Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2021

نگاهی به «مردن آسان‌تر از دوست داشتن است» اثر احمد آلتان/ سکوت مردگان

احمد آلتان نویسنده و روزنامه‌نگار امروز ترکیه‌ای است که تاکنون چندبار و به‌دلیل مخالفت‌هایی که با دولت ترکیه داشته بازداشت شده و بازداشت‌های او با واکنش‌های گسترده‌ای روبه‌رو شده بود. مدتی پیش یکی از رمان‌های آلتان با نام «مردن آسان‌تر از دوست‌داشتن است»، با ترجمه علیرضا سیف‌الدینی در نشر نو منتشر شد.

Read more

درباره ماکسیم گورکی؛ گذر از تیپ به شخصیت / نادر شهريوري (صدقي)

شکل‌های زندگی: درباره ماکسیم گورکی گذر از تیپ به شخصیت نادر شهريوري (صدقي) ماکسیم گورکی (1936-1868) نیازی به پیداکردن راهی به‌سوی توده‌ها نداشت زیرا خودش جزء توده‌ها بود. سه‌گانه «دوران کودکی»، «در جست‌وجوی نان» و «دانشکده‌های من» روایتی داستانی از زندگی پرفراز‌و‌نشیب گورکی در میان توده‌هاست. داستان «دوران کودکی» گورکی چنان که از عنوانش پیداست…

Read more

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل چهارم) / رویکرد فورمالیستی به ادبیات / جواد اسحاقیان

اصطلاح “فورمالیسم” نخستین بار از جانب مخالفان این جنبش به کار رفت و اینان، این اصطلاح را به معنایی به کار می بردند که خود فورمالیست ها هم آشکارا آن را رد می کردند. “بوریس آیخنباوم” یکی از همین فورمالیست های برجسته می گفت: ” واقعا ً دشوار است که به یاد بیاورم که چه…

Read more

«ترزراکن» اثر امیل زولا؛ میل مبهم هوس / حمیدرضا امیدی‌سرور

اگر قصد خواندن آثار امیل زولا، این نویسنده مهم فرانسوی را داشته باشید، ترزراکن بهترین گزینه برای این کار است. این رمان که پیشتر با ترجمه محسن هنریار نیز منتشر شده بود به تازگی با ترجمه محمد نجابتی توسط نشرفرهنگ معاصر، به عنوان دهمین کتاب از مجموعه‌ی به یاد منتشر شده است.

Read more

از «هنر رمان» کوندرا تا «ماه تا چاه» حسین آتش پرور / جواد اسحاقیان

آنچه میان “کوندرا” و “نظریه ی رمان” او و “ماه تا چاه ” مشترک به نظر می رسد، از یک سو تحمیل انواع محدودیت برای تولید آثار ادبی و هنری و کوشش برای همداستان کردن هنرمند با ایده ئولوژی چیره بر فضای فرهنگی از یک سو و ضرورت مبارزه با این “سلطه” و ترسیم…

Read more

نگاهی به «اعتراف‌باز» اثر شهلا زرلکی/ اعتراف به…؛ زهره مسکنی

بدون تردید خاطرات شخصی افراد همیشه جزء متون جذاب و خواندنی بوده و دربرگیرندۀ نکاتی است که از جنبه‌های مختلف روان‌شناختی، جامعه‌شناختی و… مورد توجه همگان قرار دارد. زرلکی اینک در کتاب «اعتراف‌باز» با بهره‌گیری از شیوه‌ای متفاوت در حوزۀ ادبیات به انتشار هجده فصل از فصول زندگی خود پرداخته که خودش آن را ادبیات…

Read more

خوانش فمینیستی رمان «زخم زار» نوشته ی شهره احدیّت

افق انتظارات خواننده از یک نویسنده ی فمینیست، چیست؟ یک اثر داستانی چه ویژگیهای خاصی باید داشته باشد تا به راستی مشمول اثر فمینیستی قرار گیرد؟ “رکسانه گی” (Roxane Gay ) در مقاله ای با عنوان “تزهایی در باره ی رمان فمینیستی” (Theses on the Feminist Novel) می نویسد:

Read more

نگاهی تازه به «احضاریه» اثر علی موذنی / سعیده آجربندیان

بازخوانی اسطوره در هنر امروز، نیازمند بازشناسی قالبی است که ظرفیت بازتابش گفتمان جامعه را داشته باشد و رمان به دلیل ساختار روایتی و ظرفیت‌هایی که در بازنمایی چندصدایی دورۀ معاصر و همچنین انتقال وجوه زیباشناختی اسطوره‌ها دارد، بهترین قالب گفتمانی بیناگفتمانی (گفتمان اسطوره‌ای و گفتمان‌های عصر جدید) به شمار می‌آید

Read more

بررسی کارنامه اصغر فرهادی به بهانه حضور در جشنواره فیلم کن / مسیر «قهرمان»شدن

تازه‌ترین اثر سینمایی اصغر فرهادی، «قهرمان»، به‌عنوان یکی از فیلم‌های بخش رقابتی هفتادوچهارمین جشنواره فیلم کن پذیرفته شده است. کمپانی فرانسوی «ممنتو» که پخش بین‌المللی و مسئولیت اکران این فیلم در فرانسه را بر‌ عهده دارد، به‌تازگی خلاصه‌ای کوتاه از داستان نهمین ساخته بلند اصغر فرهادی منتشر کرده است.

