آیا این ها را درباره فیدل می دانید؟

 خواندنی هایی درباره فیدل کاسترو

خدا حافظی با فیدل

 فیدل کاسترو در سن نود سالگی درگذشت. کسی که حدود نیم قرن پیش انقلاب کوبا را رهبری کرد و بعد از آن با تاسیس رژیم کمونیستی قدرت را در این کشور به دست گرفت. کاسترو نه فقط به عنوان یک شمایل مهم ضد آمریکا و امپریالیسم، بلکه یکی از مهم‌ترین و موثرترین شخصیت‌های سیاسی قرن بیستم بود که نامش برای همیشه در کتاب تاریخ ثبت شده است.

مرگ کاسترو شاید از آخرین نشانه‌های شاخص جهان قرن بیستم باشد که دیگر دارد رنگ می‌بازد. تمام صف‌بندی‌ها و ارزش‌هایی که چند دهه‌ی قبل دنیا روی مدار آنها بنا شده بود حالا و بعد از انقلاب دیجیتال و اطلاعات معنای چندانی ندارد.

به مناسبت مرگ یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی و رسانه‌ای تاریخ معاصر، در اینجا به سراغ نکات خواندنی و عجیبی از زندگی او رفته ایم که شاید کمتر شنیده باشید. مانند ماجرای ۶۳۴ ترور ناموفق از سوی سازمان سیا با نقشه‌های عجیب و غریبی مانند مایوی مسموم و سیگار برگ منفجر شونده تا تصویری که هالیوود از او به جای گذاشته شده است.

انقلابی سرمایه‌دار

کاسترو متولد ۲۶ آگوست ۱۹۲۶، در دوران تحصیل رشته‌ی حقوق در دانشگاه هاوانا با تفکرات کمونیستی  آشنا شد. در حالی که پدرش شخصیتی ثروتمند و از بزرگان صنعت کشاورزی در کوبا بود. بعد از شرکت در مبارزات انقلابی در کلمبیا و جمهوری دومینیکن، او تلاش ناموفقی برای سرنگونی حکومت باتیستا دیکتاتور وقت کوبا، در ۱۹۵۳ داشت.

نیم قرن رئیس‌جمهور

با پنج دهه ریاست‌جمهوری رکورد طولانی ترین دوران ریاست‌جمهوری در تاریخ را دارد. در طول تاریخ تنها دو پادشاه بیشتر از او کنترل قدرت را در دست داشتند: ملکه الیزابت و پادشاه تایلند. او در جولای ۲۰۰۶ بنا به مشکلات سلامتی قدرت را به برادرش رائول کاسترو سپرد. کاسترو در طول زمام‌داری‌اش شاهد حضور ۱۰ رئیس‌جمهور مختلف در کاخ سفید بود.

فیدل به روایت هالیوود

کاسترو شخصیت سیاسی مهمی بود و هالیوود در چندین نوبت رهبر انقلاب کوبا را به تصویر کشیده است. بخشی از حضور کاسترو به‌عنوان یک شخصیت داستانی مربوط می‌شود به آثاری که درباره‌ی چه‌گوارا و انقلاب کوبا ساخته شده. در این فیلم‌ها اگرچه نقش چه‌گوارا پررنگ‌تر است، کاسترو هم به ضرور تاریخ و درام در داستان‌ها حضور دارد.

برای مثال در چه! (۱۹۶۹) فیلم ناموفق ریچارد فلایشر نقش چه‌گوارا را عمر شریف بازی کرده و نقش کاسترو را جک پالانس. در «چه» ساخته استیون سودربرگ هم شخصیت کاسترو با نقش‌آفرینی دیمین بیشیر نقش مهمی دارد. مینی سریال «فیدل» که در سال ۲۰۰۲ ساخته شده می‌تواند مهم‌ترین اثر نمایشی درباره شخصیت کاسترو باشد. شخصیت فیدل بیشتر برای مستندسازها جذاب بوده و زندگی‌اش دستمایه‌ی ساخت مستندهای معروفی چون «فیدل: داستان ناگفته»، «فیدل» و «۳۶۸ راه برای کشتن کاسترو» شده است.

طولانی‌ترین سخنرانی تاریخ

همچنان رکورددار طولانی ترین سخنرانی تاریخ هم هست. او در سپتامبر ۱۹۶۰ در مجمع عمومی سازمان ملل چهار ساعت بیست و نه دقیقه صحبت کرد. یکی دیگر از سخنرانی‌های معروف او پس از انتخاب دوباره‌اش به ریاست‌جمهوری در فوریه ۱۹۹۸ اتفاق افتاد که هفت ساعت و ۲۴ دقیقه طول کشید!

