رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

بایگانی سالانه: 2021

صدر الدین الهی

ماجرای یک گفتگوی ناتمام/ صدرالدین الهی و فروغ فرخزاد

۲۹ دسامبر ۲۰۲۱ ، روزی که استاد و پدر بی همتایم، دکترصدرالدین الهی، این روایتگرِادبیات و تاریخ نگارِ نسل سال های ۳۰ و ۴۰ و ۵۰ “رفت”، مصادف شد با سالروز تولد فروغ فرخ زاد. صدرالدین الهی قبل از نوروز سال ۱۳۴۵، یعنی یک هفته قبل از مرگ فروغ فرخزاد مصاحبه ای با او در…

ادامه مطلب

والتر بنیامین

مالیخولیای جناح چپ/ والتر بنیامین

امروزه اشعار اریش کستنر پیشاپیش در سه مجلد پرصلابت در دسترس اند۲. البته هرکس که می خواهد سرشت این شعرها را مطالعه کند، بهتر است به سراغ همان فرم آغازین انتشار آنها برود. این شعرها در کتاب زیادی شلوغ و پرازدحام و کم و بیش خفه کننده اند، اما در روزنامه های یومیه مثل ماهی…

ادامه مطلب

«کودا» ساخته سیان هدر

نگاهی به فیلم «کودا» ساخته سیان هدر

در میان آثار سینمایی ۲۰۲۰ یا ۲۰۲۱ آثار خوب و منسجمی پیدا شد. خیلی از فیلم ها به دل آدمی می نشیند حتی در زمان کرونا که سریال سازها و کمپانی ها ناچار  و به دلیل  وجود این ویروس مرگبار بدقول میشوند و اثر را اندکی دیر تحویل میدهند که خب حق هم دارند

ادامه مطلب

منیرو روانی پور

راهنمای نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی(۱۱)/ خوانش سبک شناختی داستان « کافه چی»/ جواد اسحاقیان

 ما در نوشته ی پیشین با “رویکرد سبک شناختی” چنان برخورد کردیم که گویی “سبک شناسی” برخورد “فردی” نویسنده با “زبان” است و به راستی بیشتر آنچه تا کنون در باره ی مقوله ی “سبک” خوانده یا شنیده ایم، چنین برداشت و دریافتی را به ما القا می کرده است

ادامه مطلب

لیورا

«لیورا» نوشته فریبا صدیقیم؛ شکستن روز مه آلود/ امیرحسین تیکنی

آدمی هرگز قادر نیست میان مفاهیم هستی شناسانه و جهانبینی خود با داستان زندگی‌اش به یک انطباق همیشگی و دلخواه دست یابد. سرگذشت هرکس تنها یک آن با سرنوشتش فاصله دارد و انسان در لحظه، مشغول گره زدن این دو با هم است

ادامه مطلب

تراژدی پس از مرگ سقراط/ نادر شهریوری (صدقی)

مرگ سقراط از مهم‌ترین وقایع تاریخی و نقطه شروعی در تاریخ ایده‌پردازی است. در مرگ‌طلبی سقراط آرمانی وجود دارد که همچون هر آرمانی باعث خوش‌بینی و برانگیختی است تا بدان اندازه که فرد خودانگیخته –آرمان‌خواه- می‌تواند بر مرگ فائق آید

ادامه مطلب

خوانش فرهنگی و فوکویی رمان «زنگ موسیقی» نوشته ی مصطفی اسلامیه/جواد اسحاقیان

رمان خواندنی و ماندنی “زنگ موسیقی” نگاهی به تاریخ موسیقی ایران با همه ی گونه ها (دستگاهی و مَقامی) تا موسیقی عامیانه، محلی، قومی، کافه ای و لاله زاری و معرفی خوانندگان، نوازندگان، سرایندگان و مخاطبان موسیقی ملی و بومی ایران از آغاز تا زمان حاضر است.

