- " شنوندهای سئوال کردند که همسرشون اجازه نمیدن خانم برای دیدن مادر و پدرشون برن، چه باید بکنند؟! "
- " خب زن نباید کاری رو بیاذن شوهرش... "
شیر آب سرد باز گیر کرده. آخه تو که بلد نیستی برا چی دست میزنی؟! همش ادعا! همش خودشیفتگی! من خوبم حرف ندارم! دو دستی…
با آينههاي در دار به سادگي نميشود خو گرفت، امكاناتش به سادگي خود را عرضه نميكنند و به همين خاطر بارِ اول خواندنش چندان واکنش مثبتي در خواننده ايجاد نميكند. در واقع، قرائت اول بيشتر نكاتي منفي به ذهن ميآورد. انگشت گذاشتن بر اين نكات «منفي» از اهميتي اساسي برخوردار زيرا بسيارشان، وقتي ساختار تكنيكي…
سالهای سال است که در آنسوی دنیا، گوشهای دور از وطن زندگی میکند، اما با این حال نه وطن را فراموش کرده و نه زبان مادری را. به فارسی میاندیشد و به فارسی مینویسد و با خاطره سالهایی که در این دیار زیسته، روزگار میگذراند، خاصه یادگارهای عزیز دوران کودکی.
روزگاری پرویز دوایی تنها در…
آنتوان روکانتن، مردی عزب و تقریباً سی و پنجساله، در شهر خیالی بوویل تنها زندگی میکند. این شهر بندر بزرگی است بسیار شبیه لوهاور که سارتر قبلاً در آن زیسته است.
تهوع[La Nausee].رمانی از ژان پل سارتر (1905-1980)، نویسنده و فیلسوف فرانسوی، که در 1938 منتشر شد.
سارتر در هستی و نیستی درباره آگاهی جسم…
انتشار این هشتاد دو نامه (*) کار مهمی است و امیدوارم اهمیت آن با آنچه در زیر خواهد آمد تا اندازه ای روشن شود. کوشش دکتر ناصر پاکدامن در یافتن و انتشار این نامه ها ارزنده و در خور اعتناست، حتّی در خور ستایش. او با دقّت و-گاهی می توان گفت- وسواسِ معمول خود نامه…
«پیرمرد و دریا» داستان سادهای دارد: پس از گذشت هشتاد و چهار روز جان کندن بیحاصل، ماهیگیر پیر موفق میشود بعد از دو روز و نیم تلاش بیوقفه ماهی بزرگی صید کند. ماهی را به کرجی اش میبندد، اما روز بعد در نبردی که چیزی کم از یک جنگ درست و حسابی ندارد، آن را…
در نوشته های کافکاست که به معنایی جامعه شناختی در عام ترین و نزدیک ترین مفهوم آن برمی خوریم. رمان های او با ساختار بنیادی جامعه و نیز با تغییر اجتماعی از آغاز قرن بیستم تاکنون سروکار دارند؛ اگر این فرض ر ا بپذیریم که در تمدن غربی هنوز انقلاب اجتماعی به راستی رادیکالی رخ…
سه بچه دارند کنار دریا راه میروند. دست همدیگر را گرفتهاند و در کنار هم پیش میروند. تقریباً هم قداند، شاید هم سن باشند: حدود دوازده. ولی بچه وسطی کمیاز آن دوتای دیگر کوچکتر است.
غیر از این بچهها هیچ کس در کنار دریا نیست. ساحل نوار نسبتاً پهنی است که نه سنگهای پراکندهای در آن…
23- داستان تدوینی
داستان تدوینی یکی از مشکلترین اشکال داستان نویسی است، و نوشتن آن نیاز به تسلط و تمرکز و هوشی خاص در پیوند دادن داستانها، خط طرحها، خاطرات: رجوعهای به گذشته و زاویه دیدهای متفاوت دارد. در حقیقت شکلی از داستان است که جدول معمایی از شخصیتها دارد و خواننده باید آنها را…
هنگامى كه اسكات فيتز جرالد (۱۹۴۰-۱۸۹۶) گتسبى بزرگ را منتشر مى كند، تازه بيست و نه سال دارد و با اين حال در قله خلاقيت هنرى خويش ايستاده است. او آمريكا را كاملاً درك كرده و همان طور كه شرايط نشان مى دهد، آمريكا در مقابل پاهايش برخاك افتاده است. او با زيباترين دختر نيويورك…
گفته شده هدایت شمع محفل جمعهای دوستانه بود، شحصیتی جذاب و به نوعی کاریزماتیک داشت چنانکه به هریک از پاتوقهایش قدم میگذاشت، گروهی از سر علاقه خود را به دور او میرساندند، گاه ساعتی را به انتظار مینشستند که فرصتی فراهم شود برای همکلام شدن با او و حتی روایت است که وقتی از پاتوقی…
چه لغت بیمناک و شوراگزی است! از شنیدن آن احساسات جانگدازی به انسان دست میدهد خنده را از لب میزداید شادمانی را از دل میبرد تیرگی و افسردگی آورده هزار گونه اندیشه های پریشان از جلو چشم می گذراند.
