Share This Article
«سال بلو»، از جمله برندگان جایزه نوبل ادبی است که پیچیدگی آثارش از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب‌های اوست. «وقتشه ساکت باشی»، نام داستانی از سال بلو است که توسط بنفشه جعفر به فارسی برگردانده شده است. در این داستان مردی سالخورده سعی در نوشتن نامه عذرخواهی خطاب به یک خانم کتابدار دارد که 35سال پیش او را مورد تمسخر قرار داده و در خلال داستان، مسایل لاینفک زندگی همچون گستاخی، بی‌پروایی، افسوس و پیری، مشکلاتش را مورد توجه بیشتری قرار می‌دهد. در مقدمه کتاب درباره پیچیدگی آثار سال بلو آمده: «با نگاهی ژرف در شیوه نگارش او درمی‌یابیم این پیچیدگی از جایی نشات می‌گیرد که نویسنده دو طرح را همزمان دنبال می‌نماید. نخست طرح داستانی که از ملزومات نگارش داستان است، سپس طرحی درونی و ذهنی که نویسنده را در بیان حرف‌هایی که انبوهی از آن را می‌توان در کتاب‌هایش یافت همراهی می‌نماید. این درهم آمیختگی و عدم مرزبندی بین طرح داستانی و طرح ذهنی، داستان را در قسمت‌هایی، به شدت اسیر پیچیدگی می‌نماید.»
3 تصویر از عصر جاز
«بازگشت به بابیلون»، شامل سه داستان کوتاه از اسکات فیتز جرالد با نام‌های «بازگشت به بابیلون»، «جام کریستال» و «دهه گمشده» است. مضمون کلی هر سه داستان برگرفته از تجربه‌های شخصی نویسنده است و افراط در بوالهوسی و نیز فساد تدریجی را در زندگی نمودار می‌سازد. داستان‌های فیتز جرالد به بازنمایی وضعیت نسلی با رویاهای درخشان و امیدهای واهی که در دهه 1920 زندگی می‌کردند می‌پردازد. دهه‌ای که او را عصر جاز می‌نامید. بازگشت به بابیلون توسط بنفشه جعفر به فارسی منتشر شده است.
زنی در آیینه
«زنی در قاب آیینه» چهار داستان از مجموعه 22 داستان کوتاه وولف را دربر می‌گیرد. داستان‌هایی که به مانند دیگر آثار وولف، بیانگر دلبستگی و اعتقاد وولف به ضمیر ناخودآگاه یا به تعبیری جریان سیال ذهن است. بنا به توضیحی که در مقدمه کتاب آمده، تخیل در این داستان‌ها حضوری پررنگ دارد؛ تخیلی که به وضوح برای وولف نقشی اساسی داشته است. چنان‌که در خاطراتش می‌نویسد: «اگر بارقه تخیل و دلبستگی به کتاب نبود، من زنی کاملا عادی بودم». زنی که شاید بتوان گفت نوشتن، دلیل زنده ماندنش بود. داستان‌های کوتاه وولف نماینده بارز جریان سیال هوشیاری و خودآگاه و زندگی درونی هستی‌اند. زبانی که وولف در داستان‌های کوتاهش به کار می‌برد بسیار شاعرانه است. زنی در قاب آیینه با ترجمه معصومه مهرشادی منتشر شده است.
هذیانگوی حسابگر
خورخه لوییس بورخس از جمله مشهورترین و تاثیرگذار‌ترین نویسندگان آمریکای لاتین است که در ایران هم به‌واسطه ترجمه‌هایی که از آثار او شده شناخته شده است. «بیوه چینگ، دزد دریایی»، عنوان کتابی است که پنج داستان کوتاه از بورخس را دربر می‌گیرد و با ترجمه مرضیه خسروی به فارسی منتشر شده است. مقدمه کتاب درباره پنج داستان این مجموعه توضیحی کوتاه آورده و به این مساله اشاره کرده که در این داستان‌ها با مضامینی چون خطرات دریاهای آزاد، معلم ناشایست، آداب درباری و دایره‌المعارفی متعلق به سیاره‌ای ناشناخته مواجه می‌شویم و در این میان تصویرپردازی و استعداد یگانه بورخس نمایان می‌شود. «بورخس را هذیانگوی حسابگر نام نهاده‌اند، ولی تردستی‌های داستانی او تنها برای گیج‌کردن و دست انداختن و سرگرم‌کردن نیست، بل برای رخنه‌کردن در ناشناخته‌ها و پیداکردن یک کلمه دربرگیرنده همه عالم است. برخی منتقدان معتقدند این شیوه‌ها، بورخس را به سطح یک زیباگرای مهمل تنزل می‌دهد، ولی اکثرا او را هنرمند نابغه‌ای می‌دانند که بیش از هرکس دیگری برای تبدیل زبان اسپانیایی به محملی برای ادبیات نو، کار کرده است.»