Read more

خوانش رمان «ایالاتِ نیست در جهان» نوشته ی جواد مجابی / با رویکرد «ادبیات شگرف»

پس از رمان “شهربندان” (= محاصره شده، در بند و اسیر) نویسنده در 1392 – که رخدادهایش در افغانستان و روزگار شوم حکومت “طالبان” در اوایل دهه ی 1960 میگذرد و من هم در خوانشی با عنوان “سیمای طالبان در خوانش جامعه شناختی رمان شهربندان” در سایت “مرور” (26 آذر 1396) به آن پرداخته ام…

Read more

یادی از کمون پاریس؛ شوک درمانی حافظه تاریخی / علی محمد اسکندری جو

هر بهار به کمون پاریس می اندیشم در حیرتم چرا کمونارها (با وجودی که می دانستند اعضای کابینه و فرماندهان ارتش به قصر ورسای گریخته اند) مستقیم به سمت کاخ نرفتند و دولت و نظام بورژوایی را ساقط نکردند.

Read more

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل سوم)/ «ادبیات چیست؟»/ جواد اسحاقیان

گیریم که ما َنفْس نظریه یا اندیشه ی نظری از هر نوعی را تصدیق کنیم، اما سرشت “موضوع” نظریه [ که می خواهد یک متن “ادبی” را موضوع کار خود قرار دهد ] و شیوه هایی را که برای تحلیل آن برمی گزینیم ، همچنان ناگشوده و مبهم باقی می ماند. به راستی وقتی…

Read more

«نقد فرهنگی» رمان «باد، ما را با خود بُرد» نوشته ی طلا نژادحسن/ جواد اسحاقیان

رمان “باد، ما را با خود بُرد” سومین رمان از یک “سه گانه” (تریلوژی) به نامهای “شهریور هزار و سیصد و نمیدانم چند” (1389) و “شهر گمشده زیر رمل ها” (1394) نویسنده ی اهوازی است که زمینه، شخصیتها و حال و هوایی مشترک دارند

Read more

نگاهی به «ما» نوشته یوگنی زامیاتین / سعادت با غل و زنجیر به پای مردم

ولی نعمت کیست؟ کسی که با درایت دست و پایمان را خیرخواهانه به بند سعادت کشیده است! «ما» نوشته یوگنی زامیاتین، تصویری از ولی نعمت کشوری به خوانده‌اش ارائه می‌کند که در آن شهروندان آجری از آجرهای شالوده یگانه کشور هستند

Read more

راهنمای جامع نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی (فصل دوم)/ «درنگی بر سرشت و سویه های»/ جواد اسحاقیان

واقعیت، این است که منتقد ادبی، دانشجوی ادبیات (فارسی، انگلیسی و هر زبانی دیگر) و خواننده ی امروزی متون ادبی، نمی تواند در محدوده ی رویکردهای “نقد ادبی سنتی” به “خوانش متن” بپردازد و این متون و به ویژه ادبیات داستانی را، تجزیه و تحلیل، تفسیر و درک کند.

Read more

شرحی بر رابطۀ فردريش نيچه و لو سالومه / فرهاد سلیمان‌نژاد

نيچه در مخالفت با هرگونه استيلاجويی، فمنيسم فلسفی را نيز تاب نياورد! از ظواهر امر چنان بر می‌آيد كه تلاش فمنيسم فلسفی معطوف به «نقادی» و «مشروعيت‌‌زدايی» از نمودهای جزميت مردانه است. اما در نگرش نيچه غايت فمنيسم فلسفی خلاف چنين تلقيِ ساده‌انگارانه‌ای از نقادی است.