ادامه مطلب

هانریش مان

خیزش بی‌فرهنگان بر فرهنگ/ هاینریش مان/ ترجمه محمود حدادی

هاینریش مان (۱۹۵۱-۱۸۷۱) از رمان‌نویسان مطرح آلمان در قرن بیستم بود، با رمان‌هایی چون «استاد گند»، «شهر کوچک» و خاصه «زیردست»، هر سه نوشته پیش از جنگ جهانی اول و موضوع هر سه هم روان‌شناسی قدرتِ حکومتی، زیرا پیش‌هنگام از گسترش تفکرات ناسونالیستی و نظامی در لایه‌های پنهان جامعه گمانی روشن یافته بود.

ادامه مطلب

از کنت مونت کریستو تا تهران مخوف / جواد اسحاقیان

“اومبرتو اِکو” در بخش پایانی نام گل سرخ از راهبی به نام “آدسو” ۳ سخن می گوید که دارد به صومعه ی سوخته ی خود بازمی گردد؛ یعنی جایی که از آن همه کتابخانه ی عظیم و سرشار از آثار مربوط به آیین عیسویت، تنها تکه پاره هایی سوخته باقی مانده است.

ادامه مطلب

هانا آرنت: «خوابگردها» یکی از سه رمان بزرگ قرن

نوشتاری از هانا آرنت هرمان بروخ و رمان مدرن ترجمه علی اصغر حداد هر بحران، هر نقطه‌ی عطفِ دوران‌های تاریخی، نقطه‌ی آغاز است و نیز نقطه‌ی پایان، و چنین نقطه‌ی عطفی در کلام بروخ یک سه‌گانه است: «دیگر نه‌ی» گذشته، «هنوز نه‌ی» آینده و «هم‌اینکِ» زمان حال. رمان‌های مهم قرن بیستم، «در جست‌وجوی زمان…

ادامه مطلب

برنده بوکر ۲۰۲۱: چگونه از امتیازات خود چشم می‌پوشی؟/ ترجمه یلدا حقایق

نویسنده ۵۷ ساله، جدی، آرام، وبسیار گزیده گو است اما شیطنتت کنایه‌آمیز او به‌وضوح نشان می‌دهد که شخصیت‌های رمانش مخلوق اویند. “عهد” با سبکی خلاقانه از دریچه چهار خاکسپاری، داستان خانواده‌ای سفید پوست در سال‌های آخر آپارتاید را در چهار دهه بررسی می‌کند و وقایع نگاری‌ای ظریف از آفریقای پس از آپارتاید ارائه می‌دهد.

ادامه مطلب

شاعران امروز جهان؛ وارسان شیری/ پرتو شریعتمداری

شیری در سال ۲۰۱۴ به عنوان ملک‌الشعرای جوان لندن برگزیده شد. در سال ۲۰۱۶ هم بیانسه خواننده پرآوازه‌ی آمریکایی در آلبومی پرفروش به نام «لیموناد» از اشعار شیری و از جمله شعر «برای زن‌هایی که سخت می‌شود دوستشان داشت» او بهره برد و نام این شاعر جوان بیش از پیش بر سر زبان‌ها افتاد

ادامه مطلب

راهنمای نظری و عملی برای خوانش ادبیات داستانی(۱۰)/ خوانش سبک شناختی  مدیر مدرسه/ جواد اسحاقیان

   مطالعه ی “سبک شناسی” Stylistics  یکی از دشوارترین مطالعات در سه پهنه ی “ادبی”، “زبان شناسی” و “روان شناسی” است. دکتر “منصور اختیار” یک جا در رساله ی دکترای خود با عنوان From Linguistics to Literature (انتشارات دانشگاه تهران،۱۹۶۲) به گونه ای مبالغه آمیز می گوید “سبک شناسی” به کار پژوهش متخصصان پزشکی شباهت…

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی و آثار هرمان بروخ / علی‌اصغر حداد