زندگانی از مرگ جدایی ناپذیر است. تا زندگانی نباشد مرگ نخواهد بود و همچنیین تا مرگ…
بدون هیچ تردیدی، جنبش مشهور به پست مدرن، جهان اجتماعی و فرهنگی ما را در بر گرفته است، از معماری گرفته، تا موسیقی، از نقاشی تا شعر، و از همه ی این ها گذشته با آنکه ممکن است برداشت شود که این جنبش محدود به مرزهای هنر اروپا و آمریکا ست، باید گفت که در…
«بوالو- ناسژاک» یا پییر بوالو و توماس نارسژاک دو نویسنده فرانسوی ادبیات جنایی هستند که در طول چهاردهه همکاری مشترک و البته موفق سیمای نویسندگانی صاحب سبک را از خود به نمایش گذاردند، سبکی که بر پایه ویژگیهای مضمونی رمانهایشان و شکل پرورش حوادث غیرمنتظره در موقعیتهای داستانی بنا شده است. از این منظر داستانهای…
آنا کارنینا [Anna Karenina]. رمانی از لئو نیکولایویچ تولستوی (1) (1828-1910)، نویسنده روس، که در سالهای 1875-1877 منتشر شد. زمینه آن، همچنان که در جنگ و صلح، بعضاً وصف دنیای اشراف و تحلیل روانشناسانه صنوف انسانی است. ولی در جنگ و صلح این وصف زمینه تاریخی فراختری دارد، در حالی که آناکارنینا سیر رویدادها در…
عنوان این مقاله پرسشهایی را به ذهن متبادر میکند و به همین سبب لازم است که ابتدا تعریفی از آن ارائه کنیم. در واقع چیزی به نام «رمانِ امروز» وجود ندارد، بلکه صرفاً مجموعهای از انواع گوناگون رمان در دسترس است. هر سال چندصد اثر داستانی منتشر میشود که هر یک تا حدی واجد ارزش…
به گمانم، از شرححال فاکنر بهتر است به همین بسنده کنیم که از کاتبان است و بهترین تعبیر هم در وصف کاتبان اینکه: «سلسله در سلسله شاهداناند.»1 پس بیهیچ مقدمه و ترتیب و آدابی به چند نکته عمده در آثار فاکنر میپردازیم.
الف : استفاده وسیع فاکنر از تلمیح
عنوان اکثر آثار فاکنر مأخوذ…
داستانهای کوتاه صادق چوبک وصف رابطههای برزخی در دوزخ گندآلود و هراسآور و تحملناپذیر زیستگاهی است که گریز و رهایی از آن جز در آرزو نمیگنجد. همه آروزی رهایی در سر دارند اما به اجبار «عادت و ترس» بر جای خود میخکوب شدهاند. ترس و بدبینی و بیاعتمادی چنان در خویشتن آنها خانه کرده است…
معلم دو مرد را نگاه میکرد که در سربالایی به سوی او پیش میآمدند. یکی سوار بر اسب و دیگری پیاده بود. آنها از لا به لای تخته سنگ ها در میان برف هایی که تا چشم کار میکرد بر دامنه وسیع جلگه مرتفع و متروک دیده میشد آهسته آهسته و به زحمت پیش میآمدند.…
شهرت هوشنگ گلشیری به عنوان داستان نویس و مفسر و منتقد ادبی و اجتماعی در میان روشنفکران و اهل ادب به هنگام مرگش، در بهار سال ١٣٧٩ در تهران، کاملاً تثبیت شده بود. نوشته ای که به قلم احمد کریمی حکّاک در روزنامه نیویورک تایمز به چاپ رسید از او به عنوان «شاخص بارز ادبی…
1882: بیست و پنجم ژانویه-تولد آدلین ویر جینیا ستیون، سومین فرزند جولیا و لسلی، بعد از ونسا(1879)و توبی(1880). انتصاب لسلی ستیون بهسمت سردبیری هیأت تحریریه «فرهنگ زندگینامه ملی»در 63 جلد که تدوین آن را به سال 1890 به پایان میبرد.
