در ادبیات معاصر، کمتر نویسندهای چون جویس کارول اوتس جسارت مواجهه با سیاهترین زوایای روان انسان را دارد. رمان جدید او نه یک داستان جنایی معمولی، که کالبدشکافی بیرحم یک بیمار است.
زندگی و اندیشه آرتور کوستلر
جرج اُرول
عزت الله فولادوند
جرج اُروِل (۵۰ ـ ۱۹۰۳) نام مستعار اریک آرثر بلر، یکی از نویسندگان نامدار انگلیسی در قرن بیستم بود. از او چند رمان و بسیاری مقاله و نقد ادبی همه دارای صبغه اجتماعی و انسانی و اغلب سیاسی به جا مانده است.…
«ترکهمرد» رمانی است درباره یک قتل و یک خانواده از همپاشیده؛ اما آنچه آن را از سایر آثار دشیل همت متمایز میسازد، حضور یک زوج کارآگاه – نیک و نورا چارلز – است که سبک زندگی، زبان و روابطشان، به جای آنکه در تاریکی و خشونت غوطهور باشد، رنگی از شوخطبعی دارد.
در عصر ابری دل گرفته، وقتی صادق هدایت، نویسنده ی چهلوهشت ساله ی ایرانی مقیم موقت پاریس، به سوی خانهاش در محله هجدهم، کوچه ی شامپیونه، شماره ی ۳۷ مکرر می رود، دو مرد را می بیند که بیرون خانهاش منتظرش هستند. آنها ازش می پرسند که آیا از اداره ی پلیس می آید و…
سانسور از آغاز تاریخ نوشتن چون سایه ای نویسنده ها و اهل هنر را دنبال کرده و بنا به نوشته های باقیمانده از زمان سقراط درمی یابیم که بخش هایی از نوشته های او هم در زمان زندگی خودش به بلای سانسور گرفتار آمده اند، اما این سایه، بیش از همه برای آثار ادبی شوم…
نویسنده کتاب «همهچیز فرو میپاشد: زندگی و آثار صادق چوبک»: از منظر مضمونی، چوبک معمولاً به بخشهایی از جامعه میپردازد که کمتر دیده شدهاند؛ او از لایههای پایین و فراموششده جامعه مینویسد و آنچنان به این طبقات نزدیک میشود که گاه تصمیمات و رفتار شخصیتهایش حیرتانگیز و گاه هولناک به نظر میرسد.
در دنیای رمانهای جنایی و معمایی، هر اثر موفق فراتر از صرفاً بازسازی یک قتل یا رمزگشاییِ معمایی تازه است. این پنج رمان تحسینشده جهانی با استفاده از روایتهای بدیع و شخصیتپردازی غیرکلیشهای نگاهی نو به ژانر جنایت و هیجان ارائه میکنند و با شخصیتپردازیهای ماندگار و فضاهای بیهمتا تجربهای جدید از دنیای تریلر را…
به مناسبت سالروز درگذشت میرزا فتحعلی آخوندزاده، پیشگام ادبیات نمایشی و روشنفکری ایران در قرن نوزدهم، این مطلب به بررسی زندگی، آثار و تأثیرگذاری او بر تئاتر و فرهنگ ایران اختصاص یافته است.