از پرویز شهدی این روزها ترجمه‌های متنوعی چاپ شده که یکی از بهترین‌ها و پرفروش‌هایش، رمان «خورشید خانواده اسکورتا» نوشته لوران گوده نویسنده فرانسوی است. رمان، روایتی روان و داستانی دراماتیک دارد. جمله‌ها اغلب ساده و کوتاه هستند و وضعیتی که نویسنده از یک خانواده ترسیم می‌کند، خواننده را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. لوران گوده در این اثر، عاری از پیچیدگی، داستان گفته و مخاطب را در فضای وهم‌زده اثر غرق می‌کند. به قول شهدی، این رمان داستان مردمانی ساده، رک‌و‌راست و بی‌شایبه است که مثل زمین‌هاشان در عین بی‌حاصلی و آب و هواشان در عین داغی و سوزندگی، میهمان‌نواز و گشاده‌رویند. گوده در رمانی نه‌چندان بلند، سرگذشت چند نسل از دودمانی را تعریف می‌کند که بس مصیبت‌ها دیده و رنج‌ها کشیده‌اند و در عین شرارت و تندخویی، شرافتمند، زحمت‌کش و یار و یاور هم بوده‌اند. «خورشید خانواده اسکورتا» برنده جایزه گنکور، در 261 صفحه از سوی نشر کتاب پارسه منتشر شده است.
خانه برناردا آلبا
«خانه برناردا آلبا» آخرین و مهم‌ترین نمایشنامه فدریکو گارسیا لورکا، شاعر و نمایشنامه‌نویس بلندآوازه اسپانیایی است که درباره زندگی خانواده زنی 60ساله است که شوهرش به‌تازگی فوت کرده و پنج دختر بزرگسالش هنوز مجرد و خانه‌نشین هستند. «لورکا» با نوشتن این نمایشنامه درباره یک خانواده، خواسته است نشان دهد که چگونه یک شخص به سبب آرزوهای برنیامده یا امیال سرکوفته خود، به سلطه بر زندگی دیگری، حتی فرزندانش، تمایل پیدا می‌کند و به یک خودکامه تبدیل می‌شود. «خانه برناردا آلبا» درامی در سه پرده است که در سال ۱۹۳۶ نوشته شد. این کتاب با ترجمه و مقدمه نجف دریابندری در ۱۷۴ صفحه توسط نشر کارنامه منتشر شده است. مترجم خلاصه‌ای از یادداشت‌های گویین ادواردز – از مترجمان انگلیسی این نمایشنامه – را نیز ترجمه کرده و در مقاله‌ای با عنوان «شعر و واقعیت» در ابتدای اثر آورده است. گذشته از این، فرانسیسکو گارسیا لورکا – برادر نویسنده – هم مقدمه نسبتا مفصلی بر مجموعه سه تراژدی لورکا (عروسی خون، یرما و خانه برناردا آلبا) نوشته که این یادداشت نیز تحت عنوان«زندگی و هنر لورکا» به پیشگفتار کتاب افزوده شده است.
تیر عکاسانه
زندگی و عکس‌های هانری کارتیه برسون یکی از مطرح‌ترین عکاسان خبری دنیا که در کتابی با نام«تیر عکاسانه» گرد آمده، این روزها توجه علاقه‌مندان هنر را معطوف خود کرده است. تیرعکاسخانه کتابی است با عکس‌هایی درخشان و تکان‌دهنده با نوشته‌های کلمان شرو. برای معرفی برسون باید بگوییم که او یک عکاس مستندنگار بود و هر عکسش، گویای یک وضعیت اجتماعی و تاریخی است. این کتاب انباشتی از نکات و داده‌های تاریخی دوران برسون است که تاحدی به زندگینامه مکتوب و مصور او شبیه است.
«تیر عکاسانه» روایتی است از سیر فکری یکی از عکاسان روشنفکری که در سال‌های میانی قرن بیستم روایات تصویری بی‌نظیری را ثبت و ضبط کرد.«تیر عکاسانه» ترجمه بهاره احمدی، در قطع و ظاهری جذاب از سوی نشر حرفه هنرمند منتشر شده ست.
