این مقاله را به اشتراک بگذارید
از جان گذشته به مقصود میرسد
حتی برای کسانی که کمتر دغدغه شعر را دارند، کنجکاوی در زندگی شاعران جذاب است. لذتبخش است که سرک بکشی و از چم و خم زندگی کسانی سر دربیاوری که با شعرهایشان خلوت هر یک از ما را آهنگین کردهاند و در این میان کند و کاو در زندگی شاعری مانند نیما جای خود دارد؛ مردی که انقلابی در شعر پارسی رقم زد. مردی که از عناصر طبیعی بهره جست تا انتقادات اجتماعی خود را فریاد کند. مردی که مثل هر شاعر دیگری عاشق بود و جالب است که معشوقهاش پنهانی نبود و نام او را در میان ورقپارههای مرد شاعر دیدهایم.
برای ما که ملتی شفاهی هستیم و چندان علاقهای به مکتوب کردن تجربیات شخصی خود نداریم، طبیعی است که چندان در قید و بند ثبت زندگینامه چهرههای صاحبنام کشور خود نباشیم. در این وضعیت طبیعی است که به سبب فاصله تاریخی، اطلاعات ما از شاعران کلاسیکمان اندک و حتی افسانه گونه باشد اما ماجرا وقتی تاسفآور میشود که درباره شاعران معاصرمان هم دانستههای ما ناچیز باشد. با این نگاه است که ثبت زندگینامه شاعران معاصر اهمیتی دوچندان پیدا میکند.
نیما یوشیج اما جزو شاعرانی است که زندگینامهای مبسوط دارد؛ زندگینامهای که به کوشش شمسلنگرودی نوشته شده است. شمس لنگرودی همان اندازه که شاعر توانمندی است، درباره شعر و شاعری هم تالیفات درخوری دارد. او که پیشتر مجموعه چهار جلدی «تاریخ تحلیلی شعر نو» را به نگارش درآورده است، با نگارش کتاب «از جان گذشته به مقصود میرسد» هدیهای گرانسنگ به همه علاقهمندان نیما یوشیج پیشکش کرده است. کتابی که زندگینامه کاملی است از پیرمردی که چشم ما بود و دورههای متفاوت زندگی او را در میگیرد؛ از کودکی تا جوانی و کهنسالی. از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی تا وضعیت خانوادگی و تجربههای عاشقانهاش از همه رنجهای مردی که طرحی نو درانداخت در کالبد شعر پارسی که در آن دوره به رکود و تکرار رسیده بود.
شمس برای نگارش این زندگینامه، همه یادداشتها و نامههای نیما را که در اختیار بوده است، دستمایه قرار داده و با الهام از خود نیما چنین نامی بر آن گذاشته: «از جان گذشته به مقصود میرسد» مرد شاعر پیشتر این کتاب را با همکاری نشر فرهنگ ایلیا از رشت منتشر کرده بود که تاریخ این انتشار به شش سال پیش برمیگردد اما بعدتر تصمیم گرفت انتشار این کتاب را هم همانند برخی دیگر از آثارش به انتشارات «نگاه» بسپارد و این ناشر که در تمام این سالها علاقهمندی خود را به شعر نو پارسی نشان داده و مجموعه شعرهای بسیاری از آثار شاعران معاصر منتشر کرده، این کتاب را نیز به چاپ میرساند. به گفته شمسلنگرودی، این کتاب اولین کتابی است که سراسر زندگی نیما را در بر میگیرد و نخستین کتابی است که خطوط اصلی زندگی نیما یعنی رنجها، عشق، مشکلات، مصایب، آرزوها و انتظارات او را نشان میدهد.
نگارش این کتاب از سوی کسی که خود شاعر است، میتواند جذابیتی بیشتر برای خوانندگان آن فراهم آورد.
به نقل از اعتماد