این مقاله را به اشتراک بگذارید
جدال با قانون
قانون. این مفهوم تاریخی و مسئله‌زا همواره دستمایه رمان‌ها، مقالات و مکتوبات بسیار بوده است. نمایشنامه «قانون پیران» نوشته مشترک تامس میدلتون و ویلیام رولی نیز ایده قانون را به چالش می‌کشد «قانون که رسالتش دفاع از بی‌گناهان، ستاندن داد آن‌ها از ستمگران و دفاع از حقوق مردمان است، در این نمایش جان آن‌ها را به خطر می‌اندازد و مرگ‌شان را رقم می‌زند.» این نمایشنامه در پنج پرده روایت می‌شود. پرده اول: «گذرگاهی در اپیروس. سیمونیدز و دو وکیل aاین قانون آیا قطعی است؟ وکیل اول: قانون! آقای عزیز، چیست جز قانون. سیمونیدز: به‌راستی، قربان، که مرا به قانون ایمان است. بدانید، آقا، که پرسش مرا به‌نحوی پاسخ داده‌اید؛ مرا بر استحکام پایه‌های بنیادین قانون به‌طور عام تردید نیست، لیک این قانون خاص است که نگرانم می‌کند، اکنون و حال، چه رخ دهد گر این قانون قطعی و قهری و زورمند و پاینده شود؟» ماجرا از این قرار است که قانونی به‌دست پادشاهی بر ملکی نهاده می‌شود؛ قانونی که با قانون انجیل که حکم به احترام به والدین می‌کند در تضاد است، و قصد جان پیران مُلک را می‌کند. میدلتون با ایجاد این موقعیت برآن است ایده قانون را به چالش بکشد. تامس میدلتون و ویلیام رولی از نویسندگان عصر جیمز ادبیات انگلستان و از جمله نمایش‌نامه‌نویسان دوره رنسانس‌اند. رولی که بازیگر نیز بوده، در مقام نویسنده بیشتر به هم‌نویسی با سایر نویسندگان هم‌دوره خود پرداخته است. اما نکته جالب در مورد این نمایشنامه این است که گویا جز این دو، نویسنده دیگری نیز در کار بوده است. «میدلتون قانون پیران را در سال ١۶١٨ با همکاری ویلیام رولی می‌نویسد. اما بر روی نسخه قدیمی اثر، نامِ فیلیپ مسینجر قید شده است، اما مصححان آثار میدلتون بر این باورند که ردپایی از سبک نوشتار مسینجر در این نمایشنامه یافت نمی‌شود و قانون پیران، بسیار به سبک کارهای خود میدلتون شباهت دارد. برخی دیگر از محققان آثار میدلتون این نویسنده سوم را، نه مسینجر، که تامس هیوود می‌دانند. در هر صورت آن‌چه محتمل است آن است که نقش این نویسنده سوم نه در خلق اثر که در ویرایش آن بوده است.» نگاه میدلتون به قانون نسبت به معاصرانش نیز متفاوت است. او معتقد بود هر قانون تازه‌ای برای برخی مردمان سود دارد و برای برخی دیگر زیان. پس زیان‌دیدگان مخالف آن قانون‌اند و آنان که سود می‌برند طرفدار آن قانون. اندک‌اند کسانی که ورای منافع شخصی خود به نفس قانون بیاندیشند. میدلتون زمانی که هفده‌ساله بود نخستین نوشته‌اش، «خرد سلیمان» را به چاپ رساند. بعدها یعنی در سال ١۶٠٣ او با همراهی دیگر نمایش‌نامه‌نویسان و اهالی تئاتر درام‌هایی نوشت و در کنار آن جزواتی نیز منتشر کرد مانند «پارلمان بی‌پول شعرهای مندرس» که بارها و بارها تجدیدچاپ شد و خوانندگان بسیاری یافت. «بازی شطرنج» عنوان نمایشنامه دیگر او است، نمایش‌نامه‌ای میهن‌پرستانه که میدلتون آن را در سال ١۶٢۴، روی صحنه برد. نمایشی جنجالی که در قالب بازی شطرنج و مهره‌هایش وقایع سیاسی دوران را به نقد می‌کشید و همین امر بازیگرانِ کار را به دادگاه کشاند و میدلتون را نیز به حبس انداخت.