در عصری که شبکههای اجتماعی ما را به نمایش دائمی «خود درونی» ترغیب میکنند، شخصیتهای رمان ویرجینیا وولف بیش از هر زمان دیگری آشنا به نظر میرسند. اما آیا این سفر بیپایان به اعماق ذهن، که زمانی وعده رهایی میداد، امروز به نوعی اسارت مدرن بدل شده است؟
اولیتسکایا راوی تراژدی قرن بیست و وارث شایستهی اسلاف خود در سرزمینِ غولهای ادبیست. سرزمینی که هیچگاه از میلِ خویش به داشتنِ نقش تعیینکننده درسیاست جهان چشم نپوشیده و این مداخلهجویی را درون مرزهایش نیز به عرصههای مختلف از جمله هنر و ادبیات تعمیم دادهاست. آثار اولیتسکایا ازگذارِ تجربه و مشاهداتِ مستقیم یا غیر مستقیمِ…
درجستجوی هویت و بازیافتن خویش
دنیا . ع . پ
«در کنار اینکه زبان وسیله ای برای افهام و تفهیم است در ادبیات نیز زبان از جمله عناصر سازنده آثار ادبی بخصوص در حیطه شعر است. شاعر به کمک زبان میتواند در سفر با خاطراتش با کلمات همسفر شود، پای احساسات، اندیشه ها…
آخماتووا که اینک در اواسط دهۀ پنجاه عمرش بود، با آخرین عشق بزرگ زندهگیاش مواجه گردید. در ۱۹۴۵ آیزایا برلین به عنوان عضو سفارت بریتانیا به مسکو اعزام شد.
آنتوان دو سنت اگزوپری فرزند سوم ژان دو سنتاگزوپری بود و در ۲۹ ژوئن سال ۱۹۰۰ در شهر لیون به دنیا آمد. پدر و مادر او اهل لیون نبودند و در آن شهر نیز سکونت نداشتند، بنابراین تولد آنتوان در لیون کاملاً اتّفاقی بود.
«زمین بیش از هر کتابی از ما به ما میآموزد زیرا در برابر ما ایستادگی میکند، هرگاه بشر با مانع درگیر شود، توان خود را میآزماید».1 رمان «زمین انسانها» با این جمله اگزوپری آغاز میشود، آنتوان سنت اگزوپری (1900-1944) از جمله کسانی است که از زمین میآموزد.
جیمز جویس زمانی به دوست خود فرانک باجِن گفت: «اگر هرگونه دشواری در خواندنِ چیزهایی که مینویسم وجود دارد بهخاطرِ مَصالحی است که به کار میگیرم. ایدههای من همیشه سادهاند».
کافکا دو سه ماه قبل از مرگش یکی از بهترین و غمانگیزترین داستانهایش را نوشت. در داستان «گودال»۱ جانوری تنها که به موش کور میماند، زندگیاش را وقف ساختن خانهای پیچیده در زیرزمین میکند تا از خودش در برابر موجودات دیگر دفاع کند.
«بیژن اشتری عصر ۱۸ خرداد ۱۴۰۴ در سن ۶۴ سالگی در منزل خود درگذشت.» شنیده بودم که چندی است احوال خوبی ندارد، اما وقتی می دیدم پرکار و پرشور مینویسد و ترجمه می کند، خوشحال بودم که بر بیماری غلبه کرده: این بار هم عشق و دانستگی بر بیماری و درد پیروز شده… اما چه…
سیاستِ تکریم مردگان و تنهایی محتضران در ادبیات ما
شیما بهرهمند
صادق هدایت نمُرده، او هنوز در مقامِ محتضر روی دست ادبیات ما مانده است. آثار هدایت مانندِ هر اثری «بازتاب طنینِ غیرشخصیترین عناصر زندگی آدمی در قالبِ فردیترین و مخفیترینِ آنهاست»1 و این طنین در زندگی صادق هدایت «مرگ» است یا بهتعبیر درستتر؛ زندهبهگوری.…
در تاریخِ ادبیات روایی معاصر ما بیتردید «بوف کورِ» صادق هدایت مقامِ یکهای دارد. جدا از موقعیت خاصِ تاریخی آن بهعنوان نخستین رمان مدرن فارسی، برخی از منتقدان از «جاذبه» این اثر سخن گفتهاند که هیچیک از آثار ادبی معاصرش و تا اکنون نیز به گردِ آن نرسیدهاند.
