این مقاله را به اشتراک بگذارید
جشنواره فیلم دوبی پایان یافت
هشدار به «فجر»
دوازدهمین دوره جشنواره فیلم دوبی به پایان رسید. این جشنواره هرچند کمی بیشتر از یک دهه است که فعالیت خود را پشت سر گذاشته، اما با صرف هزینه‌های هنگفت برای دعوت از بازیگران و کارگردان‌های هالیوودی و نمایش فیلم‌های به‌روز دنیا تلاش می‌کند ضمن ایجاد محوریتی برای سینمای عرب، دیگر جشنواره‌های فیلم منطقه را پشت سر بگذارد.
جشنواره بین‌المللی فیلم دوبی (DIFF) یکی از جشنواره‌های فیلم آسیاست که هر سال در امیرنشین امارات برگزار می‌شود. این جشنواره دسامبر ۲۰۰۴ با شعار پیوند فرهنگ‌ها، برخورد اندیشه‌ها و با تمرکز بر سینمای جهان عرب و نیز آفریقا آغاز به کار کرد. دوازدهمین دوره این جشنواره امسال از ٩ تا ١۶ دسامبر سال جاری در دوبی واقع در امارات متحده عربی برگزار شد. درمجموع ۱۳۴ فیلم از ۶۰ کشور جهان به جشنواره فیلم دوبی می‌روند که از این میان ۵۵ فیلم برای نخستین‌بار در جهان اکران می‌شوند. ریاست گروه داوران آن بر عهده «دیپا متا»، تهیه‌کننده و نویسنده بود و «تام زابریسکی» سازنده مستقل فیلم مستند، «خالد النوابی» بازیگر مصری، «نجوم الغانم» فیلم‌ساز اماراتی و «میسون پاچاچی» فیلم‌ساز عراقی اعضای هیأت داوران آن را تشکیل می‌دادند. همچنین در این دوره، چهار جایزه یک عمر دستاورد به «کاترین دونو» بازیگر فرانسوی، «عزت العیالی» بازیگر مصری، «سامی بوآجیلا» بازیگر فرانسوی-تونسی و «نصرالدین شاه» بازیگر هندی اهدا شد.
آغازگر دوازدهمین دوره، فیلم «اتاق» ساخته لنی آبراهامسون بود که از مدعیان اسکار است. پایان‌بخش جشنواره هم به نمایش فیلم «کمبود بزرگ»، ساخته آدام مک‌کی با بازی برد پیت، رایان گاسلینگ، کریستین بیل و استیو کارل اختصاص داشت. این فیلم به‌تازگی در لس‌آنجلس اکران خود را شروع کرده است.
جشنواره فیلم دوبی پس از جشنواره‌های قاهره، دمشق و مراکش، چهارمین جشنواره سینمایی کشورهای عرب‌زبان به‌شمار می‌رود که با وجود نوپابودن، از طریق جذب هنرپیشگان و کارگردانان مشهور هالیوود و بالیوود، موفق شده است توجه همگان را جلب کند و این موضوعی است که برگزارکنندگان جشنواره هم بر آن تأکید دارند. در یکی از خبرهایی که روی سایت جشنواره فیلم دوبی منتشر شده، به قرارگرفتن این رویداد در فهرست ١۵ جشنواره معتبر فیلم در دنیا از سوی یکی از مجلات مسافرتی اشاره شده و چنین آمده است که برای دومین سال پیاپی این جشنواره از سوی یکی از مجلات در فهرست ١۵ جشنواره فیلم مهم جهان قرار گرفته است. در ادامه چنین ادعا شده: «جشنواره جایگاه خود را در فهرست داغ این مجله به‌دست آورده است تا مقصدی هیجان‌انگیز برای ستاره‌ها و کشف بهترین‌های سینمای عرب باشد. در این فهرست جشنواره‌های دیگر مانند کن، ونیز، تورنتو، برلین و… قرار دارند».
در بخش دیگری از این متن درباره اهداف جشنواره عنوان شده است: «از زمان آغاز جشنواره فیلم دوبی از سال ٢٠٠۴ تاکنون، جشنواره به مرور قدرتمندتر شده و توانسته به توسعه فرهنگی و رونق فیلم‌سازی، ارائه موقعیت‌های بیشتر برای فیلم‌سازان عرب و ارائه فرهنگ ارزشمند برای مردم دوبی و امارات متحده عربی کمک کند».
