نگاهی به کتاب «اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری»/آرام بگیر و حواست را جمع کن!

نگاهی به کتاب «اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری» اثر ایتالو کالوینو/ ترجمه لیلی گلستان

آرام بگیر و حواست را جمع کن!

 عاطفه مشتری

اگر شبی از شبهای زمستان مسافری رمانی  است بی نظیر از ایتالو کالوینو ست،نویسنده در این کتاب برای خوانندگان داستان منحصربه فردی را نوشته است.چرا که خواننده به محض اینکه صفحه ی اول کتاب را باز می کند  با مطالعه ی اولین پاراگراف متوجه می شود کتابی که در دست دارد یک کتاب خاص و متفاوت از کتابهای دیگریست که  تا به حال مطالعه کرده است.این کتاب شامل دوازده فصل است،که در هر فصل برای خواننده یک داستان غیرقابل پیش بینی دارد،داستان هایی که گاه به هم مرتبط  و گاه پراکنده هستند.
 شروع کتاب با این پاراگراف تاثیرگذار آغاز می شود که حکایت از این دارد نویسنده برای ما یک داستان مدرن به تحریر در آورده است:

تو داری شروع به خواندن داستان جدید ایتالو کالوینو،اگر شبی از شبهای زمستان مسافری،می کنی.آرام بگیر.حواست را جمع کن.تمام افکار دیگر را از سر دور کن بگذار دنیایی که تو را احاطه کرده در پس ابر نهان شود.از آن سو،مثل همیشه تلویزیون روشن است،پس بهتر است در را ببندی.فورا به همه بگو:دارم کتاب می خوانم،نمی خواهم کسی مزاحم شود.

نور را طوری میزان کن که دیدت را خسته نکند،این کار را فورا بکن،چون به محض این که گرم خواندن شوی،دیگر امکان حرکت برایت نیست.طوری بنشین که صفحه ی مقابلت در سایه نیفتد…

بعد از پایان فصل اول و شروع فصل های جدید و مطالعه ی قصه های هیجان انگیزدرست در لحظه ای که  خواننده منتظر است سرنوشت اصلی کاراکتر مشخص شود داستان به صورت نیمه تمام است،اما خواننده با ادامه ی رمان متوجه می شود تنها خودش نیست که مشتاق است تا بداند پایان کاراکترهای قصه به کجا می رسند بلکه نویسنده با قلم و ذهن قوی اش دوکاراکتر را از فصل دوم در متن کتاب نیز با ما همراه می کند.

یک پسر جوان و یک دخترجوان به نام لودمیلا که از قضا هردو کتابخوان حرفه ای هستند،و بعد از مطالعه ی کتاب اگرشبی از شبهای زمستان مسافری و با مواجه شدن داستان های نیمه تمام در کتابفروشی با هم آشنا می شوند و بدین ترتیب دوستیشان ادامه پیدا می کند تا بتوانند سرنوشت کاراکترها را  پیدا کنند.آنها بعد از جستجوی فراوان و صحبت با ناشر و افراد مختلف متوجه می شوند پای یک مترجم که اساس کارش از پایه بر مبنای تقلب است وجود دارد.سوالاتی که در ذهن لودمیلا و دوستش در ادامه ی مطالعه ی کتاب برایشان پیش می آید در ذهن من و شما که نیز این کتاب را میخوانیم نیز پدید می آید ولی ایتالو کالوینو ماهرانه به وسیله کاراکترهای داستانش به سوالات  ما پاسخ می دهد.

خواننده وقتی فصل ها را یکی یکی به پایان می برد علاوه بر خواندن داستان کوتاهها به کمک قلم قوی نویسنده که از فواید مطالعه ی کتاب و لذت وصف نشدنی که حاصل از خواندن است نیز می گوید،که بسیار تاثیرگذار است،  به طور مثال در فصل دوازدهم ایتالوکالوینو می گوید:
یک بخش زنده:کتابهایی که در حال خواندن شان هستی و یا قصد داری بخوانی و یا هنوز از آنها جدا نشده ای و ازاین که دم دستت باشند و دورت را بگیرند لذت می بری. برخلاف ذخیره هایی آشپزخانه ،اینجا بخش زنده ی خانه است.

 در ادامه افراد جدیدی وارد داستان می شوند و همچنین پسرجوان،لودمیلا و خواهرش برای تحقیق در مورد داستانهایی که در حال خواندنشان هستند و شناخت نویسنده ای نزد سیلاس فانری می روند.ایتالو کالوینو در فصل های مجزایی اطلاعات زیادی در مورد شخصیت سیلاس فانری به ما میدهد.به طور مثال  در فصل هشتم داستان از دفتر خاطرات نویسنده  بیان می شود:
ته دره،روی تراس یک خانه ی قشلاقی ،درون یک نیمکت،زن جوانی نشسته.هر روزپیش از اینکه شروع به کار کنم،با دوربین،مدتی را به تماشای او می گذارنم..

در ادامه:
گاهی هوس پوچی در من پیدا میشود:می خواهم جمله ای که در حال نوشتن آن هستم، همان جمله ای باشد که زن در همان لحظه در حال خواندن آن است.این فکر آن چنان مرا فرا گرفت که آخر سرفکر کردم این قضیه حقیقت: جمله را با عجله نوشتم،بلند شدم،به طرف پنجره رفتم و دوربین را میزان کردم …

این زن که در اکثر اوقات در حال مطالعه است،کنجکاوی سیلاس فانری را برانگیخته است مبنی بر اینکه آیا در حال مطالعه ی یکی از داستان های اوست یا نه،سیلاس فانری این زن را هر روز با دوربین نظاره می کند و از ته دل آرزو می کند که این زن در حال مطالعه ی یکی از داستان های او باشد.

ایتالوکالوینو با داستان های نیمه تمامش ما را همراه با خود به یک دنیای تازه می برد تا بالاخره پایان کاراکترهایش که هرکدام در لحظات حساسی هستند برای خواننده مشخص می شود اما خواننده متوجه می شود که  پایان این کتاب نیز همچون شروعش متفاوت است.
این کتاب را بخوانید چرا که بدون شک مطالعه ی اگرشبی از شبهای زمستان مسافری با کتابهایی که تابحال خوانده اید متفاوت است،خواندن این داستان ایتالیایی بدون شک برایتان یک تجربه ی لذت بخش خواهد بود.