامداد دوشنبه (چهارم اسفند) در لس‌آنجلس برگزار خواهد شد و آکادمی علوم و هنرهای سینمایی از برترین‌های هنر هفتم در سال ۲۰۱۴ تقدیر خواهد کرد.
با وجود گذشت 86 دوره از برگزاری جوایز اسکار، این رویداد سینمایی همچنان جذابترین رویداد سینمایی جهان است که سالانه توجه میلیون‌ها نفر از سراسر جهان را به خود معطوف می‌کند، بنابراین نگاهی به روزهای آغازین برگزاری این رویداد سینمایی و رکوردهایی جالبی که در طول بیش از هشت دهه ثبت شده است خالی از لطف نیست.
** اولین مراسم اعطای جوایز اسکار روز 16 می 1929 در هتل «روزولت» هالیوود در حضور ۲۷۰ مهمان برگزار شد تا برترین‌های سال‌های 1927 و 1928 برای فعالیت‌های چشم‌گیر در سینما مورد تقدیر قرار بگیرند.
** نکته جالب درباره برگزاری جایزه اسکار این است که در ۱۰ سال ابتدایی برگزاری این جایزه، فهرست برندگان در اختیار روزنامه‌ها قرار می‌گرفت تا در ساعت ۱۱ شب برگزاری مراسم، آن را منتشر کنند. اما این روش پس از آن متوقف شد که روزنامه لس‌آنجلس تایمز در سال ۱۹۴۰ پیش از برگزاری مراسم، برندگان را اعلام کرد که از آن سال تا کنون، برندگان این جایز معتبر در پاکت‌های مُهرشده مخصوص قرار می‌گیرند.
** آکادمی اسکار از ۶۰۰۰ عضو تشکیل شده است که با آراء خود، برندگان هرساله بخش‌های مختلف این جایزه معتبر را انتخاب می‌کنند. در این میان، بازیگران با 1311 نفر، بیشترین حضور را دارند.
** نام رسمی مجسمه اسکار، «نشان لیاقت آکادمی» است که یک تندیس طلایی بر روی یک پایه فلزی مشکی‌رنگ است که 34 سانتی‌متر بلندی و ۵۸ / ۳ کیلوگرم وزن دارد.
** تا پیش از برگزاری دوره هشتادم اسکار، مجموعا ۲۸۰۷ تندیس اسکار اعطا شده است و بیش از ۳۰۶ بازیگر موفق به دریافت آن شده‌اند که 141 تن از آنان هنوز در قید حیات هستند. در این میان، برخی بازیگران، فیلم‌ها و کارگردانان هستند که هر یک به دلیلی، حائز رکوردی جالب در کسب جوایز اسکار هستند.
در ذیل نگاهی به رکوردهای جاودانه جوایز اسکار طی ۸۶ دوره برگزاری آن می‌اندازیم:
**«والت دیزنی» که خالق آثار معروف انیمیشن است با مجموع ۵۹بار نامزدی و کسب ۲۲ جایزه اسکار، بی‌گمان پیشتاز جاودانه و پرافتخارترین مرد در عرصه‌ی اسکار است. وی همچنین با کسب چهار جایزه اسکار در یک سال از این حیث نیز رکورددار بی‌رقیب تاریخ برگزاری این جایزه است .
** در میان سینماگران زن «ادیث هد» با کسب هشت جایزه برای طراحی لباس رکورددار کسب جایزه اسکار است.
** از میان سینماگرانی که هنوز در قید حیات هستند نیز «دنیس مورن»، ناظر جلوهای بصری با کسب ۹ جایزه اسکار رکورددار اسکار محسوب می‌شود.
** در دنیای بازیگران «کاترین هیپ‌بورن» با کسب چهار جایزه اسکار بهترین بازیگری نقش اصلی زن خود را از سایر بازیگران سه اسکاری چون «اینگرید برگمن»، «جک نیکلسون»، «مریل استریپ»، «والتر برنان» و «دنیل دی لوئیس» جدا کرده است.
** «جان فورد» سینماگر صاحب نام هالیوود با کسب ۴ جایزه اسکار بهترین اسکار کارگردانی از این حیث رکورددار تاریخ اسکار است.
** در بخش بهترین فیلمبرداری «جوزف روتنبرگ» و «لئون شامروی» با کسب چهار جایزه اسکار یکه‌تاز عرصه‌ی اسکار هستند.
** بخش کارگردانی هنری اسکار با نام «سدریک گیبونز»، طراح مجسمه‌ی اسکار گره خورده است که موفق به ۳۹ نامزدی و کسب ۱۱ جایزه اسکار شده است.