هرمان بروخ اول نوامبر ۱۸۸۶ در وین به دنیا آمد و سی‌ام ماه مه ۱۹۵۱ در نیویورک چشم از جهان فروبست. این نویسنده‌ی یهودی‌تبار که بعدها به کلیسای کاتولیک پیوست، در نوجوانی به خواست پدرش در رشته‌ی فنی آموزش دید

ادامه مطلب

خویشاوندی فلسفه و ادبیات / علی محمد اسکندی‌جو

به درستی نمی دانم اگر قرار باشد فریدریش نیچه آلمانی و خالق “چنین گفت زرتشت” را فیلسوف بشناسیم، به این سیاق پس فیودور داستایفسکی روسی و آفریننده “جنایت و مکافات” را چه بخوانیم؟ آیا او را هم به مثابه یک فیلسوف بشناسیم یا اینکه صرفا وی  را یک داستان نویس بنامیم؟

ادامه مطلب

«نه آدمی» نوشته اوسامو دازای، ترجمه مرتضی صانع/ فرشید شریف

داستان «نه آدمی»  داستان یوزو است . داستان دلهره ها و ترس هایش از زاویه دید اعتراف کننده . آگاهی و دانسته ها و سَرباز شدن تمایلات درونی فرد وسبک زندگی منحطش در رابطه با افسار گسیختگی جامعه  ، که برای یافته هایش ارزشی قایل نیست

ادامه مطلب

کوتاه درباره «چخوف مهمان تابستانی»/ نیلوفر نیک‌سیر

در دنیای ادبیات هیچ چیز کهنه نمی‌شود و می‌توان روایت ها و حوادث را دوباره رنگ بخشید و زنده ساخت. یکی از این کار ها رمان «چخوف مهمان تابستانی» اثر الیسون آندرسن است. این نویسنده با تعلیقی جذاب خواننده را تا اخیر رمان به دنبال خودمی کشاند

ادامه مطلب

از کیومرث تا همای؛ شاهنامه به روایت محمد محمدعلی/ جواد اسحاقیان

     هدف نویسنده در وجه غالب، آشنا کردن جوانان با داستانهای برجسته تر “شاهنامه” به ویژه بخش اساطیری و پهلوانی به زبانی ساده است تا آتش شوق و ذوق و غرور ملّی آنان را برانگیخته، خود به سراغ “مِهین نامه ی باستان” کشیده شوند.

ادامه مطلب

اسلاوی ژیژک: آنان که فریب نخورده‌اند بیشتر بر خطا هستند

به‌تازگی شاهد افول تدریجی اقتدار چیزی هستیم که لکان نامش را «دیگری بزرگ» نهاده بود، فضای مشترکی از ارزش‌های جمعی که در درون آن تفاوت‌ها و هویت‌های ما مجال رشد پیدا می‌کند. این پدیده اغلب به غلط به‌عنوان «عصر پساحقیقت» توصیف می‌شود

ادامه مطلب

فریدریش هُلدَرلین و رمان یگانه او / رودیگر زافْرانْسکی (ترجمه محمود حدادی)

از فریدریش هلدرلین، شاعر برجسته عصر کلاسیک آلمان، تنها یک رمان با نام «هیپریون» منتشر شده است. «هیپریون» رمانی آشکارا فلسفی است که درعین‌حال آن را شاعرانه‌ترین رمان آلمانی نامیده‌اند

ادامه مطلب

از کِی به‌عوض عقل با دل کتاب‌ها را خواندیم

تاریخچه‌ی «عشق» کتاب‌خوانی از کِی به‌عوض عقل با دل کتاب‌ها را خواندیم جاشوا راتمن/ ترجمه‌ی حسام امامی سال آخر دانشگاه کلاسی برداشتم درباره‌ی جین آستین، کلاسی فوق‌العاده و باید بگویم با حال‌وهوایی عجیب. تقریباً همه‌ی دانشجوها زن بودند (از حدود صد نفر، فقط پنج یا ده‌ تا مرد بود) و برای مجانین جین آستین عشرتکده‌ای…