1883: تولد آدرین ستیون
1888: برادر ناتنی ویرجینیا «جرالد داکورث»23 ساله به او تعرض میکند.…
شعر فروغ همیشه برای من یک چیز زیبا بوده است، اگر این صفت برای بیان کیفیت شعر فروغ کافی باشد.
فروغ، تا آن حدی که من می شناسم و به من اجازه می دهد که قضاوت کنم، در شعرش- همچنان که در زندگی- یک جستجوگر بود. من هرگز در شعر فروغ نرسیدم به آنجایی که…
فرانی و زویی [Franny and Zooey]. داستانهای کوتاهی از جروم دیوید سالینجر (1) (1919- )، نویسنده امریکایی، که در 1961 منتشر شد. یکی بود یکی نبود خانوادهای بود به نام گلَس (2) مرکب از هفت فرزند و پدر و مادرشان. هفت فرزند عبارتند از: سیمور (3)، متولد 1917 که در 1948 خودکشی خواهد کرد؛ بودی…
نویسندگان ایرانی، در رمانهای خود بلاانقطاع دو تصویر افراطی و مستعمل از زنان را تولید و باز تولید میکنند، تصویر قربانی و تصویر فاحشه. در هر دو مورد امکان رابطهای برخوردار از معنا بین زن و مرد تبدیل به سراب میشود. به استثنای دو رمانی که نویسندهشان زن بوده، تلاش جدی برای جدا کردن رشتههای…
رمان «من نو عروسم زیر درخت سرو» نوشته میترا بیات، روایت زندگی دختری است نوزده ساله که با نامادری و پدرش زندگی میکند، نامادری قصد دارد او را به عقد مردی درآورد که پش از آن ازدواج کرده و از ازدواج قبلی بچه هم دارد. اما دختر که از این ازدواج ناراضی است و تصمیم…
21 - رمان پر ماجرا و رمان غم انگیز
بهتر است گاهی شکلی ادبی را از جو و زیان و روشنفکرانهاش خارج کنیم و به آن بهعنوان امکانی برای خلق رمان بنگریم. بهعنوان مثال میتوان تفاوت بین رمان غمانگیز (تراژدی) و رمان پرماجرا را از این دید بررسی و برای درک این شکلها آنها را…
«خویش خانه» نخستین اثر آیت دولتشاه از مجموعهی 16 داستان کوتاه تشکیل شده که به شیوهی اول شخص روایت می شوند و بدیهیست که در این شیوه از روایت، راوی شکل مهمی در پیشبرد داستانها دارد .
آن شب ما خسته بودیم . همه توی محوطه یمیل پرچم داراز کشیدیم و به خوابی عمیق فرو…
بوف کور، رمان کوتاه صادق هدایت، به دو بخش تقسیم شده است، که هر یک استعارهای است محوری برای بخش دیگر. به پایان هر بخش که نزدیک میشویم راوی زنی را ـ در اصل دو چهره از یک زن واحد را ـ به قتل میرساند. بهنظر میرسد که در این دو صحنه (سمبولیک) راوی از…
کولت:
در همان روزگاری که من زن جوان بودم، او مرد جوانی بود. در آن دوره نبود که من توانستم با او کاملا آشنا شوم.من مارسل پروست را روزهای چهارشنبه در منزل خانم آرمان دوکای یاوه میدیدم، و از ادب بسیار زیاد، از توجه مفرطی که نسبت به مخاطبین، به ویژه زنان ابراز میداشت…
چهل چهارمین داستان آدینه «مد و مه» را به اثری از جواب مجابی اختصاص دادیم، داستانی که ابتدا در کتاب جمعه به سردبیری احمد شاملو منتشر شده است. مجابی در طول چند دهه گذشته، هم شعر گفته، هم نقاشی کرده و هم به داستاننویسی پرداخته و البته بیش از هرچیز هم به عنوان یک نویسنده…