چنین کنند بزرگان
سرانجام پس از سال‌ها کتاب«چنین کنند بزرگان» از بساط دستفروشی‌های حاشیه خیابان انقلاب به کتابفروشی‌ها راه یافت. این کتاب یکی از متفاوت‌ترین ترجمه‌های نجف دریابندری است که خودش نیز در مقدمه آن تاکید کرده که هیچ وفاداری به اصل متن نداشته و عبارات جعلی فراوانی در آن وارد کرده است.«چنین کنند بزرگان» نوشته ویل کاپی، سرگذشت و اعمال شخصیت‌های مشهور تاریخ را با طنزی زیرکانه و لطیفه‌وار بیان کرده و دریابندری نیز جزییات و شوخی‌های بسیاری را در لحن و روایت به آن افزوده است. پریکلس، اسکندر، هانیبال، کلئوپاترا، نرون، شارلمانی و… شخصیت‌هایی هستند که زندگی و عاداتشان دستمایه طنز و شوخی قرار گرفته و به حکایاتی فوق‌العاده تبدیل شده. بخش‌هایی از این کتاب، نخستین‌بار در سال 1347 در مجله خوشه چاپ شد و پس از آن هشت‌بار تا سال 1380 تجدیدچاپ شد. استقبال از این کتاب به حدی بوده که در سال‌های ممنوعیت انتشار نیز به‌صورت غیرمجاز در پیاده‌روهای خیابان انقلاب فروخته می‌شد. انتشارات کتاب پرواز این اثر را با قیمتی عرضه کرده که تفاوت زیادی با قیمت نسخه‌های غیرمجاز نداشته باشد.
ضد
فاضل نظری شاعری جوان است و به گفته کتابفروش‌ها، اکثر مخاطبانش جوانان، به‌خصوص بانوان هستند. سه دفتر شعری که پیش‌تر در سوره مهر منتشر شد و سه‌گانه فاضل نظری نام گرفت، با اقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد. حالا با چاپ چهارم کتاب «ضد» در حدود یک‌ماه گذشته، می‌توان گفت که فاضل نظری به چهره‌ای محبوب و متفاوت در میان شاعران مذهبی تبدیل شده است که مخاطبانش به طیف و دسته خاصی محدود نمی‌شود. اشعار«ضد» دارای وزن و آهنگ و مضامینی اجتماعی و متنوع است. کتاب، فرم و صفحه‌بندی جالبی دارد و این روزها ظاهرا قرار است به چاپ پنجم برسد. بنابراین اگر آن را در کتابفروشی‌ها نیافتید، باید دست‌کم یکی، دو هفته‌ای صبر کنید.
«عبدالعلی برومند» معروف به «ادیب برومند» از جمله شاعرانی است که در اشعارش توجه بسیاری به فرهنگ و تاریخ ایران دارد و به نوعی مهم‌ترین ویژگی محتوایی اشعار او میهن و تاریخ و مفاخر ملی است. او اشعار خود را در اوزان کلاسیک و به خصوص در قالب قصیده سروده است. او به جز سرودن شعر، آثار دیگری از جمله بازنویسی برخی داستان‌های شاهنامه فردوسی و چند اثر تحقیقی نیز دارد. مجموعه اشعار او دربرگیرنده اشعاری مربوط به دهه 20 تا سال‌های اخیر است و شامل دفترهایی مثل «ناله‌های وطن»، «روزگار دژم»، «پیام آزادی»، «حاصل هستی»، «گل‌های موسمی» و «راز پرواز» است. ادیب برومند در پیشگفتاری که در آغاز این کتاب نوشته در مورد شعر خود اینگونه توضیح می‌دهد: «سبک من در شعر نئوکلاسیک است، با این توضیح که ظرف و وزن اشعارم همان وزن‌های پیشین است ولی با زبان ادبی امروز و تغییراتی در شکل و ترادف قافیه‌ها و مطالب نو و بی سابقه در ادبیات کلاسیک و تصویرسازی‌ها و مضمون‌های جدید و به کارگیری پاره‌ای از واژه‌های امروزی و اصیل که به عقیده نگارنده، بسیاری از استادان ادب نیز نوگرایی را در شعر، در همین زمینه ارزیابی کرده‌اند.» مجموعه اشعار ادیب برومند در دو جلد منتشر شده است.