** «ریک بیکر» با کسب هفت جایزه اسکار بهترین چهره‌پردازی رکورددار تمام ادوار این بخش محسوب می‌شود.
** سینمای ایتالیا در ۳۲ باری که به جمع نامزدهای نهایی بخش بهترین فیلم خارجی اسکار راه یافته است در ۱۴ مورد موفق به کسب این جایزه ارزشمند شده است، این در حالی است که سینمای فرانسه از کورد ۳۹ بار نامزدی در این بخش موفق به کسب ۱۲ جایزه شده است.
** فیلم‌های «فانی و الکساندر» (1982) . «ببر خیزان، اژدهای پنهان» (2003) دو فیلم برنده اسکار خارجی هستند که با کسب چهار جایزه رکورددار کسب بیشترین جایزه توسط یک فیلم خارجی هستند، همچنین فیلم «ببر خیزان، اژدهای پنهان» تها فیلم خارجی تمام ادوار جوایز اسکار است که در ۱۱ بخش نامزد کسب جایزه شده است.
** از جمله مطرح‌ترین فیلم‌هایی که تاکنون در بخش‌های زیادی نامزد کسب جایزه اسکار شده‌اند اما نتوانسته‌اند در بخش بهترین فیلم نامزد اسکار شوند می‌توان به «آنها به اسب‌ها شلیک می‌کنند» با ۹ نامزدی، «شوالیه تاریکی» با ۸ نامزدی و فیلم‌های «ژاندارک»، «بیگانگان»، «کوهستان سرد» با ۷ نامزدی بدون حضور در بخش بهترین فیلم اشاره کرد.
** «شرلی بوت»، «جولی اندروس»، «باربارا استرستند»، «مارلی ماتلین» و «آدری هپ‌بورن» بازیگرانی هستند که در اولین نقش‌آفرینی خود موفق به کسب جایزه اسکار بهترین بازیگر زن شدند.
** «هارولد روسل» و «هاینگ نگور» نیز در اولین نقش‌آفرینی خود موفق به کسب جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد شدند.
** شش کارگردان در تمام ادوار جوایز سینمایی اسکار موفق شده‌اند با اولین فیلم خود جایزه اسکار بهترین کارگردانی را از آن خود کنند که شامل «دالبرت مان» برای فیلم (مارتی)، «جروم رابینز» (داستان غرب)، «رابرت ردفورد» (مردم معمولی)، «جیمز بروکس» (شرایط گرامی)، «کوین کاستنر» (رقص با گرگ‌ها) و «سام مندز» (زیبای آمریکایی) می‌شوند.
** تاکنون سه فیلم «یک شب اتفاق افتاد»، «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» و «سکوت بره‌ها» موفق به کسب پنج جایزه برتر اسکار یعنی جایزه اسکار بهترین فیلم، کارگردانی، بازیگر زن، بازیگر مرد و فیلمنامه اصلی یا اقتباسی شده‌اند.
** در میان رکوردداران کسب پیاپی جوایز اسکار، در بخش بهترین بازیگر زن «لوسی لینر» و «کاترین هپ‌بورن» با دو جایزه پیاپی، در بخش بهترین بازیگر مرد «اسپنسی تریسی» و «تام هنکس» با دو جایزه اسکار پیاپی و در بخش بهترین کارگردانی نیز «جان فورد» و «جوزف مانکیویکس» هر کدام با کسب دو جایزه پیاپی اسکار کارگردانی از این حیث رکورددار هستند. «والت دیزنی» نیز تنها کسی است که درهشت دوره پیاپی جوایز اسکار موفق به کسب ۱۰ جایزه اسکار در بخش‌های گوناگون شده است.
**«دیوید او سلزنیک» نیز در سال‌های ۱۹۳۹ و ۱۳۴۰ به ترتیب با فیلم‌های «بر باد رفته» و «ربکا» موفق به کسب دو جایزه پیاپی بهترین فیلم شد.
**در طول تاریخ ۸۶ دوره برگزاری جوایز اسکار تا کنون «جوزف مانکیویکس» و «رابرت بول» موفق به کسب دو جایزه پیاپی بهترین فیلمنامه اقتباسی شده‌اند، اما در بخش فیلمنامه اصلی تاکنون کسی موفق به کسب دو جایزه پیاپی نشده است. «راجر ادنز» نیز با کسب سه جایزه پیاپی اسکار بهترین موسیقی متن از این حیث یکه‌تاز عرصه موسیقی فیلم اسکار است.