پس از آن به صحبت‌های عبدالحمید جمعه، رئیس جشنواره، اشاره شده است: «جشنواره از آغاز، به صورتی پایدار و محکم در تقویم امارات متحده عربی قرار گرفت و به رویدادی تبدیل شد تا افراد جامعه در کنار یکدیگر از بهترین فیلم‌های دنیا لذت ببرند، ضمن اینکه محلی برای تبادل دانش و شناخت استعدادها باشد. سینمای عرب گام‌های بلندی را در دهه‌های گذشته از طریق افزایش فیلم‌های سینمایی و مخاطبان داخلی و خارجی برداشته است و ما مفتخریم که بگوییم جشنواره بخش مهمی از این رشد بوده است».
در انتهای این خبر درباره بازار فیلم دوبی نیز چنین آمده است: «بازار فیلم دوبی بازوی صنعت فیلم‌سازی جشنواره است و دو‌هزارو پانصد نماینده صنعت سینما و افراد حرفه‌ای این رشته از ٨١ کشور دنیا جذب آن شده‌اند. این بازار اکنون پیشرو صنعت فیلم و تلویزیون منطقه است و تصمیم‌گیرندگان سینما در آسیای شرقی، آسیا و آفریقا می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند».
این در حالی است که ایران هم در دوره‌های مختلف در این جشنواره شرکت کرده است، همچنان که امسال با دو اثر «مردی که اسب شد» ساخته امیرحسین ثقفی و فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» اولین ساخته وحید جلیلوند در بخش سینمای جهان دوبی حضور یافت. یک روز پیش از اتمام جشنواره، نیکی کریمی که در فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» بازی کرده است، یکی از میهمان‌های جشنواره بود و پس از نمایش فیلم به پرسش‌های مردم پاسخ داد. او در صفحه اینستاگرام خود هم نوشت: «فیلم با استقبال بسیار خوبی روبه‌رو شد و در سالن «آی مکس» بزرگ جشنواره، جای سوزن‌انداختن نبود».
هرچند حضور ایران در این جشنواره در معرفی بیشتر سینمای ایران مهم است، اما برخی دیگر از سینماگران هم معتقد هستند این جشنواره یکی از رقیبان مهم‌ترین جشنواره داخلی سینمای ایران است.
شهرام مکری، کارگردان «ماهی و گربه» در این‌باره به «شرق» گفت: «به نظرم اگر بخواهیم جایگاه جشنواره‌ها را در رده‌بندی جهانی در نظر بگیریم باید به عوامل مختلفی دقت کنیم که یکی از آنها قدمت برگزاری یک جشنواره است. درواقع باید ببینیم یک جشنواره در عمری که داشته موفق عمل کرده یا نه. این در کنار عوامل دیگری مانند کیفیت جشنواره، میهمان‌های جشنواره، فیلم‌هایی که به نمایش درمی‌آید و… همگی وضعیت اعتبار یک جشنواره را نشان می‌دهد». او افزود: «فستیوال‌های دوبی و ابوظبی با توجه به عمر کوتاهشان، با داشتن این شاخصه‌ها توانسته‌اند مسیر خوبی را طی کنند؛ برای نمونه فستیوال فیلم دوبی توانسته در مدت‌زمان کمی تبدیل به یکی از جشنواره‌های تأثیرگذار منطقه شود و اثرگذار باشد. در بین جشنواره‌های خاورمیانه، ابوظبی و دوبی پیش از فجر به ذهن فیلم‌سازهای خارجی می‌آید چون این جشنواره‌ها توانسته‌اند میهمان‌های خوبی دعوت کنند، هیأت داوران درخور توجه و نامداری داشته باشند و… . البته در قاره آسیا جشنواره‌های مهم‌تری هم هست، نظیر آسیاپاسیفیک، پوسان و توکیو، اما در منطقه خاورمیانه این دو جشنواره با توجه به عمر کوتاهشان، نقش خوبی در جهان ایفا کرده‌اند».
شرق