این مقاله را به اشتراک بگذارید
اعتراض وکلا به سریال مدیری
سریال «درحاشیه» یک‌بار دیگر مورد اعتراض یکی از صنوف کشور قرار گرفت. پس از اعتراض بخشی از جامعه پزشکی نسبت به سریال «درحاشیه»، به کارگردانی مهران مدیری و بیان اینکه این سریال به پزشکان توهین کرده است، این‌بار نوبت به وکلا رسید تا گله خود را نسبت به تصویری که در این سریال از آنها ارائه شده است، ابراز کنند. آنها با نوشتن نامه‌ای به محمد سرافراز، رئیس صداوسیما خواستار رسیدگی به این وضعیت شده‌اند. علی نجفی‌توانا، رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز، نیز در مورد دلایل انتشار این نامه به «شرق» گفت: «در زندگی اجتماعی، رعایت اصول و ضوابط اجتماعی، انسانی و اخلاقی از لوازم توسعه و همزیستی مسالمت‌آمیز زندگی جمعی است. مسلم است در دنیای جدید، رسانه‌ها به‌عنوان سازوکار اطلاع‌رسانی و درعین‌حال اندیشه‌سازی می‌توانند نقش فرهنگ‌سازی را نیز ایفا کنند. امروز دیگر مردم و حتی اطفال و نوجوانان صرفا از طریق والدین در تماس با نوع خود، آموزه‌های اخلاقی و رفتاری را درنمی‌یابند بلکه از سازوکارهای دیگری که به‌صورت شنیداری، دیداری و نوشتاری با استفاده از آخرین روش‌ها سعی در انتقال آموزه‌ها به افراد دارند، اثر می‌پذیرند و چه‌بسا این اثرپذیری می‌تواند بیشتر از آموزه‌های تربیتی خانواده‌ها باشد». او ادامه داد: «طبیعتا شیوه‌های انتقال این آموزه‌ها به‌صورت نظری یا عملی می‌تواند از طریق فیلم، سریال، سخنرانی و ارائه الگوهای هنری و ارزشی انجام شود. هرچند وظیفه رسانه‌ها ایجاد سرگرمی و اطلاع‌رسانی است اما نمی‌توان منکر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آن بر الگوهای هنجاری مخاطبان شد. از همین‌جاست که ما با نوعی مسئولیت رسانه‌ای مواجهیم؛ مسئولیتی که در پرتو آن باید سازندگان، کارگردانان و پخش‌کنندگان برنامه‌ها متوجه عواقب کارهای رسانه‌ای خود باشند. طبیعتا مسئولیت این حیطه وقتی سنگین‌تر می‌شود که رسانه‌ای با پول مردم و هزینه بیت‌المال درصدد ارائه خدماتی با هدف ارتقای وضعیت فرهنگی و اجتماعی باشد. متأسفانه بی‌تدبیری در صداوسیما نه‌تنها باعث شده است که بخشی از مخاطبان از این رسانه روی گردانند، از طرفی برای جلب مشتری، هدف وسیله را توجیه کرده و در انتقال آموزه‌های هنری، کار به آنجا رسیده که بخشی از مخاطبان نزد مخاطبان دیگر مورد بی‌مهری وحشتناکی قرار گرفته‌اند».