Read more

قطاری دیدم که نیچه می برد / علی ­محمد اسکندری جو

انگیزه این اَفوریسم که با قلم قلیایی پلمیک (جدلی) نگاشته شده ضمن اینکه اشاره به سهراب کاشان دارد و به یاد آن بور دختر افغان نیز هست که فغان او در آن تصویر کایروتیک حبس شد که به کدام گناه در این هزاره هم باز هزاره می کشند. سالها پیش به بهانه جنون…

Read more

دو نگاه به «عقرب کشی» شهریار مندنی پور/ زیست دو پاره شده

راوی پریشان گویی که قرار است تمام وقایع از طرف او بیان شود و در این میان، شانه ها اندامی هستند که بخش های گفته و ناگفته ی زندگی امیر را بیان میکنند ،تا بدن زیسته همچون تکیه گاهی برای تجسد معنا دار جهان راوی عمل کند و هر شانه…

Read more

خوانش اسطوره ای و روانشناختی «بی رَد» نوشته ی «مجتبی تجلّی» / جواد اسحاقیان

اگر از برخی از شاهکارهای ادبی مانند “بوف کور” (1315) و همانندهایش از نوع “یکلیا و تنهایی او” (1334) “تقی مدرسی” و “ملکوت” (1340) “بهرام صادقی” و “سنگ صبور” (1345) “چوبک” بگذریم، کمتر نویسنده ای پس از انقلاب کوشیده برای شناخت “منِ درونی” و “خودِ پنهان” و به تعبیر رسای “یونگ” ((Jung “رادیوی درونی” یا…

Read more

جومپا لاهیری از تازه‌ترین اثرش می‌گوید؛ همیشه خود را در تبعید زبانی احساس کرده‌ام / ترجمه یلدا حقایق

یک دهه قبل نویسنده برنده پولیتزر خود را درچالش جدیِ یادگیری زبان ایتالیایی قرار داد. اکنون از او درمورد عشق‌اش به رُم، ترجمه از ایتالیایی و کارهای جدیدی به‌ زبان انگلیسی می‌شنویم.

Read more

سخنرانی کوتاه جواد اسحاقیان درباره آختامار اثر هما جاسمی برنده جایزه ادبی کیومرث

همزمان با 25 اردی بهشت ماه روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، بنیاد فردوسی توس (شاخه‌ مشهد) طی برنامه ای که در فضای مجازی و از طریق اینستاگرام به مناسبت اعطای «جایزه ادبی کیومرث» برگزار شد، برگزیده این جایزه ادبی را معرفی کرد

Read more

حشرات و مزه شیرین قدرت/ رضا فکری

ایان مک‌یوون، متولد 1948، یکی از پنجاه چهره‌ی شاخص ادبیات انگلستان در نیم قرن اخیر بوده است. او نه‌تنها در عرصه‌ی داستان‌نویسی بسیار فعال ظاهر شده، بلکه در نگارش نمایشنامه، فیلمنامه و سلسله آثار غیرداستانی نیز دست خود را آزموده و تاکنون دوازده متن از او به شکل فیلم درآمده است

Read more

داستان جاسوسی، واقعیت جاسوسی / مرضیه عسگری

به‌نظر لرد بیدن پاول، بنیان‌گذار جنبش پیشاهنگی پسران، «زندگی هیجان‌انگیز یک جاسوس بهترین راه چاره برای کسانی است که از زندگی خسته شده‌اند.» بعید به‌نظر می‌رسد استخدام واقعی کسی برای جاسوسی به‌راحتی حرف‌زدن درباره‌ آن باشد،

Read more

جان لوکاره و ادبیات جاسوسی / مرضیه لشکری

سال 1973 در بحبوحه‌‌‌‌‌ جنگ سرد، و بدگمان‌شدن به جاسوسی نفوذی در بالاترین رده‌‌‌‌‌های سرویس اطلاعات مخفی بریتانیا. جورج اسمایلی معاون سابق بازنشسته توسط همکاران سابق خود برای تحقیق درمورد عامل نفوذی استخدام می‌‌‌‌‌شود

Read more

ادبیات جاسوسی در گفتگو با جان لوکاره / قهرمانان قربانی شده

جان لوکاره (-2020 1931) یکی از بزرگ‌ترین جاسوسی‌نویس‌های دنیا است. او با رمان «جاسوسی که از سردسیر آمد» به یکی از پرفروش‌ترین نویسنده‌های بین‌المللی تبدیل شد. پس از موفقیت این کتاب، سه‌گانه کارلا یا «جرج اسمایلی» را منتشر کرد که به شهرت بیشتر او دامن زد: «بندزن، جامه‌دوز، سرباز، جاسوس»، «پسر خوش‌نام مدرسه»، و «دارودسته…

Read more

آلبر کامو: ماهیت شورش سیاسی / تری هوی/ مصطفی صداقت رستمی

اغلب اوقات مشاهده می­شود که مشخصۀ عصر مدرن ویژگی­هایی همچون کاهش اعتقاد به قدرت ماوراء طبیعی یا قانون برتری و همچنین دلسردی فزاینده از خرد علمی است که این دلسردی فزاینده به عنوان ابزاری برای تعریف شالودۀ اخلاقی زندگی سیاسی است

Read more