این مقاله را به اشتراک بگذارید
پدرخوانده پایان ندارد
نشر نیلوفر: فاوست، پدرخوانده، رمان پلیسی و موسیقی راک
از سال ١٩۶٩ که ماریو پوزو «پدرخوانده» را نوشت، این رمان به یکی از داستان‌های مورد علاقه رمان‌خوانان بدل شد و توجه به این اثر تا همین امروز هم ادامه دارد. «پدرخوانده» پوزو به تازگی با ترجمه منیژه غلامی توسط نشر نیلوفر به فارسی منتشر شده است. پوزو، نویسنده ایتالیایی‌تبار ساکن نیویورک، با نوشتن این رمان و خلق شخصیت دون کورلئونه به شهرتی جهانی رسید. فرانسیس فورد کاپولا با اقتباس از همین رمان «پدرخوانده»هایش را ساخت و پوزو در نوشتن فیلم‌نامه با کاپولا همکاری داشت. اقتباس سینمایی این رمان هم بدل به یکی از مهم‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما شده است. با این‌حال، مترجم رمان در یادداشتی که در ابتدای کتاب نوشته، درباره اهمیت رمان «پدرخوانده» آورده: «رمان پدرخوانده در قیاس با نسخه سینمایی آن که فوق‌العاده ستودنی است، همواره یک سروگردن بالاتر می‌ایستد و این دیگر برتری ادبیات بر سینماست. سبک مردانه و پرخون پوزو خود به‌راستی خواندنی است. علاوه بر ظرافت سبک، ظرائف فراوان در کتاب هست که در فیلم، ناگزیر، به اجمال برگزار شده است. شخصیت محوری داستان، دون ویتو کورلئونه، جزئی از ذائقه عمومی ما شده است. ». «سنگ‌های شامگاه»، کتابی است که گزیده‌ای از اشعار ایو بونفوا، شاعر معاصر فرانسوی، را به همراه جستارهایی درباره او دربرگرفته است. کیوان باجغلی و وحید حکیم مترجمان این کتاب‌اند و خودشان در مقدمه آن درباره همکاری مشترک‌شان در ترجمه این اثر نوشته‌اند: «شاید بتوان کتاب پیش‌رو، و خاصه بخش اشعار این کتاب را به معنایی دقیق، ترجمه‌ای دونفره و دوزبانه (از دو زبان فرانسه و انگلیسی) نامید. البته ممکن است مقدمات همگان در خصوص این‌که ترجمه دونفره یک کتاب شامل چه روش‌ها و نیز چه دلایلی است یکسان نباشد. ما تنها می‌توانیم مختصری از روش و نیت خود را در باب ترجمه این اشعار شرح دهیم. در ابتدا باید بگوییم ضرورت دونفره بودن این ترجمه به هیچ روی ضیق وقت نبوده است بلکه بیشتر می‌توان آن را به منزله مشارکت در شناختی وسیع‌تر از سازوکار پیچیده، گسترده، اما در عین‌حال دقیق و یکدست شعر بونفوا یاد کرد، شناختی که بر اساس آن بتوان از سویی برخی تردیدها را در مورد بوطیقای این شاعر برطرف ساخت و از سوی دیگر به بهترین وضعیت هر شعر در زبان فارسی اندیشید.» «سنگ‌های شامگاه» شامل دو بخش است. بخش اول شامل شعرهای بونفوا است و گزیده‌ای است از هشت دفتر شعری که او از سال ١٩۵٣ تا ١٩٩٣ سروده است. بخش دوم کتاب، شامل جستارهایی است درباره زندگی و شعر بونفوا و همچنین نقدهایی بر اشعار او به قلم نقادان فرانسوی.