** در میان اولین برندگان و اولین نامزدهای بخش‌های گوناگون می‌توان به «کاترین بیگلو» به عنوان اولین برنده زن جایزه اسکار بهترین کارگردانی، «جولیا فیلیپس» به عنوان اولین کارگردان زن برنده جایزه اسکار بهترین فیلم، «آواتار» به عنوان اولین فیلم سه‌بعدی نامزد اسکار و انیمیشن «دیو و دلبر» به عنوان اولین انیمیشن نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم اشاره کرد. نام «رابرت دنیرو» و «سوفیا لورن» نیز به عنوان اولین برندگان بازیگری مرد و زن جایزه اسکار بهترین بازیگری برای ایفای نقشی با زبانی غیرانگلیسی در دفترچه رکوردهای اسکار به چشم می‌خورد.
** همچنین نام فیلم «جدایی نادر از سیمین» به عنوان اولین فیلمی که از منطقه خاورمیانه موفق به کسب جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی شده است در میان رکوردداران اسکار به چشم می‌خورد.
** فیلم «کابارت» با کسب هشت جایزه اسکار، اما بدون کسب ارزشمندترین جایزه که همان جایزه بهترین فیلم است از این حیث رکورددار است. از سویی دیگر فیلم‌های «نقطه عطف» و «رنگ بنفش» هر دو توانستند در ۱۱ بخش نامزد جازه اسکار شوند، اما به‌طرز ناباورانه‌ای از رسیدن به حتی یک جایزه اسکار بازماندند.
** تا کنون «بتی دیویس» و «گریر گارسون» موفق شده‌اند برای پنج‌بار پیاپی نامزد کسب جایزه اسکار شوند و در عرصه بازیگری مردان نیز «مارلون براندو» با چهار نامزدی اسکار پیاپی رکورددار محسوب می‌شود. امسال «بردلی کوپر» برای سومین سال پیاپی به جمع نازمزدهای بهترین بازیگری راه یافته است و خود را به رکورد «مارلون براندو» نزدیک کرده است.
** «پیتر اوتول» بازیگر فقید سینما با هشت‌بار نامزدی حایزه اسکار بهترین بازیگری بدون حتی یک جایزه در کارنامه خود ناکام بزرگ اسکار است، گرچه وی در سال ۲۰۰۲ موفق به کسب یک جایزه اسکار افتخاری شد.
** «دیوید نیون» در سال ۱۹۸۵ برای ایفای نقشی کوتاه و ۱۵ دقیقه‌ای در فیلم «میزهای جدا» موفق به کسب جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی اسکار شد. همچنین «هرمیون بدلی» برای ایفای نقش دو دقیقه و ۳۲ ثانیه در فیلم «اتاقی در بالا» در سال ۱۹۵۹ نامزد کسب جایزه اسکار بازیگر مکمل مرد شد.
** «دنزل واشنگتن» با کسب جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی مرد برای فیلم «روز تمرین» و همچنین جایزه نقش مکمل مرد برای فیلم «شکوه» پرافتخارترین بازیگر رنگین‌پوست سینمای جهان در عرصه اسکار محسوب می‌شود. امسال تمامی نامزدهای چهار شاخه بازیگری سفید پوست هستند، انتخابی که با واکنش‌های شدیدی بویژه به سبیب نادیده گرفتن «دیوید اویلو»، بازیگر فیلم «سلما» رو به رو شد.
** «سم اشپیگل»، «سال زینتز» و «دریل زانوک» هرکدام با سه جایزه بهترین تهیه‌کنندگی اسکار در این بخش رکورددار هستند. «استیون اسپیلبرگ» نیز با هشت‌بار نامزدی اسکار در بخش تهیه‌کنندگی رکورددار است.
** فیلم «روشنایی» تنها فیلمی است که ۲۰ سال پس از ساخته موفق به کسب جایزه اسکار شد. این فیلم در سال ۱۹۵۲ ساخته شد، اما به دلیل عدم اکران در لس‌آنجلس حائز شرایط رقابت برای اسکار نبود تا اینکه در سال ۱۹۷۲ موفق به کسب جایزه اسکار شد.
