Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Yearly Archives: 2022

«یکلیا و …» و تقی مدرسی/ آداب اسطوره نگاری/ رضا فکری

اگرچه رمان «یکلیا و تنهایی او» تقی مدرسی در سال 1333 منتشر شد، اما طول کشید تا وجوه فراتاریخی و انقضاناپذیری قصه‌اش به‌درستی شناخته شود. مدرسی پس از کودتا و سقوط دولت مصدق نوشتن این کتاب را دست گرفت، زمانی که به کتب عهد عتیق و متون ادیان باستانی اشرافی کامل پیدا کرده بود. رمانی‌که…

Read more

روایت آتوود با پایبندی به سنت خواهران برونته/ هارولد بلوم (فرزام کریمی)

در آغاز کارم به عنوان یک منتقد برایم ماندگاری ادبی یک اثر در اولویت قرار نداشت اما حال که پیر شده ام و جامه ها پاره کرده ام تنها پرسشی که با آن مواجه هستم همین پرسش بنیادین است که آیا یک اثر ادبی از ماندگاری و دوام برخوردار خواهد بود؟

Read more

سلین، تروتسکی: این یا آن

سلین «رمان سفر به انتهای شب» را در فاصله میان دو جنگ جهانی در 1932 منتشر کرد، تروتسکی که در آن زمان در تبعید به سر می‌برد، نقدی بر آن نوشت. تروتسکی (1940-1879) در میان رهبران اکتبر تنها کسی بود که به‌طور جدی به ادبیات علاقه‌مند بود و در جریان آثار ادبی قرار داشت. نقد…

Read more

نگاهی به «میمِسیس» نوشته اریش آورباخ / تاریخ انسانی

«میمِسیس» یا «محاکات» (بازنمایی واقعیت در ادبیات غرب) نوشته اریش آورباخ از مهم‌ترین آثاری است که در سال اخیر به فارسی منتشر شده. کتاب با مقدمه‌هایی از تری ایگلتون و ادوارد سعید، و ترجمه مسعود شیربچه از سوی نشر نقش جهان منتشر شده است

Read more

رنج عظیم / رضا فکری

دنیای سوررئال داستان‌های سمیّه مکّیان، همواره اتکایی بی‌چون‌وچرا بر ذهنِ مغشوشِ شخصیت‌های اصلی‌اش دارد. داستان برای او، پازلی با قطعه‌های ریزودرشت و ناهمگون است که مخاطب باید ذره‌ذره و با وسواس آنها را کنار هم بچیند. هر خطای جزیی در تحلیل داده‌های قصه منجر به بازگشت به نقطه‌ آغازین و از سرگرفتن دوباره‌ بازیِ روایت…

Read more

اسلاوی ژیژک: به قهرمانان پرمخاطره تری نیاز خواهیم داشت/ فرزام کریمی

از تو اجازه می خواهم که ابتدا شادی و خوشحالی ام را نشان دهم,خوشحالم که آزاد هستی و به تلاشت ادامه می دهی.البته تو همبستگی کاملی با زونا ﭘارا داری,همچنین از عملکرد ﭘوسی رایت کاملاً حمایت می کنم

Read more

حقیقتِ جنگ: زیبایی یا ویرانی؟ / تیم برینخف

به‌عنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس می‌کند نمی‌توانم به جهان از منظر نمایشنامه‌ها، رمان‌ها، اشعار و داستان‌های روسی نپردازم، حتی در برهه‌ای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت می‌شود. بی‌شک با توجه به اقدامات وحشیانه روس‌ها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…

Read more

روسها و هنر قتل روشنفکران/ سمیه مهرگان

نخبه‌کُشی روس‌ها چگونه به قتلِ نویسندگان، شاعران و روشنفکران‌ خود دست می‌زنند؟ سمیه مهرگان قرن بیستم قرنِ تبدیلِ «انسان» به «ناانسان» بود؛ آلمان‌های نازی ملت‌های دیگر را به‌زیرِ یوغ خود می‌آوردند تا غرورِ کاذب را به نژادِ برترِ آریایی‌شان بدهند؛ برعکسِ نازی‌ها، حکومت‌های کمونیستی شوروی و چین، جدا از سرکوب ملت‌های دیگر، در نابودی…

Read more

با رویکرد میان متنی (2) و حل معمای “ذوالقرنین، کوروش کبیر و اسکندر مقدونی”در “داراب نامه ی طرسوسی”/ جواد اسحاقیان

  حقیقت، این است که من سالها پیش کتابی با عنوان “با بوطیقای نو در دارابنامه ی طُرسوسی” نوشته بودم که آن را در کلاس “رویکردهای نو در نقد ادبی یا “بوطیقای نو” در “بنیاد فردوسی توس” (مشهد) تدریس میکردم.