شاید چندان برایتان معمول نباشد داستانی را شروع کنید که در نیمهی داستان راوی بمیرد و همچنان ورای وقایع –و حتی واقعیت مرگ خویش- بایستد و روایت را ادامه دهد. در کومالا هیچکس زنده نیست و این را زمانی خواهیم فهمید که بسیار دیر شده است
خوان رولفو نویسندهی حرفهای نبود. حرفهای به این معنی که کارش نوشتن باشد واز این راه گذران بکند. او به مشاغل متعدد روی آورد، از جمله کار کردن در ادارهی مهاجرت، بعد استخدام در کارخانهی لاستیکسازی گودریچ و آنگاه استخدام در ادارات دیگر. روزنامهنگاری هم زندگیاش را تامین نمیکرد و کار دانشگاهی هم نداشت
کتابهایی هستند که همیشه «دوباره خوانده شدن» خود را به خواننده تحمیل میکنند. در انتظار «خوانش دوباره» و «خوانشهای دوباره»اند، تا خواننده را در آنچه در خود دارند، غرق کنند
مروری بر پس زمینه های فعالیت های سیاسی و اجتماعی زنان ایران**
عبدالله شریفی
از اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 میلادی مطالعات زنان و اخیراً، و در ارتباط با آن، مطالعات جنسیتی توسعه یافته و به صورت یک زیر مجموعه تمام عیار از مطالعات خاورمیانه در آمده است. این رشته تحقیقی به…
چنین به نظر میآید که سووشون در زمان انتشار بیشتر به خاطر درونمایهاش که مطابق با گفتمان غالب فضای روشنفکری آن روز ایران بود نامور شد و ارزشهای فرمی اثر در درجه دوم قرار گرفت. اما امروزه با گذر از آن گفتمان رایج و دگرگونی جامعه، ارزش پیامی اثر رنگ باخته است. با این حال،…
منتخبی از نظرات افراد مختلف درباره سووشون، نظراتی که از میان کتابها و گفتگوها انتخاب شدهاند و اغلب قصد دارند نگاهی تحلیلگر به لایههای سطحی و درونی اثر داشته باشند. نظراتی که سووشون را گاه مثل یک سند تاریخی میبینند و گاه یک اثر نمادین.
این روزها نام سیمین دانشور به واسطه نمایش سریال سووشون ساخته نرگس آبیار دوباره در مرکز توجه قرار گرفته است. با این تفاوت که اگر در گذشته این مخاطبان خاص بودند که به دانشور و آثارش توجه داشتند، این بار عامه مردم نیز نام یکی از مهمترین نویسندگان سدهی گذشته ادبیات ایران را…
دبورا لوی، رماننویس سرشناس و تحسینشده، میگوید: «وقتی میپرسیم چرا رمان مهم است، روشن است که در این پرسش امر خطیری نهفته است. اما واقعاً روشن است؟ گاهی ابهام را بر روشنی ترجیح میدهیم چون درد کمتری دارد. اهمیت رمان از آن روست که الزامی به روشنی یا ابهام در خود ندارد. بااینحال، روی همین…
هیچ کتابخوانی با این وسوسه غریبه نیست. بخشی از یک کتاب را خواندهاید، اما دیگر جذابیتی برایتان ندارد، حوصلهتان سر رفته و ندایی آرام زیر گوشتان زمزمه میکند: «بس است. بگذارش کنار». خیلی از کتابخوانها نیمه رهاکردن کتابها را دوست ندارند.
کتاب «در راه خدا (فی سبیلالله)، فتوحات اعراب و تشکیل امپراتوری اسلامی»، نوشته رابرت هُیلَند در سال 2015 توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد به چاپ رسیده است. هیلند استاد موسسه مطالعات دنیای باستان در دانشگاه نیویورک است. او به خصوص پس از چاپ کتاب معروفش، «دیدنِ اسلام آنگونه که دیگران دیدهاند»، چهره شناختهشدهای در جامعه علمی…
نقشۀ راهی برای پروستخوانی