این مقاله را به اشتراک بگذارید
کنفرانس تغییرات آبوهوایی «پاریس ۲۰۱۵» هفته گذشته پایان یافت؛ یکی از آخرین امیدها برای جلوگیری از گرمایش کرهزمین. همزمان با کنفرانس پاریس و کارزار جهانی برای محدودکردن گرمایش زمین به اندازه دو درجه تا پایان قرن، سازمان جهانی بهداشت گزارشی منتشر کرد که طبق آن، در صورت محدودنکردن گرمایش زمین تا سال ۲۰۳۰، سالانه به طور میانگین ۲۵۰ هزار نفر در اثر بیماریهای ناشی از این پدیده ازجمله وبا و مالاریا و حوادث طبیعی حاصل از آن مثل سیل و رانش زمین جان خود را از دست خواهند داد.
گرمایش زمین، حاصل افزایش چشمگیر گازهای گلخانهای، ازجمله دیاکسیدکربن در اتمسفر است؛ گازهایی که نتیجه مصرف و سوختن سوختهای فسیلی و تخریب جنگلها هستند. نیروگاههای تولید برق، صنعت حملونقل، پالایشگاهها و به طور کلی استفاده از سوختهای فسیلی از جمله زغالسنگ، نفت و گاز طبیعی بیشترین سهم را در تولید گازهای گلخانهای دارند. ذوبشدن یخهای قطبی و بالاآمدن سطح آب اقیانوسها، توفان، سیل، گرداب، امواج هوای گرم و دورههای طولانی خشکسالی، جنگ داخلی، آشوبهای اجتماعی، موج مهاجرتهای اقلیمی، ازبینرفتن محصولات کشاورزی و… از نتایج مستقیم این پدیدهاند.
کتاب «گرمشدن کره زمین» اطلاعات سودمندی درمورد زوایای علمی و ابعاد عمیق این فاجعه به دست میدهد. این کتاب با توضیحی درباره گرمشدن زمین و تغییرات آبوهوایی شروع میشود. به دنبال آن بررسی نحوه ایجاد و پیشرفت فرضیه گرمشدن زمین ارائه میشود. تأثیرات بالقوه و ویرانگر گرمشدن کرهزمین بر جوامع انسانی، ازجمله تغییراتی چشمگیر در حوزههایی مثل سلامت، کشاورزی، اقتصاد، منابع آبی، نواحی ساحلی، توفانها و دیگر رخدادهای شدید آبوهوایی و تنوع زیستی نیز در این کتاب بررسی خواهند شد. فصلهای انتهایی کتاب نگاهی به سیاستهای جهانی و راهحلهای احتمالی برای مسئله گرمشدن زمین میاندازد. این کتاب توضیحی مختصر و البته دقیق از موضوعهای کلیدی بحث گرمایش زمین را در اختیار خواننده میگذارد: چرا و چطور دگرگونیهای اقلیمی رخ میدهد؟ امروز چه کاری از دستمان برمیآید که دستکم روند گرمشدن زمین را آهسته کنیم؟ پیمانهای بینالمللی نظیر پیمان کیوتو چگونه میتواند به نجات زمین، جانوران، گیاهان و نسل بشر بینجامد؟
کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و جایگزینکردن انرژیهای تجدیدپذیر مثل باد، خورشید، امواج اقیانوس و گرمای درون زمین تنها راهحل جلوگیری از گرمایش زمین است. اما این تغییرات نیازمند تغییرات اساسی در ساختار اداره سیاسی و اقتصادی جهان است. گرمشدن کره زمین برخی از دیگر مشکلاتی را آشکار میکند که جهان امروز با آنها درگیر است. این پدیده نهفقط مفهوم دولت-ملت را در برابر مسئولیت جهانی، بلکه دیدگاه کوتاهمدت سیاسی رهبران کشورها را هم زیر سؤال میبرد. در پاسخ به این پرسش که برای جلوگیری از گرمشدن زمین چه کاری از دستمان برمیآید، باید بعضی از بنیادیترین قوانین جامعهمان را دگرگون کنیم تا بتوانیم رویکردی جهانیتر و بلندمدتتر در پیش بگیریم.