رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

برگه نویسنده: امیدی سرور

سه فیلم سه نقد/ «بی تابی بیتا» ، «خود زنی» و «دهلیز»

نگاهی به «بيتابي بيتا» آینه‌های رو‌به‌رو پوریا ذوالفقاری  فیلم با بیرون ماندن دختری از خانه‌اش به دلیل نگاه هوس‌بار ناپدری به او آغاز می‌شود. پس از پایان این جدال، آن‌گاه که دختر ناامید از ورود به خانه، آپارتمان را ترک می‌کند، دوربین به سمت درِ مقابل برمی‌گردد و بیتا (الهه حصاری) را می‌بینیم که از…

ادامه مطلب

گفت‌و‌گو با جعفر والی (یادی از گوهر مراد، گاو و تئاترملی ایران)

روزی یک جوان کارگردان در مجله «صدف» چشمش به داستان کوتاهی از نویسنده‌ای به نام «گوهر مراد» افتاد. کارگردان جوان آنقدر درگیر این داستان - روایت دو پسربچه که منتظر پدرشان بودند - شد، که همان‌جا به سیروس طاهباز زنگ زد و این آغاز یک آشنایی و داستانی بود که تاریخ تئاتر و سینمای ایران…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با ناصر تقوایی

 مهرداد حجتی: سال‌های دهه 60، سال‌های پرتب‌وتاب دانشجویی من، سال‌های ممنوعیت ویدیو بود. همان سال‌هایی که در آن بسیاری از فیلم‌های روز دنیا را باید مخفیانه می‌دیدیم. در همان سال‌ها بود که یک شب با گروهی از دوستان قرار گذاشتیم تا مجموعه «دایی‌جان ناپلئون» را با هم تماشا کنیم. شبی که قرار بود تا صبح نخوابیم…

ادامه مطلب

جان و جهان آلیس مونرو/ فقط در داستانها از لاکش بیرون می آید!

"اتفاق هایی که بتوان تبدیلشان کرد به داستان، فقط برای آنهایی رخ می دهند که میتوانند آنها را خوب تعریف کنند." پل استر/ رفتن به جایی که آلیس مونرو زندگی می کند کاری است بس دشوار؛ یعنی شهر کلینتون در منطقه اُنتاریو، و مزرعه ای دایره ای شکل در جنوب کانادا. در فصل پاییز، کلینتون…

ادامه مطلب

آلیس مونرو از نگاه دیگران: جان آپدایک، مارگارت اتوود

آکادمی نوبل سوئد آلیس مونرو نویسنده کانادایی را بعنوان برنده جایزه امسال ادبیات معرفی کرد. او سیزدهمین زنی است که برنده نوبل ادبیات شده است. آکادمی نوبل نویسنده کانادایی را "استاد داستان کوتاه معاصر" لقب داد و از او بخاطر "داستان‌های که با ظرافت نوشته شده و ویژگی آنها روشنی و واقعیت روانشناختی است" تقدیر…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان (۱۷): «ماسه» اثر آلیس مونرو

آن زمان ما در کنار یک گودال ماسه ای زندگی می کردیم. نه گودال عمیقی که با بیل های مکانیکی غول پیکر کنده باشند. فقط گودال کوچکی که باید توسط یک کشاورزی سالها پیش کنده شده باشد. در حقیقت گودال به اندازه ای کنده شده بود که ترا به اندیشه ای وا دارد که باید…

ادامه مطلب

آلیس مونرو: رمان نوشتن بلد نیستم!

مونرو هرگز قصد ندارد خاطراتش را منتشر كند. می گوید: در خاطرات پای خیلی ها وسط کشیده می شود، چطور می خواهید حقیقت را درموردشان بنویسید؟! مونرو كه به سرطان مبتلاست؛ می گوید : هنوز هم حوادثی برایم پیش می آید که باعث می شود داستان دیگری بنویسم. آلیس مونرو، داستان کوتاه نویس کانادایی را…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان(۱۶): «چهره» اثر آلیس مونرو (برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۳)

من مطمئنم که پدرم فقط یک بار به من نگاه کرد، من را واقعا دید. بعد از آن دیگر می­دانست که توقع چه چیزی  داشته باشد. آن روزها پدرها را توی اتاق انتظاری که زن­های زائو گریه­هاشان را می خوردند یا با صدای بلند درد می کشیدند و اتاق­­ زایمان­های پرنوری که نوزادها به دنیا…