Read more

فریادِ مشترکِ داستایفسکی و تولستوی: به خود آیید!

به‌عنوان کسی که در شاخه ادبیات روسی تدریس می‌کند نمی‌توانم به جهان از منظر نمایشنامه‌ها، رمان‌ها، اشعار و داستان‌های روسی نپردازم، حتی در برهه‌ای که کلیه تولیدات فرهنگی کشور روسیه در اقصانقاط جهان بایکوت می‌شود. بی‌شک با توجه به اقدامات وحشیانه روس‌ها در طول جنگ با اوکراین بالاخص کشتار غیرنظامیان در بوچا با این مساله…

Read more

نویسندگان روس، چه موضعی علیه جنگِ پوتین گرفتند؟/ سمیه مهرگان

صدوبیست سال پیش، امیل زولا با نوشتن مقاله‌ای تحت‌عنوان «من متهم می‌کنم»، اعتراض خود را به محاکمه غیرقانونی آلفرد دریفوس افسر یهودی ارتش فرانسه به اتهام خیانت ابراز داشت. زولا جزو اولین نویسنده‌هایی بود که در تاریخ ادبیات جهان، در نقش یک کنشگر اجتماعی‌سیاسی ایفای نقش کرد تا جلوی اعدام یک انسان بی‌گناه گرفته شود

Read more

درباره کتاب «ما از نگاه دیگران1»ترجمه داوود قلاجوری

داوود قلاجوری ازجمله آن مترجمان و اهالی قلمی است که به قدر شایستگی‌اش دیده نشده است. البته آنها که عاشق هنری میلرند، مخصوصا میلر خوانان واقعی که با جوهره واقعی آثار این نویسنده بزرگِ پرشورِ عاصی آشنا هستند، او را خوب می‌شناسند

Read more

روزگار دوزخ/ اکبر منتجبی

روز گذشته مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر رضا براهنی شاعر، منتقد و داستان‌نویس ایرانی در شهر تورنتو کانادا و در یک روز سرد و ابری برگزار شد. شرکت‌کنندگان که سر در لاک خود داشتند به صدای ساناز فتحی، همسر براهنی گوش می‌دادند

Read more

میراث رضا براهنی برای ما و نسل‌های بعد چه خواهد بود؟/ حسن اصغری

مرگِ براهنی، مرگِ کوچکی نیست! مرگِ هرکسی نیست! او را نه می‌توان انکار کرد، و نه می‌توان آثارش را رد کرد. او انکارناپذیر است. ماندگار است. نقش او با بیش از نیم قرن حضور در ادبیات و سیاست، بسیار برجسته‌، پررنگ، تاثیرگذار و جریان‌ساز بود

Read more

نگاه جواد اسحاقیان به رمانِ «از زن تا زمین» اثر نرگس مقدسیان

    رمان “از زن تا زمین” (1400) رمانی مباحثاتی (Polemic) است و در آن از ضرورت مبارزه برای حفظ محیط زیست در “گیلان”، مناسبات کارگری و کارفرمایی، مسائل فمینیستی (اعم از گونه های سوسیالیستی و رادیکالی)، مبارزه با تولیدات فرآورده های آرایشی و آوازه گری تولیدکنندگان برای فروش و تحمیل آن به مصرف کنندگان، خودفروشی…

Read more

نگاهی دیگر به سه‌گانه حماسی سه‌گانه حماسی «خوابگردها» شاهکار هرمان بروخ/ فرشید معرفت

سه‌گانه حماسی «خوابگردها» شاهکار هرمان بروخ و به‌قول آلدوس هاکسلی، هرمان بروخ هنرنمایی بی‌عیب و نقصی دارد، و به‌گفته میلان کوندرایکی از عالی‌ترین رمان‌های اروپایی را نوشته است.

Read more

برداشتی آزاد از کتاب «دزد» اثر فومی‌نوری ناکامورا

هر کس روایت خود را از زندگی دارد چنانچه در قصه هم هر نویسنده روایت خود را از زندگی می سازد. اما سختی و مهابت آنگاه خواهد بود که خدایان روی زمین  همین تصوری که خود از زندگی دارند به این نتیجه برسند که حقیقت محض همین است که آنها می شناسند

Read more

کوتاه درباره «شاه، انقلاب اسلامی و ایالات متحده آمریکا»/موانع و دلایل پیروزی انقلاب

چه شد که انقلاب شد؟ آمریکا چه سهمی در تسریع روند انقلاب سال 1357 داشت؟ آیا شاه برای مقابله با انقلابیون تجهیزات ضدشورش در اختیار داشت یا نه؟ عوامل کم‌کاری گارد شاهنشاهی و ژنرال‌های ارتش چه بود؟ آیا انقلاب صحنه‌گردانی داشت؟