رمان محبوب

کاسترو از رمان «زنگ ها برای چه کسی به صدا در می‌آیند؟» اثر ارنست همینگوی به عنوان کتاب محبوبش نام برده بود. داستان این کتاب در جنگ داخلی اسپانیا در دهه سی میلادی اتفاق می‌افتد.

۶۳۴ ترور ناموفق!

در طول عمرش خود کاسترو ادعا کرده که از ۶۳۴ نقشه ترور جان سالم به دربرده که اکثریت آنها توسط ایالات متحده و از زمان ریاست‌جمهوری آیزنهاور تا کلینتون ادامه داشته. بیشترین اقدام به قتل از سوی آمریکا با ۱۹۷ مورد در دوران ریاست جمهوری رونالد ریگان صورت گرفته است.  در این میان چندین روش بسیار عجیب برای ترور مطرح شده که بعضی‌هایش واقعا خنده‌دار و باورنکردنی است.

از سیگارهای منفجره، خودکار و دستمال آلوده، بمب زیردریایی، سیگارهای آلوده برای ریزش ریش‌ها و باران ال‌اس‌دی برای هذیان گفتن در هنگام سخنرانی که بگذریم می‌رسیم به نمونه‌های دیوانه‌وارتری مانند مایوی مسموم!

بعد از بحران خلیج خوک‌ها جیمز داناوان ( وکیل معروفی که در فیلم «پل جاسوس‌ها» تام هنکس نقشش را بازی کرده) برای بازگشت اسیران به کوبا رفت. سازمان سیا که از علاقه زیاد کاسترو به شنا و غواصی اطلاع داشت، قصد جان او را کرد، آن هم به وسیله یک مایوی آلوده به باکتری‌های عامل بیماری پوستی! اما از قرار معلوم داناوان شخصا تصمیم گرفت که مایوی دیگری را به کاسترو تحویل دهد.

۱۰۰ شخصیت تاثیرگذار تاریخ

مجله تایم سال ۲۰۱۲ او را در لیست صد شخصیت موثر تمام تاریخ قرار داد.

کاسترو در دنیای گیم

بامزه است که سال ۱۹۸۷ ژاپنی‌ها بازی اکشنی برای دستگاه‌های آرکید ساخته بودند با عنوان «جنگ‌های چریکی» که در آن چه‌گوارا و کاسترو قهرمانان بازی بودند و همه دشمنان را می‌کشتند و یک انقلاب را به سرانجام می‌رساندند! در بازی استراتژیک «تروپیکو» که داستانش درباره اداره یک کشور لاتین است، ارجاعات متعددی به شخصیت‌های سیاسی آمریکا لاتین از جمله کاسترو صورت گرفته.

سه روز با فرمانده

مهم‌ترین تصویر ثبت شده از کاسترو، مستندی است که الیور استون درباره‌ی رئیس‌جمهور کوبا ساخته است. در «فرمانده» استون با گروه کوچکی از عوامل به کوبا سفر می‌کند و طی سه روز با کاسترو وقت می‌گذارند و با او به گفتگو می‌نشیند. استون حدودا یکسال بعد دنباله‌ای را هم برای این مستند با عنوان «در جستجوی فیدل» منتشر کرد که در آن علاوه بر کاسترو با شخصیت‌های سیاسی مهم کوبا هم گفتگو صورت گرفته. الیور استون تنها سینماگر آمریکایی نیست که به کاسترو ارادت داشته و از جمله دیگر تحسین‌کنندگان این انقلابی و رئیس‌جمهور کوبا می‌شود به جک نیکلسون، رابرت ردفورد و لئوناردو دی‌کاپریو اشاره کرد.

زبان دشمن

او کاملا به زبان انگلیسی مسلط بود اما به هیچ وجه حتی در مصاحبه‌ها و گفتگوهای خصوصی از آن استفاده نمی کرد چرا که انگلیسی را زبان امپریالیسم و دشمنانش می‌دانست.

شرط مذاکره به آمریکا

سال  ۱۹۷۳ کاسترو به شوخی گفته بود: وقتی رییس‌جمهور آمریکا سیاه‌پوست و پاپ هم اهل آمریکای لاتین باشد، آمریکا با ما وارد گفتگو خواهد شد. پیش‌بینی ای که با حضور پاپ فرانسیس در واتیکان، و آغاز ارتباط دیپلماتیک بین کوبا و آمریکا در دوران باراک اوباما به واقعیت پیوست. کاسترو در شرایطی از دنیا رفت که پاپ فرانسیس و باراک اوباما در واتیکان و کاخ سفید بودند و سفارت آمریکا بعد از پنج دهه دوباره در هاوانا افتتاح شده بود.

 دنیای تصویر