این مقاله را به اشتراک بگذارید
رمانهای برگزیده فارسی
داستانهای خوب از ما انسانهای بهتری میسازد؛ انسانهای بهتر، جهان بهتری میسازند؛ همین نوع نگرش، هر خوانندهای را وامیدارد تا خود را به خوانش بهترین داستانها دعوت کند. اگر در نمایشگاه کتاب، رمانهای خوب برگزیده میخواهید، که شما را دعوت کند به ضیافتی از بهترینهای فارسی، ما به شما برگزیدههای ادبیات داستانی ایران را که مهمترین جوایز ادبی سال ۹۵ را از آن خود کردهاند پیشنهاد میدهیم؛ برگزیدههایی که هر کدام گوشهای از زندگی اجتماعی، سیاسی و تاریخی مردم این سرزمین را روایت میکنند.
۱- چیدن باد
برای آنها که میخواهند لذت خوانش یک رمان تاریخی خوب را به خود هدیه بدهند، «چیدن باد» (نشر روزبهان) بهترین گزینه است. رمانی از محمد قاسمزاده، که در سال اخیر توانست جایزه مهرگان ادب را به عنوان بهترین رمان سال از آن خود کند؛ آنطور که در بیانیه دبیرخانه آمده، این رمان «به دلیل زبان ساده و روان، چندصداییبودن اثر و بازگویی تاریخ از دیدگاه همه لایهها و طبقات مؤثر اجتماع» به عنوان بهترین رمان فارسی انتخاب شده است. «چیدن باد» روایتی است داستانی از تاریخ معاصر ایران، گذری داستانگویانه بر آنچه در این دورهها روی داده که به شیوه اولشخص، از زبان ۳۶ راوی روایت میشود. دایره وسیع راویان کتاب، از محمدعلی شاه قاجار آغاز شده تا سه شاه بعد از او و همچنین پارهای از کسانی که در کنار آنها یا در برابرشان بودهاند گسترش پیدا میکند. با این وصف رمان هم شرح کلیدیترین وقایع تاریخ معاصر است و هم شرح مبارزه کسانی که زندگی خود را وقف ایستادگی در برابر ظلم این شاهان کردهاند؛ مبارزانی که با وجود وابستگیهایی که به لحاظ خانوادگی به یکدیگر دارند به طیفهای گوناگونی از مذهبی گرفته تا چپ گرایش دارند.
۲- گلوگاه
«گلوگاه» (نشر صدای معاصر) اولین رمان و سومین کتاب طیبه گوهری است که برایش جایزه هفت اقلیم را بهعنوان بهترین رمان سال به ارمغان آورد. گوهری پیش از این نیز برای «و حالا عصر است» در دوازدهمین دوره جایزه مهرگان ادب تحسین شده بود و منتخب اولین دوره جایزه ادبی بوشهر؛ همچنین برای همین کتاب نامزد جایزه گلشیری، جایزه گام اول شده بود. رمان «گلوگاه» در سه فصل خونخاک، خانه شیشهای و آتش مقدس روایت میشود با دو راوی اولشخص. «گلوگاه» با زبان و نثری درخور به آسیبشناسی جامعه امروز میپردازد. روایت با دزدیدهشدن و محصورشدن حسامالدین همت شروع میشود و در ادامه حس در حصربودن به دیگر شخصیتهای رمان تسری پیدا میکند. شخصیتهای رمان بیآنکه بخواهند درگیر نوعی سیاستزدگی تحمیلی میشوند که روند معمول زندگیشان را بههم میریزد. «گلوگاه» با پیشبردن چند قصه موازی با حفظ انسجام ساختاری قصهای خوشخوان و پرتعلیق را برای مخاطب خود روایت میکند. آنطور که محمد کشاورز نیز کشش رمان را مرهون نزدیکی آن به فضای سالهای اخیر جامعه میداند: «با اینکه همه ما با این حوادث و وقایع آشنا هستیم اما کسی آن را در قالب داستان و رمان ننوشته بود و با این دیدگاه قصه آن با همه ملموسبودن، نو است.»
۳- خونمردگی
چهارمین کتاب الهام فلاح، برایش جایزه پروین اعتصامی را به عنوان بهترین رمان سال به ارمغان آورد: «خونمردگی» (نشر چشمه)؛ داستانی بر بستر جنگ در یک خانواده. «خونمردگی» از روزگار جنگ آغاز میشود و تا امروز پیش میآید: خانواده داستان در این بحبوحه با ماجراها و وقایعی روبهرو میشوند که بر هویت و زندگیشان تاثیرات عمیقی میگذارد. پرسش مهمی که در داستان با آن برخورد میکنیم نیز در همین نکته مستتر است، چه کسی حقیقت را میگوید؟ هرچه زمان جلوتر میرود خواننده با ماجراها و اتفاقهایی مواجه میشود که گاهی تکاندهنده هستند. پردهها که میافتد روح آدم و چهره اصلیشان نمایان شده و خواننده درمییابد که چه کسی راست میگوید و چه کسی دروغ. «خونمردگی» با چنین شمایلی سعی دارد بدون وقفه و با قصهگویی جهانی بسازد که در آن گذشتههای نهچندان دور ناگهان احضار شده و به هویتهای چندلایه بُعدی دیگر میبخشد.