ادامه مطلب

گفت و گو با آلیس منرو برنده جایره نوبل ۲۰۱۳

گفت‌و‌گو با آليس مونرو، نويسنده كتاب «زندگي دوست داشتني»/  این گفتگو البته نه به مناسبت دریافت نوبل که چندی قبل انجام شده اما از آنجا که حاوی نکات جالبی درباره اوست خواندنش خالی از لطف نیست. *** کتاب «زندگی دوست داشتنی» سال گذشته میلادی نه تنها جزو پرفروش‌ترین کتاب‌ها بود، بلکه تحسین‌های زیادی را نیز…

ادامه مطلب

بازخوانی داستان (۱۵): پل معلق اثر آلیس مونرو

 زن، یک بار ترکَش کرده بود. دلیل اصلی‌اش خیلی پیش پا افتاده بود: با چند خلاف‌کار جوان (خودش اسمشان را گذاشته بود «اراذل»)، دست به یکی کرده و کیک زنجبیلی او را لمبانده بودند! کیک را تازه پخته بود و می‌خواست بعد از جلسه‌ی آن روز عصر، با آن از مهمان‌ها پذیرایی کند.بی آن که…

ادامه مطلب

آلیس مونرو برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۳ شد

آلیس مونرو برنده نوبل ادبیات 2013 شد. بالاخره تکلیف نوبل 2013 نیز روشن شد و امروز ظهر خبرآمد که نوبل امسال سهم زنان شده است. البته کم نیستند کسانی که معتقدند سهم زنان از جایزه نوبل ادبیات کم بوده و حتی شاید برگزارکنندگان نوبل را به این کم توجهی تعمدی محکوم کنند اما با برنده شدن…

ادامه مطلب

دو شعر منتشر نشده از جواد مجابی

جواد مجابی به عنوان داستان نویس بیشتر شناخته می شود اما در همه این سالها پا به پای داستان نویسی شعر نیز سروده. در ادامه دو شعر منتشرنشده او از نظر شما می گذرد: *** فقط تو در کتابی خفته‌ام و فکر‌هایم توی کتابی دیگر است. گاهی بیدار می‌شوم در یک کتاب و پی رویایم در کتاب دیگر می‌گردم. قفسه چوبی شده…

ادامه مطلب

همه چیز درباره «طبقه حساس» تازه ترین ساخته کمال تبریزی

تبريزی از «مارمولك» تا «طبقه حساس»/ تجربه حساس کارگردان/ سمیه علیپور/ فيلمسازان هم‌نسل كمال تبريزي (آناني كه بعد از انقلاب وارد سينماي ايران شدند) و سينما را انقلابي و اسلامي ياد گرفتند، بعد از چندي كه در كارشان به ثباتي رسيدند، سراغ ايجاد تنوع در كار خود و تجربه‌گرايي رفتند. بيش از آثار تبريزي اين مورد را مي‌توان…

ادامه مطلب

پشت ویترین / تازه های دنیای کتاب

تازه‌های سری نقاب انتشارات جهان کتاب/  معما‌های کارآگاه مگره/  به تازگی دو عنوان جدید از «مجموعه نقاب» توسط انتشارات «جهان کتاب» منتشر شده است. مجموعه نقاب به ترجمه آثار شاخص ادبیات معمایی و پلیسی جهان می‌پردازد و تاکنون 30 عنوان از این مجموعه منتشر شده است. معماهای مدیترانه‌ای «مگره در کافه لیبرتی»، عنوان داستانی از «ژرژ سیمنون» است که…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با محمود حسینی‌زاد به مناسبت دریافت «مدال گوته»

نباید در کلاسیک‌ها در‌جا زد/ پیام حیدرقزوینی/ برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر، بخش مهم و قابل‌توجهی از آثار کلاسیک ادبی هنوز به فارسی ترجمه نشده و در همه این سال‌ها برخی از مترجمان ما به‌صورت فردی سراغ ترجمه کلاسیک‌ها رفته‌اند. در حالی‌که ضرورت ترجمه این آثار حتی برای کشورهایی مثل مصر و ترکیه به حدی بوده که…