نجفی‌توانا سپس به موضع وکلا اشاره کرد: کانون وکلا به‌عنوان مرکز تجمع اندیشمندان حقوقی و مغذی نظام قضایی و حقوقی با صبر و تحمل، مدت‌ها این بی‌مهری‌ها را مورد اغماض قرار داد. ما بارها شاهد بودیم برخی صنوف از جمله وکلا به عنوان افرادی ناسالم و متخلف ضوابط اجتماعی و رفتاری معرفی شده‌اند، درحالی که معدل سلامت وکلا اگر از دیگر بخش‌های جامعه بالاتر نباشد، کمتر نیست و اگر تبعات منفی این اطلاع‌رسانی در جامعه مدنظر نباشد، می‌توانیم با آمار ثابت کنیم میزان سلامت اقشار در جامعه چگونه است اما ما با آسیب‌شناسی و باصبر و حلم کوشش کردیم با تذکرات غیرمستقیم، به مدیران سیاست‌گذار این حوزه منتقل کنیم که نقد به معنای توهین و انتصاب نسبت‌های ناروا به افراد نیست؛ آن‌هم قشری که یک سوم آن از میان کارمندان و قضات شریف بازنشسته مراجع قضایی، بخش دیگری از خانواده شهدا و ٧٠ درصد، جوانانی هستند که بعد از انقلاب به دنیا آمده‌اند». او ادامه داد: «چگونه رسانه‌ای که با پول ملی اداره می‌شود، به خود اجازه می‌دهد با پخش برنامه‌های سبک برای جلب مخاطب همه ارزش‌ها را به مضحکه بگیرد و با لودگی‌گری غیرهنری به وکلا و پزشکان توهین کند؟ باید به این نکته توجه کرد وکلا در زمانی که بحث خانه سینما پیش آمد و در زمان‌های دیگری که معضلاتی برای هنرمندان به وجود می‌آید، به کمک این قشر می‌آیند، پس در بیان مفاهیم هنری، عفت مشاغل را حفظ کنیم. طبیعتا صحنه‌هایی که دارای ظرافت هنری است و سعی در نقد برخی شرایط دارد، مورد احترام است اما توهین هرگز. کانون وکلا با رعایت ارزش‌های اجتماعی و با دقت در ادبیاتی که مورد استفاده قرار داده است، این‌بار با لبریزشدن کاسه صبر مجبور شد به مدیر رسانه ملی نامه‌ای دوستانه درعین حال هشدارگونه بنویسد و به صورت شفاف تکرار کند این صحنه‌ها روی ندهد والا وکیل دادگستری وقتی از دیگران دفاع می‌کند، می‌تواند از خودش دفاع کند».
این وکیل در مورد برنامه‌هایی که به‌زعم او به وکلا توهین شده است، اظهار کرد: «متأسفانه بیشترین هجمه به وکلا از طرف افرادی است که بالقوه یا بالفعل معدل قانون‌گریزی بالاتری دارند. هنر، وسیله‌ای برای ظرافت طبع به زیباترین وجه ممکن است. هنرمند واقعی نیازی به سرکوب دیگران ندارد. ما در دوره‌های گذشته در برخی فیلم‌ها و سریال‌ها شاهد چنین ظلم‌هایی به جامعه وکالت بوده‌ایم اما این جفا را نادیده گرفتیم و به صورت معین با ادبیاتی دوستانه تذکر داده‌ایم که گویا مفیدفایده واقع نشده و متاسفانه پاسخی از تذکرهایمان حاصل نشد. در نتیجه، این‌بار با توجه به تداوم این امر در دو سریال «فوق سری» و «در حاشیه» متوجه شدیم تذکرهایمان مورد بی‌توجهی قرار گرفته است.
این اعتراض‌ها اما از سوی غلامرضا میرحسینی، مدیر شبکه سوم سیما نیز بی‌پاسخ نمانده و او دیروز، ٢٣فروردین به ایرنا گفت: «معترضان اگر استدلال منطقی، مستدل و مستندی ارائه کنند که در سریال «در حاشیه» به آنان توهین شده، می‌توانیم به گفت‌وگو بپردازیم. رفتارهای کنونی در جامعه از جمله فرهنگ ترافیک یا رعایت حقوق یکدیگر نشان می‌دهد که با کاهش تحمل اجتماعی مواجه هستیم».
میرحسینی با بیان اینکه طنز مقوله‌ای است که می‌تواند به آسیب‌های موجود در جامعه با نگاهی انتقادی بپردازد، گفت: «اگر این روند که اقشار مختلف نسبت به هر مقوله طنزی واکنش نشان می‌دهند، تداوم یابد، آنگاه دیگر حتی نمی‌توان در سایر حوزه‌ها نیز شخصیت منفی داشت».
مدیر شبکه سه سیما با تأکید بر اینکه باید تفاوتی میان مقوله طنز و سایر آثار قائل شد، افزود: «فاصله عمیقی در طنز بین واقعیت‌های اجتماعی وجود دارد و این روند در سریال «در حاشیه» نیز کاملا مشهود است».
شرق