این مقاله را به اشتراک بگذارید
نگاهی به «خواب تلخ» ساخته محسن امیریوسفی
خواب شیرین
محمدعلی حیدری
«خواب تلخ»، ساخته محسن امیریوسفی اثری است بازیگوشانه و مفرح درباره موضوعی تلخ و تراژیک به نام مرگ. فیلم هنوز تازه است و گرم، بخش درخور توجهی از گرمایش را از بازیگر نقش اصلی گرفته است؛ پیرمردی که از قضای روزگار حالا دیگر زنده نیست و سرنوشتی مشابه اسفندیار در «خواب تلخ» پیدا کرده است. بخش دیگر این زنده‌بودن به دلیل موضوع ازلی و ابدی آن است. امیریوسفی در این فیلم و به بهانه نزدیک‌شدن اسفندیار به مرگ، آداب و سنت‌ها را نقد و با بعضی از آنها شوخی کرده است.
گاهی البته در پس این شوخی و متلک‌ها، زیاده‌روی و ذوق‌زدگی وجود دارد که می‌توان آن را به پای جوانی سازنده‌اش دانست، اما «خواب تلخ» مثل «آتشکار» با نگاهی تازه و شوخ طبعی بسیار زیاد چیزهایی را نشانه می‌رود که با آنها خو گرفته و بزرگ شده‌ایم.
تماشای فیلم تجربه‌ای لذت‌بخش است، «خواب تلخ» برای مخاطب عام جذاب نیست، به این دلیل که باورهایش را نقد می‌کند، اما مخاطب خاص را درگیر می‌کند و به فکر فرومی‌برد. در هر صورت نمی‌توان از توقیفش دفاع کرد؛ چراکه اگر در شرایط عادی دیده می‌شد قطعا واکنش‌های طبیعی و منصفانه را نثار سازنده‌اش و مسیر فیلم‌سازی او را هموار می‌کرد. نکته اینکه امیریوسفی به شهادت همین دو فیلم، فیلم‌سازی است مستعد و یکه. یکه به این معنا که شبیه او را در سینمای ایران نداریم. از فیلم‌سازی تقلید نمی‌کند و می‌کوشد شوخ‌طبعی اصفهانی‌اش را وارد مدیومی به نام سینما کند و موفق بوده این کار را به شکلی جذاب انجام دهد.