ادامه مطلب

گئورگ لوکاچ؛ تاثیر‌گذارترین مکتب ادبی معاصر و دگما‌های ضد‌رئالیسم مدرنیستی

مقاله «ایدئولوژی مدرنیسم» «لوکاچ» نخستین‌بار در سال 1958 منتشر شده است. 24سال قبل از آن، لوکاچ در قالب مقاله‌ای حمله‌ای بی‌رحمانه علیه اکسپرسیونیسم آلمانی ترتیب داد و همان سرآغاز پیکاری بر سر رئالیسم و مدرنیسم میان جمعی از متفکران آلمانی شد و نام‌های بزرگی چون بلوخ، برشت، بنیامین و آدورنو را به‌میدان کشاند. چنان‌که جیمسون…

ادامه مطلب

نامه ۲۱۴ نویسنده برای حذف سانسور: سانسور را بردارید، ما پاسخگو هستیم

دولت جدید با شعار تغییر و اعتدال آمد و بسیاری امیدوار شدند و برخی هم کماکان بدبین ماندند؛به هر حال موسم وفای به وعده هایی رسیده که از جمله ی شعارهای اصلی دولت جدید بوده به ویژه بحث ممیزی کتاب که وزیرارشاد جدید هم از روزهای نخست وزارت خود  عنایتی ویژه داشت. 214نفر از اهالی…

ادامه مطلب

ادبیات امروز آلمان جهانی نیست

1 افزایش تعداد مترجمان زبان آلمانی در ایران و در این سال‌ها وضعیتی دوگانه برای ترجمه ادبی آلمانی به‌وجود آورده است. از یک‌سو این افزایش کمیت با افزایش کیفیت همراه بوده و ادبیات آلمانی در ایران معرفی و شناخته شده و از سوی دیگر هم بخشی از این ترجمه‌ها به فقدان کیفیت دچار هستند و…

ادامه مطلب

جلوه‌هایی از قصه‌های پریان در «درخت ارغوانِ» پرویز دوایی

 مثل قهرمانان قصه‌های پریان، کنده شده از زمینه مالوف خود، بار یادها بردوش، بازیگوشانه پرسه می‌زند در سرزمینی غریب که از آن او نیست. گاه می‌ایستد و به درختی، عمارتی، مجسمه‌ای یا ویترین مغازه‌ای چشم می‌دوزد و گاه در بوفه کتابخانه، انگار همان قهرمان قصه‌های پریان در مواجهه با کاروانسرایی، اطراق می‌کند. بار یادها را…

ادامه مطلب

اپیزود کوگلمس نوشته ای از وودی آلن

وودی آلن یکی از آن هنرمندان چند وجهی ست که هم داستان نوشته و هم فیلم ساخته، هم جلوی دوربین رفته و... هرچند برخی بر این باورند که وودی آلن در سینما موفق تر از ادبیات بوده، و حتی در نوشته های او  نیز فیلمنامه ها نست به آثار داستانی شاخص تر هستند. اما همه…

ادامه مطلب

نگاهی به خاستگاه ها و سیر روشنفکری در ایران

روشنفکران مشروطه‌خواه استبداد سلطنتی را دشمن ذاتی آزادی، برابری و برادری، جزم‌اندیشی مذهبی را مخالف طبیعی تفکر عقلانی و عملی، امپریالیسم را استثمارگر سیری‌ناپذیر ممالک ناتوانی چون ایران، می‌دانستند. بنابراین روشنفکران مشروطیت، سکولاریسم و ناسیونالیسم را به عنوان سه ابزار کلیدی برای گسستن زنجیرهای سه‌گانه و ساختن جامعه‌ای نوین، قدرتمند و توسعه‌یافته به شمار می‌آورند.…

ادامه مطلب

گفتگوی ژان لوک گدار با میکل ­ آنجلو آنتونیونی

ميكل آنجلو آنتونیونی دیرتر از همکاران خود به فیلمسازی رنگی روی آورد. صحرای سرخ ساخته‌شده به سال 1964، نخستین فیلم رنگی اوست که در این فیلم، تحول ابزار تکنولوژیک را به انقلاب نگره زیباشناختی آمیخته است. وی در مصاحبه پیش‌رو در گفت‌وگویی با ژان لوک گدار، که او نیز در آغاز راه فیلمسازی‌اش است، به…

ادامه مطلب

گفت‌وگو با مهدی کرم‌پور، کارگردان فیلم «پل چوبی»

مهدی کرم پور با ساخت فیلم «پل چوبی» یکی از وقایع مهم‌سال‌های اخیر کشورمان را به تصویر کشید. در این گفت‌وگو برخی از ابعاد این موضوع مورد بحث قرار گرفت. ***  ‌ بعد از گذشت دوسال بالاخره «پل چوبی» در دولت تدبیر و امید رنگ پرده را دید. از اینکه فیلمتان در این مقطع زمانی اکران شد،…