«دانشنامه نظریه‌های روایت»، کتابی است نوشته دیوید هرمن، منفرد یان و ماری، و لو رایان که توسط گروه مترجمان و با ویراستاری محمد راغب در نشر نیلوفر منتشر شده است. این کتاب دراصل ترجمه بخش‌هایی از دانشنامه‌ای مفصل است. گردآورنده و ویراستار فارسی کتاب درباره این دانشنامه نوشته: «مداخل این دانشنامه در سه حجم بزرگ، متوسط و کوچک و نیز سه گروه کلی (الف) اصطلاحات و مفاهیم کلیدی(ب) رویکردها و گرایش‌های رشته‌ای (ج) انواع، رسانه‌ها و اشکال منطقه‌ای طبقه‌بندی و با مشارکت بیش از ٢٠٠ نفر و در حجمی بالغ بر ٧٠٠ صفحه دو ستونه نوشته شده است.» طبیعی است که ترجمه و انتشار چنین دانشنامه‌ای نیازمند کاری گروهی و حمایت نهادهای آموزشی و پژوهشی است. از این‌رو، در ترجمه فعلی آن، تنها برخی از مداخل بزرگ و اندکی از مداخل متوسط گروه دوم یعنی رویکردها و گرایش‌های رشته‌ای ترجمه شده است. در پشت جلد کتاب این توضیحات درباره آن آمده است: «این کتاب مبتنی بر تازه‌ترین رویکردهای نظریه روایت است که دامنه وسیعی از رویکردهای مختلف تاریخی، جامعه‌شناختی، زبان‌شناختی، روان‌شناختی، مطالعات جنسیت و … را دربرمی‌گیرد…» اما مهم‌ترین کتاب نشر نیلوفر در نمایشگاه کتاب را می‌توان «فاوست» گوته دانست که با ترجمه محمود حدادی منتشر شده است. حدادی که پیش‌تر هم «دیوان غربی-شرقی» و «رنج‌های ورتر جوان» را از گوته به فارسی ترجمه کرده بود، «فاوست» را در دو بخش مجزا به فارسی ترجمه کرده که اینک بخش اول آن به چاپ رسیده است. «فاوست» که مشهورترین اثر گوته و از مهم‌ترین کتاب‌های تاریخ ادبیات آلمان است، نمایشنامه‌ای است در دو بخش و در قالب زبانی منظوم و نیز با مضمونی که گوته خود آن را تراژیک خوانده است. «فاوست» را می‌توان حاصل عمر گوته دانست که در طول شصت سال آن را قوام بخشیده است. گوته که در دورانی پرتلاطم زندگی می‌کرد، در این اثرش تصویری از جهان زمان خود را به دست داده است. حدادی به جز ترجمه بخش اول «فاوست»، پی‌نوشت‌هایی مفصل و مقاله‌ای خواندنی درباره تاریخچه فاوست‌نویسی نیز به پیوست کتاب منتشر کرده است. «تاریخچه رمان پلیسی» کتاب دیگری است که نشر نیلوفر به‌تازگی منتشر کرده است. فریدون هویدا نویسنده این کتاب است و مهستی بحرینی آن را ترجمه کرده است. جالب آن‌که ژان کوکتو مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته و درباره آن گفته است: «هیچ‌چیز نمی‌توانست بیشتر از این پژوهش علاقه مرا به خود جلب کند». این کتاب را می‌توان پژوهشی جامع درباره رمان پلیسی دانست که در سه فصل نوشته شده و پیوستی هم با عنوان نتیجه دارد. این کتاب علاوه بر آن‌که پیشینه رمان پلیسی را بررسی کرده، به برخی مفاهیم این ژانر ادبی هم پرداخته است.
نشر نیلوفر در نمایشگاه امسال، کتابی هم درباره موسیقی راک و ارتباط آن با مطالعات فرهنگی و نظریه ادبی دارد. «بوطیقای متن، بوطیقای صدا» عنوان این کتاب است که با انتخاب و ترجمه محمد حیاتی و علی شفیع‌آبادی منتشر شده است. همچنین مقاله‌ای هم با عنوان «نسل من: مخاطبان، شیفتگان،خرده‌فرهنگ‌ها» از روی شوکر با ترجمه مراد فرهادپور و شهریار وقفی‌پور نیز در این کتاب منتشر شده است. این کتاب تلاشی است برای ارائه رویکردهایی انتقادی به موسیقی راک و پیوند چهره‌های شاخص آن با ادبیات.
شرق