نگاهی به کتاب «بهار۷۱» اثر آرتور آداموف

پرچم‌های سرخ
«بهار ٧١» عنوان نمایشنامه‌ای است از آرتور آداموف که به‌تازگی با ترجمه مهسا خیراللهی توسط نشر نی به‌چاپ رسیده است. آداموف نمایشنامه‌نویس ابسورد فرانسوی است که البته در سال ١٩٠٨ در روسیه متولد شد اما در همان زمان کودکی‌اش به‌همراه خانواده‌اش به فرانسه مهاجرت کرد. اولین اثر آداموف در سال ١٩۴۶، یعنی در اواخر جنگ جهانی دوم، با عنوان «اعتراف» به‌چاپ رسید. «بهار ٧١» نمایشنامه‌ای است که در بستری تاریخی روایت شده و درواقع عنوان این نمایشنامه هم نشان می‌دهد که ما با اثری روبرو هستیم که به یکی از درخشان‌ترین و درعین‌حال کوتاه‌ترین وقایع قرن نوزدهم پرداخته است؛ به کمون پاریس. آداموف در بخشی از مقدمه‌اش درباره این‌که چرا در این نمایشنامه به سراغ کمون پاریس رفته نوشته: «اکنون چند سالی است که کاملا اتفاقی اثری مصور از کمون پاریس در دست دارم که واقعا مجذوبم کرد و من را به مطالعه این دوره شگرف و بی‌همتای تاریخی ترغیب کرد، به مراتب بیش‌تر از آن رو که جزوه‌‌های جمهوری‌خواهان، بنا بر دلیلی بدیهی، چندان شناختی از آن به ما ارائه نمی‌دهد. برای من، نخست بحث کمابیش بر سر وظیفه‌ای است که در برابر نخستین حکومت طبقه کارگر در جهان دارم. یکی از دلایلی که به نوشتن درباره کمون ترغیبم کرد، این تمایل بود که به‌گونه‌ای نمایشی بر واقعه ناگوار کمون تاکید کنم؛ یعنی عمر کوتاهش. عمری در شتابزدگی روزافزون وقایع و افزایش همواره رعب‌آور فعالیت‌ها. چیزی که شاید پیش از همه نظرم را جلب کرد، این بود که شخصیت‌ها هیچ‌گاه در لحظه وقوع حوادث حضور نداشتند؛ بلکه همواره در کنار یا بیرون وقایع بودند. مونمارتر اشغال شده بود، ولی آن‌ها به خودشان می‌گفتند: هیچ‌چیز از دست نرفته، چون مونمارتر اشغال نشده و تسخیرناپذیر است. گاهی هم، به‌عکس، ناامیدی حاکم می‌شد و تدابیری اتخاذ می‌شد که جلوی همان عوامل ناامیدی گرفته شود. هنوز حکم کاهش حقوق رأی نیاورده بود که آن‌ها اتحاد کارگری تشکیل می‌دادند و طبقه کارگر قوانین خود را وضع می‌کرد. در نهایت، آن زمان محدود به من اجازه داد تا با استفاده از اتفاق‌ها خاطرنشان کنم که چگونه یک شخصیت از واقعیت سیاسی آگاهی می‌یافت؛ درحالی‌که دیگری، کم یا خیلی زیاد، آگاهی‌اش را از دست داده بود. گروهی خیلی دیر و در طول هفته خونین به اشتباهات‌شان پی بردند و گروهی هرگز. گروه سوم نیز از ١٨ مارس برخی حرکت‌های ضروری را پیش‌بینی کرده بود؛ مانند راهپیمایی در ورسای، اشغال بانک و…».

به نقل از شرق