ادامه مطلب

ادبیات و تاریخ در گفت‌وگو با امیرحسن چهل‌تن

امیرحسن چهل‌تن، نویسنده‌ای است که گرچه به گواه چهار رمانش یعنی «تالار آیینه»، «مهرگیاه»، «تهران، شهر بی‌آسمان» و «سپیده‌دم ایرانی»، همواره به تاریخ معاصر ایران توجهی ویژه داشته است، اما چنان‌که خود او نیز در گفت‌وگوی پیش‌رو تاکید کرده، تاریخ برایش نه‌عرصه‌ای برای جست‌وجوی سوژه‌های داستانی بوده و نه‌نوشتن رمان‌هایی با پس‌زمینه‌ای تاریخی را محملی…

ادامه مطلب

مقدمه‌ای بر خشم و هیاهو اثر ویلیام فاکنر

ویلیام فاکنر در سال 1897، در منطقه‌ای به نام آکسفورد در می‌سی‌سی‌پی آمریکا به دنیا آمد. جدش، کلنل ویلیام فاکنر، یکی از سرشناس‌‌ترین و وحشی‌ترین مردان جنوب بود. ویلیام فاکنر نویسنده که در دوران مدرسه چیز خاصی از خود نشان نداده بود، زمان شروع جنگ جهانی اول از ارتش آمریکا کنار گذاشته شد، اما به…

ادامه مطلب

نگاهی به زندگی و آثار آرتور پن

نودویکمین سالروز تولد «آرتور پن»، کارگردان سرشناس سینمای آمریکا و خالق فیلم «بانی و کلاید» است. «آرتور پن»، کارگردان و تهیه‌کننده سرشناس متولد 27 سپتامبر 1922 در فیلادفیا بود که روز 28 سپتامبر 2010 درحالیکه تنها یک روز از سالروز تولدش می‌گذشت، بر اثر ایست قلبی در سن 88 سالگی درگذشت.   وی در اوایل دهه‌…

ادامه مطلب

جان آپدایک به روایت جان آپدایک

رویاهای مادرم/ ترجمه اکبر واعظ/ جـان آپدایـک، نویسنده سرشناس آمــریکایی در 18 مارس 1932 در پنسیلوانیا به دنیا آمد. معروف‌ترین آثار او مجموعه رمانی است که به «سری خرگوش» مشهور شده است و شامل پنج رمان است. آپدایک به خاطر دو رمان از این سری (خرگوش پولدار است و خرگوش در خواب) موفق به دریافت…

ادامه مطلب

به بهانه سه دهه ادبیات دفاع مقدس / جنگ

ادبیات جنگ ما فراموش می‌شود. چه آن‌ها که سفارشی نوشتند و چه آن‌ها که در محاق سانسور دائم مجبور به خودپوشی و اندیشه نهانی شدند و ننوشتند آن‌چه باید و صرفا تا آن حدود نوشتند که مقتضیات غیرکارشناسانه تعیین کرد، همه محکوم به فراموشی هستند. از این ادبیات مجروح از سانسور و جان‌باخته از حدود و…

ادامه مطلب

بلک ماسک؛خاستگاه ادبیات پلیسی جنایی رئالیستی

شاید نام مجله ی «ماسک سیاه»یا همان «بلک ماسک» در میان مخاطبان فارسی زبان،حتی علاقمندان ادبیات پلیسی جنایی، نام آشنایی نباشد، به خصوص اینکه هنوز به زبان فارسی یک کتاب خوب تاریخ  ادبیات پلیسی / جنایی که جامع باشد منتشر نشده، و تا همین اواخر که برخی از مترجمان جدی ادبیات داستانی همت کردند آثار…

ادامه مطلب

شجریان به روایت شجریان

 با محمدرضا شجریان در 73سالگی‌ استاد /  هنوز همانم که هستم/ پرویز براتی- سعید اداک/ می‌گویند اسطوره‌های موسیقی از درون آرزوهای شعله‌ور سر برمی‌کشند. شجریان، اما، برای اسطوره‌شدن از دل طبیعت سر برکشید. او طبیعت را معلم بزرگ خود می‌داند. به سرشت طبیعت، کوه، دشت و ستاره احترام می‌گذارد و برآمده از سرزمینی است با…

ادامه مطلب