** در تمام ادوار برگزاری جوایز سینمایی اسکار تنها دو کارگردان توانسته‌اند در یک سال دو بار نامزد کسب جایزه اسکار بهترین کارگردانی شوند؛ «مایکل کورتیز» برای فیلم‌های «فرشتگانی با صورت‌های کثیف» و «چهار دختر» در سال ۱۹۳۸ و «استیون سودربرگ» برای فیلم‌های «ارین بروکویچ» و «ترافیک» در سال ۲۰۰۰ میلادی.
** شاید بتوان عنوان ناکام بزرگ اسکار را برازنده «کوین اوکانل» دانست، چراکه وی با وجود اینکه تاکنون ۲۰ بار نامزد اسکار صدابرداری شده است، هیچگاه نتوانسته این جایزه را با خود به خانه ببرد.
** تاکنون پیرترین کارگردانی که موفق به کسب جایزه اسکار شده است، «کلینت ایست‌وود»، کارگردان سرشناس آمریکایی است که سال 2004 در سن 74 سالگی موفق شد برای فیلم «دختر میلیون دلاری» جایزه اسکار را دریافت کند. پس از او«رومن پولانسکی» قرار دارد که سال 2002 در سن 69 سالگی توانست برای فیلم «پیانیست» این جایزه ارزشمند را بدست آورد. «ایست وود» که هم اکنون ۸۵ سال دارد امسال با فیلم «تک تیرانداز آمریکایی» در بخش بهترین فیلم نامزد کسب جایزه است.
** جوان‌ترین کارگردان برنده اسکار «نورمن تاروگ» است که در سال ۱۹۳۰ درحالیکه تنها 32 سال داشت، برای فیلم «اسکیپی» توانست برنده اسکار نام بگیرد که تا به امروز نیز رکورد او پابر‌جا مانده است. پس از او، «لویس میلستون» قرار دارد که سال 1927 در سن 33 سالگی برای فیلم «دو شاهزاده عرب» توانست این جایزه را کسب کند.
** رکورد پیرترین بازیگر مرد برنده اسکار، متعلق به «هنری فوندا» است که سال 1981 در سن 76 سالگی برای فیلم «در برکه طلایی» موفق به کسب اسکار شد. «جان وین»، بازیگر مطرح هالیوود نیز که در سن 62 سالگی برای فیلم «شهامت» جایزه اسکار گرفت، رتبه دوم را در اختیار دارد. «پل نیومن»، «جک نیکلسون»، «پیتر فینچ» و «آنتونی هاپکینز» دیگر رکوردداران این عرصه هستند.
** رکورد پیرترین بازیگر زن برنده اسکار در اختیار «جسیکا تاندی» است که سال 1989 در سن ۸۰ سالگی برای فیلم «رانندگی برای خانم دایسی» موفق به کسب اسکار شد. «کاترین هپ‌بورن»، «مریل استریپ» و «هلن میرن» دیگر رکوردداران این عرصه هستند.
** «تاتوم اونیل» کم سن و سالترین بازیگری است ک در سن ۱۰ سالگی برای بازی در فیلم «ماه کاغذی» در سال ۱۹۷۳ موفق به کسب اسکار بازیگری زن شده است و «جاستین هنری» نیز با هشت سال سن رکورددار نامزدی اسکار بازیگری از این حیث است (کرامر علیه کرامر، ۱۹۷۹).
** رکورد جوان‌ترین بازیگر زن برنده اسکار نقش اصلی متعلق به «مارلی ماتلین» است که در سال ۱۹۸۶ توانست جایزه اسکار را در سن ۲۱ سالگی کسب کند.
** پیرترین برنده جایزه افتخاری اسکار هم «الی والاش» است که در سال ۲۰۱۰ در سن ۹۴ سالگی این جایزه را کسب کرد. «چارلی چاپلین»، کمدین بزرگ سینما هم سال 1889 در سن 82 سالگی توانسته بود اسکار افتخاری را به‌دست آورد.
رکوردهای جاودانه در ۸۶ دوره برگزاری جوایز اسکار، تنها به پیرترین و جوان‌ترین‌ها محدود نمی‌شود؛ بازیگران و کارگردانانی که با تداوم درخشش خود توانسته‌اند بیش از یک دهه پای ثابت کسب نامزدی و حتی جوایز اسکار شوند، در ذهن علاقه‌مندان به سینما باقی خواهند ماند.