ادامه مطلب

در ستایش عشقِ شورمندانه به آثار ادبی

دوست‌داشتن یک کتاب به چه معناست؟ دقیق‌تر بگویم، دوست‌داشتن اثری ادبی، یک رمان، یک شعر یا نمایشنامه به چه معناست؟ آیا عشق به اثری ادبی تفاوت بارزی با عشق به یک شیء یا، آن‌طور که مارکس یادمان داده است، یک کالا دارد؟ وجه مشترک عشق به اثری ادبی و عشق به آدمی دیگر چیست؟

ادامه مطلب

ابراهیم گلستان

گلستان و «برخوردها در زمانه برخورد»

روایت «برخوردها در زمانه برخورد» با همه خویشوندی‌اش با داستان هم‌چنان به اعتبار و ادعای نویسنده‌اش در اشاره به واقعیتی تاریخی و بیان تجربه‌ای فردی که تجلی زندگی اوست با تکیه بر «تولید خودِ زندگی مادی» -در قالب دو گزارش مدعی و مبتنی بر حقیقت و واقعیت- یک «ناداستان» است.

ادامه مطلب

یادداشتی بر داستان کوتاه «معصوم اول» نوشته هوشنگ گلشیری

هوشنگ گلشیری، از مهم‌ترین داستان‌نویسان ایرانی است. او سال ۱۳۱۶ در اصفهان به دنیا آمد و سال ۷۹ در تهران از دنیا رفت. کارگاه‌های داستان‌خوانی گلشیری که در دهه ۶۰ پایه‌گذاری شد و تا نیمه دوم دهه ۷۰ هم ادامه یافت،

ادامه مطلب

اردشیر زاهدی به روایت مجید تفرشی

هوشنگ گلشیری، از مهم‌ترین داستان‌نویسان ایرانی است. او سال ۱۳۱۶ در اصفهان به دنیا آمد و سال ۷۹ در تهران از دنیا رفت. کارگاه‌های داستان‌خوانی گلشیری که در دهه ۶۰ پایه‌گذاری شد و تا نیمه دوم دهه ۷۰ هم ادامه یافت،

ادامه مطلب

شکل‌های زندگی: فلوبر و عشق مادام بوواری

وبر در نامه به دوستش می‌نویسد زیبایی به توصیف درنمی‌آید، مقصود فلوبر از زیبایی مادام بوواری است. به نظر فلوبر مادام از این جهت که می‌کوشد با آرزو و رویاهای خود زندگی کند زیباست و توصیف چنین زیبایی کاری سخت و دشوار است. تا قبل از فلوبر توصیف زیبایی آسان‌تر بود زیرا زیبایی تحت مالکیت…

ادامه مطلب

نوشتن از دل شرایطی که در آن قرار داشتم، نشأت گرفت / گفت‌وگو با عبدالرزاق گورنا، برنده نوبل ادبیات امسال

گفت‌وگو با یک برگزیده نوبل ذاتا جذاب است؛ خصوصاً با یک نویسنده آفریقایی مقیم اروپا. گورنا از نژادپرستی در اتوبوس‌های بریتانیا، پریتی پتل، سیاستمدار انگلیسی و اینکه چرا کتاب‌ها باید سرگرم‌کننده باشند، می‌گوید.

ادامه مطلب

ساختار پلات در رمان «تهران مخوف» اثر مشفق کاظمی / جواد اسحاقیان

هر “رمان” عناصری دارد که “پلات” آن را تشکیل می دهد و رمان جز به یاری آن ها شناخته نمی شود. “پیرنگ” (“پلات”) Plot در یک داستان، ناظر به نقشه، طرح و الگوی رخدادها و افزون بر آن، سازماندهی حادثه و شخصیت به گونه ای است که حس کنجکاوی و انتظار (“تعلیق”) Suspense را در…

ادامه مطلب