این مقاله را به اشتراک بگذارید
مثل خون در رگهای من در نمایشگاه کتاب
نامههای عاشقانه احمد شاملو به آیدا چاپ میشوند
زینب کاظمخواه
شاعران و نویسندگان بعد از مرگشان به حیات ادامه میدهند. بعد از نبودنشان آثاری که از آنها مانده برای ناشران جذاب میشود و هر کدام به دنبال اثری چاپ نشده از او میروند. اکنون نامههای عاشقانه شاملو که به همسرش در طول سالها نوشته قرار است منتشر شود. این نامهها ٢٠ نامه عاشقانهای است که او در سالهای ۴٠ و ۵٠ خطاب به آیدا نوشته است.
اما آیدا در گفتوگو با «اعتماد» میگوید: «دوست نداشتم این نامهها به این زودی چاپ شوند.» او پیش از این هیچگاه از انتشار این نامهها حرفی نزده بود، انگار میخواست نامهها را برای همیشه پیش خودش نگه دارد. شاید به این خاطر که دوست داشت وقتی نامهها منتشر شوند که خود او دیگر نباشد اما «دیگر قضیه لو رفته بود و باید منتشر میشدند.»
کتاب «مثل خون در رگهای من» نام این اثر است که آیدا سرکیسیان بعد از ١۵ سال که از مرگ این شاعر میگذرد اجازه انتشار این نامهها را داده است. این مجموعه را نشر چشمه در ١٧٢ صفحه منتشر میکند.
رابطه عاطفی و عاشقانه احمد شاملو و آیدا سرکیسیان یکی از مشهورترین وجوه زندگی این شاعر است که باعث تحولی در تجربه زیستی شاملو شد. طوری که در بسیاری از مشهورترین اشعارش رد پای حضور آیدا کاملا محسوس است. به همین دلیل میتوان این رابطه را یکی از تاثیرگذارترین روابط عاشقانهای دانست که شخص شاملو نیز مدام به آن اشاره داشت. این نامهها فضای حاکم بر همین احساسات شخصی شاعر است و صدالبته اشارههایی به برخی مسائل ادبی و سیاسی روزگار. هرچند این امر آنچنان پررنگ به شمار نمیآید.
در انتهای کتاب نیز تصویر ١٧ نامه با دستخط شاعر گنجانده شده است. در واقع فارغ از محتوای خاص این نامهها میتوان آنها را بخشی از تاریخ زندگی شاعر به حساب آورد که تا به امروز منتشر نشده بود.
«مثل خون در رگهای من» دومین مجموعه از نامههای شاملو است که در نشر چشمه منتشر میشود.
سال گذشته ع. پاشایی مجموعهای از نامههای شاملو به خودش را تحت عنوان «تهران. خیابان آشیخ هادی» در همین انتشارات منتشر کرد. این نامهها را شاملو طی سه دهه دوستیاش با ع. پاشایی نوشته بود؛ نامههایی که بیشتر در مورد دغدغههای روزانه شاعر هستند و وجه ادبی ندارند. بیشتر این نامهها وقتی که شاملو در سفر بوده نوشته شدهاند و انگار سفرنامههای او هستند.
نشر چشمه در آینده نزدیک مجموعهای از نامههای احمد شاملو به پسرش «سامان» را نیز منتشر خواهد کرد. این کتاب «اُمید آفتابی من» نام دارد. به این مجموعه باید «کودکانههای بامداد» را نیز افزود که چهارمین آنها یعنی «قصه دختران ننه دریا» نیز در نمایشگاه عرضه خواهد شد.
آیدا میگوید: نوشتههای زیادی از شاملو هست که هنوز منتشر نشدهاند. یکی از کتابهایی که زیر نظر آیدا منتشر میشود کتاب کوچه است که حرف «چ» این کتاب در ۶٠٠ صفحه از سوی نشر مازیار منتشر شد.
همسر این شاعر میگوید که این روزها مشغول کار روی مجلدهای دیگری از این مجموعه است تا این کتابها را نیز بی هیچ افزوده و کاسته و مطابق شیوه و آخرین یادداشتهای احمد شاملو آماده چاپ کند.
پیش از این نامههای عاشقانه نادر ابراهیمی به همسرش فرزانه منصوری در قالب کتابی به نام «چهل نامه کوتاه به همسرم» منتشر شده بود. نامههای عاشقانه غلامحسین ساعدی به طاهره کوزهگرانی نیز به نام «طاهره طاهره عزیزم» کتاب دیگری است که چند سال پیش منتشر شد. این نامهها بعد از درگذشت طاهره کوزهگرانی منتشر شد، نامههایی که مرحوم ساعدی در فاصله زمانی ١٣ ساله از سال ١٣٣٢ تا تیرماه ١٣۴۵ نوشته بود. این نامههای یکطرفه از سوی این نمایشنامهنویس برجسته معاصر نوشته شد که هرگز جوابی نداشتند.
اعتماد