Read more

از مقاله ی “سنّت و استعداد فردی” اِلیوت تا رمان “غزال، آهوی باغ زعفرانیّه”ی شَرویندُخت ایازی

       با آن که به نظر میرسد رمان “غزال، آهوی باغ زعفرانیه” (1399) نخستین اثر نویسنده اش “شَرویندُخت ایازی” باشد، به باور من، “اتفاقی” در “رمان عاشقانه” (Romance Novel) به اعتبار “نوع ادبی” (Genre) و نیز رخدادی برجسته در “زبان” داستان عاشقانه است. و من که – از جمله داوران نهایی یک نهاد ادبی مستقل…

Read more

مرگ در غربت

پیش از آنکه آن شب زمستانی دی ماه 52 در تلویزیون ملی ایران ظاهر شود و چیزهایی در رد مارکسیسم و آنارشیسم و فاشیسم بگوید که به منزله اظهار ندامت تلقی شد تا مایه آزادی‎اش شود، و شد، چهره سرشناسی بود، هرچند یک چهره همواره جنجالی. شهرت خود را از راه قلم و بیشتر در…

Read more

پایان روزگار دوزخی

پایان روزگار دوزخی رضا براهنی شاعر، نویسنده و منتقد در 86 سالگی در کانادا درگذشت مونا رستا داستان‎نویس و منتقد قرن چهاردهم خورشیدی، نه در ساعت هفت و سه دقیقه و بیستوشش ثانیه از بیستونهمِ اسفندماهِ 1400، بلکه در پنجمین روز از فروردین 1401 به پایان رسید. درست در همان ساعت، دقیقه و ثانیهای که…

Read more

«آنادانا» داستانشهر نامکشوف ما/ نورالله نصرتی

فریبا کلهر در عرصه ادبیات کودکان و نوجوانان، نامی چنان آشنا و معتبر است که نیازی به معرفی اش نباشد. کلهر نزد گروهی از مخاطبان خود، به «بانوی هزار قصه» معروف است و این حسن شهرت، گویای کارنامه پر برگ و بار و جایگاه ویژه او در این عرصه است

Read more

یک معرفی کوتاه از رضا براهنی/ جواد اسحاقیان

متن سخنرانی کوتاه “جواد اسحاقیان” منتقد ادبی و از اعضای داوران نهایی “جایزه ی مهرگان ادب” ومعرفی کوتاه دکتر “رضا براهنی” و اهدای “جایزه ی مهرگان ادب” به پاس “یک عمر تلاش در عرصه ی نوشتن” در اردیبهشت ماه 1397 در فرهنگسرای نیاوران در حضور همسرشان خانم “ساناز صحّتی” و سخنرانی کوتاه دخترشان خانم “الگا…

Read more

شاه و پروژه کودتا/ گفت‌وگو با یرواند آبراهامیان

یرواند آبراهامیان در سال 1319 در خانواده‌ای ارمنی‌تبار در تهران زاده شد. او تحصیلات خود را در دانشگاه آکسفورد و کلمبیا در رشته تاریخ به پایان برد و پایان‌نامه‌اش پایه و اساس کتاب معروف «ایران بین دو انقلاب» را تشکیل می‌دهد. آبراهامیان سال‌ها به عنوان پروفسور شاخص در کالج باروک دانشگاه نیویورک تدریس می‌کرد و…

Read more

درباره‌ی«معسومیت» نوشته‌ی مصطفی مستور؛ از منظر نوع ادبیِ «ادبیات فرار»

      رمان “معسومیت” نوشته ی “مصطفی مستور” تاکنون مورد چند داوری موافق و مخالف قرار گرفته است. آنان که به ستایش این رمان پرداخته اند، گویی برانگیخته شده اند که به نمایندگی از نویسنده، به “ارزش” هایی در رمان “مستور” اشاره کنند که در واقع، ندارد

Read more

مردم روسه به روایت ایوان تورگنیف

در جوامعی که برای هر سوال فقط یک جواب وجود دارد، پناهگاه کسانی که می خواهند فکر کنند، نوشته های استعاره ای است. ایوان تورگنیف یکی از این افراد است. او یک رمان نویس روسی است که سال تولد و مرگش هم زمان با کارل مارکس است.

Read more

«نردبان آسمان»؛ کتابی برای همه/ بهترین هدیه‌ی نوروزی

بی اغراق در همه عمر بر این باور بوده ام که بهترین هدیه همان کتاب است. به هر مناسبتی اگرکتابی به من هدیه داده شده خوشحالم کرده و اگر قرار بوده به کسی هدیه ای به رسم یاد بود بدهم، بهترین هدیه را همان کتاب دانسته ام؛ مگر آنکه منش شخصی و روش زندگیِ طرف…

Read more