** نمونه بارز این بازیگران، «مریل استریپ» است که تاکنون ۱۹ بار نامزد جایز اسکار شده است که امسال با فیلم «در جنگل» این افتخار را تکرار کرده و رکوردی بی‌نظیر را به ثبت رسانده است. «استریپ» سه جایزه اسکار بهترین بازیگری خود را در سال‌های ۱۹۸۰ برای «کرامر علیه کرامر»، ۱۹۸۳ برای «انتخاب سوفی» و ۲۰۱۲ برای «بانوی آهنین» کسب کرده است و امیدوار است امسال چهارمین جایزه اسکار خود را نیز به ویترین افتخارت خود اضافه کند.
** در میان بازیگران مرد نیز «جک نیلکسون» با 12 بار نامزدی، رکورددار بی‌رقیب است. از این تعداد نامزدی، او دو بار اسکار بهترین بازیگر نقش اول (1997 و 1975) و یک بار اسکار نقش مکمل مرد (1983) را دریافت کرد.
** از دیگر رکوردداران جوایز اسکار، می‌توان از «جیسون روبردز» نام برد که در سال 1977 اولین بازیگری نام گرفت که طی دو سال متوالی (1977 و ۱۹۷۶) جایزه اسکار بهترین نقش مکمل مرد را کسب کرد که البته این رکورد همچنان در اختیار اوست.
** رکورد بیشترین تعداد جوایز اسکار که تا کنون به یک فیلم تعلق گرفته، برای اولین‌بار «بن هور» در سال 1959 به‌دست آورد که توانست 11 جایزه اسکار را کسب کند. این رکورد در سال 1997، توسط فیلم «تایتانیک» و در سال 2003 توسط «ارباب حلقه‌ها؛ بازگشت پادشاه» تکرار شد.
** بیشترین تعداد نامزدی یک فیلم در بخش‌های مختلف جوایز اسکار، مربوط به سال 1950 است که فیلم «همه‌چیز درباره ایو» توانست در 14 بخش نامزد جوایز اسکار شود. این رکورد را «تایتانیک» در سال ۱۹۹۷ تکرار کرد و پس از آن هم «ماجرای عجیب بنجامین باتن» در 13 رشته نامزد جوایز شده است.
** فیلم «ارباب حلقه‌ها؛ بازگشت پادشاه» رکورد بی‌نظیر دیگری نیز در اختیار دارد.این فیلم در جوایز اسکار ۲۰۰۴ در تمامی ۱۱ شاخه (بهترین فیلم، کارگردانی، فیلمنامه اقتباسی، موسیقی متن، ترانه، ترکیب صدا، کارگردانی هنری، چهره‌پردازی، تدوین، طراحی لباس و جلوه های‌بصری) که نامزد کسب جایزه بود موفق به کسب جایزه اسکار شد و به اصطلاح جوایز اسکار آن سال را جارو کرد.
** اولین و تنها بازیگری که توانست هم‌زمان در یک سال در دو بخش بهترین بازیگر نقش اول و نقش مکمل نامزد شود، «باری فیتزجرالد» بود که در سال 1944 برای «Going My Way» توانست این افتخار را کسب کند. هرچند او تنها در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جایزه اسکار را کسب کرد.
** اولین فیلم‌سازی که توانست طی دو سال متوالی، جایزه اسکار بهترین کارگردانی را کسب کند، «جان فورد» بود که در سال 1940 برای «خوشه‌های خشم» و در سال 1941 برای «دره من چه سبز بود» اسکار بهترین کارگردانی را کسب کرد. البته «جان مالکویویچ» در سال‌های 1949 و 1950 این رکورد را تکرار کرد.
** در میان تمامی کارگردانانی که کسب اسکار را تجربه کرده‌اند، «فدریکو فلینی»، کارگردان بلندآوازه ایتالیایی توانست چهار بار جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی را کسب کند و از این حیث همچنان رکورددار است. وی در سال‌های ۱۹۵۶ برای «جاده»، 1957 برای «شب‌های کابیریا»، 1963 برای «هشت‌ونیم» و در سال 1974 برای «آمارکورد» چهار اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی را برای سینمای ایتالیا به‌همراه آورد.
** «لئوناردو دی‌کاپریو»، «برد پیت»، «جانی دپ»، «سر یان مک‌کلین»، «تام کروز»، «بیل مورای»، «امی آدامز» و «جولین مور» از جمله چهره های سرشناسی هستند که تا کنون موفق به کسب اسکار نشده‌اند.